رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

بایگانی ماهانه: می 2021

دو نگاه به «عقرب کشی» شهریار مندنی پور/ زیست دو پاره شده

راوی پریشان گویی که قرار است تمام وقایع از طرف او بیان شود و در این میان، شانه ها اندامی هستند که بخش های گفته و ناگفته ی زندگی امیر را بیان میکنند ،تا بدن زیسته همچون تکیه گاهی برای تجسد معنا دار جهان راوی عمل کند و هر شانه…

ادامه مطلب

خوانش اسطوره ای و روانشناختی «بی رَد» نوشته ی «مجتبی تجلّی» / جواد اسحاقیان

اگر از برخی از شاهکارهای ادبی مانند “بوف کور” (۱۳۱۵) و همانندهایش از نوع “یکلیا و تنهایی او” (۱۳۳۴) “تقی مدرسی” و “ملکوت” (۱۳۴۰) “بهرام صادقی” و “سنگ صبور” (۱۳۴۵) “چوبک” بگذریم، کمتر نویسنده ای پس از انقلاب کوشیده برای شناخت “منِ درونی” و “خودِ پنهان” و به تعبیر رسای “یونگ” ((Jung “رادیوی درونی” یا…

ادامه مطلب

جومپا لاهیری از تازه‌ترین اثرش می‌گوید؛ همیشه خود را در تبعید زبانی احساس کرده‌ام / ترجمه یلدا حقایق

یک دهه قبل نویسنده برنده پولیتزر خود را درچالش جدیِ یادگیری زبان ایتالیایی قرار داد. اکنون از او درمورد عشق‌اش به رُم، ترجمه از ایتالیایی و کارهای جدیدی به‌ زبان انگلیسی می‌شنویم.

ادامه مطلب

سخنرانی کوتاه جواد اسحاقیان درباره آختامار اثر هما جاسمی برنده جایزه ادبی کیومرث

همزمان با ۲۵ اردی بهشت ماه روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، بنیاد فردوسی توس (شاخه‌ مشهد) طی برنامه ای که در فضای مجازی و از طریق اینستاگرام به مناسبت اعطای «جایزه ادبی کیومرث» برگزار شد، برگزیده این جایزه ادبی را معرفی کرد

ادامه مطلب

حشرات و مزه شیرین قدرت/ رضا فکری

ایان مک‌یوون، متولد ۱۹۴۸، یکی از پنجاه چهره‌ی شاخص ادبیات انگلستان در نیم قرن اخیر بوده است. او نه‌تنها در عرصه‌ی داستان‌نویسی بسیار فعال ظاهر شده، بلکه در نگارش نمایشنامه، فیلمنامه و سلسله آثار غیرداستانی نیز دست خود را آزموده و تاکنون دوازده متن از او به شکل فیلم درآمده است

ادامه مطلب

داستان جاسوسی، واقعیت جاسوسی / مرضیه عسگری

به‌نظر لرد بیدن پاول، بنیان‌گذار جنبش پیشاهنگی پسران، «زندگی هیجان‌انگیز یک جاسوس بهترین راه چاره برای کسانی است که از زندگی خسته شده‌اند.» بعید به‌نظر می‌رسد استخدام واقعی کسی برای جاسوسی به‌راحتی حرف‌زدن درباره‌ آن باشد،

ادامه مطلب

جان لوکاره و ادبیات جاسوسی / مرضیه لشکری

سال ۱۹۷۳ در بحبوحه‌‌‌‌‌ جنگ سرد، و بدگمان‌شدن به جاسوسی نفوذی در بالاترین رده‌‌‌‌‌های سرویس اطلاعات مخفی بریتانیا. جورج اسمایلی معاون سابق بازنشسته توسط همکاران سابق خود برای تحقیق درمورد عامل نفوذی استخدام می‌‌‌‌‌شود

ادامه مطلب

ادبیات جاسوسی در گفتگو با جان لوکاره / قهرمانان قربانی شده

جان لوکاره (-۲۰۲۰ ۱۹۳۱) یکی از بزرگ‌ترین جاسوسی‌نویس‌های دنیا است. او با رمان «جاسوسی که از سردسیر آمد» به یکی از پرفروش‌ترین نویسنده‌های بین‌المللی تبدیل شد. پس از موفقیت این کتاب، سه‌گانه کارلا یا «جرج اسمایلی» را منتشر کرد که به شهرت بیشتر او دامن زد: «بندزن، جامه‌دوز، سرباز، جاسوس»، «پسر خوش‌نام مدرسه»، و «دارودسته…

ادامه مطلب

آلبر کامو: ماهیت شورش سیاسی / تری هوی/ مصطفی صداقت رستمی

اغلب اوقات مشاهده می­شود که مشخصۀ عصر مدرن ویژگی­هایی همچون کاهش اعتقاد به قدرت ماوراء طبیعی یا قانون برتری و همچنین دلسردی فزاینده از خرد علمی است که این دلسردی فزاینده به عنوان ابزاری برای تعریف شالودۀ اخلاقی زندگی سیاسی است

ادامه مطلب

با نوع ادبی «نقیضه» در رمان «ما بد جایی ایستاده ایم» / جواد اسحاقیان

بارها نوشته ام که در خوانش و نقد یک متن داستانی، نخستین وظیفه ی منتقد ادبی، تشخیص دقیق و درست “نوع ادبی” (genre) است. بدون داشتن چنین کلیدی، باز کردن قفل دریافت داستان، ممکن نیست

ادامه مطلب

عصر بی‌خردی / رابرت هریس، رمان‌نویس بریتانیایی، دربارۀ رمان جدیدش، وی-۲، می‌گوید

رابرت هریس قرنطینۀ خوبی را سپری کرده است. وقتی قرنطینه در اواخر ماه مارس شروع شد؛ او ۲۰ هزار کلمه در آخرین کتابش گنجانده بود، و وقتی به ماه ژوئن رسیدیم، رمانی کامل در دست داشت.

ادامه مطلب

ترجمه‌ و‌ ادبیات تطبیقی در گفت‌‌وگو با دکتر احمد کریمی‌حکاک / خویشاوندی زبان‌ها

‌ خاستگاه‌ ادبیات‌ تطبیقی‌ در فرانسه‌ و در دهه‌های آغازین‌ قرن‌ نوزدهم‌ ‌است؛ در انگلستان‌ هم‌ در میانۀ‌ قرن‌ نوزدهم‌ متیو آرنولد و هاچسون ‌پازنت‌ در‌این‌باره‌ قلم‌ زدند. در آلمان ‌هم گوته‌ از ادبیات‌ جهان‌ سخن‌ می‌گفت

ادامه مطلب

راهنمای جامع نظری و عملی برای خوانش ادبیات داستانی (فصل نخست)/ «نقد چیست و نقاد کیست؟»/ جواد اسحاقیان

“نقد” را در لغت، به معنی “بهین چیزی برگزیدن” و “نظر کردن در دراهم” تعریف کرده اند که به قول اهل زبان ” سَرِه را از ناسَره بازشناسند. معنی “عیب جویی” نیز ـ که از لوازم “به گزینی” است ـ ظاهرا ً هم از قدیم در اصل ِ کلمه، بوده است. به هر حال از…

ادامه مطلب

«هندرسون شاه باران» اثر سال بلو/ در جست‌وجوی معنای زندگی

معناباختگی زندگی روایتی تکرارشونده در ادبیات مدرن جهان بوده است. سرگشتگی انسان و در جست‌وجوی معنای زندگی بودن موضوعی است که نویسندگان مختلف از منظرهای مختلف به آن پرداخته‌اند و هر بار بخشی دیده‌نشده از وضعیت انسان در جهان مدرن در این روایت‌ها به تصویر درآمده است

ادامه مطلب

«جود گمنام» اثر توماس هاردی؛ علیه اجتماع

«آموزگار مدرسه از دهکده می‌رفت و همه از رفتنش متأسف بودند. آسیابان کرس‌کومب، ارابه کوچکش را که سایبان کرباسی سفیدی داشت به او داده بود تا وسایلش را به شهری که مقصد مسافرتش، در بیست میلی محل، بود ببرد. ارابه کوچک برای حمل وسایل کافی بود، چون وسایل محل زندگی را اولیای مدرسه تأمین کرده…

ادامه مطلب

تقابل روح سرکش هنر / ویراست تازه‌ای عباس میلانی از شاهکار بولگاکف

رمان «مرشد و مارگریتا» اثر میخائیل بولگاکف، ازجمله آثار مطرح ادبیات جهان، در ایران نیز بسیار شناخته‌شده است و ترجمه آن به سالیان پیش با زمی‌گردد. چهار دهه از ترجمه این رمان می‌گذرد و در این مدت بارها و بارها بازنشر شده است و اخیرا نیز این رمان با شکل و قالبی تازه در…

ادامه مطلب

«عالیجناب کیشوت» اثر گراهام گرین؛ فرزند خلف دن کیشوت

گراهام گرین در یکی از آخرین آثارش به خاستگاهِ رمان مدرن بازمی‌گردد، به رمانِ دن کیشوت سروانتس. پیش از این نویسنده نیز بسیاری از مفسران و منتقدان از این رمان گفته‌اند و نوشته‌اند، گرین نیز روایتی از این رمان به دست می‌دهد و به‌نوعی همان مضامین و مفاهیم را به قرن بیستم می‌آورد و بازخوانی…

ادامه مطلب

دو نگاه؛ درباره فیلم‌های «پدر» و «سرزمین آواره‌ها»/ کشمکش فرد با خود؛ گاه با کنش، گاه در سکوت

همچنان که از عنوان فیلم و ایضاً کستینگ فیلم (انتخاب آنتونی هاپکینز برای نقش «پدر») و البته سکانس افتتاحیه (که بی‌واسطه سکانس معرفی شخصیت اصلی است) برمی‌آید، با درامی مواجهیم قائم به شخص؛ یعنی قائم به شخصیت، قائم به زیست و رفتار و کنش و واکنش‌های شخصیت و قائم به موقعیتِ شخصیت؛ یعنی همان موقعیتی…

ادامه مطلب

صدسالگی سیمین دانشور/ محسن آزموده

سیمین دانشور (۱۳۹۰-۱۳۰۰) شناخته شده‌ترین نویسنده زن در ادبیات جدید ایران است و رمان سووشون (۱۳۴۸)مهم‌ترین و اثرگذارترین کتاب او که تاکنون بیش از بیست بار به چاپ رسیده است، یعنی بیش از ۵۰۰ هزار نسخه از آن به فروش رفته

ادامه مطلب

راهنمای جامع نظری و عملی برای خوانش ادبیات داستانی (پیشگفتار)/ «بوطیقای نو»/ جواد اسحاقیان

آنچه از این پس هر دو هفته یکبار برای نخستین بار در «مد و مه» خواهید خواند، حاصل دهه‌ها پژوهش، تألیف و تدریس جواد اسحاقیان در حوزه‌ی نقد و نظریه‌ی ادبی است که در «بنیاد فردوسی توس» در «مشهد» به عنوان «درس گفتار» تدریس می‌کرده است و در اینجا به صورت دنباله دار برای علاقمندان…

ادامه مطلب

مروری بر کتاب «بازخوانی انگلس» اثر جان ریز / یگانگی تفکر مارکس و انگلس

سالی که گذشت دویستمین زادروز فردریش انگلس بود. انگلس دوست و همکار نزدیک کارل مارکس و نخستین «مارکسیست» تاریخ است که در شکل‌گیری و گسترش نظریه مارکسیستی، پیش و پس از مرگ مارکس نقش بسزایی دارد

ادامه مطلب

تصویر یک دوران را می‌سازد / سعید مروتی

ایرانی‌ها در نخستین دهه قرنی که آخرین سالش را پشت سر می‌گذاریم چگونه فیلم می‌دیدند؟ برای پاسخ به این پرسش خاطراتی ثبت شده از محمدعلی جمالزاده و جعفر شهر گرفته تا پرویز خطیبی وجود دارد اما بهترین توصیف را نه در متن مکتوب که در تابلویی نقاشی از جعفر تجارتچی باید سراغ گرفت

ادامه مطلب

به مناسبت اول اردیبهشت، روز سعدی / زبان زنده سعدی / شعیب خسروی

درست معلومم نیست از چه زمانی شعر سعدی را سهل و ممتنع گفته‌اند و آیا قبل از او شعر دیگرانی را چنین دانسته‌اند یا نه؟ آشکارترین خصلتی که با خوانش شعر او در ذهن نقش می‌بندد، همین است که خاطر را ملتذذ می‌کند

ادامه مطلب