این مقاله را به اشتراک بگذارید
این داستان‌ها را فراموش نکن!
نگاهی به کتاب «داستان ناگهان» ترجمه‌ی اسدالله امرایی
حمیدرضا امیدی سرور
کارنامه نشر قطره در زمینه داستان کوتاه پرو پیمان بوده، مجموعه داستان‌هایی گوناگون از نویسندگان باسابقه یا استعدادهای کمتر شناخته شده و…که تحت عناوین گوناگون توسط مترجمانی اغلب شناخته شده به علاقمندان عرضه شده است. «داستان ناگهان» یکی از تازه‌ترین مجموعه داستان‌های ترجمه‌ای است که به همت این ناشر به بازار آمده و توسط اسدالله امرایی به فارسی برگردانده شده است.
در این مجموعه سی و شش داستان کوتاه از نویسندگانی با ملیت‌های مختلف جهان گرد هم آمده است. آثاری از جغرافیای گوناگون در چهار گوشه جهان، از آمریکای شمالی و جنوبی گرفته، تا اروپای شرقی و غربی، آسیا و… در میان نویسندگان این داستان‌ها چهره‌های نامدار فراوانی هستند: گابریل گارسیا مارکز، پیتر هانتکه، دینو بوتزاتی، اسلاوومیر مروژک، پیتر کری، خولیو کورتاسار، دونالد بارتلمی، ریچارد براتیگان، نادین گوردیمر، کولت، هانریش بل، یاساناری کاواباتا و …
البته این داستان‌ها از سر اتفاق و صرفا به دلیل اینکه مترجم برای جنگی یا مجله‌ای ترجمه کرده و در اینجا کنار هم قرار گرفته باشند نیست، بلکه کتاب به سعی و سلیقه رابرت شپارد و جیمز توماس انتخاب و گردآوری شده است و این دو در حوزه تحلیل و آموزش داستان در سرزمین خود نام‌هایی شناخته شده هستند.
گرد آمدن این نام‌های معتبر و شناخته شده در «داستان ناگهان» حکایت از نیت انتخاب‌کنندگان آن برای گردآوردن آثاری در خور نقد و تحلیل و در عین حال آموزنده برای مخاطب علاقمند به داستان کوتاه دارد. از این رو خواننده این کتاب، مجموعه‌ای ارزنده از داستان‌هایی از سبک‌ها و ملیت‌های گوناگونی خواهد داشت که با ترجمه‌ای مقبول به فارسی برگردانده شده و هر کدام نیز از جمله آثار شاخص نویسنده خود هستند.
داستان‌های کتاب از حال و هوایی متفاوت برخوردارند، با این حال اما میان آنها خطوط مشترک گوناگونی می‌توان یافت. از داستان‌هایی که حال و هوای زنانه دارند، تا داستان‌هایی که بر تنهایی شخصیت‌هایشان تاکید دارند.
اما در کنار مضامین گوناگونی که در این داستان‌ها وجود دارد، مهم کیفیت داستان‌هاست که جملگی آثاری در خور اعتنا هستند. «با خواندن هر کدام از این داستان‌ها، گویى پا به خیابانى گذاشته‌ایم، در گوشه‌اى به ظاهر آشنا در جهان، اما کمى پیش‌تر که مى‌رویم احساس غریبى مى‌کنیم. سر هر پیچى خطرى در کمین است، یا زمین زیر پاى‌مان خالى است که ممکن است ناگهان دهان بگشاید…»
انتخاب عنوان «داستان ناگهان» برای این کتاب نیز از دل یکی از ویژگی‌هایی بیرون آمده در اغلب داستان‌های کتاب می‌توان دید. بیشتر این آثار از جمله داستان‌هایی هستند که حجم آنها بین پانصد تا حداکثر هزار کلمه قرار می‌گیرد. داستان‌هایی با این حجم اغلب آثاری هستند که با رویکردی موجز نوشته شده‌اند که تا حد ممکن کمترین کلمات برای بیان حالات شخصیت‌ها و یا توصیف موقعیت‌ها یا وقایع داستانی، مورد استفاده قرار گرفته است. به همین خاطر به اشکال مختلف می‌توان کیفیتی ناگهانی در روایت آنها دید. کیفیتی که از دید انتخاب‌کنندگان حالتی چکشی و در عین حال پرمغز به آنها داده است و این ویژگی‌ها هم از توانایی نویسندگان و هم از قابلیتی حکایت می‌کند که آن را می‌توان قدرت تاثیرگذاری آنی در داستان کوتاه محسوب کرد.
خوانندگان چنین مجموعه داستان‌هایی اغلب ترجیح می‌دهند که با نویسندگان این آثار حتی شده به شکلی کوتاه و موجز آشنا شوند. در کتاب «داستان ناگهان» این یادداشت‌های کوتاه نه به صورت تفکیک شده در ابتدای هر داستان که در قالب بخشی تحت عنوان «درباره نویسندگان» به انتهای کتاب افزوده شده است. در این یادداشت‌های کوتاه که براساس ترتیب داستان‌ها شماره‌گذاری شده‌اند علاوه بر بیوگرافی کوتاهی درباره نویسنده و آثارش اشاره‌ای گذرا نیز به داستان ارائه شده از او در این کتاب شده و مهمترین شاخصه‌های این داستان‌ها مورد توجه قرار گرفته‌اند. گاه این ویژگی‌ها از زبان خود نویسنده داستان نقل شده است.
«داستان ناگهان» قریب به پانزده سال پیش از این توسط ناشر مهجوری به بازار آمده بود، اما این کتاب دیده نشد. انتشار مجدد نسخه تازه و پیراسته‌ای از این کتاب توسط نشر قطره می‌تواند زمینه‌ای باشد برای اینکه داستان‌ها خواندنی گرد آمده در این کتاب مخاطبان خود را پیدا کنند.
به نقل از الف کتاب
****
«داستان ناگهان»
(مجموعه داستان‌های کوتاه)
به انتخاب: رابرت شپارد و جیمز توماس
ناشر: قطره، چاپ اول ۱۳۹۶
۲۱۴صفحه، ۱۷۰۰۰ تومان