آقای پیپ، آرزوهای بزرگ و لوید جونز / لباسی تازه و امروزی برتن رمانی کلاسیک

‘

نگاهی به رمان آقای پیپ اثر لوید جونز

لوید جونز شاید در ایران به اندازه آن سوی مرزها شهرت نداشته باشد (البته نه لوید جونز بازیکن تیم فوتبال لیورپول، بلکه لوید جونز نویسنده!)، اما انتشار آقای پیپ فرصت مناسبی ست برای آشنایی بیشتر با یکی از نویسندگان خوب معاصر که توفیق ادبی را با موفقیت در جذب مخاطب در آمیخته است.

لوید جونز اهل نیوزلند و متولد ۱۹۵۵ است، فارغ التحصیل دانشگاه ویکتوریاست و بعدها همین دانشگاه (درسال ۲۰۰۹) دکترایی افتخاری هم به او داد. از سال ۱۹۸۵ داستان نویسی را آغاز کرده بیش از سیزده عنوان کتاب در حوزه ادبیات داستانی رمان و داستان کوتاه و ادبیات کودکان دارد. جوایز گوناگونی هم نصیب او شده، از کسب عنوان بهترین کتاب سال تا نامزد شدن برای کسب جایزه معتبر بوکر و چند جایزه ریز و درشت دیگر.

در روزگاری که پیدا کردن موقعیت های دراماتیزه و الگوهای داستانی تازه، به دلیل کثرت داستانهای گفته شده، دشوار است؛ استفاده از پرداخت های نو یکی از بهترین راه‌ها برای کسب موفقیت هنری یا جذب مخاطب محسوب می شود. کاری که لوید جونز به خوبی از عهده آن بر آمده است و حتی تا آن جا پیش رفته است که نسخه امروزی شده ای از آرزوهای بزرگ چالز دیکنز ارائه کند و حتی پای کتاب آرزوهای بزرگ را  به خود رمان هم باز می کند تا نشان دهد که این تاثیرپذیری‌ها آگاهانه و فکر شده بوده است. جالب اینکه حاصل یعنی رمان «آقای پیپ» اثری بسیار تحسین شده از کار در آمده و از جمله برنده جایزه بهترین کتاب سال، برنده نشان مونتانا، نامزد جایزه من بوکر در سال ۲۰۰۷ و برنده جایزه نویسندگان کشورهای مشترک المنافع شده است و مطبوعات هم بسیار به آن پرداخته اند.

اما چنین موفقیتی به سادگی هم به دست نیامده است. شاید شاهکارهای بزرگی همانند آرزوهای بزرگ چالز دیکنز آنقدر غنی باشند که بتوانند منبع الهام برای نویسندگان بسیاری نحسوب شوند اما هر نویسنده ای این توانایی و توفیق را ندارد که از این ایده ها برای خلق اثری بدیع و تاز بهره بگیرد چنانچه انعکاس این ایده های آشنا با پرداختی تازه همراه شده و درونمایه و مفهومی که داستان آرزوهای بزرگ قریب به ۱۵۰ سال پیش از این داشته را به شکلی امروزی شده در اختیار مخاطب قرار دهد و این تازه بخشی از کتاب باشد، نه همه آن؛ چرا که خود لوید جونز نیز حرفهایی برای گفتن دارد.

رمان آقای پیپ اثری است با زبانی بسیار روان و به دور از پیچیدگی که فریده اشرفی ترجمه ای خوشخوان را از آن ارائه کرده است. نویسنده رمان با وجود تفاوت جنسیت، به خوبی از عهده نفوذ در زوایای گوناگون ذهن شخصیت یک دختر نوجوان بر آمده و توانسته صدایی ملموس و پذیرفتنی را برای او به عنوان راوی رمان تدارک ببیند. این مهم نقش بسیار تأثیرگذاری در ایجاد رابطه میان مخاطب و اثر داشته است. به خصوص اینکه این شخصیت دختری رنگین پوست است که در برقراری ارتباط با جامعه پیرامون خود دارای مشکل بوده و نمی تواند به دیگران اعتماد داشته باشد.

داستان رمان ماجرای زندگی این دختر سیاه پوست و مادرش در جزیره ای دور افتاده و فاقد امکانات پبشرفته زندگی ست. پدر دختر برای پیدا کردن کار، خانواده را ترک کرده است. زندگی توآٔم با تنهایی این مادر و دختر در میان آدمهایی فقیر که به این شرایط خوگرفته اند با حضور مردی سفید پوست که زنی سیاه پوست دارد، دستخوش تغییراتی می شود که بستر وقوع حوادث این رمان را می سازد. رمانی که در آن لحظاتِ گیرای انسانی و موقعیت های پرشور زندگی فراوان است و می تواند خواننده را با خود تا پایان ماجرا همراه سازد.

نقل از الف کتاب

آقای پیپ

نویسنده: لوید جونز

ترحمه: فریده اشرفی

ناشر: آموت، چاپ  دوم ۱۳۹۴

۲۸۸صفحه، ۱۶۰۰۰تومان

‘