این مقاله را به اشتراک بگذارید
مسعود کیمیایی: دعواهای‌مان هم جهان سومی است
«می‌خواهم به بازنگری قهرمانان سینمای خود بپردازم و این بازنگری را ضروری می‌دانم که «شب موسیقی فیلم مسعود کیمیایی» به رهبری بهزاد عبدی و خوانندگی رضا یزدانی، بهانه خوبی برای این دوباره نگری است.»
این را «مسعود کیمیایی» گفت، صبح دیروز. بهانه‌اش همین موسیقی فیلم‌هایش است که قرار است اجرا شود: قطعاتی از موسیقی فیلم‌های متروپل، حکم، رییس، سرب، مرسدس و به احتمال فراوان گروهبان. کیمیایی از آن فیلمسازانی است که به چیزهای دیگری هم شهره است. به چیزهایی جز خود فیلم‌هایش؛ مثلا به رفاقت که دغدغه ثابت آثارش است. مثلا به دیالوگ‌ها و نمادهای ثابتی که در تمامی آثارش کم و بیش دیده می‌شود و البته موسیقی آثارش – به خصوص قبل از انقلابی‌ها- خواننده‌ها و آهنگسازانی که در این سال‌ها شناخته شدند. حالا کارگردان «قیصر» از اهمیت موسیقی در دنیای سینما می‌گوید. او البته خودش موسیقی می‌داند. همسرش هم آهنگساز بود و حالا خودش هم گهگاهی دست به پیانو می‌برد.
کارگردان کهنه‌کار می‌گوید: «موسیقی فیلم در تمام دنیا به عنوان یکی از فعالیت‌های با اهمیت فرهنگی شناخته می‌شود و ما شاهد این هستیم که هر ساله در تمام دنیا بسیاری از آهنگسازان بزرگ با جمع‌آوری ارکسترهای بزرگ تلاش می‌کنند تا اجراهای زنده مختلفی از موسیقی فیلم‌های خود داشته باشند. متاسفانه در کشور ما شرایط تا حدی سخت است و یک پدیده تازه، کمی دیر جا می‌افتد. ما هنوز در اینجا دعواهای روز اول را داریم که به اعتقاد من یک نوع دعوای جهان سومی است که باید بیشتر از اینها روی آن فکر کرد.» و البته این کنایه‌ای است به حرف‌های «اسفندیار منفردزاده» که بعد از اعلام خبر اجرای آثار، در نامه‌ای نوشت که: «آقای کیمیایی عاجزانه خواهش می‌کنم آثار من را اجرا نکنید.» پیش از این قرار بود، موسیقی فیلم‌های«رضا موتوری»، «قیصر» و «داش‌اکل» نیز اجرا شود که با اعتراض آهنگساز آن اجرای این قطعات حذف شد، مسعود کیمیایی اما با سعه صدر با رفیق سابقش برخورد می‌کند. می‌گوید هنوز هم او را دوست دارد، برای همین «اعتراض» نمی‌کند و فقط می‌گوید: «من از دوستان نزدیک اسفندیار منفردزاده هستم و شاید هفته‌ای یک بار هم با او تماس بگیرم و در جریان احوالش باشم. به هر حال او از برگزارکنندگان کنسرت خواسته که موسیقی‌های او در این کنسرت اجرا نشود، من هم به خواسته او احترام می‌گذارم. ای کاش بهزاد عبدی و برگزارکنندگان کنسرت زودتر به این دوستان تلفن می‌زدند و می‌گفتند ماجرا از چه قرار است. من تصور می‌کنم اگر بچه‌ها زود حدس می‌زدند که قرار است چنین مشکلی برای کنسرت به وجود آید قطعا زودتر تماس می‌گرفتند. البته من معتقدم آنها فکر می‌کنند که بهزاد عبدی قصد دست‌درازی به آثارشان را دارد در حالی که باید بدانیم نگاه به موسیقی فیلم تخصص جداگانه‌ای است که ارتباط چندانی به این ماجرا ندارد.» راستش او خودش هم خیلی در جریان برنامه نبوده؛ برای همین درباره ایده اولیه کار می‌گوید: «وقتی بهزاد عبدی پیشنهاد داد که با یک ارکستراسیون تازه، موسیقی برخی آثارم را در قالب یک کنسرت اجرا کند، تصور کردم کار بسیار خوبی است که هم در دنیا باب است و هم می‌تواند مقدمه خوبی برای برگزاری کنسرت‌هایی از این دست شود. البته بماند که کپی رایت به دلیل فراز و فرودهایی که در کشورمان دارد ما را با مشکلات متعددی روبه‌رو کرده است. ما به دلیل اینکه هنوز در کشورمان کپی‌رایت را رعایت نمی‌کنیم همواره در این مورد دچار حاشیه می‌شویم.»
«بهزاد عبدی» پیش از این با او به عنوان آهنگساز همکاری داشته است، او دانش عبدی را می‌ستاید و می‌گوید: «وقتی برای ساخت موسیقی فیلم «متروپل» با بهزاد عبدی روبه‌رو شدم، دانش موسیقایی او توجهم را جلب کرد. او ارکستر و موسیقی را خوب می‌شناسد و می‌داند که موسیقی فیلم در ایران از جایگاه بسیار ارزنده‌ای برخوردار است. ما باید بدانیم رازهایی در موسیقی فیلم وجود دارد که در زمان خودش ممکن است پنهان بماند اما بعدها همین موسیقی می‌تواند شناسنامه یک اثر محسوب شود. به هر حال او کار بسیار خوبی را انجام داده است. من هم در این کنسرت فقط یک مهمان هستم و حالا نمی‌دانم قرار است چه اتفاقی بیفتد.»کیمیایی در بخش دیگری از صحبت‌های خود بیان کرد: «من اصرار داشتم که خواننده‌ای در این کنسرت حضور نداشته باشد و آن، به جهت مقایسه‌ای بود که احتمالا میان رضا یزدانی و فرهاد مهراد پیش می‌آمد. به همین خاطر تصمیم برآن شد تا رضا یزدانی کارهایی چون«متروپل»، «حکم» و رییس را که پس از انقلاب اجرا شده و خود، خواننده آن بوده را بخواند و اجرا کند. » در این میان اما «رضا یزدانی» – خواننده این کنسرت- می‌گوید: «سال‌های زیادی است که با کارگردان‌های زیادی کار می‌کنم؛ ولی قطعا حضور در فیلم‌های مسعود کیمیایی با فاصله زیادی از سایر هنرمندان برای من دارای جذابیت فراوانی بوده که امیدوارم تا سال‌ها حضورشان در سر سینما مستمر باشد. حضور بهزاد عبدی در این کنسرت به عنوان رهبر ارکستر اتفاق بسیار خوبی است. او درک درستی از مقوله ارکستر دارد که نمونه‌اش موسیقی سریال «تعبیر یک رویاست» که به اعتقاد من اتفاق بزرگی برای صدا و سیماست و من هم خیلی خوشحال هستم که به عنوان خواننده در آن حضور دارم. من در این کنسرت قرار است سه کار «رییس»، «حکم» و «متروپل» را بخوانم که امیدوارم این کنسرت مورد توجه مخاطبان قرار گیرد. اما چه اشکالی دارد اگر خواننده‌ای در قید حیات نیست، بار دیگر کارهای او را بازسازی کنیم؟ به اعتقاد من اگر درگیر این دعواها نبودیم اتفاقات بهتری می‌افتاد و من آهنگ «رضا موتوری» را بازخوانی می‌کردم. بدون شک من بهترین خواننده در ایران هستم که می‌توانم کارهای فرهاد را بازسازی کنم.»
بهزاد عبدی رهبر ارکستر کنسرت «شب موسیقی فیلم مسعود کیمیایی» در این نشست خبری به علت انتخاب آثار کیمیایی اشاره کرد: «من موسیقی فیلم را دوست دارم. ضمن اینکه همواره در کارهایم علاقه خود را به کارهای ارکسترال نشان داده‌ام. از سوی دیگر، موسیقی آثار کیمیایی نیز برایم جذاب بوده و هست و او را نقطه عطفی در این زمینه می‌دانم. چراکه کیمیایی، نخستین کسی است که سفارش می‌دهد تا برای کارهایش، موسیقی بسازند. به همین جهت دوست داشتم این موسیقی به گوش مردم برسد بنابراین ملودی فیلم‌های آقای کیمیایی را که بسیاری از هنرمندان شایسته موسیقی این سرزمین ساخته‌اند، استخراج کردم و آن را تبدیل به قطعاتی برای ارکستر بزرگ کردم. یعنی تنظیم قطعات تازه است. خاصیت فیلم‌های کیمیایی این است که موسیقی در آن حل می‌شود و این به خاطر تسلطی است که او به موسیقی دارد. او به خوبی به تم، ملودی و بسیاری از مواردی که به موسیقی ارتباط پیدا می‌کند تسلط دارد و این نکته بسیار خوبی است که همواره برای من ارزشمند بوده است. مسعود کیمیایی نخستین کارگردان سینمای ایران است که برای تیتراژ فیلم‌های خود به خواننده و آهنگساز، سفارش می‌داد.»
علی شجاعی، تهیه‌کننده این کنسرت و مدیر موسسه «آوای گلچین شرق» هم در پاسخ به اینکه بهزاد عبدی، پیش از این مطرح کرده بود با توجه به اینکه ٣٠ سال از ساخت موسیقی فیلم‌های اسفندیار منفردزاده گذشته و قانون کپی‌رایت، شامل آن نمی‌شود، پس اگر تهیه‌کننده موافقت کند مشکلی با اجرای دوباره آن وجود ندارد، گفت: «من پیرو تصمیمی هستم که استاد مسعود کیمیایی و عبدی می‌گیرند. این دو می‌گویند به حرمت هنرمندی چون منفردزاده، کارها را اجرا نمی‌کنیم. من هم گفته آنان را می‌پذیرم. ضمن اینکه هنوز امیدواریم این آهنگساز باسابقه، با اجرای کارهایش موافقت کند.»
اعتماد