Share This Article
طبیعتاً درباره بازیگری که در پنجاه فیلم و ده ها تئاتر بازی کرده، برنده 3 جایزه اسکار و 8 جایزه گلدن گلوب شده و به عقیده بسیاری از منتقدان بزرگترین بازیگر دنیاست باید صفحه ها نوشت
اما در مطلب پیش رو نگارنده سعی بر آن داشته است که با ارائه بیوگرافی مختصری از مریل استریپ تنها به وجوهی از زندگی این بانوی بازرگ هالیوود بپردازد:
مریل استریپ (مری لوئیز استریپ گامر) در روز بیست و دوم ژوئن سال 1949 در شهر نیوجرسی متولد شد. پدر او یک پزشک داروساز و مادرش زنی خانه دار بود که در منزل پیانو تدریس می کرد. مریل از سال های کودکی به هنرهای مختلف تمایل نشان داد و در کودکی باله و اپرا کار می کرد و همواره آرزو داشت یک خواننده اپرا شود. در هجده سالگی برای تحصیل در رشته حقوق در دانشگاه «ییل» پذیرفته شد اما ترجیح داد تحصیل در رشته درام همان دانشگاه را برگزیند.
در سال های تحصیل، در نمایش های متعددی بازی کرد و آن قدر از خود استعداد نشان داد که او را برای بازی در چند نمایش برادوی برگزیدند. مریل، گام های ترقی را به سرعت می پیمود و از همکلاسان خود پیشی می گرفت. در سال 1977، برای بازی در نقشی نسبتاً کوتاه در فیلم «جولیا» به فرد زینه مان معرفی شد و این اولین حضور سینمایی مریل بود. پس از آن توانست توسط همسرش جان کیزل(بازیگر فیلم پدرخوانده) نقش اصلی زن فیلم «شکارچی گوزن» (1979) را بدست آورد؛ اولین فیلمی که با آن دیده شد و نامزد جایزه اسکار گردید. دیری نپایید که شادی استریپ با مرگ نابهنگام همسرش بر اثر سرطان استخوان تمام شد گرچه او پیشنهادهای بسیاری دریافت می کرد و می بایست با انتخاب های درست موقعیت خویش را در سینما تثبیت می نمود.
استریپ، در سال 1980، برای بازی در یکی از مهم ترین فیلم های زندگی اش، «کریمر علیه کریمر» در کنار داستین هافمن، برنده جایزه اسکار شد. در این فیلم مریل نقش مادری رنج کشیده را بازی می کند که ابتدا همسر وفرزندش را ترک می کند و پس از بازگشت بر سر گرفتن حضانت پسرک خردسالش با همسرش درگیر می شود. بازی استریپ در سکانس دادگاه فیلم آن قدر تکان دهنده بود که به اعتقاد راجر ایبرت همان یک سکانس برای بردن اسکار توسط او کافیست.
استریپ، از آن پس به بازیگر اصلی بسیاری از فیلم ها بدل شد، زنی جوان، بااستعداد و درعین حال باوقار که می توانست بسیاری از فیلم های متوسط را تا حد فیلمی خوب و یا حتی عالی، بالا کشاند. استریپ، در سال 1982، در فیلم «انتخاب سوفی» بازی کرد. فیلم، نه تنها یکی از بهترین فیلم های او بلکه یکی از بهترین فیلم های تاریخ سینما شد. فیلمی درباره یک مادر یهودی در زمان سلطه نازی ها بر لهستان که می بایست میان دو فرزندش یکی را برای زنده ماندن انتخاب می کرد. استریپ بار دیگر برای این فیلم برنده جایزه اسکار شد.
در دهه 1980 مریل در فیلم های خوبی بازی کرد که «خارج از آفریقا» و «او-شیطان» نیز شامل این فیلم ها می شد. او برای فیلم اول نامزد اسکار و برای فیلم دوم برنده جایزه بهترین بازیگر زن فستیوال کن شد. همچنین بازی در نقش کرن سیلکوود در فیلم «سیلکوود» نامزدی اسکار دیگری را برای او به ارمغان آورد. مریل استریپ در دهه 1980 هر سال به عنوان بهترین بازیگر زن به انتخاب مردم برگزیده می شد. دستمزدش روز به روز بالاتر می رفت و طرفدارانش بیشتر و بیشتر می شدند. اما در سال های آغازین دهه 1990، مریل که سه فرزند داشت ترجیح داد بخش عمده وقت خود را به فرزندان خردسالش اختصاص دهد. او یک مادر کامل بود، فرزندانش را خود به مدرسه می رساند و در کنار همسرش در منهتن نیویورک زندگی آرامی را به دوراز جنجالهای مرسوم هالیوود سپری می کرد. در سال 1992، لوییسا فرزند چهارم مریل بدنیا آمد و به همین سبب باز هم مریل از سینما دورتر شد. پس از تولد لوییسا، مریل در فیلم «مرگ برازنده اوست» در کنار بروس ویلیس و گلدی هاون بازی کرد. «مرگ برازنده اوست» با دیگر فیلم های استریپ تفاوت اساسی داشت و در ژانر علمی تخیلی جای می گرفت و به شدت فانتزی بود. پس از آن در سال 1994، او در فیلم «رودخانه وحشی» بازی کرد. فیلمی متوسط که البته مریل برای آن متحمل تمرینات بسیاری شد تا خود بتواند در صحنه های اکشن بسیار دشوار فیلم حاضر شود. با آن که تهیه کنندگان اصرار داشتند که برای حفظ جان مریل صحنه های دست و پا زدن در رودخانه ناآرام فیلم و قایقرانی در آن شرایط بحرانی به دست بدلکاران انجام شود اما استریپ می خواست خود از پس آنها برآید. این امر، او را یک بار تا گام مرگ کشاند.
چند فیلم اول استریپ در نیمه ابتدایی دهه 1990 آنچنان موفق از آب درنیامدند. اما «پل های مدیسن کانتی» (1995) او را نجات داد. مریل، در این فیلم به کارگردانی کلینت ایستوود نقش زنی چهل ساله به نام فرانچسکا را بازی می کند که با عکاس دوره گردنشنال جئوگرافی به نام رابرت آشنا می شود. بازی مریل استریپ در فیلم به قدری زیبا بود که همه پیش بینی ها او را برنده اسکار می دانستند اما این اتفاق نیفتاد و سوزان ساراندون که یکی ازرقبای او درآن دهه به شمار می رفت اسکار را با خود به خانه برد. نادیده گرفته شدن مریل از سوی آکادمی در آن دوره خیلی ها از جمله ایستوود را متأثر نمود با این حال برد یا نبرد جایزه برای مریل آنقدرها هم مهم نبود. در سال 1998، مریل ستاره ای روی پیاده روی مشاهیر بلوار هالیوود بدست آورد. در این مراسم همسر، پدر، مادر و فرزندانش در کنار او بودند.
در سال 1999، او در فیلم «موسیقی قلب ها» بازی کرد. فیلمی موزیکال که ابتدا قرار بود مدونا در آن بازی کند و بعد مریل استریپ جایگزین او شد. استریپ برای بازی در این فیلم با تمرینات فشرده، نواختن ویولون را فراگرفت تا بتواند نقش یک معلم ویولون را به نحو احسن ایفا نماید. بازی باورپذیرش، وی را بار دیگر نامزد جایزه اسکار کرد، اسکاری که باز هم به او تعلق نگرفت.
اما دهه جدید دوران درخشش دوباره مریل را با خود به همراه آورد. او در تعداد زیادی فیلم بازی کرد و چندین بار نامزد جایزه اسکار شد. شاید به دو دلیل خیلی ها این دهه را دوران طلایی فعالیت استریپ می دانند: اول به این خاطر که او دیگر بازیگری میانسال شده است و در این سنین بسیاری از بازیگران زن در هالیوود کنارگذاشته می شوند اما مریل در این برهه اوجی دوباره را تجربه کرد و بازیگر نقش های اصلی بسیاری از فیلم های مهم شد و دلیل دوم آن که نقش های استریپ در فیلم های این دهه بسیار متفاوت از یکدیگر بوده اند؛ از خبرنگار مرموز فیلم «اقتباس» گرفته تا کلاریسا وان فیلم «ساعتها»، رئیس مجله مد فیلم «شیطان پرادا می پوشد» تا راهبه متعصب فیلم «تردید» و جولیا چایلدز قدبلند و بدصدای فیلم «جولی و جولیا». او حتی در موزیکالی به نام «ماما میا!» (2009) بازی کرد که پرفروش ترین فیلم تاریخ سینمای انگلستان شد. مریل استریپ در این دهه تقریباً هر سال نامزد جایزه اسکار شد و چند جایزه گلدن گلوب بدست آورد. در حالی که خیلی ها برای فیلم «تردید»او را برنده می دانستند باز هم جایزه به او تعلق نگرفت و ساندرا بولاک برنده جایزه اسکار شد. اما در سال 2012 سرانجام طلسم بردن سومین جایزه اسکار استریپ شکسته شد و او توانست برای بازی درخشانش در فیلم «بانوی آهنین» که داستانی زندگی مارگرت تاچر، نخست وزیر سابق انگلیس را از سالهای نوجوانی تا میانسالی و سالخوردگی اش به تصویر می کشید، برنده جایزه اسکار شود. استریپ هنگامی که جایزه خود را از دستان کالین فرث، همکار و دوست صمیمی اش دریافت می کرد بسیار ذوق زده بود و به نظر می رسید خود نیز پس از سی سال انتظار دریافت آن جایزه را نداشته است. او همزمان برای این فیلم جوایز بفتا، گلدن گلوب و منتقدان نیویورک را نیز دریافت نمود و در سخنرانی هایش هر بار از همسرش دانلد گامر مجسمه ساز که سالها درکنارش بوده و با حرفه دشوار او کنار آمده تشکر کرد.
آخرین فیلم اکران شده مریل «سرچشمه های امید» بود که سال گذشته اکران شد. فیلمی کمدی روانشناسانه درباری زوجی میانسال که می خواهند رابطه فروپاشیده شان را سروسامان بخشند. اما استریپ چند پروژه جنجال برانگیز در راه دارد که مهم ترین آن ها فیلمی است که با جولیا رابرتز بازی کرده و در آن گریمی متفاوت دارد، فیلمی که سال ها پیش قرار بوده ساخته شود و از همان دوران نام مریل به عنوان بازیگر اصلی آن شنیده می شد. آن هایی که فیلم را دیده اند، آن را شانسی دیگر برای استریپ می دانند تا چهارمین اسکار خود را به خاطرش دریافت کند. او هم چنین در فیلمی فانتزی و در نقش یک جادوگر با جانی دپ هم بازی خواهد بود و برای فیلمی دیگر به کارگردانی تامی لی جونز نیز قرارداد امضا کرده است. استریپ در شصت و چهار سالگی هم چنان یکی از پرکارترین و پردرآمدترین بازیگران هالیوود به شمار می رود.
مریل استریپ تاکنون هفده بارنامزد جایزه اسکار و بیست و دو بار نامزد جایزه گلدن گلوب شده است که رکورددار نامزدی این جوایز به شمار می آید و برنده جایزه از جشنواره های دیگر جهانی نیز بوده است. پس از برد سه جایزه اسکار لقب «ملکه اسکار» به خانم استریپ داده شد. استریپ فعالیت هایی نیز در زمینه کمک به زنان افغان و امور خیریه دارد.
پیرس برازنان، کالین فرث، تام کروز، ونسا ردگریو، آن هاتاوی، ناتالی پورتمن، استنلی توچی و اوپرا وینفری از دوستان نزدیک او هستند. از میان فرزندان وی مامی و گریس گامر بازیگران حرفه ای اند و پسرش هنری، در یک گروه موسیقی در لس آنجلس فعال است اما دختر بیست ساله اش لوییسا فعالیت هنری ندارد.
استریپ از افراد نزدیک به خانواده کلینتون هاست و در سال 2008 برای هیلاری کلینتون در کمپین انتخاباتی او هزینه هایی کرده بود، برخی اخبار نام استریپ را به عنوان بازیگر نقش میانسالی کلینتون در فیلم زندگی نامه او آوردند با این حال خود استریپ خبر را تأیید نکرد. با این حال او هنرمندی سیاسی نیست و تلاش می کند زندگی آرام و به دور از حاشیه ای را در کنار خانواده اش بگذراند و بر موفقیت های هنری اش بیفزاید.
مترجم: یاسمن خلیلی فرد
بانی فیلم / مد و مه 1 تیر 1393