اشتراک گذاری
ژانر کٌمدی به عنوان یکی از گونه های مهم و پٌرطرفدار، از جایگاه ویژه ای در تاریخ سینما برخوردار است. از پیدایش و ظهور سینما تا کنون، آثار کٌمدی همواره سهم مهمی در بقا و پیشبٌرد سینما داشته است و توانسته تعداد زیادی از بازیگران و کارگردان های برجسته سینما را عرضه کند، برخی از این هنرمندان بزرگ “چارلی چاپلین”، “باسترکیتن”، “ژاک تاتی”، “هارولد لوید” و “برادران مارکس” هستند. ژانر کٌمدی در طول حیات سینما، موجب شادی، هیجان و انبساط خاطر تماشاچیان را فراهم ساخته است. آثاری که در این مجموعه آمده، انتخاب نگارنده می باشند و سعی شده آثاری انتخاب شوند که در رونق و پیش بردن ژانر کُمدی بسیار تاثیرگذار بوده اند، هر چند که تعداد آنها قطعا بیش از این فهرست است و بحث درباره کل این آثار، زمان و فضای بیشتری می طلبد.
برترین آثار کٌمدی تاریخ سینما (قسمت اول)
1- قدرتمند «فرانک کاپرا» 1926 the strong
«قدرتمند» نخستین اثر مطرح “فرانک کاپرا” ی پُرآوازه است که یکی از بهترین آثار کُمدی دوران سینمای صامت نیز به شمار می آید. فیلم جدای از کارگردانی استادانه “کاپرا”، مدیون هنرنمایی بازیگر نقش اصلی فیلم نیز هست. “هاری لانگدون” یکه ستاره بی چون و چرای فیلم «قدرتمند» است که با کارهای ابداعی و تلاش های بی وقفه خود فیلم را به یکی از آثار شاخص سینمای کٌمدی بدل کرده است.
2- ژنرال «باستر کیتن» 1926 the general
“باستر کیتن” یکی از کٌمدین های بزرگ سینما، پس از ساخت چند فیلم موفق در ژانر کٌمدی «مهمان نوازی ما»1923، «شرلوک جونیور»1924، «هفت شانس» 1925، با ساخت فیلم «ژنرال» یکی از شاهکارهای خود و تاریخ سینما را خلق کرد. «ژنرال» بر اساس یک ماجرای واقعی ساخته شد و “کیتن” فیلم اش را در لوکیشن های واقعی کارگردانی کرد. فیلم، داستان علاقه و عشق “کیتن” به یک لوکوموتیو و یک دختر است که ماجرایش در زمان جنگ های داخلی آمریکا می گذرد. «ژنرال» علاوه بر اینکه تا حد امکان به واقعیت نزدیک است، یک اثر کٌمدی بسیار موفق نیز هست. فیلم سرشار از صحنه های متنوع و هیجان انگیز و شوخی های خلاقانه “کیتن” است که آن را به اثری گرم و تماشایی بدل کرده است.
3- روشنایی های شهر «چارلی چاپلین» 1931 city light
“چارلی چاپلین” نیازی به معرفی ندارد، او معروف ترین شخصیت تاریخ سینماست. عصرطلایی سینمای صامت مدیون آثار برجسته “چاپلین” است و او با حضورش بر پرده سینما تا ابد باعث شادی و نشاط مردم است. “چاپلین” فیلم «روشنایی های شهر» را در دوره ای ساخت که دیگر سینمای صامت جای خود را به سینمای ناطق سپرده بود و آثار صامت دیگر رونق گذشته را نداشتند. اما “چاپلین” فیلم اش را به صورت صامت ساخت و نتیجه کار با بهره بردن از فضایی عاطفی و احساسی، مهارت های فیزیکی “چاپلین” و قدرت نمایش و پانتومیم او، به یکی از زیباترین آثار کٌمدی تاریخ سینما بدل شد.
4- یک شب اتفاق افتاد «فرانک کاپرا» 1934 it happened one night
«یک شب اتفاق افتاد» اثری بسیار جذاب و از کٌمدی رومانتیک های معروف تاریخ سینماست که هنوز هم تازه و تماشایی است. فیلم در دورانی ساخته شد که کشور آمریکا در وضعیت بد بحران اقتصادی به سر می برد و محیط طنزآمیز و باطراوت فیلم می توانست بر ذهن و روحیات تماشاگران اثربخش باشد. حضور دو بازیگر فیلم “کلارک گیبل” و “کلود کولبرت” که نقش خود را به شکلی بی مانند ایفا کردند از نقاط مثبت فیلم است. فیلم با دریافت 5 جایزه اسکار، باعث به شهرت رساندن “کاپرا، گیبل و کولبرت” نیز شد.
5- شبی در اُپرا «سام وود» 1935 A Night at the Opera
.jpg)
«شبی در اُپرا» از بهترین آثار کٌمدی کلاسیک تاریخ سینما به شمار می آید. در این فیلم، مثلث ویرانگر “برادران مارکس” به بهترین شکل ممکن و پُررنگ تر از هر حضور دیگرشان، هنر خود را به نمایش می گذارند. آنها هیچگاه اینگونه در فیلمی، در خلق هرج و مرج شادمانه آزادی عمل نداشته اند. شوخی های بی امان و دیوانه کننده “گروچو”، اعتماد به نفس و گستاخی “چیکو” و لال بازی دیوانه وار “هارپو”، فیلم را به یک اثر برجسته و بزرگ بدل کرده است.
6- پرورش بی بی «هاوارد هاکس» 1938 bringing up baby
از شاهکارهای کٌمدی دهه 1930 سینمای آمریکا و از آثار شاخص “هاوارد هاکس”. از ویژگی های فیلم می توان به کارگردانی “هاکس” و تسلط او بر صحنه های فیلم، و به ضرب آهنگ نفس گیر و موقعیت های طنز پی در پی آن اشاره کرد. دیالوگ های طنزآمیزی که میان دو بازیگر استثنایی فیلم، یکی “کری گرانت” در نقش دانشمندی خنگ ولی بامزه و دیگری “کاترین هپبرن” در نقش یک دختر بازیگوش و عجیب و غریب، ردوبدل می شود از دیگر امتیازهای اثر محسوب می شود. «پرورش بی بی» یک کٌمدی نشاط آور و ممتاز است.
7- بودن یا نبودن «ارنست لوبیچ» 1942 to be or not to be
«بودن یا نبودن» یکی از بهترین کٌمدی هایی است که تاکنون ساخته شده است و در واقع این فیلم “لوبیچ” را باید نقطه اوجی در تاریخ سینمای کٌمدی دانست. این فیلم “لوبیچ” علاوه براینکه حمله ای است به نازیسم و ویرانی اروپا، کٌمدی بدیع و پیچیده ای از استاد به شمار می آید که در نوع خود بی نظیر است. ریتم سریع فیلم متناسب است و لحظه ای از اوج نمی اُفتد. شوخی های کلامی در فیلم کم نظیرند و بازیگران فیلم همگی در اوج هستند. این اثری است جذاب و هنوز جادویی.
8- همه چیز درباره ایو «جوزف ل منکه ویتس» 1951 all about eve
این فیلم شاهکاری است از “منکه ویتس” که هنوز با گذشت چند دهه از زمان ساخت آن، تازگی و طراوت دارد. نقطه قوت فیلم، فیلمنامه ظریف و به دقت فکرشده فیلم است که آن را خود “منکه ویتس” نوشته است. «همه چیز درباره ایو» در مرحله نخست اثری است درباره کارهای نمایشی و دنیای تئاتر و شخصیت اصلی آن «ایو» بازیگر تازه کار تئاتری است که رویای شهرت و کسب موفقیت در ذهن دارد. اما فیلم در مرحله ای دیگر کٌمدی فاخری است با حضور ستارگان بزرگی همچون “بت دیویس”، “آن باکستر”، “مرلین مونرو”، “جرج ساندرز” و.. که در اوج خود به سر می برند و با شوخی های کلامی و هجوگونه خود، فیلم را به اثری شاخص در سینمای کٌمدی بدل کرده است.
9- مرد آرام «جان فورد» 1952 the ouiet man
کٌمدی کلاسیک ی درخشان از “جان فورد” و اثری بزرگ و موفق در تاریخ سینما. شوخ طبعی خاص و همیشگی “فورد” که تقریبا در تمامی آثارش به چشم می خورد در فیلم «مرد آرام» به اوج خود می رسد. “فورد” اینبار داستانش را به سرزمین مادری اش می برد و آن را با استادی تمام و با لحنی شیرین و صمیمانه ای به تصویر می کشد. بازیگر محبوب او “جان وین” در نقش مٌشت زنی ظاهر می شود که به سرزمین اش بازگشته و با دختری به نام “مری کیت” ازدواج می کند، اما برخورد او با برادر زنش “مک لاگن” که آدمی یکدنده و عصبی مزاج است، رویدادها و موقعیت های سرشار از طنز را بوجود می آورد.
10- دایی جان «ژاک تاتی» 1958 mon oncle
در میان کٌمدین های موفق تاریخ سینما، “ژاک تاتی” نیز به مانند “چاپلین” از بزرگترین هنرمندان این ژانر است. در میان آثار “ژاک تاتی” فیلم «دایی جان» از شاخص ترین آثار او محسوب می شود. طنز بصری خاص «تاتی»، نماهای دور و حرکات ثابت دوربین، رابطه میان شخصیت ها، بهره گیری از اشیاء و صداهای محیط، طراحی صحنه و دکور و نوع خاص لباس ها، از مشخصه های اصلی اوست که در فیلم «دایی جان» به اوج و کمال می رسد. “تاتی” در «دایی جان» شوخی ها و صحنه های طنز درخشانی را خلق می کند و فیلم برخوردار از ساختاری استادانه در مورد تضاد زنده گی طبیعی و ماشینی است. «دایی جان» یک کٌمدی استثنایی است.
11- افراد ناشناس همیشگی «ماریو مونیچلی» 1958 I soliti ignoti
«افراد ناشناس همیشگی» یکی از بهترین کٌمدی های ایتالیایی است که تاکنون ساخته شده است. فیلم به مانند دیگر آثار “مونیچلی” «جنگ بزرگ»، «دزد پٌرشور» درونمایه ای انتقادی دارد و حتی می توان آن را بهتر از فیلم مهم او «جنگ بزرگ» دانست. داستان فیلم درمورد عده ای دُزد آماتور است که می خواهند به یک جواهر فروشی دستبرد بزنند اما غیرحرفه ای بودن آنها در انجام سرقت، موقعیت های طنز فراوانی را بوجود می آورد، این یکی از مُضحک ترین سرقت های سینمایی است.
12- بعضی ها داغش را دوست دارند «بیلی وایلدر» 1959 some like it hot
قطعا این بهترین فیلم کٌمدی تاریخ سینماست. “بیلی وایلدر” بزرگ و فیلمنامه نویس محبوب اش “دایموند” یکی از بی نقض ترین و کاملترین کارهایشان را ارائه می دهند. تماشاگر در این فیلم نزدیک به 2 ساعت کامل به شوخی های بازیگران، موقعیت ها و نکته های جذاب فیلم می خندند. از ویژگی های مهم فیلم ،ریتم وآهنگ سریع آن است که لحظه ای در فیلم اٌفت نمی کند و همینطور ساختار محکم و کنترل تمام صحنه های فیلم که با مهارت تمام ساخته و پرداخته شده اند. بازیگران فیلم “مرلین مونرو”، “تونی کورتیس” و البته “جک لمون” در بهترین شرایط ممکن به سر می برند و بازی های طلایی را از خود ارائه می دهند. این فیلم یک اثر ناب و بی همتاست.
13- فریب خورده،رانده شده «پی یترو جرمی» 1963، sedotta e abbandoata
یکی از کٌمدی های خوب ایتالیایی و دومین کٌمدی “جرمی” پس از اولین کٌمدی موفق اش «طلاق به سبک ایتالیایی». داستان فیلم در شهر کوچکی در سیسیل می گذرد و ماجرای آن به رابطه یک جوان “پپینو” با یک دختر پانزده ساله می پردازد. “جرمی” در مهار صحنه های فیلم که اغلب پٌرسروصدا و شلوغ هستند موفق است، همینطور در خلق فضایی طنزآمیز اصیل ایتالیایی لحظات مٌفرح و پٌرنشاطی را بوجود می آورد. از طرفی فیلم “جرمی” از وجود بازیگران نیز جان می گیرد که در واقع مرکز ثقل واقعی فیلم هستند.
14- دنیای دیوانه دیوانه دیوانه دیوانه «استنلی کریمر» 1963 it’s a mad mad mad world
کٌمدی درخشانی از “کریمر” که حاوی طنز و شوخی های فراوانی است. طرح تعقیب و گریز داستان که از همان ابتدا تا انتهای فیلم ادامه دارد و موقعیت ها و صحنه هایی که شخصیت ها در طی جستجو برای بدست آوردن 350هزار دلار پول بوجود می آورند، هیجان و لحظات جذابی را به فیلم بخشیده است. صحنه های کٌمدی بزن بکوب و تعقیب و گریز، بدیع و خوش ساخت هستند. یکی از ویژگی ها و جذابیت های فیلم، حضور تعداد زیادی از ستارگان سینمای کمدی است، از جمله “باستر کیتن” و “جری لوئیس” که به فیلم شکوه و جلای خاصی بخشیده است.
15- تیری در تاریکی «بلیک ادواردز» 1964 a shot in the dark
«تیری در تاریکی» فیلمی سرشار از نمایاندن استعدادها و توانایی های هنری خیره کننده زوج جذاب “بلیک ادواردز” و “پیتر سلرز” است. این دومین فیلم از سری فیلم های «پلنگ صورتی» است که با بازی ویرانگر و دیوانه وار “سلرز” که در فیلم موجی از ویرانی و آشفتگی را بوجود می آورد همراه است که اثر را به بهترین فیلم از سری فیلم های «پلنگ صورتی» بدل می کند. «تیری در تاریکی» در برگیرنده بهترین شوخی های تصویری و کلامی است که به همت “سلرز” یکه ستاره فیلم و تجسم کٌمدی خاص «ادواردز» شکل می گیرد. این فیلم نقطه عطفی در تاریخ سینمای کمدی است.
16- دکتر استرنج لاو «استنلی کوبریک» 1964 dr.strange love
«دکتر استرنج لاو: یا چگونه یاد گرفتم از نگرانی دست بردارم و بٌمب را دوست داشته باشم» یک کٌمدی سیاه و شاهکاری از “استنلی کوبریک” است، فیلمی که با استادی کامل ساخته و پرداخته شده است. کارگردانی “کوبریک” و تسلط اش بر صحنه ها حیرت انگیز است. موضوع فیلم برخلاف هراس آور بودنش، به علت مهارت کوبریک در چیدمان و پرداخت صحنه ها و همینطور فیلمبرداری و طراحی صحنه فوق العاده، چهره ای طنزآمیز به خود می گیرد. “کوبریک” در انتخاب بازیگرها نیز موفق بوده و حضور “پیتر سلرز”، دیدگاه طنزآمیز فیلم را تقویت کرده است.
17- جنجال بزرگ «جرارد یوری» 1966 la grande vadvouille
یکی از فیلم های نمونه بازیگر سرشناس کٌمدی فرانسه “لویی دوفونس” که به صرف وجود “دوفونس” به کٌمدی ارزشمندی بدل شده است. صحنه های حادثه ای جذاب و گفتگوهای بامزه با بازی خاص “دوفونس” (آدم عصبی و پُرتحرک) در کنار دیگر بازیگر خوب فیلم “بورویل” در داستانی جذاب که موضوع آن در زمان جنگ جهانی دوم می گذرد و به یمن کارگردانی خوب “یوری” کششش خود را حفظ می کند، بسیار تماشایی از کار درآمده است.
18- فرانکنستاین جوان «مل بروکس» 1974 young frankenestein
از آثار شاخص کٌمدی تاریخ سینما. “مل بروکس” پس از فیلم «زین های شعله ور» که هجویه ای بر ژانر وسترن بود، در «فرانکنستاین جوان» به سراغ سینمای ترسناک رفت و آن را به هجو گرفت. اما “بروکس” اینبار بهتر و موفق تر از قبل بود. فیلم هم طنزی بصری ناب است و هم اثری با شوخی های کلامی بسیار عالی. همینطور فیلم به لحاظ جزئیات، میزانسن، حرکات و موسیقی و طراحی صحنه و دکور درخشان است. فیلم ساختاری یکدست و هماهنگ دارد و یکی از خصایص مهم فیلم روابط میان شخصیت هاست که در طول فیلم موقعیت های خنده آوری را پدید می آورد. بازیگر نقش فرانکنستاین “مارتی فلدمن” نیز هیچگاه به این خوبی نبوده است.
19- آمارکورد «فدریکو فلینی» 1974 amarcord
«آمارکورد» یکی از موارد نادر و درک نشدنی است. فیلم رجعت ی نوستالژیک به دهه 30 ایتالیاست، تصویری از ایتالیای زیر سلطه فاشیسم که زمستان سختی را می گذراند. اما فلینی در فیلم اش با روایت داستانی مٌفرح و خلق شخصیت هایی صمیمانه و سرشار از طنز، موقعیت های خنده آور را می آفریند و فیلم را به یک کٌمدی شاخص بدل می کند، یک کٌمدی منطقی اصیل و تماشایی. در صحنه ای از فیلم یکی از شخصیت ها این دیالوگ را بیان می کند: همه تو این شهر به ما می خندند، حتی خروس ها!
20- آنی هال «وودی آلن» 1977 annie hall
«آنی هال» یکی از بهترین و خالصانه ترین کارهای “وودی آلن” است. فیلم به هر لحاظی فیلمی محبوب است، زوج دوست داشتنی “وودی آلن” و “دایان کیتن” با بازی های دیوانه وار و متفاوت شان، بحث ها،شوخی ها و دیالوگ ها و حتی لباس هایشان بسیار جذاب و تماشایی اند و در واقع می توان گفت با همین حضورشان در فیلم «آنی هال» به تاریخ سینما پیوسته اند. فیلم جدای از اینکه از کٌمدی های شاخص تاریخ سینماست از بهترین آثار نیویورکی سینمای آمریکا نیز به شمار می آید.
منبع: سینما نگار