Share This Article
دوران شوم زندگی ما
به‌تازگی مجموعه‌ای دیگر از وودی آلن منتشر شده که شامل چند نمایش‌نامه و داستان و قطعاتی طنز از او است که مشهورترینشان نمایش‌نامه «مرگ در می‌زند» است و عنوان کتاب هم بر اساس نام همین نمایش‌نامه گذاشته شده. در این مجموعه به‌جز این نمایش‌نامه مشهور وودی آلن، داستان‌ها و قطعات طنز دیگری با این عناوین ترجمه شده‌اند: «گام بزرگی برای بشریت»، «سطحی‌ترین انسان»، «پرسش»، «نقدی بر رستوران فابریزیو و بازخوردهایش»، «اعترافات یک سارق»، «خاطرات: مکان‌ها و افراد» و «دوران شوم زندگی ما». «مرگ در می‌زند» نمایش‌نامه‌ای کوتاه و مشهور است که پیش‌تر در ایران ترجمه و شناخته شده بود. مرگ یکی از شخصیت‌های این نمایش‌نامه است که نیمه‌شبی با یک انسان روبه‌رو می‌شود. «دوران شوم زندگی ما» یکی از قطعات خواندنی این مجموعه است که در ابتدای آن می‌خوانیم: «بله. اعتراف می‌کنم. من، ویلرد پوگربین، که زمانی فردی خونسرد و خوش‌آتیه بودم، به رئیس‌جمهور آمریکا تیراندازی کردم. خوشبختانه، برای همه، یکی از تماشاچیان در میان جمعیت به اسلحه لوگری که در دستم بود تنه زد و تیر به تابلوی مک‌دونالد برخورد کرد و پس از کمانه‌کردن در سوسیسی در فروشگاه سوسیس هیمل‌اشتاین فرو رفت. پس از درگیری مختصری که طی آن چندین مقام دولتی لوله نایم را گره کور زدند، دستگیرم کردند و به‌زور مرا برای بازجویی بردند. چطور شد که کارم به اینجا کشید، سؤالتان همین است؟ کسی مثل من که هیچ سابقه سیاسی ندارد؛ کسی که رویای کودکیش این بوده که قطعات مندلسون را با ویولن‌سل اجرا کند یا شاید در پایتخت‌های بزرگ در سرتاسر دنیا اجراهای رقص بی‌مانند برگزار کند…». پیش از این، مجموعه‌های دیگری از وودی آلن در نشر بیدگل منتشر شده بود که «حالا بی‌حساب شدیم»، «این آب آشامیدنی نیست!» و «بی‌بال‌وپر» هر سه با ترجمه نگار شاطریان از آن جمله‌اند.
مرگ در می‌زند/ وودی آلن/ ترجمه نگار شاطریان/ نشر بیدگل
تمرین و اجرای تئاتر
«ویوپوینت» یا «کتابی برای تمرین و اجرای تئاتر» اثری از آن بوگارت و تینا لاندو، به‌تازگی به چاپ رسیده است. این کتاب، نهمین اثر مجموعه «تئاتر: نظریه و اجرا»ی نشر بیدگل است. مترجم در مقدمه، درباره عدم ترجمه دو اصطلاح فوق، به این مسئله اشاره کرده که در کار ترجمه این کتاب و برای برگرداندن این دو واژه، با استادان مختلفی مشورت کرده اما در نهایت به نتیجه‌ای نرسیده چراکه این دو واژه اصطلاحاتی مدرن‌اند که به‌تازگی وارد تئاتر حرفه‌ای شده‌اند و انتخاب هر برابرنهادی برای آنها با کاستی‌هایی روبه‌رو بود. بااین‌حال آن بوگارت در این کتاب از اصطلاح «ویوپوینت» برای نامیدن شیوه بازیگری و از واژه «کامپوزیشن» برای شیوه اجرای آثار استفاده کرده است. آن بوگارت، کارگردان تئاتر امروز آمریکا، دانش‌آموخته دانشگاه نیویورک در رشته مطالعات اجرا و درام است و اکنون به‌عنوان استاد رشته کارگردانی در دانشگاه کلمبیا مشغول به فعالیت است. بنا به توضیح، بوگارت بر این باور است که تئاتر معاصر آمریکا می‌باید هنرمندان سراسر جهان را یکپارچه کند و از برآمد گفتمان‌های همه فرهنگ‌های جهان در هنرهایی چون حرکات موزون، موسیقی و تئاتر استفاده کند و می‌کوشد با آفریدن تصاویر بومی، فراملیتی و جهانی در آثار خود تماشاگر را به چالش بکشد. بخشی از تلاش بوگارت معطوف به این است که نوآوری‌هایی در شیوه‌های کارگردانی به وجود بیاورد و تاکنون نیز تلاش‌های او در این زمینه با استقبال مواجه شده‌اند و جوایز مختلفی نصیب او شده است. نویسنده دیگر کتاب، تینا لاندو، نویسنده و کارگردان و مدرس آزاد تئاتر است و او هم در دانشگاه‌های آمریکا به کار تدریس مشغول است. این دو، کتاب «ویوپوینت» را در ١٧ فصل نوشته‌اند و اگرچه مخاطبان مختلفی برای اثر خود متصور بوده‌اند اما در نهایت استاد یا کارگردان را مخاطب اصلی این اثر دانسته‌اند. نویسندگان اثر این کتاب را به قصد پاسخ به پرسش‌هایی نوشته‌اند که در کلاس یا کارگاه آموزشی یا بعد از اجرای اثری تازه پیش‌رویشان قرار می‌گرفته؛ پرسش‌هایی مثل: «چگونه می‌توان از این شیوه در اجرای یک صحنه استفاده کرد؟»، «چگونه می‌توان از این شیوه در نگارش نمایش‌نامه استفاده کرد؟»، «هنگام کار با گروهی که هیچ شناختی از تعالیم ویوپوینت ندارد، چه باید کرد؟»و… این کتاب به‌جز جنبه آموزشی‌اش، از حیثی دیگر هم حائزاهمیت است و آن اینکه تاکنون مطالب چندانی درباره موضوع این کتاب نوشته نشده است. نویسندگان، این کتاب را نه اثری نظریه‌پردازانه بلکه کتابی دانسته‌اند که می‌کوشد به شکلی عملی این شیوه را معرفی کند و نحوه کار با آن و به‌صحنه‌آوردن آن را پیش‌روی مخاطب بگذارد: «کتاب ویوپوینت کتابی قطعی و صدق محض نیست. این کتاب براساس تجربیات و باورهای شخصی نگاشته شده. وقتی هردوی ما به این باور مشترک رسیدیم که شیوه ویوپوینت روش‌شناسی صرف نبوده و بیشتر تکنیکی اجرائی است، سعی کردیم با تهیه این کتاب اشتیاقی میان تئاتری‌ها برای استفاده کاربردی از این شیوه برانگیزیم. خواست ما این نیست که به دیده راهنمای دستورالعمل‌های تجویزی به این کتاب نگاه شود».
ویوپوینت/ آن بوگارت، تینا لاندو/ ترجمه سیمین غلامی/ نشر بیدگل