نگاهی به رمان «هومر و لنگلی» نوشته دکتروف

در «هومر و لنگلی»، خانه آشفته برادران کولیر، به انبار اشیایی بدل می‌شود که هرکدام با یک دوره تاریخی و خبر یک اختراع جدید – که چندی بعد جای خود را به اختراع تازه‌تری خواهد داد – نشاندار شده‌اند. دکتروف این‌گونه، گذر زمان را در هیات اشیا نشان می‌دهد. اشیایی که با دور ریخته شدن و سر در آوردنشان از خانه برادران کولیر، از دور تقویمی زمان خارج می‌شوند و به یک همزمانی بی‌بندوبار می‌رسند و قانون تقویمی گذر زمان را نقض می‌کنند. همچون لنگلی فیلسوف‌مآب که می‌خواهد با مقاومت در برابر مقررات شهری، قانون را نقض کند. دیری نمی‌گذرد که پای طبقات خطرناک نظیر گانگسترها و همچنین نقض‌کنندگان سنت پدران نظیر هیپی‌ها هم به عنوان زواید زندگی آمریکایی به خانه برادران کولیر باز می‌شود و اینها همه هنرمندانه در رمان، چفت و بستی هماهنگ با منطق روایت پیدا می‌کنند. همانطور که خود گذر زمان و سیر زوال کاراکترها و آشفتگی و انهدام تدریجی خانه نیز با حوصله و وسواس روایت می‌شود و گاه فقط با تصویر کردن تکه‌ای کوچک از یک وضعیت به‌مثابه نمایی از کل آن؛ مثل کنده شدن سنگ‌های بالای پنجره و قرنیز دیوار که ویرانی تدریجی خانه را نشان می‌دهد. خانه‌ای انباشته از هر آنچه می‌آید و می‌گذرد و تکه‌هایی از خود را به جا می‌گذارد. به واقع، خانه هومر و لنگلی نه شاهراه تاریخ، بلکه در پشتی آن است؛ دری که از آن می‌توان به دخمه‌هایی نامریی وارد شد که تاریخ، پسمانده‌های خود را در آنها مخفی می‌کند تا روی آنها را با زرق و برقی می‌پوشاند که قرار است با آن همه چیز پرشکوه و بی‌زوال نموده شود. هومر و لنگلی در رمان دکتروف، خود نیز همچون اشیایی که به خانه می‌آورند جزو طردشدگانند. جزو دورریختنی‌هایی که با سبک زندگی شان با شکوه و جلال آمریکایی‌مآبانه درافتاده‌اند و به سمت فرجامی تراژیک پیش می‌روند. لنگلی می‌خواهد با انزوای خودخواسته، که دکتروف آن را به نوعی «مهاجرت» تشبیه کرده، برابر قانون مسلط بایستد. هومر – البته هومری که دکتروف خلق کرده است – به اندازه او رادیکال نیست و این یکی از نکات مثبت شخصیت‌پردازی رمان هومر و لنگلی است؛ چرا که برادر کور، که راوی هم هست، شخصیتی است که می‌تواند از فاصله وضعیت خود و برادرش را تشریح کند و روایت گذر تدریجی زمان و تحولات و دگرگونی‌های زیرپوستی و آهسته از زبان شخصیتی چون او منطقی‌تر است تا از زبان لنگلی که عصبی‌تر و عجول‌تر و تندمزاج‌تر است.