این مقاله را به اشتراک بگذارید
مادام تسو، زنی که جعبه آینه تاریخ را ساخت
«مادام تسو» خستگی را نمی‌شناخت. او تا آخرین روزهای زندگی‌اش مشغول ساختن مجسمه و برپایی نمایشگاه بود.
من می‌خواهم همه‌ی آدم‌های معروف تاریخ را یک جا و در زیر یک سقف جمع کنم تا مردم بتوانند هر وقت دلشان خواست به تماشای آن‌ها بروند و قیافه واقعی آن‌ها را از نزدیک ببینند.
این جمله‌ها را «ماری گروشولتسی استراسبورگ» در سال ۱۸۰۲ در نامه‌ای برای یکی از نزدیک‌ترین دوستانش که در پاریس زندگی می‌کرد نوشته بود. دوستی که بعدها در خاطراتش اعتراف کرد: این ادعای «ماری» بسیار مضحک بود. من می‌دانستم کمه او در ساختن مجسمه‌های مومی مهارت دارد اما کاری که ادعا کرده بود می‌خواهد انجام دهد به نظر غیرممکن می‌آمد. اما خیلی زود متوجه شدم که ماری واقعاً قصد دارد این کار غیرممکن را انجام دهد. او شروع کرده بود.
«ماری گوشوتس استرابورگ» نام واقعی زنی است که بعدها به نام «مادام تسو» معروف شد «ماری» که چدر و مادرش سوئیسی بودند درسال ۱۷۶۱ در پاریس به دنیا آمد. او که از ۶ سالگی با دایی و مادربزرگش زندگی کرده بود در آغاز دوران نوجوانی همراه با مادر بزرگ و دایی‌اش «فیلیپ کورتیوس» مجسمه‌ساز به ورسای رفت تا روش ساختن مجسمه‌های مومی را یاد بگیرد.
در سال ۱۷۸۹ ماری که ۲۸ سال به عنوان یک مجسمه‌ساز حرفه‌ای در کنار فیلیپ کورتیوس کار می‌کرد و در همین زمانی بود که به فکر افتاد نمایشگاهی از مجسمه‌هایی که ساخته بود تشکیل دهد. اما این فکر تا سال‌ها بعد عملی نشد.
در سال ۱۷۹۴ فیلیپ کورتیوس از دنیا رفت و مجموعه آثارش را که مجسمه‌هایی کوچک اما ارزشمند بودند برای «ماری» به ارث گذاشت هشت سال بعد از این تاریخ «ماری گروشولتس استراسبورگ» از فرانسه به انگلیس رفت و نخستین نمایشگاه‌اش را در این شهر برپا کرد.
او که در آن زمان ۴۱ سال داشت از شهری به شهر دیگر می‌رفت و مجسمه‌های مومی کوچک و بزرگ را که ساخته بود به نمایش می‌گذاشت و این کار را سی سال ادامه داد. ماری نخستین نمایشگاه را با عنوان «کورتیوس بزرگ پاریسی» در لندن برگزار کرد این نمایشگاه ۶ ماه ادامه یافت و با استقبال بی‌سابقه‌ای روبه‌رو شد. نمایشگاه‌های بعدی در کلاسکو ادینبورک، دوبلین و بلفاست برگزار شد و سرانجام ماری در سال ۱۸۳۵ مجسمه‌هایش را به خیابان بیکر لندن انتقال داد و به این ترتیب نخستین نمایشگاه دائمی از مجسمه‌های «او» که حالا دیگر همه او را به نام «مادام او» که حالا دیگر همه او را به نام «مادام تسو» می‌شناختند تشکیل شد.
تشکیل نمایشگاه در شهرهای مختلف
برای «ماری» آسان نبود اما هرگز حاضر نشد از کاری که مورد علاقه‌اش بود دست بکشد. هر چند که مجبور شد بهای سنگینی برای حفظ این علاقه بپردازد.
نخستین ضربه برای او جدا شدن از شوهرش بود اما این تنها آسیبی نبود که ماری مجبور به تحمل آن شد در یکی از سفرهایش که با کشتی از دریا عبور می‌کرد توفان سنگینی کشتی را در هم شکست و بخشی از مجسمه‌های ماری به اعماق دریا فرو رفت. بار دیگر، زمانی که در برستیول نمایشگاهی ترتیب داده بود، شورشیان نمایشگاهش را به آتش کشیدند اما او با تلاش بسیار موفق شد شماری از مجسمه‌هایش را حفظ کند و سالم به فرانسه بازگرداند.
این مشکلات و سفرهای پی در پی و تلاشی که ماری برای ساختن مجسمه‌های جدید داشت او را به شدت درهم شکسته بود اما واقعیت این بود که «ماری» هنوز روحیه‌ای تلاشگر داشت و همین روحیه باعث شد که حتی در سن ۷۰ سالگی هم به فکر تشکیل نمایشگاه باشد.
چهره‌های معروف تاریخ
ماری برای ساختن مجسمه شخصیت‌های تاریخی ناچار بود در مورد زندگی آن‌ها مطالعه کند به همین دلیل چیزهایی زیادی از تاریخ می‌دانسد و این دانسته‌ها را با مهارت در ساخت مجسمه‌ها به کار می‌گرفت.
چارلز دیکنز نویسنده معروف درباره آثار او گفته است: در میان این مجسمه‌ها هیچ اثری نیست که بی‌ارزش باشد. همه آن چیزهایی که در مورد مجسمه‌ها گفته می‌شود مستند هستند واقعیت دارند.
«مادام تسوم» یا در واقع ماری گروشولتس ساختن مجسمه شخصیت‌های معروف تاریخ را عملاً از سال ۱۸۰۹ آغاز کرد و نخستین مجسمه‌ها مربوط به جرج سوم و اعضای خانواده سلطنتی انگلیس بود. به این ترتیب بنیان موزه‌ای گذاشته شد که قرار بود مجسمه تمام مردان و زنان نام آور تاریخ در عرصه سیاست، هنر و علم در آن جا به نمایش گذاشته شود. مادام تسو سرانجام در سال ۱۸۵۰ و در سن ۸۹ سالگی از دنیا رفت و آن چه از او باقی ماند مجسمه‌ها و موزه‌ای است که می‌توان آن را ویترین تاریخ نامید.
ویترینی برای تاریخ
موزه مادام تسو یکی از دیدنی‌ترین موزه‌های جهان به شمار می‌رود این موزه که پس از او به وسیله شرکتی که در زمان زندگی‌اش تأسیس کرد اداره شد همچنان فعال است. شما می‌توانید در این موزه با چرچیل ملاقات کنید. می‌توانید پیکاسو را ببینید و یا به ملاقات هر پادشاه، رئیس جمهور و هنرمند دیگری بروید. مادام تسو و هنرمندانی که بعد از او اداره موزه را عهده‌دار شده‌اند مجسمه همه نام‌آوران تاریخ را در کجا و زیر یک سقف جمع کرده‌اند تا هر کس، هر وقت که مایل بود به دیدار آن‌ها برود و آن‌ها را همان‌گونه که در زندگی واقعی بودند ببینند. جادوی مادام تسو منجمد کردن نام‌آوران تاریخ در لحظه‌ای از زندگی‌شان بود. او ویترینی ایجاد کرد که می‌توان همه تاریخ را در آن تماشا کرد.
در موزه تسو علاوه بر مجسمه شخصیت‌های معروف تاریخ برخی از صحنه‌های شاخص تاریخ هم بازسازی شده است از جمله صحنه‌ای که مربوط به اعدام ماری آنتواست ملکه فرانسه است که به دست انقلابیون و به وسیله گیوتین کشته شد. این صحنه به قدری طبیعی بازسازی شده است که هر بیننده‌ای در نخستین لحظه احساس می‌کند واقعاً در برابر گیوتین اعدام‌ای است و آن چه بر بالای نیزه می‌بیند سر واقعی ماری آنتوانست است.
زیباترین بخش موزه مادام تسو، شاید بخش مربوط به هنرمندان باشد. در این بخش مجسمه نویسندگان، نقاشان، بازیگران تئاتر و سینما، موسیقیدان‌ها و همه آن‌ها که در عرصه هنر شهرتی یافته‌‌اند به شیوه بسیار زیبایی به نمایش گذاشته شده است این مجسمه‌ها آن‌قدر طبیعی ساخته شده‌اند که به نظر می‌رسد صاحب آن را در یک لحظه از زندگی‌اش برای همیشه ثابت نگه‌داشته‌اند.
طراحان موزه مادام تسو معمولاً مجسمه‌ها را در محیطی قرار می‌دهند که شبیه محیط زندگی صاحب مجسمه طراحی شده است و همین باعث طبیعی‌تر نشان دادن حالت مجسمه می‌شود.
زیر زمین دیکتاتورها
در موزه مادام تسو بخش ویژه دیگری نیز وجود دارد در این بخش مجسمه دیکتاتورها نگهداری می‌شود که این قسمت در واقع همان جایی است که ما در اصطلاح آن را زباله‌دان تاریخ! نامیده‌ایم از جمله مجسمه‌هایی که در این بخش نگهداری می‌شود مجسمه محمدرضا پهلوی است و افراد دیگری از جمله هیتلر، موسولینی و … نیز میهمانان این بخش ویژه‌اند.