گفتگو با نیکی کریمی؛ بازی در نمایش‌های مدرن را دوست دارم

در این بیست و چند سال که سابقه و تجربه بازیگری در سینما را دارید به نظرم در دهه هشتاد این فرصت را به خود دادید تا زمینه‌های دیگر را نیز تجربه کنید کارگردانی فیلم کوتاه، چند فیلم بلند داستانی، فیلمنامه نویسی، ترجمه، بازی در تله تئاترخرده جنایات زن و شوهری و حال بازی در نمایش شام با دوستان در این سال‌ها پیشنهاد بازی در تئاتر از جانب کارگردانان خوبی را داشتید که بدون شک برای هر بازیگری وسوسه برانگیز بوده است اما بعد از این همه سال در تجربه اول خود در تئاتر با کارگردانی همراه شدید که تجربه کارگردانی چندانی ندارد و بازیگر تئاتر است این موضوع بازیگری مثل شما را دچار ریسک و تردید نمی‌کرد چطور شد با این گروه همراه شدید؟

سال گذشته اردیبهشت ماه نمایش 33 درصد نیل سایمون را از این گروه دیدم که آیدا کیخایی در آن بازی داشت و خیلی از آن کار و بازی ایشان خوشم آمد و کلا کارهای مدرن در این شکل را دوست دارم خیلی اعتقاد به تجربه و کارگردان‌های با تجربه ندارم زیرا از این کارگردان‌ها خیلی چیزهای خاصی ندیدم و در تئاتر خیلی به آثار کلاسیک اعتقادی ندارم به جوانان اعتقاد دارم که مدرن فکر می‌کنند و دیدگاه‌های جدیدی دارند قبلا کار تئاتر به من پیشنهاد شده است اما فکر می‌کردم حوصله این را ندارم که زمان زیادی در کار صرف کنم که خیلی به آن اعتقادی ندارم. ولی خوشبختانه اینبار همان گروهی که دوست داشتم با من تماس گرفتند و پیشنهاد بازی در این نمایش را دادند از طرفی متن نمایش را نیز دوست داشتم.

متن نمایش شام با دوستان تاکنون چندین جوایز معتبر جهانی گرفته است و در خیلی از کشورهای جهان اجرا شده است؟

دقیقا.

با این انتخاب وارد مرحله بازیگری در تئاتر شدید بازیگری در هر مدیومی بازیگری است و کار مشخصی دارد تاکنون در بین بازیگران سینما بازیگری به اندازه شما جوایز بین‌المللی دریافت نکرده است در دو دهه اخیر سعی داشتید که جایگاه که در سینما دارید را حفظ کنید این شرایط شاید در برخی از کارها کمی متزلزل می‌شد که آن به شرایط کلی کار برمی گشت بازیگری در تئاتر بدون شک یک سری نکات و ضروریات دارد با تمرین به این آگاهی دست پیدا کردید؟

چون از اول خیلی تفاوتی بین بازیگری در سینما و تئاتر نمی‌بینم یا حداقل بین آن چیزی که من می‌پسندم. نظرم به همین نوع تئاتر مدرنی که به زندگی شبیه است نزدیک است می‌دانستم که خیلی زود متوجه این نکات می‌شوم البته ما تمرینات زیادی داشتیم در حقیقت این اتفاق افتاد خیلی تجربه خوبی بود و دو- سه ماهی تمرین داشتیم.

این نمایش دو کاراکتر زن داشت از ابتدا برای بازی در همین نقش انتخاب شدید؟ آیدا کیخایی گفت نمایشنامه را برای شما فرستاد نمی‌دانم پیش تر نمایشنامه‌های آقای محمد یعقوبی مثل زمستان 66،خشکسالی و دروغ را تماشا و مطالعه کرده بودید؟

نه متاسفانه.

متن‌های که محمد یعقوبی می‌نویسد به نمایشنامه شام با دوستان شباهت زیادی دارد.

حدس می‌زدم

اما در مورد کارن،این شخصیت را مطالعه کردید با آن ارتباط برقرار کردید؟

بین دو کاراکتر زنی که در این داستان وجود داشت این شخصیت را دوست داشتم ولی اتفاق جالب این بود که من نیز کتابی ترجمه کردم به نام نزدیکی از یک نویسنده پاکستانی که معاصر است و در لندن زندگی می‌کند به نام حنیف قریشی و خود آقای یعقوبی و آیدا وقتی این متن را خواندند به من گفتند که این متن چقدر شباهت به کارهای ما دارد. بنابراین متن خیلی حس خوبی به من می‌داد و شخصیت‌کارن برایم جالب بود.

در صحبتی که تا الان با شما داشتم چندین بار اشاره داشتید که علاقمند به متون و کارهای مدرن هستید اطلاع دارم که تئاتر و اپراهای خارج از ایران را تاحدودی دنبال می‌کنید اما جایی گفته بودید که وقتی در سالن تئاتر قرار می‌گیرید احساس خفگی می‌کنید! چرا دچار این حس می‌شدید؟

حوصله چیزهای پر طمطراق و نثرهای آنچنانی که با تکلف گفته می‌شود را ندارم چیزی باید باشد که شبیه زندگی باشد و حرف نویی بزند و دمده نباشد.

فکر می‌کنید متن‌های مدرن از این ویژگی برخوردار هستند؟

بله قطعا.

یعنی فضایی را برای بازیگر ایجاد می‌کند تا بازیگر بازی اغراق شده‌ای از خود نشان ندهد و رئال بازی کنند؟

بله دقیقا.

در مورد بازی در نقش‌کارن هم این اصول را رعایت می‌کردید؟

بله فکر می‌کنم همه ما سعی می‌کنیم تا بازی اغراق شده‌ای نداشته باشیم البته زیاد دوست ندارم در مورد نقش صحبت کنم زیرا خیلی معتقد نیستم که در مورد بازیگری باید زیاد صحبت کرد به نظرم مهم این است که حس صحنه درست باشد و بازیگر کاری کند تا در بهترین وجه حس صحنه در لحظه به تماشاگر منتقل شود اگر این کار را کردیم قطعا درست بوده است.

حس صحنه تا حدود زیادی برای تماشاگر اتفاق می‌افتاد، از این جهت تیم بازیگران را پرسیدم زیرا سه بازیگر دیگر این نمایش در عین حال که سابقه تصویر دارند تجربه بازی در تئاترهای مختلفی را در این سال‌ها داشتند برخی شان کارشان را در تئاتر شروع کردند معروف شدند و بعد به تصویر رفتند این افراد با واکنش‌های تماشاگر و حس صحنه آشنایی زیادی دارند نحوه تعامل شما با این بازیگران را روی صحنه چگونه بود؟

این بچه‌ها فوق العاده بودند شانس این را داشتم که با گروه بی نظیری همراه شدم انرژی مثبت دارند برای نقش خودشان خیلی زحمت می‌کشند و به من در بازی در این نقش کمک زیادی کردند و مرا راهنمای می‌کردند که چه کارهای انجام دهم.

این تجربه این قدر مثبت بوده که ما باز هم شما در صحنه تئاتر ببینیم و نمایش شام با دوستان را شروعی در بازیگری تئاتر شما بدانیم؟

بعید نیست.

حتی با توجه به اینکه شما کار ترجمه را هم انجام می‌دهید شاید تصمیم به ترجمه نمایشنامه بگیرید؟

(با خنده) بازهم بعید نیست.

در مورد سوالی که ابتدا از شما پرسیدم پاسخی که می‌خواستم را دریافت نکردم به نظرم در دهه هشتاد ریسک پذیری شما و تجربه گرایی در زمینه‌های مختلف بیشتر شده است؟

من از ابتدا شروع کارم در سینما این ریسک پذیری را داشتم اصلا حوصله در جا زدن ندارم، دلم می‌خواهد چیزهای جدید را تجربه کنم.

ناخود آگاه شکست هم در یک ریسک و کسب تجربه جدید طبیعی است.

شکست بخشی از زندگی است.

نمایش شام با دوستان تاکنون در حدود هفتصد اجرا در سراسر جهان داشته است و فیلمی نیز براساس این نمایشنامه ساخته شده است؟ شما اجرا یا فیلمی از این نمایش را دیده بودید؟

اتفاقا خود آیدا فیلم این نمایشنامه را ندیده اما من فیلم را دیدیم فیلم را قبل از اینکه این نمایش به من برای بازی پیشنهاد شود فیلمش را دیده بودم.

تماشای آن فیلم روی نحوه بازی شما در نقش کارن تاثیری نداشت؟

نه اصلا چون آن فیلم طوری ساخته شده بود که خیلی معاصر است و براساس جریان زندگی است مثل نمایشنامه ساخته نشده است.

نسخه‌ای از این فیلم تقریبا در ایران نیست و متن نمایشنامه نیز برای اولین بار است که در ایران ترجمه شده است و این اولین‌ها کمی اطلاعات ما را در مورد این کار کمتر می‌کند زمانی که شما قرار باشد افلیا و یا کاراکترهای شناخته شده را بازی کنید که هر سال توسط کارگردانی روی صحنه می‌رود بازیگر بدون شک پیش فرضی از نوع بازی در ذهن دارد اما در مورد کارهای این چنینی این ویژگی وجود ندارد.

بله برای من این اولین‌ها خیلی زیاد است زیرا بطور کل برای اولین بار است که روی صحنه می‌رم و همه این‌ها برای من تجربه جدید و نو اولین است.

این اولین‌ها هیجان و ترس را بیشتر می‌کند؟

به هر حال ترس در هر کاری وجود دارد اما خود آن انگیزه محرکی است که باعث می‌شود ما زحمت بکشیم. هنوز که هنوز است من مشاهده می‌کنم که این بچه‌ها با این همه سابقه بازی در تئاتر هر شب پیش از اجرا هیجان زده هستند این ویژگی خیلی برای من جذاب است که این افراد کار برایشان عادی نشده و بی خیال به روی صحنه نمی‌روند هر روز با هیجان روز اول به روی صحنه می‌روند و تمرین‌های نفس و بیان انجام می‌دهند و خیلی برایم جذاب است با آن‌ها همراه می‌شوم.

تله تئاتر خرده جنایات زن و شوهری را به همراه پارتنر سینمایی خود محمد رضا فروتن بازی کردید این تله تئاتر با استقبال خوبی از جانب تماشاگران روبه‌رو شد اما این تجربه را تکرار نکردید و دیگر تله تئاتری بازی نکردید! پیشنهاد برای بازی نداشتید و یا آن مدیوم را نپسندید؟

نه واقعا پیشنهاد برای بازی در تله تئاتری دیگری به من نشد اما اگر می‌شد هم دوست نداشتم بازی کنم.

چرا؟ بازخوردهای منفی از این بازی داشتید؟

نه من هیچ وقت به بازخورد کاری ندارم اینکه چقدر یک تجربه به من لذت می‌دهد برای من مهم است. بازی در آن تله تئاتر در زمان خودش خیلی خوب بود از طرفی در سینما گرفتار بازی، نگارش و کارگردانی هستم. امسال بازیگران کمی وقت تنفس دارند به طور کلی خیلی وقت این قضییه نیست.

صحبت از وقت شد، در سینما در حد متوسط در حدود یک الی دو ماه برای بازی در یک کار زمان نیاز دارید اما تئاتر سه ماه تمرین دارد و چند ماه اجرا و خیلی چیزها باید هماهنگ شود تا به اجرایی در یک زمان مشخص هر روز برسید الان مشغله شما درسینما زیاد است به اکران فیلم‌ها خودتان و بازی در فیلم‌های که به شما پیشنهاد می‌شود فکر می‌کنید همه این درگیری‌های و مسائل باعث می‌شود که به تئاتر نه بگوید اما به تئاتر آمدید، فکر نمی‌کنید ناشی از شرایط بد موجود در سینما بود؟

بله واقعا زحمت زیادی دارد. دلم می‌خواست که یک چیز جدید را تجربه کنم.

چرا دوست داشتید از فضای سینما فاصله بگیرید؟

چرا ندارد. همین طوری در کل برایم این نمایش جذاب بود نمی‌خواستم از سینما فاصله بگیرم.

البته در چند سال اخیر شرایط سینما شرایط ایده آلی نیست؟

قطعا این مورد هم روی تصمیم من تاثیر گذار بوده است ولی واقعا برای من این گروه و این متن جذاب بود در همین شرایط موجود در سینما اگر گروه تئاتری دیگری به من پیشنهاد بازی می‌داد قبول نمی‌کردم.

سمیرامیس محمدی /آرمان/ مد و مه/ 23 مرداد 1392