به یاد زنی که خود نقطه پایان زندگی اش را گذاشت

«خانم دلووی»، «به سوی فانوس دریایی» و «موج‌ها» کتاب‌هایی هستند که نام «ویرجینیا وولف» را به ذهن متبادر می‌کنند. هشتم فروردین هفتادوچهارمین سالگرد مرگ این نویسنده صاحب‌سبک در آب‌های رودخانه «اوز» است.

 «آدلاین ویرجینیا وولف» بانوی رمان‌نویس، مقاله‌نویس، ناشر، منتقد و طرفدار حقوق زنان بود که آثار مطرحی همچون «اتاقی از آن خود» را به‌ رشته‌ تحریر درآورده است.

او در بیست‌وپنجم اولین ماه میلادی دیده به جهان گشود تا دنیای ادبیات با یکی از برجسته‌ترین نویسندگان زن آشنا شود. او نویسنده‌ای انگلیسی بود که اولین کمک‌ها را به «تی.اس. الیوت» کرد تا در عرصه‌ ادب دیده شود.

«وولف» مادرش را وقتی سه‌ساله بود از دست داد. پدر او «لسلی استفن» نویسنده، کوهنورد و منتقد برجسته‌ آثار ادبی عصر ویکتوریا بود. ویرجینیا از کتابخانه‌ غنی پدر بهره‌ بسیاری برد و از جوانی دیدگاه‌های ادبی خود را، که متمایل به شیوه‌های بدیع نویسندگانی چون «جیمز جویس»، «هنری جیمز» و «مارسل پروست» بود، در مطبوعات به‌ چاپ می‌رساند.

ویرجینیا پس از مرگ پدرش در 22 سالگی‌، بعد از آن‌که توانست از زیر سلطه‌ برادر ناتنی‌اش «جورج داک‌ورت» آزاد شود، استقلال تازه‌ای را تجربه کرد. برپایی جلسات بحث دوستانه همراه خواهرش «ونسا» و برادرش «توبی» و دوستان آن‌ها تجربه‌ نو و روشنفکرانه‌ای برای‌شان بود. استقلال مالی او در جوانی و پیش از مشهور شدن از طریق ارثیه‌ مختصر پدرش، ارثیه‌ برادرش «توبی» که در سال 1906 بر اثر بیماری «حصبه» درگذشت و ارثیه‌ عمه‌اش «کارولاین امیلیا استفن» که در کتاب «اتاقی از آن خود» به آن اشاره کرده است، به دست آمد.

او در سال 1912 با «لئونارد وولف» کارمند پیشین اداره‌ دولتی سیلان و دوست قدیمی برادرش ازدواج کرد و همراه با همسرش انتشارات «هوکارث» را در سال 1917 برپا کردند؛ انتشاراتی که آثار نویسندگان جوان و گم‌نام آن هنگام از جمله «کاترین منسفیلد» و «تی. اس. الیوت» را منتشر می‌کرد.

ویرجینیا وولف نویسنده‌ رمان‌های تجربی است که سعی در تشریح واقعیت‌های درونی انسان دارد. نظرات او که از روح حساس و انتقادی‌اش سرچشمه گرفته، در دهه ششم قرن بیستم تحولی در نظریات جنبش زنان پدید آورد. او در نوشتن از جریان سیال ذهن بهره گرفته است.

کتاب «اتاقی از آن خود» وولف در کلاس‌های آیین نگارش پایه‌های مختلف تحصیلی دانشگاهی تدریس می‌شود. علاوه بر اهمیت شیوه نگارشی آن، این کتاب ویژگی‌های نثر مدرنیستی را در مقاله‌نویسی وارد کرده و سبک جدیدی ایجاد کرده است. گذشته از این، «اتاقی از آن خود» را شکل‌دهنده‌ جریان نظری فمینیستی و به‌طور خاص نقد ادبی فمینیستی می‌دانند.

وولف که یکی از بنیان‌گذاران بنیاد «بلومزبری» بود در جنگ‌های جهانی اول و دوم بسیاری از دوستان خود را از دست داد که باعث افسردگی شدیدش شد و در نهایت در تاریخ 28 مارس 1941، پس از اتمام آخرین رمان خود به‌نام «بین دو پرده‌ نمایش»، خسته و رنجور از وقایع جنگ جهانی دوم و تحت تأثیر روحیه‌ حساس و شکننده‌ خود، با جیب‌های پر از سنگ به رودخانه‌ «اوز» در «رادمال» رفت و خود را غرق کرد.

نخستین زندگی‌نامه‌نویس رسمی وولف، خواهرزاده‌اش «کوئنتین بل» است که گذشته از ویژگی‌های مثبت، چهره‌ای نیمه‌اشرافی و پریشان از او ترسیم کرده است. در دهه‌های 1980 و 1990 پژوهشگران مختلفی درباره‌ وولف نوشتند و به ‌تدریج، هم تصویری واقع‌بینانه‌تر و متعادل‌تر از این نویسنده به وجود آمد و هم به اهمیت سبک و فلسفه‌ او در ادبیات و نیز نقد فمینیستی پرداخته شد.

رمان‌های وولف عبارتند از: «سفر به بیرون»، «شب و روز»، «اتاق جیکوب»، «خانم دلووی»، «به‌سوی فانوس دریایی»، «اورلاندو»، «موج‌ها» (خیزاب‌ها)، «فلاش»، «سال‌ها» و «بین دو پرده‌ نمایش». از آثار غیرداستانی او هم می‌توان به «اتاقی از آن خود» و «سه گینی» اشاره کرد.

ایسنا