اکران درباره الی در آمریکا و انتخاب آن بعنوان دومین فیلم برتر سال / الی از نگاه منتقدان امریکا۲۰۱۵

جايگاه دوم بهترين فيلم‌هاي سال «آسوشيتدپرس» و «ايندي‌واير» به «درباره الي» رسيد

فرهادي علاقه‌مند به انعكاس يك رويداد در زندگي‌هاست

  بهار سرلك
«درام روانكاوانه «درباره الي» كه سال‌ها پيش ساخته شد تا آوريل سال ٢٠١٥ روي پرده سينماهاي امريكا نيامده بود. اصغر فرهادي اين فيلم را قبل از «جدايي نادر از سيمين» ساخته بود و هر سكانس‌اش استادانه ساخته شده است. داستان فيلم روايت سفر چند دوست از تهران به درياي خزر است؛ جايي كه ناپديد شدن مرموز الي مهم‌تر از خود سفر مي‌شود.» «جيك كويل» منتقد فيلم خبرگزاري «آسوشيتدپرس» اين معرفي كوتاه را درباره هفتمين ساخته فرهادي نوشته‌ است و اين فيلم را دومين فيلم منتخب سال ٢٠١٥ خود معرفي كرده‌ است. از طرفي وب‌سايت فيلم « ايندي‌واير» ١٣ فيلم مستقل و خارجي را از نگاه منتقدان خود اعلام كرده است كه در اين فهرست هم «درباره الي» جايگاه دوم را به خود اختصاص داده است؛ «اميلي بودر» درباره اين اثر فرهادي نوشته است: «بهترين فيلم‌هاي رازگون به خاطر تبحر نويسنده در حل معما يا پيچ‌وتاب‌هاي پيرنگ داستان هيجان‌انگيز نيست. در عوض، بهترين آثار رازگون روي شخصيت‌هاي داستان سرمايه‌گذاري مي‌كند و بيننده هيجان داستان را از سرشت ناشناخته انسان دريافت مي‌كند. هر چند «درباره الي» داستان گم شدن فردي است و سوال حول محور ناپديد شدن او مي‌چرخد و درست است كه جواب به اين سوال گيج‌كننده است اما در درجه دوم اهميت قرار مي‌گيرد. اصغر فرهادي در ديگر شاهكارش «جدايي نادر از سيمين» نيز تجربه‌اي روانكاوانه از انسان‌هاي كشورش را به تصوير ‌كشيده و توانست جايزه اسكار را به خانه برد، علاقه‌مند به انعكاس يك رويداد در زندگي‌ها است. مجموعه بازيگران قدر «درباره الي» مولفه‌هاي يك بازي خوب را به نمايش گذاشته‌اند و در همين حين ريسماني كه ارتباطات آنها را محكم كرده است كم كم پوسيده و بالاخره اين ريسمان از هم گشوده مي‌شود. ناپديد شدن الي آينه تكه‌تكه شده‌اي از فرهنگ ايراني است كه نشان از بي‌اعتمادي ذاتي به زنان و ديگر حقايق تلخ جامعه دارد.»
هفتم ماه مه زماني كه فيلم فرهادي روي پرده سينماهاي امريكا رفت «كنث توران» منتقد روزنامه لس‌آنجلس تايمز نوشت: «درباره الي جديدترين اثر اصغر فرهادي نيست. در واقع اين فيلم پنج سال پيش جايزه خرس نقره‌اي بهترين كارگرداني جشنواره بين‌المللي فيلم برلين را براي اين كارگردان به ارمغان آورد. اما مسائل حقوقي باعث شده بود تا به الان اين فيلم در سينماهاي امريكا اكران نشود اما قدرت بازيگران اين فيلم آنقدر بالا است كه هنوز بازي‌هاي‌شان ملموس است و با توانايي تاثير برانگيزشان مخاطب فيلم را در منگنه‌اي احساسي مي‌گذارند و در آن نگاهش مي‌دارند. «درباره الي» بازيگران فيلم را درگير ماجرايي بين فردي مي‌كند كه به‌شدت ايراني و عميقا جهاني است. در اين فيلم مي‌بينيم كه وقتي شرايط به‌شدت بغرنج مي‌شود چگونه طفره رفتن از حقايق كه جزيي از زندگي روزمره‌مان است چه مسير ويران‌كننده‌اي را پيش   مي‌گيرد.»
منتقد روزنامه نيويورك تايمز نيز «درباره الي» را با «ماجرا» اثر «ميكل‌آنجلو آنتونيوني»، كارگردان ايتاليايي مقايسه كرد و نوشت: «اگر مقدمه فيلم گيج‌كننده درباره الي آشنا به نظر مي‌رسد به اين خاطر است كه داستان گم شدن اين زن جوان طي سفر آخر هفته به منطقه ساحلي شبيه به فيلم كلاسيك «ماجرا» از ميكل‌آنجلو آنتونيوني است. در هر دو اثر، جست‌وجويي آشفته و بي‌حاصل شكل مي‌گيرد. اما در «ماجرا» طولي نمي‌كشد كه اين جست‌وجو كنار گذاشته مي‌شود اما در درباره الي، تنش جست‌وجو بالا مي‌گيرد و شخصيت‌ها انگشت اتهام به سمت يكديگر نشانه مي‌روند. با اينكه پاي آبرو در ميان است اما دروغ‌هاي زيادي گفته مي‌شود. در همين حين كه مسافران احتمال غرق شدن الي را از نظر مي‌گذرانند، خصومت و كينه جاي رفاقت‌ را مي‌گيرد و احساس گناه و ترس در وجودشان ريشه مي‌دواند. فرهادي با استفاده از داستان‌ به اهداف ديگري دست مي‌يابد. اثر آنتونيوني بي‌قراري‌هاي متافيزيكال طبقه مرفه ايتاليا را در جامعه‌ پس از جنگ اين كشور به تصوير مي‌كشد، درباره الي ريسمان‌هايي كه بين آداب و رسوم مذهبي و مدرنيسم است را در طبقه متوسط مصنوعي و رو به بالا به تصوير مي‌كشد. درباره الي نمايشي جذاب است. آسمان و دريايي كه مدام تغيير مي‌كنند آنقدر ويژگي دمدمي‌بودن را پررنگ به نمايش مي‌گذارند كه گويي خود آب‌وهوا يك شخصيت اصلي و مجزا است كه مسير رويدادها را ديكته مي‌كند؛ بهتر است بگوييم در اين فيلم آب‌وهوا حكمران است. »
درام «٩٩ خانه» به كارگرداني «رامين بحراني» كه فيلمنامه‌ اين اثر را خود او و «امير نادري» نوشته‌اند در جايگاه پنجم فهرست بهترين‌هاي آسوشيتدپرس قرار دارد.
«كارول» ساخته تاد هاينز، «فينيكس» اثر كريستين پتزولد، «افشاگر» از تام مك‌كارتي، فيلم موزيكال «شي-رك» ساخته اسپايك لي، مستند جنگي «سگ ولگرد» اثر دبرا گارنيك، انيميشن استاپ-موشن «انوماليزا» ساخته چارلي كافمن و دوك جانسون، «٤٥ سال» از آندرو هي، «خاطرات دختري نوجوان» از مارلي هلر و «عهد جواني» از جيمز كنت ديگر فيلم‌هايي هستند كه به فهرست فيلم‌هاي منتخب جيك كويل راه يافته‌اند. اما در فهرستي كه خبرنگاران ايندي‌واير از فيلم‌هاي خارجي زبان تهيه‌كرده‌اند فيلم «نفس بكش» از ملاني لورن كارگردان فرانسوي؛ «اتاق نگهداري» از دانيل باربر كارگردان انگليسي؛ مستند «نمك زمين» به كارگرداني ويم وندرس و خوليو ريبريو سالگادو؛ «پسر» ساخته كريگ مك‌نيل؛ «قصه‌هاي وحشي» به كارگرداني داميان زيفرون فيلمساز آرژانتيني؛ «٦ سال» از هنا فيدل كارگردان امريكايي؛ درام «آللويا» از فابريك دو ولز كارگردان بلژيكي؛ «در سايه‌ها چه مي‌كنيم» ساخته جامين كلمنت و تايكا وايتي به چشم مي‌خورد.

اعتماد