اشتراک گذاری
تركيدن بغض/ نگاهی به دومین فیلم رضا دمیشیان
سعید مروتی: اسمش را مي‌توانيد اغراق يا سياه‌نمايي بگذاريد. مي‌توانيد با ديدگاه مطرح شده در فيلم موافق نباشيد. مي‌توانيد فيلم را حاصل نگاهي زيادي عصباني بدانيد ولي نمي‌توانيد انكار كنيد كه سازنده «عصباني نيستم» فيلم جذاب و خوش ريتمي ساخته است. فيلمي كه سينماست و پر از لحظات فكر شده كه در خدمت تم اصلي اثر هستند. اين فيلمي تلخ و تيره است كه جهانش درست شكل گرفته و اجراي بسيار درستي دارد. ساختار نوجويانه و خلاقانه «عصباني نيستم» نشان مي‌دهد كه «بغض» حاصل يك اتفاق نبوده. درميشيان در فيلم دومش قدم‌هاي بلندتري برداشته است.
نويد محمدزاده بازيگر اصلي «عصباني نيستم!» نويد ظهور استعدادي تازه را مي‌دهد و يكي از امتيازهاي فيلم حضور مؤثر و تأثيرگذار اوست. البته تقريباً همه بازيگران فيلم كه از ميان چهره‌هاي تئاتري انتخاب شده‌اند حضور متناسبي در «عصباني نيستم!» دارند. سينماي اجتماعي ايران با تصويري كه فيلمسازان جوان از جامعه ارائه مي‌دهند وارد فصلي تازه مي‌شود و يكي از مهمترين نمونه‌هاي اين حضور، فيلم درميشيان است. تا اينجاي كار،«عصباني نيستم» بهترين فيلم جشنواره امسال است. بانی فیلم
***
عصبانی نیستم! (رضا درمیشیان)
مهرزاد دانش: درمیشیان فرم مناسبی در بستر روایت‌پردازی‌اش برای طرح درون‌مایه‌ی متن برگزیده است؛ نوسان بین فروخوردگی و فروپاشی بغض متراکم شخصیت اصلی داستان از طریق نمایش گذرهای متوالی و متقاطع بین موقعیت‌های ابژکتیو و سوبژکتیو. این ایده با فضاسازی مناسبی که در عناصر محیط پیرامونی (از پنکه‌ی سقفی گرفته تا اینسرت از قطعه چک افتاده بر میز) شکل گرفته است، غنای سینمایی قابل‌توجهی به خود می‌گیرد و در روند مکث‌هایی که روی نمودهای شخصیتی (هم‌اتاقی‌های موزیسین نوید) و موقعیتی (فصل فروش کلیه) انجام می‌گیرد، این فضا ملتهب‌تر و در عین حال واجد دینامیسم سینمایی بیش‌تری می‌شود. اما در میانه‌ی متن، به‌ویژه در موقعیت‌های همراهی نوید و ستاره، این الگوی روایی و موقعیتی، تا حدی مخدوش می‌شود و به انسجام متن لطمه وارد می‌آورد. با این حال عصبانی نیستم! در مقایسه با فیلم اول درمیشیان، پختگی به‌مراتب بیش‌تری دارد و خلاقیت‌های بلندپروازانه‌ی این کارگردان جوان را با متانت بیش‌تری ترسیم می‌کند.
فارغ از فضای ساختاری، فیلم به دلیل گستراندن بغض فردی شخصیت اصلی داستان به پیکره‌ی اصلی اثر، ترجمان ماندگاری از ثبت همدلانه‌ی فضای ملهتب یک دوران دشوار به حساب می‌آید و قدرت تشریک عواطف و ادراکات مخاطب را با این انباشتگی احساسات جاری در فیلم دارد. از این جهت، عصبانی نیستم! جایگاه مهمی در انعکاس فضای اجتماعی زمانه‌اش خواهد داشت، حتی اگر در مسیر و سرنوشتش، فراز و نشیب‌هایی دشوار و صعب‌العبور تعبیه شود.
***
در حاشیه عصبانی نیستم / فیلمی که حامی فتنه تشخیص داده شد!
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس درباره حضور فیلم حامی فتنه در جشنواره فیلم فجر گفت: ما قبلا به وزیر و مسئولان سینمایی تذکر داده بودیم ولی گویا آنها این تذکر مشفقانه را دریافت نکردند و گویا مجلس باید از ابزار خودش در این باره استفاده کند.
نصرالله پژمانفر عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در گفتگو با فارس درباره حضور فیلم «عصبانی نیستم» در جشنواره فیلم فجر گفت: ما قبلا هم به دوستان درباره فیلم های حامی فتنه در جشنواره تذکر داده بودیم و حتی رییس محترم کمیسیون نیز در نامه به آقای ایوبی این مورد را متذکر شده بودند.
وی افزود: رییس سازمان سینمایی و مسئولان ارشاد هم قول داده بودند که در این مورد درست عمل کنند چراکه فتنه خط قرمز است و این مساله باید مورد توجه همه باشد.
پژمانفر ادامه داد: برای من خیلی جالب است که به دروغ می آیند و نظام را متهم می کنند و آنوقت آقایان در جشنواره ای که به نام انقلاب است از آن پذیرایی می کنند.
عضو کمیسیون فرهنگی گفت: من نمی‌دانم خط قرمز این آقایان چیست و یک فیلم باید چه باشد تا مقابلش بیاستند اما گویی منافع همه مردم باید صرف منافع یک عده خاص در سینما باشد و این قابل تحمل نیست.
رییس کارگروه هنر و رسانه کمیسیون فرهنگی گفت: خطاب ما به شخص وزیر است. آقای جنتی باید در این مورد پاسخگو باشد و حتما ما در مجلس با وزیر صحبت خواهیم کرد.
پژمانفر گفت: ویرانه نشان دادن کشور و شعار سیاسی دروغ دادن پس از آنکه امروز دیگر برای همه مسجل شده که جنجال تقلب یک فریبی بیش نبوده واقعا جای تاسف دارد.
وی با بیان اینکه وزیر ارشاد در قبال خلف وعده مدیرانش پاسخگو باشد گفت: ما قبلا به وزیر و مسئولان سینمایی تذکر داده بودیم ولی گویا آنها این تذکر مشفقانه را دریافت نکردند ولی گویا مجلس باید از ابزار خودش در این باره استفاده کند.
***
عصبانیت خبر نگار فارس از فیلم من عصبانی نیستم!
نمايش فيلم «عصباني نيستم» در سينماهاي مردمي و بخش هاي تند رسانه هاي اصولگرا را به همراه داشته است. يكي از تندترين مطالب عليه فيلم درميشيان را خبرگزاري فارس منتشر كرد. در اين مطلب چنين آمده است:
در حالیکه اکران فیلم «عصبانی نیستم» برای اهالی رسانه در جشنواره فجر به روز آخر در برج میلاد موکول شده است، اکران این فیلم در سینماهای مردمی خبر از حضور یک فیلم حامی فتنه در جشنواره فیلم فجر دارد. فیلمی که در قامت یک بیانیه سیاسی تند برای زیر سوال بردن نظام، به تطهیر فتنه گران و همدردی با آنها می پردازد.
این مسئله در حالی رخ می دهد که از مدتها پیش نمایندگان مردم در کمیسیون فرهنگی مجلس درباره حضور فیلمهای حامی فتنه در جشنواره فجر انقلاب هشدار داده و ابراز نگرانی کرده بودند. در راس این ابراز نگرانی ها نامه حجت الاسلام سالک رئیس کمیسیون فرهنگی به حجت ا… ایوبی رئیس سازمان سینمایی بود. ایوبی هم در پاسخ گفته بود: « هیچ‌کس نگران نباشد، قصد نداریم سینما را قربانی مسائل سیاسی کنیم» اما ارجاعات صریح این فیلم به فتنه 88 و توهین به مردم مذهبی در آن نشان می دهد این نگرانی ها درباره پذیرفته شدن این فیلم در بخش مسابقه جشنواره بی مورد نبوده است. سیاه نمایی مفرط از شرایط اقتصادی کشور و نسبت دادن عنوان طالبان به فردی با ظاهر مذهبی، بن بست نشان دادن شرایط کشور به همراه سکانس صف طولانی برای فروش کلیه از جمله نکات این فیلم است که آن را از فیلمهای نامناسب متعددی که در جشنواره امسال حضور دارند متمایز کرده است.
***
عصبانی نیستم (رضا درمیشیان)
محمد شکیبی: زندگی مدرن و سرعت و ریتم زیستگاه شهری خودبه‌خود استرس‌زا و عصبی‌کننده هست چه رسد به اینکه شهروندان با فشارهای ناشی از کاستی‌های اقتصادی، فرصت اشتغال، بحران‌های بهداشتی، زیست‌محیطی، اجتماعی و سیاسی هم مواجه باشند. در چنین وضعیت‌های اجتماعی نمودار کنش‌های فردی و جمعی مردم میل به رفتارهای طغیانگرانه، ویرانگر (از جمله خودویرانگری) و آنارشیسم اجتماعی را نشان می‌دهد. هنر نیز به عنوان یکی از تجلی‌گاه‌های روحیه و خلقیات آدمی در شرایط استرس‌زای زندگی گرایش بیش‌تری به نمودهای طغیانگرانه بروز می‌دهد و معمولاً شدت و میزان اعترض و طغیان در آثار هنری نسبتی با جوانی و سن‌وسال هنرمند هم دارد. رضا درمیشیان کارگردان جوانی است و مثل بسیاری دیگر از سینماگران جوان کشورمان گاهی لحن اعتراضش به مشکلات جامعه حالتی پرخاشگر و تهاجمی به خود می‌گیرد این تهاجم گرچه در اعتراض به مدیران جامعه است اما لزوماً سمت‌وسوی حمله به جانب آنان نیست و ممکن است میل به آسیب به خویشتن باشد. در مورد رضا درمیشیان لحن تند اعتراضی از همان ابتدا و در نام و عنوان هر دو فیلم سینمایی‌اش آشکار است؛ بغض و عصبانی نیستم!
عصبانی نیستم! در لحن و درون‌مایه شباهت‌های زیادی با برخی آثار موج نو سینمای ایران در حوالی دهه ۱۳۵۰ همچون تنگنا، تنگسیر، رضا موتوری، فرار از تله و… دارد. با این تفاوت که به اقتضای زمانه صریح‌تر و آشکار‌تر است و حتی از اشاره‌ی متناقض‌نمایانه به سخنان رییس‌جمهور سابق و صحنه‌ی محاکمه‌ی دادستان سابق کشور و ستاره‌دار شدن و اخراج دانشجویان هم ابایی ندارد. و شاید همین آشکارگویی در جامعه‌ای که هنرمندان و مفسران و منتقدان هنری‌اش را به استفاده از بیان نمادگرایانه و استعاری عادت داده، چندان به مذاق مخاطب خاص خوش نیاید اما بی‌تردید به دل عامه‌ی تماشاگران خوش‌تر می‌نشیند. عصبانی نیستم! تناسب خوب و یکدستی در اجرا و محتوا دارد و اجزای به وجود آورنده‌ی فیلم اعم از نقش‌آفرینی، تصویربرداری، تدوین و چهره‌آرایی با توازن به کار گرفته شده است. اشکال فیلم هم نه در این اجزای متشکله بلکه در صراحت بیش از حد آن است که سهم چندانی برای مکاشفه و درگیری ذهنی مخاطب برای ردیابی حرف‌های نگفته و پنهان مانده‌ی اثر باقی نمی‌گذارد. بنای فیلم در چشم تماشاگر ممکن است به سالن صاف و بزرگی شبیه باشد که گرچه وسایل زیادی در آن چیده‌اند اما با یک نظر می‌شود همه‌ی محتویاتش را دید.
مد و مه / 18 بهمن 1392
1 دیدگاه
سعيد
فيلم فوق العاده اي است