این مقاله را به اشتراک بگذارید
بیداری برای سه روز (مسعود امینی تیرانی)
رضا حسینی: به‌راحتی می‌شود هر نوشته و نقدی درباره‌ی یک فیلم تجربی را با توسل به ماهیت این گونه فیلم‌ها، یعنی تجربی بودن‌شان رد کرد و آن را در تقابل با ذات تجربه‌ی موجود قلمداد کرد. اما می‌دانیم که هر فیلمی (حتی یک اثر تجربی) به عنوان یک قالب هنری، براساس قواعد و پیش‌فرض‌هایی شکل می‌گیرد و دنیایی را برای مخاطبش خلق می‌کند. پس به‌طور طبیعی هرگونه اشکال و تضادی در قواعد و پیش‌فرض‌های اولیه می‌تواند مانع برقراری ارتباط مخاطب با اثر شود. بیداری برای سه روز با این فرض آغاز می‌شود که زن و مردی (پرویز پرستویی و سهیلا گلستانی) در بیمارستان متوجه می‌شوند که فقط سه روز دیگر از زندگی‌شان باقی مانده و اگر زودتر از ۷۲ ساعت بخوابند، خودشان مرگ زودهنگام‌تری را انتخاب کرده‌اند. این ایده‌ی فوق‌العاده‌ای است و دست را برای یک «تجربه» واقعی باز می‌گذارد. اما متأسفانه فیلم‌ساز خیلی زود به مداخله در این فضا می‌پردازد و دائم برای زن و مرد رو به مرگ فیلمش شرط می‌گذارد و به آن‌ها خط می‌دهد و با این کار آن‌ها را از حق انتخاب و تصمیم‌گیری در لحظه‌های پایانی عمرشان محروم می‌کند. از همین جا معلوم است که فیلم از دست‌یابی به لحظه‌های نابی که وعده‌اش رفته، باز می‌ماند و به جای ارایه تصویری از آخرین ساعت‌های زندگی این زن و مرد، آن‌ها را به قید و بندهای مورد نظر فیلم‌ساز محدود می‌کند که واقعاً نمی‌تواند درک درستی از حس‌وحال چنین آدم‌هایی داشته باشد. بنابراین فیلم در نقطه‌ی شروع متوقف می‌شود و با تغییر مسیر به کل‌کلی میان بازیگر و فیلم‌ساز تبدیل می‌شود. این در حالی‌ست که فیلم طبق فرض اولیه‌اش می‌توانست به یک کاوش کشف‌وشهودی در ۷۲ ساعت پایانی زندگی دو شخصیت اصلی تبدیل شود تا پایان فیلم و مرگ زن و مرد پررنگ شود و عمق و معنای مورد نظر را پیدا کند.
***
دو ساعت بعد مهرآباد (علیرضا فرید)
محسن بیگ‌آقا: علیرضا فرید در اولین فیلمش نشان می‌دهد قاب را می‌شناسد، زیبایى‌شناسى بلد است و از همه مهم‌تر این‌که براى ریتم اهمیت قائل است. ریتم زندگى زنى که به‌تازگى همسرش را از دست داده، باید همین گونه کُند و با طمأنینه اما یکدست باشد. اگر غیر از این باشد و فیلم به شکلى تصنعى سرعت بگیرد، ریتم کلى آسیبى جدى خواهد خورد. فیلم قاب‌های زیبایى دارد: قاب‌های جان فوردى مثل نمایش دور شدن زن در کویر جزیره از قاب پنجره‌ی ماشین. مضمون فیلم بى‌شباهت به فیلم آبى کیشلوفسکى نیست که در آن پس از مرگ شوهر، زن از ارتباط او با زنى دیگر مطلع می‌شود. در پایان جز بخشش و همراهى، جایى براى زن نمى‌ماند. امید و بخشش در این فیلم، در پایان با خبر باردارى زن می‌آید.
فیلم / مد و مه/ ۲۳ بهمن ۱۳۹۲