این مقاله را به اشتراک بگذارید
دنیل کریگ: رگم را می‌زنم اما دیگر جیمز باند بازی نمی‌کنم!
ده سال از زمانی که دنیل کریگ به عنوان ششمین بازیگر رسمی نقش جیمز باند – مامور مخفی عزیزدردانه انگلیسی‌ها – بر پرده سینما انتخاب شد، می‌گذرد.
دنیل کریگ بازیگر نقش مامور ۰۰۷ در چهار فیلم «جیمز باند» در تازه‌ترین گفت‌وگوی خود با مجله «تایم‌اوت» اعلام کرده قصد دارد خودش را از بازی در این نقش افسانه‌ای بازنشست کند، با این حال او این روزها و همزمان با اکران «اسپکتر» جدیدترین فیلم «جیمز باند» آن قدر ضد و نقیض حرف زده که نمی‌شود روی گفته‌های فعلی‌اش حساب باز کرد و باید اجازه داد آینده نشان بدهد کریگ چقدر در این مورد جدی بوده است.
ده سال از زمانی که دنیل کریگ به عنوان ششمین بازیگر رسمی نقش جیمز باند – مامور مخفی عزیزدردانه انگلیسی‌ها – بر پرده سینما انتخاب شد، می‌گذرد و همان‌طور که هر بچه مدرسه‌ای هم می‌داند پیش از او بازیگرانی مثل شان کانری، جرج لیزنبی، راجر مور، تیموتی دالتون و پیرس براسنان در فیلم‌های باند نقش مامور ۰۰۷ را بازی کرده بودند.
دور از انصاف نیست اگر بگوییم خبر انتخاب کریگ برای بازی در نقش جیمز باند باعث نشد مردم به خیابان‌ها بریزند و جشن به پا کنند یا هزاران نفر از والدین انگلیسی دل‌شان بخواهد نام اولین فرزند پسرشان را به افتخار او دنیل (یا کریگ) بگذارند.
همه موافقند که کریگ در آن زمان زیادی جوان و زیادی بور (دقت کنید زیادی بور!) بود و چندان خوش‌خلق یا شاید به قدر کافی تو دل برو نبود.
خودش هم یک‌جورهایی مایوس و پریشان به نظر می‌رسید. او دو دهه قبلی عمرش را صرف ساختن تصویری سرکش و سخت خشن از خودش به عنوان یک بازیگر بر صحنه تئاتر و پرده سینما کرده بود.
تصویر مردی زخم‌خورده که در نمایش‌هایی مانند «یک شماره» و یا فیلم‌های سینمایی – «سیلویا» (2003)، «مادر» (2003)، «عشق جاودان» (2004) – از خود به نمایش گذاشت. از قضا طرفداران فیلم‌های پرهزینه و بلاک‌باستری هم لزوما فیلم‌هایی که کریگ تا آن روز در آنها بازی کرده بود را ندیده بودند.
حتی سام مندس فیلمساز ۵۰ ساله انگلیسی، هوادار باند و کارگردان فیلم‌های «اسکای‌فال» و «اسپکتر» به تازگی اعتراف کرده که در ابتدا احساس می‌کرد انتخاب کریگ برای بازی در نقش جیمز باند می‌تواند اشتباهی بزرگ باشد.
همه به طرزی جنون‌آمیز احساس می‌کردند او برای بازیگر بودن زیادی جدی، زیادی محتاط و زیادی عبوس است.
او در یکی از چندین گفت‌وگوی اخیرش با مجله «تایم‌اوت» گفته بود ترجیح می‌دهد رگش را بزند تا این که بخواهد در یکی دیگر از فیلم‌های جیمز باند بازی کند. کریگ گفته بود: «در این لحظه همه چیز برایم تمام شده است. ما کارمان را کردیم.
تنها کاری که دلم می‌خواهد انجام بدهم این است که سراغ کارهای دیگر بروم.» او به پایان حرفهایش این جمله را هم اضافه کرده بود: «اگر یک‌بار دیگر در فیلم جیمز باند بازی کنم، قطعا فقط به خاطر پول خواهد بود.»
از طرفی، چنین شیوه‌ای اصلا برای تبلیغ دنباله محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین فرنچایز سینمایی تاریخ انگلستان مرسوم نیست، به ویژه اگر قرار باشد بعد از «اسپکتر» خود کریگ در فیلم بعدی باند دوباره نقش مامور ۰۰۷ را بازی کند.
آیا بازیگر ۴۷ ساله انگلیسی به استراحت نیاز دارد یا پای ماجرای دیگری در میان است؟ حرفهای ضد و نقیض او در این اواخر به مبهم‌تر شدن آینده نقش جیمز باند بیش از پیش دامن زده است.
کریگ هفته پیش در مصاحبه با بی‌بی‌سی گفت: «من هر چیزی را که احساس کنم به زبان می‌آورم و بعد نظرم عوض می‌شود.» و بعد در یک مصاحبه دیگر اعلام کرد هنوز تصمیمی درباره بازنشستگی از نقش جیمز باند نگرفته است.
آیا کریگ خودش را بازنشست می‌کند؟ یا بعد از «اسپکتر» باز هم در نقش جیمز باند ظاهر می‌شود؟ آیا چنینی تعلیقی مناسب پرده سینما نیست؟
کریگ همیشه می‌دانست نقش باند می‌تواند حکم نوشیدن جام زهر را برایش داشته باشد. این نقش گاهی مسیر بازیگرها را به سمت ستاره شدن هموارتر کرده، به‌ویژه و احتمالا تنها برای شان کانری.
اما بیش‌تر اوقات کارنامه حرفهای بازیگران این نقش – در مورد راجر مور، پیرس براسنان و جرج لیزنبی – را تحت شعاع قرار داده است. شکی نیست که کریگ وحشت دارد از این که چنین اتفاقی هم برای او بیفتد.
با همه این احوال، او قبل از بازی در این نقش هم داشت خوب کار می‌کرد. زمانی که بازی در این نقش را قبول کرد همه چیز در سینما و تئاتر داشت پیشاپیش در مسیر درستش پیش می‌رفت. حتی روی صحنه، کریگ برای خودش یک‌جورهایی کهنه‌کار محسوب می‌شود.
او در سن ۱۶ سالگی به عشق بازیگری مدرسه را رها کرد و اولین‌بار در تئاتر ملی جوانان لندن و بعد در گلیدهال روی صحنه رفت. کریگ شور و اشتیاقش نسبت به بازیگری را مدیون مادرش می‌داند؛ کسی که او و خواهرانش را در بچگی به تئاتر می‌برد و تک و توک بازیگران آن زمان را می‌شناخت.
او در مصاحبه اخیر خود با مجله «اسکوایر» زمانی را به یاد می‌آورد که فیلمنامه «کازینو رویال» در سال ۲۰۰۵ به دستش رسید: «خودم را آماده کرده بودم که یک فیلمنامه جیمز باندی بخوانم اما خبری از همچون چیزی نبود. احساس کردم طرح فیلمنامه را گذاشتند جلویم و می‌گویند: حول همین طرح بهش سر و شکل بده. و جواب من این بود: باشه، از پسش برمی‌آیم.» او می‌گوید: «من طرفدار پروپا قرص باندم.
عاشق فیلم‌های جیمز باندم و عاشق همه اون قصه‌های قدیمی و چیزهای مربوط به آن هستم. نمی‌خواهم نسبت به آن‌چه قبلا ساخته می‌شد بی‌احترامی کنم اما جیمز باند جدید کاملا متفاوت است.
وزن و معنی دارد. چون من راه دیگری برای بازی در این نقش بلد نیستم. درست است که عظیم و فاخر است، درست است که فیلمنامه خشن و نابهنجار به نظر می‌رسد اما می‌شود در آن دنبال حقیقت گشت و بهش چسبید و بعد هر افتضاحی که دلت می‌خواهد به بار بیاوری.
و اگر این را داشته باشی و در کنارش تعقیب و گریز ماشین‌ها و انفجارها را هم داشته باشی، می‌توانی پول دربیاوری.
اما پیامدهایی هم باید به دنبال داشته باشد. او (باند) باید تحت‌تاثیر اتفاقاتی که برایش رخ می‌دهد قرار بگیرد. قضیه فقط این نیست که قرار است آدم بد داستان را بکشد، باید دلیلی برای این کار وجود داشته باشد.»
بارها و بارها گفته شده و سازندگان فیلم هم تایید کرده‌اند زمانی که بازی در نقش جیمز باند برای اولین‌بار به کریگ پیشنهاد شد او تمایلی به قبول کردن آن نبود. بیش‌تر بازیگرهای زیر ۴۰ سال برای به دست آوردن چنین فرصتی دست و پا می‌زنند و به قول معروف اگر لازم باشد خودشان را هم از بالای یک آسمانخراش پرت می‌کنند پایین تا همچون نقشی گیرشان بیاید اما کریگ کسی بود که ابتدا در برابر پیشنهادهای تهیه‌کنندگان فیلم مقاومت کرد.
درنهایت کریگ با دوستان و همکارانش از جمله جان میبری کارگردان مشورت می‌کند. میبری می‌گوید: «انتخاب خیلی سخت و پیچیده‌ای برای او (کریگ) بود. آن زمان دخترش حدود ۱۲ سال داشت. بازی در نقش باند پیامدهایی را در زندگی شخصی و حرفهایش به بار می‌آورد.
به نظرم هیچ‌کس واقعا نمی‌تواند برای روبه‌رو شدن با واقعیت شهرت آمادگی داشته باشد مگر این که در حال تجربه کردنش باشد و صدالبته که آن زمان دیگر خیلی دیر است. حرفی که بیش‌تر ما بهش گفتیم این بود: بعد از باند، زندگی هست.»
کریگ به جای آن که با قبول نقش باند رویکرد منفعلانه‌ای برای بازی در این نقش در پیش بگیرد، کنترل آن را به دست گرفت. او مشکل باورپذیر بودن باند را در چشم‌انداز سینمای قرن ۲۱ به درستی تشخیص داد.
او هفته‌ها وقت صرف انتخاب و دوخت کت‌وشلوار مناسب برای این شخصیت کرد. او بود که علاوه بر بازیگری، در مقام تهیه‌کننده فیلم، سام مندس را ترغیب به کارگردانی «اسکای‌فال» کرد و بعدتر مجابش کرد کارگردانی «اسپکتر» را هم به عهده بگیرد.
او در زمان اکران «اسکای‌فال» در مصاحبه با خبرنگار «اسکوایر» گفته بود: «احساسم این بود که من و مندس کاری را در مورد این فیلم شروع کرده‌ایم و بسیار مشتاقم که تمامش کنیم.»
«اسپکتر» (Spectre) جدیدترین فیلم جیمز باند که از یک هفته پیش (۲۶ اکتبر) در سینماهای انگلستان روی پرده رفته با فروش ۸۰٫۴ میلیون‌دلاری در گیشه دنیا، موفق شد رکوردی جدید به ثبت برساند و در بازار جهانی به پرفروش‌ترین فیلم انگلیسی تاریخ در هفته افتتاحیه تبدیل شود.
«اسپکتر» که بیست‌وچهارمین فیلم جیمز باند محسوب می‌شود علاوه‌بر سود بردن از بازگشت ستاره و کارگردان «اسکای‌فال»، از حضور تهیه‌کنندگان باسابقه سری فیلم‌های باند مثل باربارا براکولی و مایکل جی ویلسون و نویسندگانی مانند نیل پرویس، رابرت وید و جان لوگان هم بهره برده است. رالف فاینس در نقش مالوری (ام جدید) بازگشته؛ بن ویشاو در نقش کیو؛ و نومی هریس در نقش مانی‌پنی.
راجر دیکینز جای خودش را به مدیر فیلمبرداری فوق‌العاده‌ای مانند هویته فن هویتما داده؛ کسی که مسئولیت تصویربرداری «بین ستاره‌ای» کریستوفر نولان و «او» ساخته اسپایک جونز را نیز به عهده داشت.
کریگ در مصاحبه با «اسکوایر» که در ماه ژوییه گذشته انجام شده، درباره احتمال بازی در فیلم بعدی باند گفته: «نمی‌دانم». آیا واقعا نمی‌داند؟ او اضافه کرده: «واقعا نمی‌دانم. راست می‌گویم. به هیچ وجه نمی‌خواهم ناز کنم.
در این لحظه اصلا نمی‌توانم تصورش را هم بکنم.» آیا حتی کوچک‌ترین تمایلی به بازی در جیمز باند بعدی ندارد؟ «در این لحظه، نه! باید کمی به زندگی‌ام برسم. اما خواهیم دید.»
وقتی کریگ گفت «ترجیح می‌دهم رگم را بزنم» باز هم حواسش بود که از عبارت محتاطانه «در این لحظه» استفاده کند. او احتمالا باز هم در سری بعدی فیلم جیمز باند ظاهر خواهد شد.
به هر حال، به قول میبری بعد از باند زندگی همچنان جریان دارد و اگر کریگ در پیدا کردن نقشی که برایش به قدر کافی جذابیت داشته باشد شکست بخورد، بی‌شک خودش دست به کار می‌شود و مقدمات ساخت فیلم دلخواهش را فراهم می‌کند.
آیدا تدین/ آی سینما