این مقاله را به اشتراک بگذارید
نقد فیلم هفت ماهگی ساخته هاتف علیمردانی
وقتی فیلمی هفت ماهه به دنیا می آید!
نیره رحمانی / مد و مه
نمی دانم از سر اتفاق است یا اینکه واقعا حکمتی در کار است که برخی فیلم سازان وقتی اثر قابل اعتنایی می سازند و با تایید و تشویق روبه رو می شوند، پشت بند آن چیزی رو می کنند که واقعا آدم را نا امید می کند. این حکایت هاتف علیمردانی ست و فیلم هفت ماهگی که بعد از فیلم در خور اعتنای کوچه بی نام ساخته شده است.
شاید آن تشویق و تایید ها باعث می شود فیلمساز دقت کمتری نشان بدهد و با عجله نشان دادن فیلمی هفت ماهه بسازد! با چنین فرضی عنوان فیلم تازه هاتف علیمردانی به خوبی گویای احوال آن است فیلمی که خودش هم هفت ماهه به دنیا آمده، نارس و شکل نگرفته. فیلمنامه ای که خوب پرورش نیافته و پر از خلاء های دراماتیک است . شخصیت ها و روابط هم همینطور ناقص و پرورش نیافته اند ؛ چرا که در واقع فیلمنامه مایه‌ی یک اثر کوتاه نیم ساعته را دارد که بی دلیل کش داده شده است و آن هم با افزودن صحنه هایی که نه بازی از روی دوش فیلم برمی دارند و نه کمکی به آن می کنند.
با نمایش تحول یکباره شخصیت اصلی به خاطر تنبیهی که سرنوشت برای او در نظر گرفته است. به نظر می رسد همه دغدغه فیلم دادن یک پیام اخلاقی به صورت مستقیم و گل درشت است. این در حالی ست که کوچه بی نام که پر بود از رابطه های ظریف میان آدمهای متعدد که موقعیت و حضورشان در فیلم درست و کار شده بود و با پیش رفتن فیلم، ابعاد مختلفی هم پیدا می کرد، اما در هفت ماهگی در غیاب چنین ظرایفی در روابط میان شخصیت ها، رو شدن نقش و ارتباط آدمها در طول فیلم تنها خود شخصیت اصلی را متعجب می کند نه تماشاگر را!
*****
هفت‌ماهگی (هاتف علیمردانی)
گره‌های سست
مهرزاد دانش / ماهنامه فیلم
مهم‌ترین مشکل هفت‌ماهگی، سطحی بودن و در نتیجه نامتقاعدکنندگی‌اش در نمایاندن موقعیت‌های جاری در داستانش است. منظور از سطحی بودن، صرفا «نمودهای خاله زنکی» فیلم در نمایش روابط خواهرشوهر/عروس و… نیست، بلکه مهم‌تر از آن، سستی مناسبات داستانی متن است. یک مثال بزنیم. یکی از بزرگ‌ترین گره‌های فیلم که بعد از ماجرای زلزله پیش می‌آید، شبهه همراهی زن باردار داستان با مردی غریبه در یک خودرو در لحظات آخر زندگی‌اش است. این شک و شبهه شوهر او را وامی دارد تا به شمال سفر کند بلکه ردی از مرد غریبه بیابد و این گره را باز کند. اما این موضوع واقعا یک گره نیست. وقتی فیلمساز تا قبل از این حادثه نمودی بسیار معصوم و پاک از زن باردار نمایش می‌دهد و رویش هم نه یک‌بار که ده‌ها بار تأکید می‌کند، مخاطب مطمئن می‌شود خیانتی هم در کار نیست و تا قبل از پایان فیلم، می‌داند که حتما نکته‌ای پیش می آید که دلالت بر معصومیت دوباره او کند؛ که البته چنین هم می‌شود و زن اغواگر داستان – که تا قبل از مثلا لو رفتنش نزد دیگر آدمهای قصه، با آن تلفن‌های پنهانی که از دور داد می‌زند طرف مورد خطابش کیست، نزد کم هوش‌ترین مخاطبان هم وضعیتش روشن می شود – یک دفعه نزد شوهر محترم می‌آید و اعتراف بر نقش پلید خود در این شک آفرینی می‌کند! این دیگر نامش گره نیست؛ بلکه کش دادن ماجرای سطحی فیلم به هر نحو ممکن است. حالا به همین بیفزایید روند روایت داستان را که بیشتر به سریال‌گویی شباهت دارد (آن هم سریالی پرگو و نامنسجم) تا مقتضیات ریتم در یک فیلم سینمایی. نکته دیگر آن که اگرچه خیانت‌های زناشویی در جامعه، واقعیتی است که در برخی سطوح دیده می‌شود، ولی اغراق در نمایش آن در جمع یک خانواده، بیش از آن که تبدیل به یک هشدار تربیتی شود، اصل موضوع را چنان لوث می‌کند که بیش از هشدار، نمودی مضحک در ذهن مخاطب باقی می‌ماند.
****
نقد هفت ماهگی ساخته هاتف علیمردانی
سحر عصر آزاد / اعتماد
«هفت ماهگی» ششمین فیلم هاتف علیمردانی پس از حضور موفق او در جشنواره سی‌وسوم فجر با «کوچه بی‌نام» است. فیلمی که بر اساس فیلمنامه‌ای از خودش به بحران یک زن باردار در آخرین ماه‌های بارداری می‌پردازد که با حادثه‌ای خاص پیوند می‌خورد.
فیلم به جهت پرداختن به مسائل درونی یک زوج و بحران‌های متداولی که در عین حال خاص و متعلق به حریم شخصی آنهاست، می‌تواند برآمده از ایده‌ای جذاب و هوشمندانه باشد. اما مشکل اصلی در پرداخت کار است که نتوانسته این روابط و مساله و بحران فیلم را منطقی و باورپذیر جلوه دهد.
فیلمساز برای اینکه مانع از قضاوت قطعی مخاطب شود به تبعیت از درام‌های مدرن با ارایه کدها و نشانه‌هایی که مفهوم روشن و قطعی ندارند، بحران این زوج را پیش می‌برد به گونه‌ای که حتی حساسیت‌های زن را می‌توان ناشی از احوالات روحی او در دوران بارداری دانست اما در ادامه همین کدهای مبهم و سست را تبدیل به پایه‌های منطقی درام فیلم برای پیشبرد کار می‌کند درحالی که باورپذیری وجود ندارد.
علیمردانی که در فیلم قبلی خود ترکیبی جدید و جذاب را از بازیگران حرفه‌ای با بازی‌های حساب شده در فیلمش ثبت کرده بود، در این فیلم نتوانسته به موفقیت قبلی خود برسد و بیشتر نقش‌ها یا همراه با اغراق و نمایش هستند یا غیرکاربردی که در این میان هانیه توسلی و حامد بهداد حضور قابل قبولی دارند.
*****
نشست خبری فیلم سینمایی "هفت ماهگی"؛
علیمردانی: به قانون بسیار پای‌بند هستم/ تمام لوکیشن‌های "هفت ماهگی" ساخته شده است
هاتف علیمردانی، کارگردان فیلم سینمایی "هفت ماهگی" گفت: از آن‌جایی که خیلی به قانون پای‌بند هستم، همیشه بر اساس فیلمنامه‌ای که نوشته شده کار می‌کنم.
نشست نقد و بررسی فیلم سینمایی «هفت ماهگی» در برج میلاد برگزار شد و در آن هاتف علیمردانی کارگردان، منصور لشکری قوچانی تهیه‌کننده، حامد بهداد، باران کوثری، فرشته صدر عرفایی از بازیگران این فیلم سینمایی حضور داشتند.
محسن بیگ‌آقا، منتقد جلسه در ابتدا اظهار کرد: من قبل از جشنواره فیلم را در تلویزیون دیده بودم و همان زمان نگرانی‌هایی داشتم، فیلم جزییات خاصی دارد که وقتی اثر را بار دوم می‌بینیم، متوجه آن می‌شویم. از نکته‌های فیلم بازی خوب بازیگرهاست که کاملا روی آن‌ها کار شده و بازی‌های ظریفی را از خود به نمایش گذاشته‌اند.
وی ادامه داد: از آن‌جایی که هاتف علیمردانی کارگردان جوانی است، ما همچنان منتظر دیدن بهترین فیلم او هستیم.
علیمردانی: هرچه می‌نویسم، واقعی می‌شود
علیمردانی با اشاره به اینکه هفت ماهگی محصول کار تیمی گروهی است که سال‌ها با یکدیگر کار می‌کنند، عنوان کرد: بازی حامد بهداد در این فیلم لبه اصلی کار بود و این اولین فیلم من است که از بند دکوپاژ رها شده و البته اولین بار است که طراح صحنه دارد. این اتفاق از این جهت رخ می‌دهد که ما از سینمای تجربی می‌اییم فیلم به فیلم هم یاد می‌گیریم و جلو می‌آییم.
این کارگردان در پاسخ به پرسشی درباره تصادفی که باران کوثری در جریان این فیلم داشت، عنوان کرد: اتفاقی که در دو فیلم آخر برای من افتاد، این بود که وقتی در «کوچه بی‌نام» داستان سقوط هواپیما را نوشتم، چند روز بعد سقوط هواپیمایی اتفاق افتاد، در این مجموعه هم در فیلمنامه تصادفی داشتیم که دقیقا همین اتفاق افتاد. از طرفی فیلمنامه کوچکترین تغییری نکرده است و روند داستان دقیقا همین چیزی بوده که ساخته شده است.
وی ادامه داد: یکی از چیرهایی که باعث نوشته شدن این متن شد، پوست اندازی است که در جامعه شاهد آن هستیم. جامعه به سرعت تغییر می‌کند و تقابلی از مدرنیته و سنت را می‌بینیم. در این شرایط برخی هم هستند که نمی‌توانند خودشان را شرایط وفق دهند.
علیمردانی درباره ممیزی‌های این فیلم نیز اظهار کرد: ممیزی‌ها پیش از نمایش در برج میلاد بر روی فیلم انجام شده‌اند.
وی در بخشی از صحبت‌هایش درباره اینکه گذشته شخصیت‌ها در فیلم خیلی دیده نمی‌شود، اظهار کرد: معمولا فیلم‌هایی که در مدت زمان چند روز روایت می‌شوند، تنها پرانتزی از زندگی شخصیت‌ها را به تصویر می‌کشند و باید در همین فضا ارتباط میان شخصیت‌ها روایت شود.
علیمردانی با تاکید بر اینکه به قانون بسیار پای‌بند است، یادآور شد: از آن‌جایی که خیلی به قانون پای‌بند هستم، به همین دلیل به سیناپس اعتقادی ندارم و همیشه بر اساس فیلمنامه‌ای که نوشته شده و جزئیات را در بر می‌گیرد، کار می‌کنم.
وی همچنین درباره پایان‌بندی فیلمش اظهار کرد: فیلم‌سازها همیشه حدیث نفسی دارند که برای مثال من در تمام ساخته‌هایی که داشتم، پایان‌بندی را در راستای تصورات ذهنی خودم قرار می‌دهم و اجازه بدهید این اتفاق بیفتد.
این کارگردان با اشاره به فضای ناتورلیستی که «هفت ماهگی»داشته، اشاره کرد: تمام لوکیشن‌های هفت ماهگی ساخته شده است!
لشکری قوچانی: امیدوارم سه‌گانه فیلم‌های علیمردانی تکمیل شود
تهیه کننده فیلم«هفت ماهگی» با اشاره به این که فیلم مشترک دیگرش با علیمردانی،«کوچه بی نام» از ۲۳ بهمن اکران عمومی می شود، گفت: ما می توانیم با فیلم سوی هم درباره این نسل، که در حال له شدن زیر اقتصاد رانتی است بسازیم هر چند با توجه به ممیزی هایی که به فیلم خورد کار سختی به نظر می رسد.
باران کوثری: دوباره تایید شدم
باران کوثری در این جلسه عنوان کرد: جایزه انجمن منتقدانی که سال گذشته گرفتم برایم بسیار مهم بود.
وی درباره دومین همکاری اش با علیمردانی گفت: زمانی که کارگردانی دوباره مرا به همکاری دعوت می کند به معنای تایید است که برایم خوشحال کننده است.
کامیاب امین عشایری، طراح صحنه و لباس که در جلسه حاضر بود از کارگردان و تهیه کننده تشکر کرد.
افشین عزیزی، آهنگساز نیز در این جلسه عنوان کرد: این پنجمن همکاری من با علیمردانی است و فکر می کنم مشکلی که در صدا بود به باندهای صدای برج میلاد برمی گشت که بسیار اذیت کننده بود. امیدوارم در سال های بعدی این مشکلات رفع شود.
وی افزود: کار کردن با علیمردانی سخت است چون او خودش شعر می گوید و دستی در موسیقی دارد.
امیر ادیب پرور، تدوینگر درباره همکاری اش گفت: علیمردانی در این کار به من اجازه داد که از زمان فیلمنامه حضور داشته باشم و بسیاری از زمان بندی ها را ما توانستیم از زمان فیلمنامه محاسبه کنیم و همزمان با گروه سعی می کردم تدوین را پیش ببرم. این پنجمین همکاری من با هاتف علیمردانی است و من همیشه از کار کردن با او لذت برده ام.
انتقاد بهداد به ساعت برگزاری نشست های خبری
همچنین حامد بهداد نیز در ادامه درباره گریم صحنه تصادف باران کوثری که به نظر بسیار اغراق‌آمیز می‌رسید گفت: باران کوثری در اواسط این فیلم تصادف کرد و صحنه‌ای که می‌بینید واقعی است. در صورتی که با گریم از شدت آن کم شده است.
وی به ساعت برگزاری نشست ها انتقاد کرد و گفت: واقعا چرا نشست فیلم‌ها را صبح به این زودی انداخته‌اید، شما اهالی رسانه برای چه می آیید؟ وی با حالت مزاح افزود: این واقعا برده داری است.