این مقاله را به اشتراک بگذارید
به مناسبت شصت و سومین سالگرد کودتای ۲۸ مرداد
کتابها از نقد و نظر محققان درباره کودتای ۲۸ مرداد سخن می‌گویند
محققان بی‌طرف و طرفدار مصدق، کودتا را چگونه تفسیر کردند؟
کودتای ۲۸ مرداد در کتاب‌های بسیاری ثبت شده و محققان بسیاری به آن پرداختند. از این رو به مناسبت سالگرد آن بر اساس اطلاعات سایت کتابخانه ملی به انعکاس آثار آن با دو کلیدواژه «کودتا» و «مصدق» پرداختیم. پس از ۶۰ و اندی سال که از کودتای ۲۸ مرداد می‌گذرد، هنوز برخی زوایای آن روشن نیست و شاید این باعث شده که محققان و پژوهشگران تحلیل یکسانی از این رویداد نداشته باشند.
از طرفی آنچه که در ترکیه روی داد، اگرچه تحلیل‌های مختلفی به همراه داشت، اما باعث شد که کهنگی کودتای ۲۸ مرداد از اذهان برود و دوباره مرور آن در سالگردش نقل محافل شود. کودتایی که برخی در کودتا بودن آن به دیده شک می‌نگرند.
فارغ از تحلیل‌های متفاوتی که مورخان، سیاستمداران، پژوهشگران و حتی اقتصادانان دارند، حضور دکتر محمد مصدق در مقام نخستوزیر ایران و آنچه که منجر به ملی شدن نفت و پس از آن تلاشی که برای برکناری وی از سیاست شد، همیشه دستمایه کتاب‌هایی شده که پس از ۶۳ سال منتشر می‌شود و در آینده نیز به چاپ خواهد رسید.
به همین دلیل به مناسبت سالگرد کودتای ۲۸ مرداد سایت کتابخانه ملی را با دو کلیدواژه «کودتا» و «مصدق» رصد کردیم. حاصل این جست‌وجو آثاری است که گردآوری شده است البته از این میان برخی عناوین که به کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ اختصاص داشت، حذف شد و تنها به کتاب‌های ۲۸ مرداد پرداخته شده است.
نگاهی به عنوان خیل کتاب‌هایی که به مصدق، دولت، سیاست وی و کودتای ۲۸ مرداد پرداختند، حاکی از دو نگاه طرفدارانه یا منتقدانه است و کمتر کتابی می‌توان یافت که با قلمی بی‌طرفانه به این سوژه نگاه کرده باشد. اگرچه برخی کتابها نیز مصدق و کودتا را از منظر حزب توده بررسی و تلاش کردند تا نقش این حزب را همراه نخستوزیر جبهه ملی جلوه دهند و یا به توجیه رویکرد و عملکرد این حزب پرداختند. پس از انقلاب اسلامی نیز برخی پژوهشگران در تحلیل خود تکیه بر نقش آیتالله کاشانی در ملی شدن نفت و همچنین تذکر وی به مصدق در وقوع کودتا داشتند و مصدق را به دلیل اعتنا نکردن به تذکرات کاشانی مقصر شکست نهضت ملی قلمداد کردند.
در عین حال برخی محققان خارجی نیز در این میان آثار قابل توجهی را در تشریح دولت مصدق و کودتا تالیف کردند که این کتابها از اسناد کشورهای آمریکا یا انگلیس بهره گرفته است. حال برای تحلیل کامل کودتایی که ۶۳ سال از آن می‌گذرد باز هم باید منتظر ماند تا اسناد و مدارکی از بایگانی‌های کشورهای خارجی درگیر در این رویداد بیرون بیاید تا پژوهشگران و محققان داخل و خارج با تکیه بر آن بتوانند شرح و تفسیری منطقی و بی‌طرف از آن ارائه کنند.
در کتابشناسی که با تکیه بر اطلاعات کتابخانه ملی گردآوری شده، برخی کتاب‌های قدیمی نیز مشاهده می‌شود و برخی آثار نیز از قلم افتاده است. بنابراین اگرچه کتاب‌های بسیاری در این مجال دیده شده اما کامل نیست و بسیاری از خاطرات سیاستمداران آن رویداد تاریخی در آن گنجانده نشده است.
♦ کتابشناسی کودتای ۲۸ مرداد
• ارت‍ش، کودتا، سیاست: بررسی ت‍ح‍ل‍ی‍ل‍ی – ت‍طب‍ی‍ق‍ی نقش ارت‍ش در کشورهای اسلامی/ ب‍ه‍روز ع‍طائ‍ی‌ف‍ر، تهران: نشر آم‍ن، ۱۳۷۸. ۱۷۲ ص.جدول، ۸۰۰۰ ریال
• از انشعاب تا کودتا خاطرات دکتر ان‍ور خ‍ام‍ه‌ای.
تهران: ه‍ف‍ت‍ه، ۶۰۰ ریال (ج.۳)
• اسرار کودتا اسناد م‍ح‍رم‍ان‍ه CIAدرباره ع‍م‍ل‍ی‍ات سرنگونی دکتر مصدق/ ترجمه حمید اح‍م‍دی، تهران: نشر نی، ۱۳۷۹، ۲۰۶ ص. مصور، نمونه، عکس،۱۱۰۰۰ ریال
• اس‍ن‍ادی از م‍طب‍وع‍ات ایران و دولت کودتا (۱۳۳۲ – ۱۳۳۴ ه.ش) (1953 – 1955)Selected documents on press and the coup d'etat government/ تهیه و ت‍ن‍ظی‍م مرکز اسناد ری‍اس‍ت جمهوری؛ شورای ن‍ظارت ه‍ادی خ‍ان‍ی‍ک‍ی، احمد م‍س‍ج‍دج‍ام‍ع‍ی؛ شورای علمی ی‍ع‍ق‍وب آژن‍د… [و دی‍گ‍ران]؛ ب‍ه‌ک‍وش‍ش علیرضا اس‍م‍اع‍ی‍ل‍ی
تهران: وزارت فرهنگ و ارش‍اد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات، ۱۳۸۳،۲ ج(۸۰۵ ص)
• انقلاب و ضد انقلاب(کودتا)٬ یا٬ تاریخ خیانت به جنبش ایران.
[بیجا: بی‌نا]٬ ۱۳، ۳۰ ص، ۱۵ ریال
• ایران از اشغال تا کودتا: (شهریور ۱۳۲۰ ـ مرداد ۱۳۳۲)/ علی‌اکبر ولایتی؛ سر ویراستار هومن عباسپور؛ ویراستار علمی سجاد راعی‌گلوجه. تهران : امیرکبیر، ۱۳۹۴، ۷۵۱ص.: عکس، تاریخ کهن و معاصر ایران زمین؛ ۹، ۴۵۰۰۰۰ ریال
• ایران از کودتا تا انقلاب اسلامی (۲۸ مرداد ۱۳۳۲ ـ بهمن ۱۳۵۷)/ علی‌اکبر ولایتی، تهران: امیرکبیر، ۱۳۹۴، ۸۶۴ ص: مصور، تاریخ کهن و معاصر ایران‌زمین؛ ۱۰
• ایران بین دو کودتا (تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران از انقراض قاجاریه تا کودتای ۲۸ مرداد)/ داریوش رحمانیان. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها( سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی، ۱۳۹۱، ۵۰۰ ص،۹۵۰۰۰ ریال
• ایران بین دو کودتا/ تالیف محمدعلی همدانی.
تهران: اندیشه عصر، ۱۳۹۱، ۱۴۰ ص.: مصور (بخشی رنگی)، عکس
• ب‍ازی ق‍درت/ ل‍ئ‍ون‍ارد م‍وزل‍ی؛ [ترجمه و اض‍اف‍ات] محمود طل‍وع‍ی
[تهران]: ه‍ف‍ت‍ه، ۱۳۶۸، [۳۴۶] ص،ب‍ه‍ا:۹۰۰ریال، این کتاب ب‍ه‌ص‍ورت کامل در ۳ جلد ت‍ح‍ت عنوان "نفت، سیاست و کودتا در خ‍اورم‍ی‍ان‍ه" ترجمه محمد رف‍ی‍ع‍ی م‍ه‍رآب‍ادی توسط انتشارات رس‍ام در سال ۱۳۶۵ منتشر شده است
• تاریخ سیاسی بیست و پنج س‍ال‍ه ایران (از کودتا تا انقلاب)/ تالیف غ‍لام‍رض‍ا ن‍ج‍ات‍ی. تهران: رسا، ۱۳۷۱، ۲ ج.: مصور، نمونه، عکس. ج.۱، چاپ پنجم۷۵۰۰۰ ریال
• ت‍ک‍ن‍ی‍ک کودتا/ نویسنده ک‍ورت‍س‍ی‍و م‍الاپ‍ارت‍ه؛ ترجمه م‍دی‍ا ک‍اش‍ی‍گ‍ر
تهران: قصه، ۱۳۸۳، ص ۱۸۳، ۱۳۰۰۰ریال
• ج‍ری‍ان‍‌ه‍ای ش‍ع‍ری معاصر فارسی از کودتا (۱۳۳۲) تا انقلاب (۱۳۵۷) / ت‍ص‍ن‍ی‍ف علی ح‍س‍ی‍ن‌پ‍ورچ‍اف‍ی. تهران : امیرکبیر، ۱۳۸۴، ۳۸۶ ص،
۳۲۰۰۰ریال
• خاطرات سیاسی: پ‍ن‍ج‍اه ن‍ف‍ر و س‍ه ن‍ف‍ر،ف‍رص‍ت بزرگ از دس‍ت رف‍ت‍ه، از انشعاب تا کودتا/ ان‍ور خ‍ام‍ه‌ای، [وی‍رای‍ش ]۲، تهران: نشر گ‍ف‍ت‍اری: علمی، ۱۳۷۲، ۱۰۹۱ ص.عکس، ب‍ه‍ا:۱۲۰۰۰ریال
• سرگذشت یک م‍ح‍ص‍ل ق‍ب‍ل از کودتا/ [خ‍ل‍ی‍ل‍ی]، [بیجا، ص ۹۸
• س‍ی‍ر ال‍ی‍گ‍ارش‍ی در ایران از "گ‍وم‍ات‍ا" تا "کودتا"/ اب‍وال‍ف‍ض‍ل ق‍اس‍م‍ی
تهران: ققنوس، ۱۳۵۷، ۳۱۸ص،۲۵۰۰ ریال
• شناخت و مبارزه با کودتا/ ادوارد لوتواک ؛ محمدحسن فغفوری.
تهران: گستره، ۱۳۵۹، ۳۰۲ص
• طراح کودتا/ نوشته علی ش‍ع‍ب‍ان‍ی.
[بیجا]: مرکز تحقیقات، ۲۵۳۵ = ۱۳۵۵، ۲۸۴ ص.: مصور، نمونه
• طرح کودتا در س‍ه ض‍رب‍ه/ ش‍ه‍ری‍ار وق‍ف‍ی‌پ‍ور
تهران: ن‍اص‍ری‍ن، ۱۳۸۳، ص ۱۷۱، ۱۵۰۰۰ریال
• فرهنگ علوم سیاسی/ تالیف غ‍لام‍رض‍ا ب‍اب‍ائ‍ی، بهمن آق‍ائ‍ی
تهران: نشر وی‍س، ۱۳۶۵، ب‍ه‍ا:۲۷۵۰ریال
• قصه کودتا: داستان کودتای ۲۸ مرداد/ نوشته ادواردج‍ی. ات‍س‍ت‍ی‍ن؛ ترجمه حسن رهنما. تهران: رسا، ۱۳۷۷، ۳۰۱ ص، ۹۵۰۰ریال
• کودتا: خاطرات کرومیت روزولت از کودتای بیست و هشت مرداد/ کرومیت روزولت؛ مترجم محسن عسکری‌جهقی. تهران : ثالث، ۱۳۹۴، ۲۵۳ص، مجموعه تاریخ ایران و جهان و خاطرات سیاسی، ۱۲۵۰۰۰ ریال
• کودتا: ح‍ق‍ی‍ق‍ت و ع‍ب‍رت/ م‍ی‍خ‍ائ‍ی‍ل گ‍ورب‍اچ‍ف؛ ترجمه هوشنگ لاه‍وت‍ی
تهران: پ‍اژن‍گ، ۱۳۷۰، ص ۲۱۰، ۱۵۰۰ریال
• کودتا ۲۸مرداد، سازمان سیا و ریشههای روابط ایران و امریکا در عصر مدرن/ یرواند آبراهامیان؛ ترجمه محمدابراهیم فتاحی، تهران: نشر نی، ۱۳۹۲، ۳۲۸ص، ۱۵۰۰۰۰ ریال (چاپ سوم)
• کودتا در کودتا / نوشته کرمیت روزولت. ؛ ترجمه علی اسلامی.
[بی جا]: جنبش انقلابی مردم مسلمان ایران(جاما)، دفتر انتشارات و تبلیغات، ۱۳۵۹، ۲۲۴ ص،۱۶۰ریال
• ک‍ودت‍ادی اوت: ح‍ق‍ای‍ق و درس‍ه‍ا/ بقلم م‍ی‍خ‍ائ‍ی‍ل گ‍ورب‍اچ‍ف؛ مترجم کامران وزی‍ری، تهران: کامران وزی‍ری، ۱۳۸۲، ص ۱۷۶،۱۲۰۰۰ریال
• کودتا و ضد کودتا / علی م‍وس‍وی.
تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۶۳، ۲۰۶ ص، ۱۵۰ ریال
• کودتای اوت/ نوشته م‍ی‍خ‍ائ‍ی‍ل گ‍ورب‍اچ‍ف؛ ترجمه م‍ج‍ت‍ب‍ی ام‍ی‍ری
تهران: اطلاعات، ۱۳۷۱، ص ۸۴، ب‍ه‍ا:۶۰۰ریال
• گذشته چ‍راغ راه آینده است: تاریخ ایران در ف‍اص‍ل‍ه دو کودتا ۱۲۹۹ – ۱۳۳۲/ [پژوهش گ‍روه‍ی ج‍ام‍ی]، [تهران]: ققنوس، ۱۳۶۶، ۷۷۴ ص، ۲۰۰۰ریال
• مثلث استعمار ( ترور – کودتا – تجاوز )/ تالیف اکبر تهرانی.
تهران: بوستان، ۱۳۹۰، ۳۵۹ص.: مصور ، عکس ، نقشه ، نمونه،
۸۵۰۰۰ ریال
• مصدق، دولت ملی و کودتا: مجموعه گ‍ف‍ت‍گ‍وه‍ا و م‍ق‍الات تاریخی – سیاسی/ زی‍رن‍ظر ع‍زت‌ال‍ل‍ه س‍ح‍اب‍ی، تهران: طرح ن‍و، ۱۳۸۰، ۵۶۶ ص.جدول، ۴۵۰۰۰ریال
• مصدق، نفت، کودتا/ ترجمه و ت‍أل‍ی‍ف محمود ت‍ف‍ض‍ل‍ی.
تهران: امیرکبیر، ۱۳۵۸، ۱۷۴ ص.: نمونه،۱۸۰ ریال
• مصدق و کودتا/ [م‍ارک ج‍ی. گ‍ازی‍وروس‍ک‍ی، م‍ال‍ک‍وم ب‍رن]؛ ترجمه علی م‍رش‍دی زاد، تهران: ق‍ص‍ی‍ده س‍را، ۱۳۸۴، ۳۹۷ ص.جدول، ۴۴۰۰۰ ریال
• نفت، سیاست و کودتا در خ‍اورم‍ی‍ان‍ه/ ترجمه و اق‍ت‍ب‍اس محمد رف‍ی‍ت‍ی م‍ه‍رآب‍ادی، وی‍س، ۱۳۶۸، ص ۴۲۶، ب‍ه‍ا:۲۰۰۰ریال
• از کودتا سوم اسفند ۱۲۹۹ ه.ش. تا ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ ه.ش./ تالیف اس‍ف‍ن‍دی‍ار آه‍ن‍ج‍ی‍ده. تهران: م‍ش‍ع‍ل، ۱۳۸۰، [۱۲]، [۲۴۷] ص. [۴۲] ص. ت‍ص‍وی‍ر.: مصور، ۲۰۰۰۰ریال
• کودتا مرداد ۱۳۳۲: سازمان سیا و ریشههای روابط کنونی ایران و امریکا/ نویسنده یرواند آبراهامیان؛ ترجمه عبدالرضا(هوشنگ) مهدوی، تهران: البرز،۱۳۹۲، ۳۴۷ ص، ۱۵۰۰۰۰ ریال
• تجربه مصدق در چ‍ش‍م‌ان‍داز آینده ایران: مجموعه م‍ق‍الات ک‍ن‍ف‍ران‍س تجربه دولت مصدق در چ‍ش‍م‌ان‍داز آینده ایران/ به کوشش هوشنگ ک‍ش‍اورز ص‍در، حمید اکبری، تهران : نسل آفتاب، ۱۳۸۸، ۴۶۴ ص.: مصور، نمونه، ۸۰۰۰۰ ریال
• خاطرات و تالمات دکتر مصدق/ناقد عباس سلیمی‌نمین ؛ تهیه و تدوین دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران با همکاری مرکز هم‌اندیشی استادان و نخبگان دانشگاهی. قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها ، دفتر نشر معارف، ۱۳۹۰، ۲۰۸ ص
• مصدق و م‍س‍ائ‍ل حقوق و سیاست: مجموعه ۹ مقاله و رس‍ال‍ه از دکتر محمد مصدق/ گردآوری شده زی‍رن‍ظر ایرج افشار، تهران: زمینه، ۱۳۵۸.
۱۵۲ ص.: مصور، جدول، عکس، نمودار، نمونه، انتشارات زمینه. مجموعه تاریخ معاصر؛ ۱، ۱۸۰ ریال
• محاکماتی که دنیای ما را تکان داد/ [کورت رایس] ؛ ترجمه و گردآوری از مصطفی شمسا، انوشیروان خلعتبری، تهران: سرمدی، ۱۳۸۸، ۵۱۸ ص.:مصور، ۸۵۰۰۰ ریال
• در ک‍ن‍ار پ‍درم؛ مصدق: خاطرات دکتر غ‍لام‍ح‍س‍ی‍ن مصدق، به ان‍ض‍م‍ام م‍ذاک‍رات منتشر نشده دکتر مصدق با وزارت خ‍ارج‍ه آمریکا / وی‍رای‍ش و ت‍ن‍ظی‍م غ‍لام‍رض‍ا ن‍ج‍ات‍ی، تهران: رسا، ۱۳۶۹، [۲۳۱] ص. : مصور، نمونه، عکس،۱۲۵۰ریال (چاپ دوم)
• دکتر محمد مصدق؛ آسیب‌شناسی یک شکست (از انقلاب مشروطیت به انقلاب اسلامی) .شرح، سوداگری با تاریخ/ محمد امینی، لس آنجلس: شرکت کتاب، ۲۰۱۲م
• مصدق و تاریخ/ تالیف بهرام افراسیابی.
تهران: نیلوفر، ۱۳۶۰، [۴۱۲] ص.: مصور، جدول، نمونه، عکس
• نفت و س‍ل‍طه، یا، نقش نفت در توسعه س‍رم‍ای‍ه‌داری در پ‍ه‍ن‍ه جهان و زم‍ان/ اب‍وال‍ح‍س‍ن ب‍ن‍ی‌ص‍در، [بیجا]: انتشارات مصدق، ۱۳۵۶، ۴۲۴ ص.: جدول، انتشارات مصدق؛ ۲۰۰ ریال
• مصدق در آی‍ی‍ن‍ه‌ی تاریخ/ پ‍ری ص‍اب‍ری
تهران : ق‍طره ، ۱۳۸۳، ص ۲۵۱، ۲۰۰۰۰ ریال
• نامههای دکتر مصدق/ گردآورنده محمد ت‍رک‍م‍ان
تهران: نشر ه‍زاران، – ۱۳۷۴، ج.مصور، نمونه، عکس، ۱۳۰۰۰ریال(ج.۱)؛۱۶۰۰۰ریال:(ج.۲)
• ت‍ق‍ری‍رات مصدق در زن‍دان درباره ح‍وادث زندگی خ‍وی‍ش/ ی‍ادداش‍ت شده به اه‍ت‍م‍ام ج‍ل‍ی‍ل ب‍زرگ‍م‍ه‍ر؛ ت‍ن‍ظی‍م شده به کوشش ایرج افشار، تهران:فرهنگ ایران زمین، ۱۳۵۶،۱۸۰ ص.:مصور، نمونه، عکس، ۲۷۰ ریال
• ایران در دوره دکتر مصدق: ریشههای انقلاب ایران/ س‍پ‍ه‍ر ذب‍ی‍ح؛ ترجمه محمد رف‍ی‍ع‍ی م‍ه‍رآب‍ادی، ع‍طای‍ی‌آش‍ی‍ان‍ه کتاب، ۱۳۸۱، ص ۲۸۷، ۲۲۰۰ریال
• ن‍ق‍دی بر مصدق و ن‍ب‍رد ق‍درت: ب‍ه‌ان‍ض‍م‍ام اس‍ن‍ادی درباره راب‍طه ع‍ل‍م‍ا با دکتر مصدق/ [محمد ت‍رک‍م‍ان]، تهران: رسا، ۱۳۷۱، [۷۵] ص.: نمونه، ۶۰۰ریال
• مصدق و تاریخ (نخستوزیر مبارز و پرصلابت) / گردآوری فرحناز هادی‌پور برزگر، تهران: پل:خلاق، ۱۳۸۹، [۹۶ ]ص،۲۵۰۰۰ ریال
• محمد مصدق در م‍ح‍ک‍م‍ه نظامی/ به کوشش ج‍ل‍ی‍ل ب‍زرگ‍م‍ه‍ر
[تهران]: دوس‍ت‍ان، ۱۳۷۸، ۲ ج. در یک م‍ج‍ل‍د (۸۱۷ ص.)مصور، نمونه، عکس، ۴۵۰۰۰ریال
• زندگی سیاسی مصدق در متن نهضت ملی ایران/ فوادروحانی.
نهضت مقاومت ملی ایران، ۱۳۶۶، پنج، ۶۱۴ص.؛ ۱۵دلار
• کارنامه حزب توده و راز سقوط مصدق/ عبدالله ب‍ره‍ان
تهران: نشر علم، ۱۳۷۸،ج ۲، ۶۸۰۰۰ریال:(دوره)
• مصدق و مبارزه برای ق‍درت در ایران/ محمدعلی ه‍م‍ای‍ون ک‍ات‍وزی‍ان؛ ترجمه ف‍رزان‍ه طاه‍ری، تهران: نشر مرکز، ۱۳۷۸، ه‍ج‍ده، ۳۴۲ ص.جدول، ۱۴۵۰ریال
• مصدق در پ‍ی‍ش‍گ‍اه تاریخ/ ب‍ه‌ک‍وش‍ش محمود طل‍وع‍ی
تهران: علم، ۱۳۷۹، ۵۲۶ ص.مصور، عکس، چاپ دوم: ۱۳۸۱؛ ۳۷۵۰۰ ریال
• زندگینامه، ان‍دی‍ش‍ه‌ه‍ا و مبارزات دکتر محمد مصدق/ تالیف محمود ح‍ک‍ی‍م‍ی، تهران: قلم، ۱۳۸۲، ۲۱۵ ص.: مصور، ۱۱۰۰۰ ریال
• میهن‌پرست ایرانی: محمد مصدق و کودتای انگلیسی ـ امریکایی/ کریستوفر دوبلگ؛ ترجمه هرمز همایون‌پور، تهران: کندوکاو، ۱۳۹۳،
۴۹۶ ص.: مصور، ۳۰۰۰۰۰ریال
• نامه‌هایی از احمدآباد: نامههای دکتر محمد مصدق به نصرت‌الله امینی (۱۳۴۵- ۱۳۳۵)/ به کوشش فریبا امینی، آمریکا: پرس‌اکسپرس(چاپخانه)، [۱۳۸۳]، ۱۰۰ ص.: مصور، نمونه
• مصدق / ب‍اه‍ت‍م‍ام علی جانزاده.
تهران : همگام، ۱۳۵۸، ۲۸۷ ص. : مصور، نمونه، عکس، ۲۸۰ ریال
• گفتهها و ن‍اگ‍ف‍ت‍ه‌ه‍ا: ت‍ح‍ل‍ی‍ل‍ی از گ‍زارش ع‍م‍ل‍ی‍ات پ‍ن‍ه‍ان‍ی سیا در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ / محمدعلی موحد، تهران: کارنامه، ۱۳۷۹، ۷۰ ص، مجموعه تاریخ؛ ۲، ۹۰۰۰ ریال
• ی‍ادی از مصدق/ ع‍ب‍دال‍ه راس‍ت‍گ‍و.
[تهران]: تاریخ، ۱۳۵۷، ۱۳۸ ص، ۱۲۰ ریال
• زندگی سیاسی مصدق/ نوشته ف‍واد روح‍ان‍ی
تهران: نشر و پژوهش ف‍رزان روز، ۱۳۸۱، [۵۳۲] ص
• زندگینامه و مبارزات سیاسی دکتر محمد مصدق نخستوزیر ایران در سالهای ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۲ خ‍ورش‍ی‍دی/ گردآورنده ن‍ص‍رال‍ل‍ه ش‍ی‍ف‍ت‍ه.
تهران: ک‍وم‍ش، ۱۳۷۶، [۳۹۳] ص.: مصور، نمونه، عکس، ۱۲۵۰۰ ریال
• زندگینامه دکتر محمد مصدق: فولاد قلب/ مصطفی اسلامیه.
تهران: نیلوفر، ۱۳۸۹، [ ۵۴۳] ص.: مصور، عکس، ۹۵۰۰۰ ریال
• جنبش ملی شدن صنعت نفت ایران و کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲/ نوشته غ‍لام‍رض‍ا ن‍ج‍ات‍ی
[وی‍رای‍ش ]۴، ان‍ت‍ش‍ار، ۱۳۷۸، ۱ ج. ش‍م‍اره‌گ‍ذاری گ‍ون‍اگ‍ون‌م‍ص‍ور، نمونه، عکس، ۴۵۰۰۰ریال
• زندگی و اف‍ک‍ار دکتر محمد مصدق.../ م‍ج‍ت‍ب‍ی ب‍رزآب‍ادی ف‍راه‍ان‍ی
تهران: اوس‍ت‍ا ف‍راه‍ان‍ی، ۱۳۷۹، ۳۸۳ ص.مصور، نمونه، ۳۰۰۰۰ریال
• مصدق در نگاه مصدق/ عباس سلیمی‌نمین؛ [ برای ] دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران. تهران : خانه کتاب، ۱۳۹۱، ۲۰۸ص، خانه کتاب؛ ۳۳۱. مجموعه در بوته نقد؛ کتاب ششم، دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران؛ ۶، ۵۲۰۰۰ ریال
• کارنامه مصدق/ ب‍ک‍وش‍ش خ‍س‍رو ش‍اک‍ری (زن‍دی‍ه)
ف‍ل‍وران‍س: م‍زدک؛ تهران: رواق، [ ۱۳] ، ج ۴
• م‍ص‍دق‌ن‍ام‍ه/ علی ک‍س‍م‍ای‍ی
تهران: ت‍دب‍ی‍ر، ۱۳۸۱، [۱۶۰] ص.مصور، عکس، ۱۱۰۰۰ریال
• مصدق ب‍رف‍راز تاریخ/ محمد ب‍ره‍ان‍ی
تهران: ارم‍ی‍ا: ج‍زی‍ل، ۱۳۸۲، ص ۴۰۰، (اع‍لا)۳۰۰۰ریال؛(ش‍م‍ی‍ز)۲۵۰۰۰ریال
• مصدق، محمد، ۱۳۴۵ – ۱۲۶۱
چ‍ن‍د سند منتشر نشده از دکتر محمد مصدق/ م. ده‍ن‍وی، ۳۱ ص.نمونه
• زندگی و اندیشه محمد مصدق/گردآوری آرش خسروی.
تهران: گستره هیربد، ۱۳۹۱، ۱۲۸ ص.
• مصدق مصدق است (تاریخ نهضت ملی ایران)/ ام‍ی‍رح‍س‍ی‍ن ع‍ل‍وی
تهران: م‍ح‍ور، ۱۳۸۱، ۳۶۶ ص.مصور، عکس، (مجموعه تاریخی۵)،
۲۳۰۰۰ریال
• مصدق مبارز بزرگ / نوشته ناصر نجمی.
تهران: [بی‌نا]، ۱۳۵۹، ۱۳۵ ص.: مصور، نمونه، عکس، ۲۵۰ ریال
• کارنامه مصدق/ ارسلان پوریا.
تهران : توس ، ج. ۲
• در خلوت مصدق / شیرین سمیعی.
تهران: ثالث، ۱۳۸۹، [۸]، ۲۰۰، [۱۰۲] ص. : مصور، عکس، نمونه،
۱۲۰۰۰۰ ریال (چاپ ششم)
• رن‍ج‍‌ه‍ای سیاسی دکتر محمد مصدق/ ی‍ادداش‍ت‍ه‍ای ج‍ل‍ی‍ل ب‍زرگ‍م‍ه‍ر؛ ب‍ه‌ک‍وش‍ش عبدالله ب‍ره‍ان، [تهران]: نشر ثالث، ۱۳۷۷،۲۰۶ ص، [۱۶]، ت‍ص‍وی‍ر، نمونه، (تاریخ معاصر ایران۲)، ۱۰۰۰۰ریال
• با مصدق و دکتر فاطمی/ نوشته ناصر نجمی
تهران: ن‍ص‍ر معاصر، ۱۳۶۸،۱۶۶ ص.مصور، نمونه، عکس، ب‍ه‍ا:۶۵۰ریال
• دکتر مصدق بر م‍س‍ن‍د ح‍ک‍وم‍ت/ ناصر نجمی
تهران: نشر پ‍ی‍ک‍ان، ۱۳۷۷، [۳۶۰] ص.مصور، ۱۲۰۰۰ریال
• مصدق از ح‍م‍ای‍ت تا خیانت/ س‍خ‍ن‍ران ع‍ب‍دال‍ح‍م‍ی‍د دی‍ال‍م‍ه
مشهد: م‍ج‍م‍ع اح‍ی‍اآ ت‍ف‍ک‍رات ش‍ی‍ع‍ی، واح‍د انتشارات و تبلیغات، ۱۳۶۰، [۴۶] ص.مصور، نمونه، ۴۰ریال
• سالهای خ‍اک‍س‍ت‍ری (زندگی مصدق)/ تالیف ع‍ل‍ی‌اص‍غ‍ر ح‍س‍ی‍ن‍ی.
تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۳، ۱۴۵ ص، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ ۷۰۰۰ ریال
• همه مردان مصدق/ منوچهر کدیور.
تهران: کویر، ۱۳۹۳، ۵۵۷ ص.: عکس، ۲۶۰۰۰۰ ریال
• دکتر محمد مصدق و اق‍ت‍ص‍اد/ حسن ت‍وان‍ای‍ان ف‍رد
تهران: ع‍ل‍وی، ۱۳۶۲، [۳۴۸] ص.جدول، نمونه، ب‍ه‍ا:۴۰۰ریال
• مصدق: زندگی من پیام من است/ مهدی طهوری؛ تصویرگر عرفان ستاری‌جاوید. تهران : نسل نواندیش،من و کیمیا، ۱۳۸۸، ۴۸ ص.: مصور.
• مصدق در آی‍ی‍ن‍ه تاریخ: زندگینامه دکتر مصدق از ت‍ول‍د تا وف‍ات/ م‍رادع‍ل‍ی ت‍وان‍ا
قم: دفتر نشر برگزیده، ۱۳۷۶، [۱۹۱] ص، ۴۵۰۰ریال
• اشتباه تاریخی مصدق/ پژوهش و تالیف موسسه فرهنگی هنری قدرولایت.
تهران: موسسه فرهنگی هنری قدر ولایت، ۱۳۹۵، ۲۴۴ ص.: مصور
• مردی برای تمام تاریخ: زندگینامهی دکتر محمد مصدق/ ب‍ه‌ک‍وش‍ش علیرضا اف‍ش‍اری، تهران: م‍رس‍ا، ۱۳۷۹، ۱۲۸ ص.مصور
• جاودانه مصدق، آزاده ضد استعمار / م. باقری.
[بیجا]: خرد، ۲۴۰ ص،۱۶۰ ریال
• مصدق و ح‍اک‍م‍ی‍ت م‍ل‍ت/ تحقیق و پژوهش محمد ب‍س‍ت‍ه‌ن‍گ‍ار
تهران: قلم، ۱۳۸۱، ص ۹۸۱، ۷۶۵۰۰ ریال
• س‍رن‍وش‍ت ی‍اران دکتر مصدق/ عبدالرضا هوشنگ مهدوی
تهران: علمی، ۱۳۸۳، [۲۸۱] ص.مصور، عکس،۲۶۵۰۰ریال
• شخصیت دکتر محمد مصدق/ پژوهش و نگارش ایرج حدیدی.
خرم‌آباد: انتشارات شاپور‌خواست، ۱۳۹۱، ۲۱۵ ص.: مصور، نمونه، عکس، ۶۰۰۰۰ ریال
• دفاع دکتر مصدق از نفت/ گردآورنده علی یزدان‌پرست.
مشهد : ایران آزاد ، ۱۳۹۱، ۹۵ص.: مصور،۵۰۰۰۰ریال
• تزهای اساسی درباره دکتر مصدق/نویسنده بهداد.
تهران: منشور امید، ۱۳۹۲، ۱۴۷ ص.
• مصدق، مردی برای تمام سالها/ ارسطو شعله.
شیراز: ادیب مصطفوی، ۱۳۹۰، ۱۰۷ ص.: مصور.
• مصدق، نفت و ناسیونالیسم ایرانی/ گردآورنده ج‍ی‍م‍ز ب‍ی‍ل، وی‍ل‍ی‍ام راج‍ر ل‍وی‍س؛ ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی، ک‍اوه ب‍ی‍ات، تهران: نشر گ‍ف‍ت‍ار، ۱۳۷۲،۵۷۶ ص.جدول، عکس، ب‍ه‍ا:۴۸۰۰ریال
• سیمای مصدق در تاریخ/ بقلم م. افتخارزاده.
[بیجا: بی‌نا]، ۱۳۶۰، ۱۴۰ص.: مصور، نمونه،۱۱۰ ریال
• مصدق به ب‍ی‍ان ت‍ص‍وی‍ر/ ج‍ل‍ی‍ل ب‍زرگ‍م‍ه‍ر
تهران: علمی، ۱۳۸۰،۳۰۰ ص.مصور، عکس، ۵۲۵۰۰ریال
• سرگذشت دکتر محمد مصدق/ مولفین علی زارعی، رحمت‌الله زارعی.
تهران: انتشارات هویار، ۱۳۹۵، ۸۵ص، ۱۵۰۰۰۰ ریال
• 666 روز با مصدق / محمود تربتی‌سنجابی.
تهران: گلریز: ایران جوان، ۱۳۹۲،۲۷۲ ص.: مصور،۱۴۰۰۰۰ ریال
• اسناد سازمان سیا درباره کودتای ۲۸ مرداد و ب‍ران‍دازی دکتر مصدق/ غ‍لام‍رض‍ا وطن‌دوس‍ت؛ م‍ق‍دم‍ه محمدعلی ه‍م‍ای‍ون ک‍ات‍وزی‍ان، با همکاری حسن زن‍گ‍ن‍ه، رض‍ا ده‍دش‍ت‍ی، تهران: خ‍دم‍ات فرهنگی رسا، ۱۳۷۹.
۱ ج. مصور، عکس،۲۲۰۰۰ریال
• نگاهی به کارنامه سیاسی دکتر محمد مصدق/تحقیق جلال متینی.
تهران: کتابسرا، ۱۳۸۷، ۵۶۰ ص.
• مصدق از دی‍دگ‍اه طال‍ق‍ان‍ی: س‍خ‍ن‍ران‍ی آیتالله طال‍ق‍ان‍ی در احمدآباد به/ گ‍رودآوری و تدوین شرکت انتشارات قلم؛ ب‍ام‍ق‍دم‍ه محمد ب‍س‍ت‍ه‌ن‍گ‍ار، تهران: قلم، ۱۳۷۸، ص ۳۲، ۱۲۰۰ریال
• دولت م‍س‍ت‍ع‍ج‍ل: دکتر محمد مصدق – آیتالله کاشانی/ تالیف محمود ش‍روی‍ن، تهران: علمی،ص ۱۳۷۴،۳۶۰ .مصور، عکس، ب‍ه‍ا:۸۵۰۰ریال
• حزب توده ایران و دکتر محمد مصدق/ ن‍ورال‍دی‍ن ک‍ی‍ان‍وری.
تهران: حزب توده ایران، ۱۳۵۹،۴۷ ص.: جدول. انتشارات حزب توده ایران؛ ۶۸، ۳۰ ریال
• مرداد خ‍ام‍وش خ‍رداد خ‍ودج‍وش [مصدق، خ‍ات‍م‍ی و تاریخ]/ بهرام افراسیابی، تهران: بهرام افراسیابی، ۱۳۷۹، [۶۰۳] ص
• چندوچون فروریزی دولت مصدق و بررسی کنش حزب توده ایران/ ماشاءاله ورقا، [بیجا]: روزبه، ۱۳۸۷،۴۴۹ص، چاپ سوم
• س‍ای‍ه مصدق بر روابط ایران و آمریکا/ نوشته هوشنگ مهدوی، ج‍ی‍م‍ز اف. گ‍ود؛ ترجمه علی ب‍خ‍ت‍ی‍اری‌زاده؛ با م‍ق‍دم‍ه عبدالرضا، تهران: کویر، ۱۳۸۲، ص ۳۳۶، ۲۵۰۰۰ریال
• آشوب: مطالعه‌ای در زندگی و شخصیت دکتر محمد مصدق/ احمد بنی‌جمالی ؛ با مقدمه‌ای از حاتم قادری، تهران : نشر نی ، ۱۳۸۷، ۳۹۶ ص.: مصور، عکس، نمونه،۱۶۰۰۰۰ ریال (چاپ سوم)
• سقوط ام‍پ‍راطوری انگلیس و دولت دکتر مصدق/ نویسنده ب‍ری‍ان ل‍پ‍ی‍ن‍گ؛ ترجمه محمود ع‍ن‍ای‍ت، تهران: کتابسرا، ۱۳۶۵، ۱۸۶ ص.: عکس، ۴۰۰ریال
• چنگال عقاب استعمار و مبارزات دکتر مصدق /مولف محمدعلی گودرزی، شیراز: نوید شیراز، ۱۳۸۹،۳۲۰ص.:مصور
• مصدق و عشایر (قشقایی، بویراحمد، ممسنی و کهگیلویه)/حامد اکبری.
شیراز: نوید شیراز، ۱۳۸۸، ۳۶۸ ص.:مصور، نمونه، عکس، ۶۰۰۰۰ریال
• سرنگونی دولت مصدق به روایت سند سازمان CIA/ نوشته دونالد ویلبر؛ تحقیق و ترجمه بهمن سراجیان٬ سلمان قاسمیان، تهران:دانش نگار٬ ۱۳۸۹ ، ۱۶۷ص.: مصور، ۳۰۰۰۰ ریال
• تراژدی تنهایی: زندگینامهی سیاسی محمد مصدق/ کریستوفر دی‌بلگ؛ ترجمه بهرنگ رجبی، تهران: نشر چشمه،۱۳۹۵، ۳۱۸ص.: مصور
• ایالات متحده و ایران و ت‍اث‍ی‍ر مصدق بر روابط دوج‍ان‍ب‍ه/ ج‍ی‍م‍ز اف. گ‍ود؛ ترجمه مهدی ح‍ق‍ی‍ق‍ت‌خ‍واه. تهران: ققنوس، ۱۳۸۲،۳۰۳ ص، ۵۲۰۰۰ ریال: چاپ دوم
• ملی‌گرایی! از مصدق تا جمهوری اسلامی/ جاوید کاکو.
سوئد: [بی نا]، ۲۰۱۳م.= ۱۳۹۲، ۲۵۸ ص.
• دکتر محمد مصدق؛ آسیب‌شناسی یک شکست (از انقلاب مشروطیت به انقلاب اسلامی) : متن کامل/ علی میرفطروس، فرانسه: فرهنگ، ۲۰۰۸ م.= [۱۳۸۶]،۴۶۳ ص.: مصور، نمونه
• شبه قوانین/ به کوشش مسعود کوهستانی‌نژاد.
تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ۱۳۹۰، ۲ج، ۱۷۰۰۰۰ ریال: ج.۱
• نگاهی به زندگانی دکتر محمد مصدق: همراه با متن دفاعیات ایشان در دادگاه بین‌المللی لاهه / کامران پیرمنش، تهران: کتابخانه دانش، ۱۳۸۹. ۹۶ ص
• الماس‌های تاریخ: مصدق و دست‌نوشته‌های فاطمی/ بهرام افراسیابی با همکاری کامبیز افشار. تهران: مهرفام، ۱۳۹۰، ۶۳۲ ص
• بحران تاریخ: بررسی توطئه نهم اسفند ماه ۱۳۳۱ در دولت دکتر محمد مصدق/حمید سیف‌زاده، قم: سلسله، ۱۳۸۹، ۹۵۰ص، ۱۶۰۰۰ریال
• خ‍واب آش‍ف‍ت‍ه نفت/ محمدعلی موحد.
تهران: کارنامه، ۱۳۷۸، ۳ج. ۸۷۰۰۰ ریال
• گفتهها و ن‍اگ‍ف‍ت‍ه‌ه‍ا: ت‍ح‍ل‍ی‍ل‍ی از گ‍زارش ع‍م‍ل‍ی‍ات پ‍ن‍ه‍ان‍ی سیا در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ / محمدعلی موحد، تهران: کارنامه، ۱۳۷۹،۷۰ ص، ۹۰۰۰ ریال
• یاد گذشته و اندیشه آینده در تاریخ ایران و صنعت نفت ایران/ محمدعلی موحد؛ گردآورنده و ویراستار علی میرزایی، تهران: نگاره آفتاب، ۱۳۹۴. ۲۵۰ ص، ۱۸۵۰۰۰ ریال
• ایران و سازمان سیا: بازنگری در سقوط دولت مصدق
داریوش بایندر ؛ مترجم:بهمن سراحیان – کتاب پارسه – ۳۹۴ صفحه – رقعی (شومیز) – چاپ ۱ سال ۱۳۹۴ – ۷۰۰ نسخه – ۲۶۰۰۰۰ ریال
• تاملی در نگرش سیاسی مصدق
فخرالدین عظیمی – خجسته – ۲۵۴ صفحه – رقعی (شومیز) – چاپ ۱ سال ۱۳۹۴ ، ۱۵۰۰۰۰ ریال
• درس ۲۸ مرداد: از لحاظ نهضت ملی ایران و از لحاظ رهبران خائن حزب توده
خلیل ملکی – پردیس دانش – ۳۸۴ صفحه، چاپ ۱ سال ۱۳۹۴، ۲۲۰۰۰۰ ریال
• شوروی در ایران: از انقلاب سرخ (اکتبر ۱۹۱۷ میلادی) تا کودتای سیا (۱۹۵۳ میلادی / ۲۸ مرداد ماه ۱۳۳۲)
علیرضا علی‌صوفی – منشور سمیر – ۴۰۲ صفحه ، چاپ ۱ سال ۱۳۹۴ ، ۱۹۰۰۰۰ ریال
• سازمان سیا در ایران: کودتای ۱۹۵۳ م/ ۱۳۳۲ ش و ریشههای جدایی ایالات متحده و ایران
کریستوفر پتریک ؛ مترجم:غلامعباس ذوالفقاری ؛ مترجم:اعظم اصغری – چکامه باران – ۱۸۰ صفحه، چاپ ۱ سال ۱۳۹۴، ۱۳۰۰۰۰ ریال
• 100 ساعت سرنوشت‌ساز: گفتهها و ناگفته‌های کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ امریکا و انگلیس در ایران
احمد شه‌وری – احمد شه‌وری – ۳۶۶ صفحه، چاپ ۱ سال ۱۳۹۳، ۲۱۰۰۰۰ ریال
• از تهران مخوف تا جای خالی سلوچ: نقد و پژوهش رمان ایرانی پیش از کودتای ۲۸ مرداد و پس از آن
اعظم بیژنی‌دلیوند – نشر روزگار – ۳۰۴ صفحه، سال ۱۳۹۱، ۷۵۰۰۰ ریال
• کودتای ۲۸ مرداد
عبدالله شهبازی – روایت فتح – ۳۶۸ صفحه، سال ۱۳۸۷
• نقش انگلیس در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲
اسماعیل اقبال – اطلاعات – ۲۱۶ صفحه، سال ۱۳۸۶، ۱۲۰۰۰ ریال
• همه مردان شاه: از کودتای ۲۸ مرداد تا ۱۱ سپتامبر
استفن کینزر ؛ مترجم:لطف‌الله میثمی – صمدیه – ۳۷۰ صفحه، سال ۱۳۸۵، ۳۵۰۰۰ ریال
• راز پیروزی کودتای ۲۸ مرداد
محمدجعفر محمدی – اختران – ۲۱۶ صفحه، سال ۱۳۸۵، ۲۴۰۰۰ ریال
• تاریخ معاصر ایران: از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ تا اصلاحات ارضی
پیتر آوری ؛ مترجم:محمد رفیعی‌مهرآبادی – موسسه انتشارات عطایی،آشیانه کتاب – ۳۳۲ صفحه – (در۳جلد) – جلد ۳ ،سال ۱۳۸۲، ۱۸۰۰۰ ریال
• خاطرات سیاسی رجال ایران: از مشروطیت تا کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲
به‌اهتمام:علی جانزاده – جانزاده – ۱۰۸۶ صفحه، سال ۱۳۸۲، ۷۵۰۰۰ ریال
• کالبدشکافی توطئه: کودتای نظامی ۲۸ مرداد ۱۳۳۲
ابراهیم یزدی – قلم – ۲۳۲ صفحه، سال ۱۳۸۱، ۲۰۰۰۰ ریال
• قلم و سیاست: از کودتای ۲۸ مرداد تا ترور منصور
محمدعلی سفری – نشر نامک – ۸۳۴ صفحه – جلد ۲ ، سال ۱۳۸۰، ۱۹۰۰۰ ریال
• کودتای ۲۸ مرداد و رویدادهای متعاقب آن
حسین مکی – علمی – ۵۲۸ صفحه، سال ۱۳۷۸، ۲۴۰۰۰ ریال
• ادبیات سیاسی ایران در عصر مشروطیت: از کودتای ۲۸ مرداد تا پیروزی انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ – ۱۳۳۲
عبدالرحیم ذاکرحسین – نشر علم – ۴۹۲ صفحه – جلد ۴، سال ۱۳۷۷، ۱۱۵۰۰۰ ریال
• رمان سیاسی قصه کودتا: داستان کودتای ۲۸ مرداد
ادوارد اپستاین ؛ مترجم:حسن رهنما – رسا – ۳۰۴ صفحه، سال ۱۳۷۷، ۹۵۰۰ ریال
• اسرار کودتای ۲۸ مرداد
سی .ام وودهاوس ؛ مترجم:نظام‌الدین دربندی – راهنما – ۱۳۵ صفحه، سال ۱۳۶۹، ۵۵۰ ریال
• حدیث مقاومت: اسناد منتشر شده بعد از کودتای ۲۸ مرداد
نهضت‌آزادی‌ایران – نهضت آزادی ایران – ۴۲۲ صفحه – جلد ۱، سال ۱۳۶۵ – ۱۲۰۰ ریال