در جاده اثر جک کرواک / جای خالی یک رمان

نگاهي به رمان «در جاده» اثر «جک کرواک»

سفر به سبک نسل بيت

 يحيي تدين
 

 
 رمان«در جاده»  اثر نويسنده يي است به نام «جک کرواک». متاسفانه اين کتاب که در ادبيات امريکا بسيار تاثيرگذار و پرآوازه بوده تاکنون به فارسي ترجمه نشده است. شايد نسل کمي جلوتر درباره جنبش «هيپي ها»، ماجراي «ايزي رايدر» و نظاير آنها چيزهايي شنيده باشد. اما در واقع قبل از پيدايش اين جنبش هاي اجتماعي که همگي آنها براي اولين بار در امريکا پديدار شد جنبش ديگري آغازگر آنها بود با نام «بيت نيکز» که بايد گفت همه آنها نيز به نوبه خود تحت تاثير بودند و پس از انتشار رمان «جک کرواک» به وقوع پيوستند. در واقع نفوذ «جک کرواک» نه تنها بر ادبيات بلکه در جنبش هاي اجتماعي امريکا و حتي اروپا نيز قابل توجه است.
    
    رمان «در جاده» همان گونه که از اسمش برمي آيد، بر اساس خاطرات واقعي زندگي نويسنده و روابط او با يکي از دوستان نزديکش شکل گرفت که حاصل سفر پنجاه مسافر ماجراجو به مکان هاي مختلف امريکاست. سفر هايي که موضوع آنها تنها خود سفر است. دنياي آنها چيزي جز سفر و ماجراهاي آنها نيست و در اين ميان هيچ چيز قادر نيست جاي آن را بگيرد نه زن، نه خانواده و نه کار. رهايي آنها از همه چيز است جز حرکت و سفر مداوم که در تقابل با فرهنگ اجتماعي و آداب و رسوم مردم عادي قرار مي گيرد.
    
    چيز مهمي که در اين رمان به آن اهميت داده مي شود چهره انساني اين مسافران پرماجرا است مردمي که هميشه در حاشيه اجتماع زندگي مي کنند و آنها را جزء مردودين جامعه به حساب مي آورند. آنها گروه کوچکي بودند که از نگاه مردم عادي بيمار رواني يا مجرمان فراري محسوب مي شدند. انتشار اين کتاب در واقع انعکاس صداي کساني بود که هيچ گاه در جامعه متمدن امريکا جدي گرفته نشده اند و انعکاس صداي اقليتي است که نرم هاي معمول اجتماع متمدن را نمي پذيرند. ماجراي انسان هايي که راه خود را مي روند و بي اعتنا به آنچه سنت اجتماعي ديکته مي کند تنها به ارزش هاي خود پايبندند. نکته جالبي که در اين کتاب وجود دارد دوري نويسنده از بيان عبارت هاي پرطمطراق يا فلسفي است. کتاب تنها به رخدادهايي اشاره دارد که از زبان اين دو مرد در ارتباط با راهي که در پيش رو دارند اتفاق مي افتد و سر آخر روايت ماجراهايي است که در ادامه راه آنها را به دو مسير مختلف منتهي مي سازد. کاراکتر اين دو شخصيت از نگاه عمومي غيراخلاقي و رفتارهاي اجتماعي آنها حتي نوعي جرم محسوب مي شود، با اين حال قلم نويسنده چنان به زيبايي بيان کننده رفتار و تفکرات دروني آنهاست که خواننده با خواندن آنها مجذوب فضاي داستان شده و نهايتاً روابط ميان اين گروه مسافر را به عنوان نوعي ارزش مي پذيرد. در اين رمان خواننده حتي قادر است به سادگي به مفهوم شيوه يي از موزيک جاز که در کلوپ هاي سانفرانسيسکو نواخته مي شود پي ببرد، توصيف اين نوع موسيقي در دو صفحه آنچنان زيباست که انگار نوازندگان آنها در چند قدمي شما در حال اجراي برنامه اند، کاري که شايد بيان آن از عهده استادان اين رشته نيز به اين رواني و سادگي ميسر نباشد. شناخت موسيقايي نويسنده در واقع برگرفته از تجربياتي است که وي در طول ساليان دراز سفرش به آن شيوه از موسيقي دست يافته است. روايات ساده از مفاهيم پيچيده زندگي اجتماعي که در جاي جاي کتاب رخ مي دهد خواننده را مفتون خود مي سازد و از نويسنده شخصيتي توانمند در ارائه سبکي نو و بديع ارائه مي دهد.

اعتماد