معرفی چند کتاب تازه/ از کافکا تا تحولات سیاسی ایران

بیژن تلیانی

بلوم فلد مجردی میانسال/ با نقد و تفسیر

فرانتس کافکا در سال1883 در خانواده‌ای یهودی متعصب چشم به جهان گشود. تحصیلاتش را در رشته حقوق تا درجه دکترا ادامه داد. شوق نویسندگی او را به مطالعه آثار بزرگ ادبی کشاند. او نیز مانند ریلکه و شاعران و نویسندگان دیگر تحت نفوذ مکتب ادبی پراک قرار گرفت که از خصوصیت‌های آن توجه به عالم ماوراء الطبیعه و در عین حال امور دنیای بشری و عالم موسیقی بود که روی هم فرضیه مختلطی از رویا، طنز و روشن‌بینی منطقی به وجود می‌آورد. در آثار کافکا دنیایی از پوچی و تناقض و بی‌هدفی و امیدهای واهی به چشم می‌خورد. مسائل خاص کافکا از میان اشاره‌ها و کنایه‌ها و تمثیل‌هایی به دست می‌آید که با احساس ظریفی از طنز آمیخته است. کافکا اثر حاضر را بین8 فوریه و آوریل سال1915 میلادی به رشته تحریر در آورد. عنوان این داستان از ماکس برود، دوست کافکا است. او این داستان را در سال1936 منتشر کرد. متن داستان طوری تنظیم شده که انتقادی به زندگی فردی و اجتماعی و نیز به سبک و شیوه زندگی متداول امروزی باشد. این داستان از دو بخش تشکیل شده است. از سویی بلوم فلد و زندگی خصوصی او را توصیف می‌کند و از سویی دیگر محیط و شرایط کارش را.

 

درآمدی بر شعرشناسی شناختی

شعرشناسی شناختی راه جدیدی برای فکر کردن به ادبیات است که شامل کاربرد زبان شناسی شناختی و روان‌شناسی در متون ادبی می‌شود. این کتاب اولین متنی است که به صورت درآمدی بر این رشته در حال رشد نوشته شده است. در این کتاب، خواننده برای ارزیابی دوباره مقوله‌هایی که برای فهم، تحلیل و خوانش ادبی به کار می‌رفته، ترغیب می‌شود. این کتاب علاوه بر اینکه طیف گسترده‌ای از ژانرهای ادبی و دوره‌های تاریخی را در بر می‌گیرد، شامل هر دو رویکرد آمریکایی و اروپایی می‌شود. هر فصل به چارچوب متفاوتی از شعرشناسی شناختی می‌پردازد و سپس آن را در ارتباط با متن ادبی به کار می‌گیرد. این کتاب شامل برخی فعالیت‌های عملی، بحث‌ها و پیشنهادهایی برای خواندن و همچنین دارای نمایه‌ای غنی از اصطلاحات مرتبط است که آن را به کتابی کاربردی و تعاملی تبدیل کرده است. این کتاب برای دوره‌های زبان شناسی ادبی و سبک شناسی و در مقطع دانشجویی تهیه شده و البته می‌تواند برای مطالعات ادبی، نظریات انتقادی و زبان شناختی نیز مورد استفاده واقع شود.

 

میز  گربه

اوایل دهه1950 پسر بچه‌ای یازده ساله در سریلانکا سوار کشتی می‌شود تا به انگلستان برود. او وقت غذا پشت«میزگربه» می‌نشیند- دورترین میز به میز ناخدا- تا همراه گروهی از آدم بزرگ‌هایی از طبقه فرودست جامعه و دو پسر بچه دیگر غذا بخورد. هر یک از این آدم بزرگ‌ها حکایتی برای این پسر بچه‌ها دارند و آنها را برایشان نقل می‌کنند. مردمی برای آنها از موسیقی جاز می‌‌گوید و مرد دیگری برایشان دری به دنیای ادبیات باز می‌کند. مایکل اوندانیه د «میز گربه» وارد دنیاهای غریب دوران کودکی می‌شود و مکاشفه‌ای را پیش پای آنها می‌گذارد که برای هر انسانی در آن سنین دنیایی اسرارآمیز و پر از پرسش‌های مبهم و غبار آلود است، دنیاهایی که با تمام بازی‌ها و شیطنت‌های سرخوشانه و کودکانه‌اش، دنیایی معصوم و دست نخورده است. مایکل اوندانیه، میراث دار نامعلوم فالکنر و گارسیا مارکز، داستان‌هایی ارائه می‌کند که اغلب شبیه انفجاری در زمان و مکان است. این نویسنده قادر است اضطراب و فریبندگی را در روش‌های غیر منتظره در هم بیامیزد.

 

تحولات سیاسی در ایران معاصر/بنیان‌ها و روندها

 نگاهی گذرا به دو سده‌ گذشته تاریخ ایران، تحولات و حوادث بزرگ و کوچکی را نمایان می‌کند. مانند، جنگ‌ها، اشغال‌های موقتی، انقلابات، که بخش زیادی از این رخدادها و مشکلات تحت تاثیر موقعیت پر اهمیت ژئوپولتیکی این سرزمین بوده است. از نظر مسائل سیاسی و داخلی آنچه موجب عقب‌افتادگی روز افزون گردید، ناآگاهی مردم از یک سو و حکومت‌های خود محور و سیستم استبدادی بوده که آن هم نشات می‌گیرد از نبودن قانون آزادی و نهادهای مردمی مانند احزاب و روزنامه‌های آزاد. کتاب حاضر به دور از نگاه محدود گرایانه و یک جانبه به تحولات سیاسی عمیق اتفاق افتاده در ایران از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی پرداخته و چگونگی به وقوع پیوستن این انقلاب‌ها و جنگ‌های داخلی و اشغالگری‌های ایجاد شده توسط قدرت‌های بزرگ جهانی در ایران را به بحث و بررسی می‌گذارد. همچنین ضمن بررسی گذرای بخشی از تحولات سیاسی و اجتماعی دوران قاجار قبل از انقلاب مشروطه از چگونگی تاسیس رژیم مشروط، نوع فعالیت و نقش احزاب و گروه های سیاسی پدیدار شده در عرصه سیاست ایران بعد از پیروزی انقلاب مشروطه و همچنین تحرکات مسلحانه گروه‌های ناراضی از حاکمیت بعد از دهه1340 نیز غافل نمانده است.

آرمان / مد و مه / بهمن1393