Share This Article
جستاري پيرامون جنبش شيخ عبيدا… شمديني
از زمان روی کار آمدن سلسله قاجار در ايران مسير جديد در سياست تمركزي به وجود آمد و نقطه پاياني بود بر دوران هرج و مرج ناشي از سياست عدم تمركز بعد از كريم‌خان زند. دوران حكومت قاجاريه رفته‌رفته حاكميت بلامنازع ظل‌ا… را با خود به همراه داشت و عكس‌العمل ناخوشايندي در بين حكام و ديگر سران ايلات و عشاير كُرد بر جاي نهاد و زمينه‌ساز چالش ميان حكومت مركزي و عشاير گرديد. شورش شيخ عبيدا… شمديني در حوزه‌هاي كردنشين ايران و عثماني در سال1880 ميلادي در عرض مدت زماني كوتاه به يك مناقشه منطقهاي تبديل شد، اگر چه از يك منظر ادامه مجموعه‌اي از مناقشات متعارف ايلي در يك حوزه مرزي محسوب مي‌شود ولي از يك منظر ديگر سرآغاز نوعي تحرك ناسيوناليستي كُرد نيز تعبير شده است. هدف از طرف مباحث و همچنين اسناد ارائه شده در اين مجموعه فراهم آوردن داده‌ها و دانسته‌هايي ديگر است در پاسخ به پرسش‌هاي مختلفي كه مي‌تواند در اين زمينه مطرح باشد، از جمله اين پرسش كه پيشامد مزبور تا چه حد ماهيت عشايري داشت و سنتي و تا چه اندازه نيز ملهم از نوعي گرايش اوليه ناسيوناليستي در طرح چشم‌اندزاي متفاوت و از پيش.
ماندلا- قدم اول
نلسون ماندلا بدون شك يكي از بي‌نظير‌ترين چهره‌هاي سياسي قرن بيستم است و زندگي او آينه تمام‌نماي تاريخ آفريقاي جنوبي در قرن بيستم است. ماندلا که در خانواده يكي از روساي قبايل كوچك آفريقاي جنوبي متولد شد، فعاليت سياسي را خيلي زود آغاز كرد. وي براي نخستين بار در سن بيست و دو سالگي به زندان محكوم شد و سال‌ها در شرايط مخفي به فعاليت سياسي پرداخت. نوشته‌ها و سخنراني‌هاي او از همه مهم‌تر مظالمي كه بر او تحميل شد همچون مشوق مبارزات ميليون‌ها آفريقايي عليه نظام آپارتايد به شمار آمدند. رهايي او از زندان سرآغاز رهايي آفريقاي جنوبي از نژادپرستي حاكم و حكومت سفيدپوستان بود. كتاب حاضر در شناخت زندگي فردي است كه با يكي از طولاني‌ترين نظام‌هاي نژادپرستانه جهان به مقابله پرداخت. مقابله و مبارزه‌اي دشوار كه در طول آن ذره‌اي از شأن انساني و اراده‌اش كاسته نشد. ماندلا امروز نه فقط برنده جايزه نوبل صلح و نخستين رئيس‌جمهور سياهپوست آفريقاي جنوبي، بلكه دولتمردي مورد توجه و قبول جامعه جهاني نيز است.
سرمايه‌داري- قدم اول
سرمايه‌داري نام گروهي از نظام‌هاي اقتصادي است كه مبتني بر مالكيت خصوصي ابزار توليد كالاهاي تجاري براي كسب سود است. اقتصادهاي سرمايه‌داري گرايش به آن دارند كه با رقابت آزاد و صنعتي شدن مشخص شوند. هر چند سرمايه‌داري بدون صنعت هم يك اصطلاح متناقض نيست. به بيان كلي نظام سرمايه‌داري نقشي مركزي در انباشتگي منابعي دارد كه مي‌توانند براي توليد بيشتر استفاده شوند. منابعي كه با عنوان سرمايه شناخته مي‌شوند وجه تسميه سرمايه‌داري هستند. امروز سرمايه‌داري چنان به نظم غالب بر اقصي نقاط جهان تبديل شده است كه ديگر مشكل بتوان تصور كرد روزي مردم به شكل ديگري داد و ستد زندگي مي‌كردند و بينش‌ها و ارزش‌هاي‌شان را نظم‌ها و نظام‌هاي ديگري شكل مي‌دادند اما همان‌طور كه در اين كتاب از طريق بررسي آراي سياسي متفكران قرن هفدهم ميلادي و وقايع تاثيرگذار برج‌هان در همين دوران توضيح داده شده است.
نبرد سردارآباد ارمنستان 23 مه1918
نويسنده كتاب معتقد است نبرد سردار آباد، نخستين و آخرين بررسي مستقلي است كه در جهان غرب درباره اين واقعه سرنوشت‌ساز منتشر شده است كه حدود چهل سال از انتشار آن مي‌گذرد. احتمالا در اين سال‌ها و به ويژه در ارمنستان مجددا مستقل در اين زمينه بررسي‌هاي بيشتر و كامل‌تري صورت گرفته است. محتويات كتاب مربوط مي‌شود به اواخر سال1918 در يكي از مراحل پاياني جنگ اول جهاني. يك نيروي محدود ارمني موفق شد در حوالي سردار آباد پيشروي نظاميان عثماني را به سمت ايروان در هم شكسته و متوقف كند. اگر چه اين نبرد از لحاظ شدت در مقايسه با انبوهي از ديگر نبردهاي صورت گرفته در آن جنگ جهاني زد و خورد مختصري بيش نبود ولي به گونه‌اي كه در اين كتاب آمده جايگاه آن از لحاظ تحولات منطقهاي و به ويژه تاريخ آن از لحاظ تحولات منطقهاي و به ويژه تاريخ مقاومت ارمني‌ها در برابر بد روزگار و دستيابي به حداقلي از موجوديت ملي، مهم و تعيين‌كننده بود.
آرمان