گفتگویی با محمد رضا اصلانی (فیلمساز) درباره بهرام صادقی و آثارش
ناتورالیسم فلسفی در آثار بهرام صادقی
گفتگوی زیر که به زندگی و آثار بهرام صادقی میپردازد، حاصل نشستیست با محمد رضا اصلانی نویسنده، مستند ساز و فیلمساز ایرانی که آثاری نامتعارف در کارنامه خود ثبت کرده (همانند شطرنج باد و آتش سبز)،…
رضا سید حسینی: بهرام صادقی و استعداد عجیب داستانسازی او
یک خاطره از نویسنده ای که دیگر داستانهایش را نمی نوشت!
اواسط دههی چهل بود. از فرانسه برگشته بودم و دوباره سردبیری سخن را به عهده گرفته بودم. هفتهای یک شب نویسندههای مجله گردهم میآمدند. دکتر خانلری هم میآمد و دربارهی مطالب آن شماره…
بهرام صادقی نویسنده؛ صهبا مقداری شاعر!
بهرام صادقی شعر هم میگفت، حتی پیش از آنکه قصهنویسی را آغاز کند، شعرهایش را اغلب نام مستعار چاپ میکرد، نام مستعاری که با ترکیب حروف نام اصلیاش ساخته بود: صهبا مقداری. البته شعرهای صادقی به قوت داستانهایش نیست. داستان نویس بی همتا و نابغه معاصر، در شعر و…
آن لبخندهای دوست داشتنی/ هوشنگ اعلم
بهرام صادقی شخصیت غریبی است، آرام بود و صمیمی، اما این ظاهر او بود ظاهری که همچون پردهای ضخیم، درون پرتلاطم و ناآرام او را از دیدرس غریبه هایی که قادر به درک او نبودند پنهان میکرد.
دومین باری که بهرام صادقی را دیدم، پیش از ظهری بود…
گفتگو کننده جلال سرفراز
به عنوان نقطه آغاز پروندهای برای ادبیات دهههای سی و چهل، هیچکس مناسبتر از بهرام صادقی، بهنظر نمیرسد. چهرهای که نه فقط در میان این نسل که درمیان نویسندگان همهی نسل های بعد از خود نیز چهرهای ممتاز و سرآمد بود. خوشبحتانه از صادقی چند گفتگو باقی مانده که میتواند…
داستان آدینه (۴۶): «آقای نویسنده تازه کار است» از بهرام صادقی
به مناسبت هفتاد و ششمین زادروز بهرام صادقی
“آقای نویسنده تازه کار است “ ، اما خواهش میکنم، از حضورتان صمیمانه خواهش میکنم که فراموش نکنید عنوان استان این نیست، چیز دیگری است: “ آقای اسبقی برمی گردد . ”
البته من هم…
داستان آدینه (۴۵): «صراحت و قاطعیت» داستانی از بهرام صادقی
به مناسبت زاد روز بهرام صادقی
در گردشگاه بزرگ شهر به هم بر خوردند، امّا ما خیلی زود کار خود را فیصله دادیم. حقیقت این است که آنها پس از طیّ مقدّمات هیجانانگیزی به هم رسیدند. این مقدّمات چه بود؟
اوّل، جوان نجیب و…
زبان پریشی و بستر های شکل گیری آن (از نگاه رومن یاکوسن)
اختلال در مشابهت/ فريما مويد طلوع
تحقیق و مطالعه یاکوبسن درباره زبان پریشی و نتایجی که به آن دست یافت، نمونه خوبی است از اینکه چطور با بررسی یک مهارت آسیب دیده میتوانیم به عملکرد واقعی آن پی بریم. او کشف کرد…
تجددخواهیِ ادبیِ هدایت؛ مقاله ای از دکتر حسین پاینده
با تاکید به داستان کوتاه «فردا» اثر صادق هدایت
صادق هدایت را عموماً در زمرهی نوگراترین و بدعتگذارترین نویسندگان ایران میدانند. بررسی داستانهای هدایت، بویژه با توجه به برههی زمانیای که این داستانها در آن نوشته شدند، مؤیِدِ این دیدگاه است که او از تکنیکها…
برداشت آذر نفیسی از «آقای نویسنده تازه کار است» اثر بهرام صادقی
اندر باب نقش بازی در داستان/ به مناسبت زاد روز بهرام صادقی
برخی داستانها گویی که با مخاطب خود سر شوخی دارند و برخی مخاطبان را وامیدارند تا مدام بپرسند ماجرا چیست، نویسنده چه میخواهد بگوید، آیا قصد شوخی و بازی دارد؟…
برخورد در زمانه برخورد» نوشته ای از ابراهیم گلستان
روایتی از جنبش ملی کردن نفت
نوشته های ابراهیم گلستان به زیبایی نثرشان شهره اند، حال می خواهد داستان باشد، گفتار متن فیلم و یا حتی خاطره یا روایتی تاریخی…نوشته زیر به دوران جنبش ملی شدن صنعت نفت می پردازد و صرف نظر هر چیز…
تأملاتی درباره ی ادبیات و سینما؛ یادداشتی از مسعود کیمیایی
دورانی که دیگر شاهکارهای ماندنی در ادبیات بهوجود نمیآید!
از مسعودکیمیایی، نویسنده و فیلمساز بزرگ و جریانساز این دیار خواستیم برای ما از ادبیات بنویسد و سرانجام بعد از پیگیریهای مکرر(که شرحش را در انتهای نوشتهی او آوردهام) پذیرفت و نوشت، یادداشتی که حکایت…
ی «درانتظار گودو» اثر ساموئل بکت
واپسین تاریخ در انتظار گودو/ حامد داراب
بدون هیچ تردیدی، جنبش مشهور به پست مدرن، جهان اجتماعی و فرهنگی ما را در بر گرفته است، از معماری گرفته، تا موسیقی، از نقاشی تا شعر، و از همه ی این ها گذشته با آنکه ممکن است برداشت شود که…
رمان امروز چگونه رمانیست؟
مسی الن/ حسین پاینده
عنوان این مقاله پرسشهایی را به ذهن متبادر میکند و به همین سبب لازم است که ابتدا تعریفی از آن ارائه کنیم. در واقع چیزی به نام «رمانِ امروز» وجود ندارد، بلکه صرفاً مجموعهای از انواع گوناگون رمان در دسترس است. هر سال چندصد اثر داستانی…
گمنامی مهلک زندگی انسان (در جهان آثار کافکا)
میشل زرافا/ ترجمه: شاپور بهیان
در نوشته های کافکاست که به معنایی جامعه شناختی در عام ترین و نزدیک ترین مفهوم آن برمی خوریم. رمان های او با ساختار بنیادی جامعه و نیز با تغییر اجتماعی از آغاز قرن بیستم تاکنون سروکار دارند؛ اگر این فرض…
درآمدی بر مدرنیسم و پست مدرنیسم
روی بوین، لی رتانسی/ مترجم:خیام فولادی تالاری
اشاره:
روی بوین استاد دانشگاه پلی تکنیک تاین در نیوکاسل است. او کتابهاب متعددی دربارهء اندیشه اجتماعی روپایی معاصر و یک کتاب درباره نظریه فرهنگی فرانسه در اواخر بیستم منتشر کرده است. او مؤلف کتاب«فوکو و دریدا: سوی دیگر…
جنگ در ادبیات
همایون نوراحمر
از آغاز تاریخ، جنگ موضوع مهمی برای ادبیات بوده است، و آثاری رزمی چون ایلیاد اثر همر (که از محاصرهی افسانهای تروا به وسیلهی یونانیان سخن به میان می آورد) و سرود رولان۱(که مرگ رولان و تمام قهرمانان را در رونسوال و انتقام شارلمانی را به تصویر میکشد) و…
وی اس نایپل در مقام منتقد
گذری به هند (اثر ای ام فورستر) کتاب مزخرفی ست!
سرویدیانایپل، نویسنده بریتانیایی زادهی ترینیداد، که به علت نثر روایی هوشمندانه خود و بررسی دقیق اوضاع و احوال مردمان سرکوب شده و سرگذشتهای به محاق فراموشی سپرده شده به جایزه نوبل سال ۲۰۰۱ دست یافت، سرشتی منتقد…
رمان پلیسی – جنایی چیست؟
تکنیک رمان پلیسی
بعد از انتشار نوشتهای کوتاه درباره سرگذشت ترجمه آثار پلیسی جنایی و سیاهه صد اثر برتر در این گونهی ادبی این دومین مطلب از سری مطالبیست که تحت عنوان «پرونده ادبیات پلیسی و جنایی» در «مد و مه» منتشرمیشود. پروندهای به مناسبت رویکرد تازهای که به…
نقد و منتقد از نگاه نویسندگان بزرگ: خرمگسان معرکه!
نقد نشانه شکست و ناکامی در ابداع است! (استاندال)
گاه نویسندگان ادعا می کنند نقدهایی که توسط منتقدان بر آثارشان نوشته میشود، نمیخوانند. اما در مقام عمل میبینیم که به وقتش خط به خط این نقدها را هم می خوانند! نویسندگان در مورد منتقدان نظرات…
نقد و بررسی آثار هوشنگ گلشیری
به مناسبت سیزدهمین سال مرگ هوشنگ گلشیری
هوشنگ گلشیری، داستاننویس صاحب نام معاصر، نوشتن را در مکتب بهرام صادقی آغاز کرد. اولین شعرها، داستانها و نقدهایش از سالهای ۴۰ بهبعد در پیام نوین و جنگ اصفهان بهچاپ رسید. بعد، سرودن شعر را بهشاعران وانهاد و راه اصلیاش، داستاننویسی،…
منتقدان از نگاه نویسندگان بزرگ (۲)
منتقدان علیه نویسندگان!
اظهار نظر نویسندگان در مورد منتقدان اغلب ضد و نقیض است، گاه با دلخوری، گاه از سر احترام و… در روزهای گذشته یک بخش از تظر منتقدان در باره نویسندگان را خواندیم، امروز بخش دیگری از آن را میخوانیم که دربردارنده نکات جالب توجهیست، در…
آنجا که مرزهای قابل تصور سخن شکسته می شود!
مقدمهای بر ادبیات پست مدرن / پیتر ویدوسون (مترجم: مینا صرافی)
در بیست سال گذشته و بیشتر، منتقدان و مورخان فرهنگی دربارهی اصطلاح «پستمدرنیسم» بحث کردهاند. بعضی آنها را صرفاً ادامه و بسط اندیشههای مدرنیستی میدانند و بعضی دیگر عقیده دارند که هنر پستمدرن با…
چگونه می توان یک داستان دینی نوشت؟
لحظه خلق داستان دینی/ علی رضا آرام
سینمای دینی، رمان دینی و در یک نگاه کلیتر ادبیات و هنر دینی از جمله آن مفاهیمیست که درباره چگونگی و مصادیق آن نظرات ضد و نقیضی وجود دارد، برخی بر این باورند که تقسیمبندی ادبیات و هنر به نوع…
آنجا که مرزهای قابل تصور سخن شکسته می شود!
مقدمهای بر ادبیات پست مدرن / پیتر ویدوسون (مترجم: مینا صرافی)
در بیست سال گذشته و بیشتر، منتقدان و مورخان فرهنگی دربارهی اصطلاح «پستمدرنیسم» بحث کردهاند. بعضی آنها را صرفاً ادامه و بسط اندیشههای مدرنیستی میدانند و بعضی دیگر عقیده دارند که هنر پستمدرن با…
نگاهی گذرا به گوتیک در ادبیات داستانی (ژان باتیست بارونیه)
رمان گوتیک و نمایش اضطرابهای درونی
درست است که از گونهی گوتیک به دلیل ویژگیهایش که به شکلی عمیق ریشه در فرهنگ و معماری دیگر کشورها دارد، رد و نشان چندانی در ادبیات ایران نمیتوان دید؛ اما چه بسیار شاهکارهایی جهانی که در محدودهی…
زنان در آثار صادق چوبک
معصومه میرابوطالبی
زنان در آثار چوبک دو دستهاند. دسته اول زنانی هستند که خصلت مادریشان تمام زن بودنشان را تحت تاثیر قرار میدهد.
بعد از خواندن زندگی چوبک، این دسته از زنان ما را به یاد مادر چوبک میاندازند. جنبه مادری این دسته از زنها به آنها انرژی حیات…
رمان نویس به ما چه می دهد
ویرجینیا وولف/ ترجمه؛ صفدر تقی زاده
می توان به سادگی گفت که چون کتاب ها موضوع ها و زمینه های گونه گونی دارند؛ از داستان گرفته تا زندگینامه و شعر، باید آنها را از هم جدا کنیم و آنچه را که بیشتر درخور و مناسب حال ماست،…
مرگ بهیادماندنی تاریخ ادبیات
به انتخاب دیلی تلگراف
مرگ های به یادماندنی در ادبیات داستانی کم نیستند،به خصوص وقتی برای شخصیت هایی که مخاطب ارتباط خوبی با آنها برقرار کرده حادث می شود. دیلی تلگراف ده تا از این مرگ ها را انتخاب کرده که بر روی خوانندگان بسیار اثر گذاشته و در ذهن…
نگاهی گذرا به گوتیک در ادبیات داستانی (ژان باتیست بارونیه)
رمان گوتیک و نمایش اضطرابهای درونی
درست است که از گونهی گوتیک به دلیل ویژگیهایش که به شکلی عمیق ریشه در فرهنگ و معماری دیگر کشورها دارد، رد و نشان چندانی در ادبیات ایران نمیتوان دید؛ اما چه بسیار شاهکارهایی جهانی که در محدودهی…