چهل و یکمین داستان آدینهی«مد و مه» داستانیست از محمد علی جمالزاده که درتاریخ ادبیات داستانی ما به عنوان یکی از آغازگران راه بسیار به نام او بر میخوریم.
«کباب غاز» از مجموعه داستان «یکی بود یکی نبود» انتخاب شده که از جمله کتابهای فراموش نشدنی در تاریخ ادبیات داستانی این دیار است و در…
محصور در میل به نوشتن، حتی محصور در لزوم نوشتن و مضطرب از اینکه نتوان نوشت. نوشتن هر چیزی، موقعیتی است که نزد بار تلبی مشاهده می‌شود، نویسنده‌ای که دائما تکرار میکند:«میخواهم ننویسم».
بیشک در نوشتن لذتی نهفته است، اما اضطرابی که نزد تعداد زیادی از نویسندگان بهوجود میآید، اشکال متفاوتی دارد و عادتها و…
شهرت سیمنون بیشتر برای 75رمان و 28 داستان کوتاهی است که کمیسر مگره قهرمان آنهاست. او در 1930 این شخصیت معروف را که شهرتی مانند شرلوک هلمز و میسو پوآرو داشت برای نخستین بار در یک مجله کارآگاهی معرفی کرد.
یک:به جای مقدمه
آشنایی داشتیم که گهگاهی ما را برای تماشای فیلم – البته پس از آزاد…
در جستجوی زمان از دست رفته [du temps perdu a la recherche] رمانی از مارسل پروست(1)(1871-1922)، نویسندهی فرانسوی، که در پاریس در مؤسسهی نشر گالیمار انتشار یافت؛ انتشاری که از سال 1913 تا سال 1927طول کشید. در مجموع شامل هفت بخش است که عنوانهای آنها از این قرار است: 1) طرف خانهی سوان(2)(1913)؛ 2) در…
11 – رمان کشف و توقف
در اواسط دهه ی 1960 میلادی، ساختاری پرزرق و برق و فانتزی به نام کشف و توقف در رمان نویسی باب شد و شهرت زیادی در میان مردم کسب کرد. قوای محرکه این گونه رمانها نیرویی پیش برنده است که هیچگاه سرعتش کند نمی شود، اما خواننده به ندرت…
در این نوشته، از دو دیدگاه به زن و جایگاه او در ایدئولوژی جاری این مجموعه داستان نگاه خواهیم کرد، ابتدا شخصیتهای زن را مورد بررسی قرار خواهیم داد و سپس از دیدگاهی دیگر به فضاهای ساختاری می پردازیم.
هنس برتون در کتاب پایه های نظریه های ادبی، زمانی که به شروع مطالعات فمنیستی اشاره…
داستان چهلم آدینهی «مد و مه» یکی از بهترین داستان‌های کوتاه صادق چوبک و ایضا یکی از بهترین داستان‌های کوتاه فارسیست که با وجود گذشت قریب به 65 سال از زمان نوشته شدن آن هنوز خواندنی و تازه به نظر میرسد. این داستان نمونه خوبیست برای نشان دادن این واقعیت که نویسندگان نسل بعداز هدایت…
یادداشت کوتاه زیر نوشته یک نویسنده جنوبیست درباره یک نویسندهی جنوبی دیگر. هر دو سالهاست در کار داستاننویسی بوده و اهل قلم و هنر هستند؛ با این فرق که نعمت نعمتی در همان جنوب مانده و قباد آذرآیین در تهران زندگی میکند، اما با وجود این تغییر مکانی همچنان در حال و هوای جنوب نفس…
قراردادن اطلاعات در گفتگو
درس هایی درباره ی داستان نویسی:
وقتی منظور نویسنده از گفتگو نه صحبت، بلکه کاشتن نهال اطلاعات باشد، گفتگو دیگر باور کردنی نخواهد بود. چرا که خواننده به جای اینکه صحبت اشخاص را بشنود اطلاعات را میبیند.
مثال: زن و شوهر در اتاق نشیمن هستند. شوهر مضطرب است. میخواست اعتراف و…
دو روز پیش مصادف بود با سالگرد تولد فرانتس کافکا به همین مناسبت چهارمین بخش از جاودانهها را به مسخ شاهکار این نویسنده اختصاص دادیم. کافکا را صادق هدایت به خوانندگان فارسیزبان معرفی کرده است، خود هدایت تاثیر بسیار از کافکا و آثارش گرفته بود. جالب این که او در زمانی مسخ را به فارسی…
از همان روزهای نخست قرار بر این شد که در «مد و مه» یادداشتهای شخصی و دل نوشته منتشر نشود، ملاک ما در راهاندازی این دفتر، انتشار یک نشریهی ادبی در سطح نمونههای چاپی و کاغذی بود که به ناچار، در فضای الکترونیک منتشر می‌شد.
این که میگویم از بهناچار، از آن روست که فضای…
داستان علمی - تخیلی را قویا باید، داستان ملی آمریکا، معرفی نمود. تا آنجا که بیتردید می‌توان گفت، نویسنده ای، آمریکایی پیدا نمیشود که تاکنون داستان علمی- تخیلی را تجربه نکرده باشد. اگرچه که نویسندگان اینگونه داستان نویسی در آمریکا بنا بر تحریم و گوشه گیریای که خود بر داستانشان تحمیل کرده بودند، سالهایی طولانی،…
راستش اگر یوسف خودش –همین چند روز پیش—جار نمیزد که تازه پا گذاشته توی بیست و هشت سالگی، یا من شناسنامه کتاب را نمیدیدم، محال ممکن بود باور کنم این کتاب را جوانی بیست و هشت ساله قلمی کرده است. . داستانهایی با چفت و بست محکم و کار شده که با وسواس نوشته شدهاند.…
اگرچه در سه دهه گذشته، پرویز دوایی چندین کتاب در حوزهی ادبیات داستانی منتشر کرده و دامنه فعالیت او در این زمینه بیش از نوشتن درباره سینما بوده؛ اما همچنان به عنوان منتقد سینما شهره است تا داستان نویس. دلایل این مسئله نیز متعدد و در نوع خود قابل بررسی هستند که امیدواریم در مقالهای…
کوه جادو [Der Zauberberg] رمانی از توماس مان (1875-1955)، نویسنده آلمانی، که در 1924 انتشار یافت.و در سال 1929 یعنى پنج سال پس از انتشار، جایزه ادبى نوبل را براى نویسنده خود به ارمغان آورد.
هانس کاستروپ جوان بورژوازاده‌ای است (مان در اینجا نیز، چنان که در بودنبروکها می‌بینیم، اگر نه به یک مکان هانسایی،…
پشت گویشها، رفتار است. رفتاری که فرهنگ آن اقلیم را مینمایاند. چه سینما رفتنی داشتی یدو؟! با گویش آبادانی نوشته شده است. دقیقا به قول معروف « واو » ننداز به زبان آبادانی تحریر شده است. چیزی که اگر بخواهی به چگونگی پدیده چنین گویشی فکر کنی و بروی با رویکرد پژوهش آن را ورانداز…
رمان پلیسی و جنایی یا رمان کارآگاهی، رمانی است که طی داستان آن جرمی روی داده باشد و کارآگاهی با فرض های منطقی، تفسیرها و تعبیرهای معقول، مرتکب و گناهکار را شناسایی کند. البته چنین تعریفی دربرگیرنده همه انواع رمان های پلیسی و جنایی نیست، چون این نوع رمان شاخه های متنوع و گوناگونی دارد؛…
خوانش رمان مهدی رضایی ما را متوجه این موضوع می سازد که کسی دارد دغدغه های اجتماعی اش را باز گو می کند و نسبت به برخی از چیز هایی که در اجتماع در جریان است ، نگاهی بدبینانه و انتقادی دارد . لذا آدم ها را دیوانه فرض می کند (همه آدمها دیوانه اند،…
بخش اول:
1- تصادف
درسهایی درباره ی داستان نویسی
اگر نویسنده‌ای بخواهد از تصادفی: (چرخش ناگهانی وقایع داستان، بیآنکه قهرمان داستان در این تغییر دخیلباشد) قابل قبول در داستان خود استفاده کند، باید حادثه تصادفی را علیه قهرمان داستان به کار گیرد.
استفاده از واقعه تصادفی علیه قهرمان داستان اگر چه بدشانسی غافلگیرکنندهای است ولی همه آن را…
کمتر نویسنده ای در تاریخ ادبیات داستانی ایران توانسته هم پای بهرام صادقی داستانهایی بنویسد که به عمق روح و جان مخاطب تفوذ کند، کمتر نویسنده ای توانسته چون او دست روی موقعیت های پوچ و ملال انگیز و البته مضحک زندگی بگذارد، آنها را بشکافد و دربرابر ما عریان کند و درهمه حال دست…
یکی از مولفان متعصب داستان پلیسی ون داین در سال 1928 بیست قانونی را که یک نویسنده داستان‌های كارآگاهی باید از آن پیروی کند را ارائه کرد. این قوانین مکرراً تجدید چاپ می‌شد و مدام مورد بحث و جدل قرار می‌گرفت (نگاه کنید به کتاب بوالیو و نارسژاک که در آغاز بدان اشاره شد)
از آنجایی…
جنگ و صلح [Vojna I mir] رمانی از لئو نیکولایویچ تولستوی (1828-1910)، نویسنده روس، بزرگترین اثر ادبیات روس و یکی از مهم ترین رمان های ادبیات جهانی.
در حقیقت، زندگی ملت روس چندان کامل و بر زمینه¬ای با چنان علو و رغبت انسانی در آن وصف شده است که می‌توان یکی از زیباترین یادگارهای تاریخی…
اریک امانوئل اشمیت در مجموعه داستان «پرنسس پابرهنه» از دنیای ذهنی انسان معاصر می گوید و به واکاویدن لایه های پنهان و عقده های خفته در ناخود آگاه او می پردازد . شخصیت هایی که او در این مجموعه به تصویر می کشد در اکثر موارد به طبقات بالای اجتماع تعلق دارند و در چنبره…
ظرافت جوجه تیغی دومین رمان خانمموریل باربری نویسنده چهل ساله‌ی فرانسوی است.
داستان از نگاه دو نفر به طور متناوب روایت می شود و پیش می رود. " رُنه" پنجاه و چهار ساله سرایدار یك آپارتمان هشت طبقه در محله ی پولدارهاست. او بر خلاف ظاهرش یك سرایدارمعمولی نیست و اگر نقاب از چهره بردارد…
داستان آن چیزی است که که در زندگی اتفاق می‌افتد و پلات آن شیوه‌ایی است که مولف داستان را با تمسک به آن به ما ارائه می‌دهد. مفهوم اول به واقعیت بیرون کشیده شده پاسخ می‌دهد، به وقایعی که مشابه آن چیزهایی است که در زندگی خود ما نیز رخ می‌دهد و دومی به خود…
می توان به سادگی گفت که چون کتاب ها موضوع ها و زمینه های گونه گونی دارند؛ از داستان گرفته تا زندگینامه و شعر، باید آنها را از هم جدا کنیم و آنچه را که بیشتر درخور و مناسب حال ماست، از میانشان برگزینیم. با این همه کمتر خواننده یی است که بداند هر کتابی…
روزهای گذشته مصادف بود با سالمرگ هوشنگ گلشیری، به همین مناسبت یکی دیگر از معصومهای او را برای انتشار در بخش داستان‌های آدینهی «مد و مه» برگزیدیم، با این توضیح که چندی پیش در همین بخش داستان معصوم دوم را از این نویسنده منتشر کردیم.
***
معصوم چهارم
هوشنگ گلشیری
حالم خوب نیست. نمی‌توانم…
«گونه شناسی داستان کاراگاهی»داستان کارآگاهی را نمی‌توان در انواع مختلف دسته‌بندی کرد. بیشتر پیشنهاد می‌شود به جای آن از طبقه‌بندی تاریخی آن در فرم‌های مختلف استفاده کرد.(بوالیو و نارسژاک ، رمان پلیسی، ۱۹۶۴)
اگر از این نظر به عنوان پیشگفتار بر مقاله‌ایی استفاده کردم که منحصراً به بررسی گونه‌های داستان کارآگاهی می‌پردازد، به دلیل تأکید…
خوانش هر داستانی اسلوب و ابزاری را طلب می کند ، برای اینکه خواننده متنی را فهم کند باید میان عناصر و مولفه های متن انسجام و هماهنگی موجود باشد .واین همان طبیعی سازی است که کالر راجع به آن می گوید طبیعی ساختن یک متن عبارت است از پیوند زدن متن به نوعی سخن…
یک:
خب، پس بهتر است از یادداشتی شروع کنیم که یوسف انصاری پشت جلد کتابش «امروز شنبه» نوشته است:«از سینه به سینه نقل شدن خسته شده‌ام[...] شاید بشود گفت وای به حال ملتی که ادبیات مکتوب نداشته باشد. شاید به همین دلیل به سرعت در حال مکتوب کردن خود هستیم.» و گذار از فرهنگ شفاهی به…