Share This Article
معرفیکتاب
بيژن تلياني
رباعيات عمر خيام
گرچه خيام بيشتر حكيم و عالم بود تا اديب و شاعر، رباعيات وي با همه قلت، به سبب جسارت و تازگي مضامين از شهرتي زايدالوصف برخوردار است. رباعياتي كه به اتفاق نظر پژوهشگران متعلق به خيام است، بسيار ساده و بيآلايش و دور از تصنع و تكلف و با اين حال مقرون به كمال فصاحت و بلاغت است. او در اين رباعيات افكار فلسفي خود را كه غالبا حاكي از تحير يك متفكر در برابر اسرار خلقت است. اثر حاضر كه رباعيات عمر خيام نام دارد يكي از مهمترين كوششهاي ادبي شادروان فروغي جمع و تدوين رباعيات خيام است. اين كار او نيز مانند كارهاي شاهنامه پژوهشي و سعدي پژوهياش حاصل تلفيق ذوق و تحقيق است و محصول آن شايد بهترين و قابل اعتمادترين مجموعه از رباعيات خيام است. مشكل بزرگ درباره رباعيات خيام اين است كه مجموعه يعني ديوان اصيل قديمي به خط خود شاعر، يا متعلق به عصر او با نزديك به عصر او در دست نيست و قديميترين مجموعهها در حدود 3 قرن پس از وفات او تدوين شده است.
اوژني گرانده
بالزاك نويسنده جامعهاي است كه سوداگري و پول در آنجايي بسيار بزرگ دارد. متفكري است كه خويشتن را چراغي براي روشن كردن اذهان ميداند يا حداقل طبيعي ميپندارد كه با وقار و متنانت نبض قرن خود را ميگيرد، تفكر و تامل ميكند و در خلال داستانهايش به مباحث اجتماعي و فلسفي ميپردازد جد وجهد ميكند تا همه واقعيت را در بر گيرد يا همپايه واقعيت بشود به حكم سنت خود كه سنت كلاسيكهاست. تنها به انسان و محيط انسان يا خصايص آن علاقهنشان ميدهد. در عالم نويسندگي براي خودش عرصهاي دارد كه در پهنه آن هيچ نويسندهاي هيچ كاوشگري با او برابر نميشود و اين عرصه، عرصه توصيف خصايص كلي طبقات بورژوازي و توده مردم است در نهاد قهرمانانشان غريزهاي و به قول فلاسفه انگیزهای به كار مياندازد كه يگانه محرك اعمال و افعال آنان ميشود. در داستان اوژني گرانده مساله تاثير وراثت و وابستگي زندگي انسان به تاريخ گذشته نيز نشان داده شده است اما بيشتر از هر چيز اوژني گرانده داستان شكست همه فضايل در برابر پول و جاه پرستي است.
فراريها
و داستانهاي ديگر از نويسندگانآمريكايلاتين
دنياي گسترده و حيرتآور ادبيات آمريكاي لاتين تنها به رمانهايي كه تاكنون خواندهايم و خواهيم خواند، محدود نميشود. در اين منطقه از جهان داستان كوتاه از ديرباز جايگاهي والا و قابل قياس با رمان داشته است. آنچه در اين مجموعه آمده است كيفيت استثنايي اين داستانها را آشكار ميكند و دريچه ديگري است بر دنيايي كه هنوز براي مبهوت كردن ما شگفتيها در آستين دارد. روي آوردن گسترده اروپاييان به ادبيات آمريكاي لاتين در نيمه دوم سده بيستم دليل بر بياهيمت بودن اين ادبيات تا پيش از آن زمان نيست. ادبيات اين قاره و در بطن آن داستان كوتاه از سده نوزدهم و تكميل و تحكيم استقلال سياسي كشورهاي اين منطقه رنگ و روي تازه به خود ميگيرد اگر برخي داستاننويسان بر پيروي از رمانتيسم و ناتوراليسم پاي ميفشارند بسياري هم به مدرنيسم روي ميآورند. كتاب حاضر حاوي آثار و نوشتارهاي بيست و يك نويسنده از كشورهاي آمريكاي لاتين و مركزي مانند ميگل آنخل آستورياس، آله خوكارپانتيه، ادواردو باريوس، كارلوس فوئنتس، خوليوكورتاژار و… است.
راه شاهي
كتاب حاضر بيانكننده گزارش آندره مالرو به اتفاق همسر و دوستش به منطقه آسيا و كشور كامبوج است. نويسنده هدف اصليش باستانشناسي و به دست آوردن حجاريهايي از معابد قديم كامبوج بود. او در طي تحقيقات و مطالعات باستانشناسي خود درباره كامبوج با جاده بزرگي با ولايت «خمر» در ماوراء جبال «دانگ رك» در شمال غربي اين كشور در ارتباط بوده است. در واقع نيز كارشناسان باستانشناسي فرانسوي محل تعداد زيادي معبد ويرانه قديمي را در اين مناطق تعيين كرده بودند. رمان راه شاهي را آندره مالرو درست پنج سال پس ازمحاكمه در هند و چين منتشر كرد و اين از لحاظ سبك و مطالب با ساير آثار او تفاوت بسيار دارد. در داستان راه شاهي، مالرو سرنوشت انسان را در رويارويي با مرگ و تقلايش براي رهايي از آن و جستن راهي براي غلبه بر آن به نمايش در آورده است.