افکار رادیکالی و رموز ساختار تحولات / دانکن گرین

‘

 افکار رادیکالی، رموز ساختار تحولات را هویدا می سازد

دانکن گرین

مترجم: مریم رستمی عمران

به بهانه تحولات مهم در ساختار سیاسی آمریکا و بریتانیا (ظهور پدیده ای به نام ترامپ و خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) خواندن این مقاله خالی از لطف نیست.

 

دانکن گرین در خلاصه ای از کتابش اینگونه توصیف میکند که چگونه تغیر صورت میگیرد و مفهوم آن چیست؟

شوکهای اقتصادی وسیاسی،اغلب غیر منتظره اند،علیرغم پیش بینی های دانشمندان پیرامون تحولات اخیر نظیر سقوط دیوار برلین،بحرانهای مالی جهانی ۲۰۰۸  یا (بهار عربی و بیمه زمستان) پس‌لرزه‌های اقتصادی، علیرغم ادعاهایشان، اغلب قابل پیش‌بینی نیستند. همه ی ادعاها به نظر دروغین میرسد. حتی در یک میانگین جداگانه ،بطور عمده تغیرات غیر قابل پیش بینی اند ؛کدام‌یک از ما میتوانیم بگوییم که زندگیمان طبق نقشه‌ای که در عرض شانزده سال کشیدیم، ادامه داشته است؟

نیاز اساسی آینده بستگی به فعالیتهای چشمگیر رقابتی دارد.اگر رویهمرفته تغییرات قابل پیش‌بینی باشد،پس چطور میتوانیم به‌درستی تغییرات آتی را پیش‌بینی کنیم،پس اجازه دهید  زمان آن فرا رسد؟‌ چطور  اطمینان داشته باشیم که تفکرات‌مان چیزها را بهتر میسازد، ودر مسیری ناخواسته سقوط نمی‌کند.مردم با چنین سوالاتی خود را مشغول نگه می‌دارند.

من سیستمهایی را که بیشترین استفاده را دارند،کشف می‌کنم.یک سیستم متشکل از مجموعه‌ای منسجم و به هم‌بافته‌ای از عناصر می‌باشند که به منظور دست‌یافتن به چیز‌ها سازماندهی می‌شوند.آن مفهوم در رابطه ای استیلایی از مجموع اجزایش بیشتر می‌باشد: بدنه‌ای از مجموعه سلولهای مجزا؛ مثلا یک دانشگاه تنها یک مجموعه‌‌ای از دانشجویان و اساتید و ساختمان تنها نمی‌باشد، یک اکوسیستم  تنها یک مجموعه‌ای از حیوانات و گیاهان نمی‌باشند.« ترتیب نقل قولی که من نوشته‌ام، تنها در‌حد ادراک است.»

ویژگی تعریف شده سیستمهای بشری پیچیده است: بخاطر تعداد زیادی از حلقه‌های ارتباطی وباز‌خورد میان عناصر زیادی از کامپیوتر ، آنها به حلقه‌های ساده‌تری تقلیل نمی‌یابند.حتی با کامپیوترهای مجهز، حرکت اشخاص یا گروهی از پرندگان قابل پیش‌بینی نمی‌باشد، اما نظمی فوق‌العاده در بیشتر خیا‌بان‌های  پر‌جمعیت وجود دارد.

در سیستمهای پیچیده، نتایج فعل و انفعالات فاکتورهای غیر وابسته و متضاد تغییر می‌کند. تعدادی از ما کاندید شدیم تا عناصری که مهم هستند و تغییر هویت‌شان را جستجو کنیم و در نهایت چگونگی عملکرد متقابل آنها  را بدانیم.

علاقه‌ام به تفکر در سیستمها از زمانی شروع شد که داستانهایی برای کتا‌بم( از فقر تا قدرت) جمع‌آوری می‌شد.مثالهایی برای تفهیم بیشتر. نور چراغ برق پاندل‌فند هندوستان مورد آزمایش قرار‌گرفت که در آنجا محل اجتماعات ماهی‌گیران فقیر tikamgarh      بوده است که مبلغی بیش از ۱۵۰پوند از حق و حقوقشان را باز پس‌ گرفتند۰در آن کشمکش،عوامل بیشماری متقابلا اثر کردند تا تغییراتی بوجود آورند۰ ابتدا، یک شیفت تکنیکی، تغییراتی را در رفتار بوجود آورد.معرفی انواع جدیدی از ماهی که سود آوری را سبب شده است،ثروتمندان از این طریق  پولهای بیشتری را به جیب زدند. این کشمکش موجب ایجاد تنش در دستگاه دولت شد. یک گروه دوازده نفره از ماهی‌گیران جوان شجاعانه جنگیدند، که به این برخوردهای افراطی سرعت و ثبات بخشیدند  والهام‌بخش دیگر جوامع شدند؛ گروههایی از زنان برای اولین بار تشکیل شدند، و 9 تالاب را تحت‌کنترل  دراوردند۰ سیاستمداران و  NGOs موجب تصویب  قانونهای جدیدی شدندو  پلیس موجب اجرای این  قانون شد۰جوامع ماهیگیران، قهرمان واقعی داستان بودند، آنها سرسختانه با زور و ارعاب مبارزه کردند، از خود دفاع کردند و سرانجام به موفقیت و کامیابی رسیدند و به مجموعه‌ای از تغییرات سیاسی و قانونی که رفاه و آسایش را برای خانواده‌های آنها به ارمغان می‌آورد، دست‌‌یافتند۰

در یک مبارزه‌ی سخت، هیچکس نمی‌توانست بگوید که چرا عوامل متفاوت  در‌ هم تاثیر گذاشتند، یا چه چیزی را  منتقل ساختند۰ تجربه‌ی tikamgarh      مواردی را  برجسته می‌کند که روابط متقابل بین ساختار( نظیر موسسه دولتی),آژانس اجتماعی وشخصی وضمیمه‌ی  عریض که بوسیله‌‌ی تغییرات در تکنولوژی ،محیط   demography      از هم متمایز شدند ، را لزوما قابل پیش‌بینی نمی کنند۰متاسفا‌نه، روشی را که  ما  پیرامون نقشه‌های متغیر در آینده تصور می‌کنیم، داستانش  در گذشته  ترسیم  می‌گردد۰ بیشتر مدلهای ذهنی که ما استفاده می‌کنیم، نقشه‌های  طولی اگر a

سپس b‌ میباشد_ با نگاهی ژرف  بر حسب  شکست ، نومیدی، و موقعیت‌های تباه‌شده۰     همچنانکه مایک تی‌سان یاد‌آور شد،« هر کسی  نقشه وطرحی دارد تا اینکه آن را به زبان می‌آورد۰«اجازه دهید با یک  استعاره  توضیح دهم، پختن  یک  کیک روش ساده طولی  است، ابتدا مواد لازم را خریداری کنید واز درست کار کردن فرگازاطمینان حاصل کنید، مواد را مخلوط کنید، بپزید، بفرمایید کیک حاضر است! بعضی از کیک_هااز بقیه خوشمزه‌ترند، ( من در هیچ جشنواره‌ای  برنده نشدم!)ولی رویهمرفته کیک‌ام قابل اعتماد است و آماده برای خوردن می‌باشد، این عذاب آور است که زندگی واقعی به‌ندرت شبیه به پختن کیک است، یک سیستم پیچیده بیشتر شبیه به تربیت بچه است.چه سرنوشتی در انتظار بچه‌ی تازه متولد شده است اگر شما تصمیم  بگیرید که مسیر را ادامه دهید نقشه‌ای طرح کنید که بیست سال را در نظر داشته باشد که کور کورانه از آن تبعیت شود؟ احتمالا هیچ چیز  طبق نقشه‌‌ی شما در طی بیست سال پیش نمی‌رود وهمه چیز در حال تغییر است.»

همچنانکه مایک تی‌سان یادآور شد، هرکسی نقشه وطرحی درذهن‌اش دارد تا اینکه آن را به زبان  می‌آورد.در عوض والدین همچنانکه پیش میروند آن را تقویت می‌کنند، پرورش یک بچه تکراری است  شامل تصورات بی‌پایانی از درست ونادرست،  آداب ثابتی از  تعلیم و تربیت بچه وارتباط‌اش با والدین و سایرین میباشد.علیرغم اینکه تمامی این تمرینها منتهی به نا‌امنی خانواده‌های جدید میشود؛ تربیت بچه عملا از روش صحیحی برخوردار نیست.آن چیزی که خانواده‌ها را در تربیت بچه کمک می‌کند،(که معمولا تربیت فرزند دوم آسان است) تجربه و اعتماد  به نفس و نصیحت مربیان می‌باشد. کار کردن با سیستم‌های پیچیده به شیوه‌های تکراری ، به ترتیب قابل‌انعطاف نیازمند است.

دستور‌العملdengxiaoping  برای صعود دیوار چین:

» ما یکی پس از دیگری از رودخانه عبور می‌کنیم همچنانکه سنگ های زیر پایمان را لمس می‌کنیم.»

سیستمها حالتی از یک تغییر ثا‌بتی می‌باشند.jean boulton  یکی از نویسندگان embracing complexity  مایل است استعاره‌ای برای جنگل پیدا‌‌ کند که به طور شاخصی روی چرخه‌ای از رشد و ‌واژ‌گونی نسل‌جدید قرار می‌گیرد۰ در فاز ابتدایی چرخه رشد، تعدادی از  جانوران و  گیاهان ویژه‌ای سریعا تکثیر یافتند، بخاطر اینکه سازمانها از ارگانیسم اکولوژی بهره برداری بعمل آوردند۰ مولفه‌های جنگل بیشتر حلقه‌وار با هم در ارتباط بودند،و موجب اتصال اکوسیستم شدند، راهها‌ی جنگل را مضاعف می‌کند و آن را ثابت نگه می‌دارد  .بهر‌حال، جنگلها، بهم بافته شده‌اند و نمی‌توانند ضربه‌های شدید خارجی را تحمل کنند در نتیجه مسیر را برای تخریب خودشان فراهم می‌کنند.

jean   پیرامون  فعالیتها‌‌یی که نیاز به سازگاری بین آنالیز و استراتژی می‌باشد به بحث می‌نشیند که بیشتر، محیط‌های سیاسی ارتباط تنگاتنگی با هم دارند: رشد، بلوغ، درهم‌تنیدگی شکننده و ظر‌یف یا سقوط.

خیلی سریع به تفکر سیستماتیک بر‌گر‌دانده‌ شده‌ام، علیرغم اینکه تحصیلات دانشگاهی ام در  رشته ی فیزیک بود، جاییکه مکانیسم طولی نیوتن راهی را بطرف مکانیسم‌های کوانتوم، دو‌گانگی موجی، نسبیت و اصل علمی غیر‌قابل‌اعتماد هايزنبرگ رهنمون ساخت. شباهتا، تجربه‌ام مرا وا داشت تا سوالاتی تقریبی پیرامون مبارزات داشته باشم، برای مثال همچنانکه با شک‌و تردید این ارتباط را پذیرفتم که دو تغییر مثل هم نمی‌باشند: زمانی من پیرامون سیستمها تحقیق می‌کردم تا پیچیدگی وغیر‌قابل‌پیش‌بینی‌بودن تغییرات مبرم را در سیاست ،اقتصاد، سر‌کار وحتی در زندگی روزمره مان ببینم.

شهروندان شرق و غرب آلمان از دیوار برلین در دروازه بران‌دنبورگ در نوامبر هزارونهصدو هشتاد و نه بالا‌‌ میروند.

 

          بحرانها و موقعیت‌های بحرانی ، اعتقادی

تغییر در سیستمهای پیچیده نظیر تغییرات وابسته به آ‌مار‌گیری یکنواخت وآرام می‌باشد  ولی بطور ناگهانی جهش‌اش غیر‌قابل‌پیش‌بینی است. چیزی به‌نظر نمی‌رسد که تغییر کند تا اینکه بطور ناگهانی تغییر می‌کند، یک ریتم ایست-شروع که موجب اختلال در فعالیتها می‌گردد.زمانی که از نخست وزیر بریتانیاهارولد مک میلان پرسیده شد که از چه چیز  در سیاست بیشتر می‌هراسد، او به خبرنگار جواب داد که از سبک نجیب‌زادگی‌اش بیشتر احساس ترس دارد،و همینطور حوادث. چنین حوادثی که ارتباطات اجتماعی، سیاسی  یا اقتصادی را مغشوش می‌سازد، در حال حاضر موجب رنجش نخست‌وزیر نیستند.آنها برای انجام اصلاحات بی‌دردسر خودشان را از قبل آماده ساختند. همانطور که تربیت کردن بچه همراه با بحرانهای انتقادی است، کار کردن با سیستمهای پیچیده به رویکرد جمع‌آوری ، تکرار وتغییر نیاز‌مند است. همچنانکه اقتصاددانانی نظیر دیون اس موگلو وجیمز  رابینسون با رهبران سیاسی ارتباط تلفنی داشتند و از آنها  پیرامون سوالاتی جواب خواستند(مثلا راجع به اینکه با چه ساختارهایی ، سیاست را گمانه ‌زنی میکنند؟) و آنها را مجبور ساختند تا خلاق  و نوآور باشند، همچنانکه واژه مجسمه که ناگهانی ظاهر  می‌شود کمتر ارزش بحث کردن دارد. مقادیر عظیمی از سهمیه‌ها وامتیازات یا پاداش‌ها که در دستگاه‌های دولتی داده مشود، ناشی از آسیب‌های روحی  و روانی  جنگ جهانی دوم است. شکستهای فاجعه‌بار سیاسی که منتهی به مصیبتهای تلخ وعمیق میشود، افکار رهبران سیاسی  و اقتصادی را در تمامی بلاد جهان  تحت تاثیر قرار داده است،  و به دولت این انگیزه را می‌دهد که در مدیریت اقتصادی عملکردی وسیع داشته باشد و بیماران اجتماعی را مورد خطاب قرار می‌دهد، و همچنین موجب استقلال در قسمت عظیمی از جهان می‌شود.

در نیمه-ی سال ۱۹۷۰ افزایش قیمت نفت و ( توالی رکود اقتصادی و فرار از تورم ) پایان عصر طلایی بعد از جنگ را اعلام کرد و بازار آزاد ایده‌آل  ودلخواه را تاسیس کرد.در جوامع سیستماتیک ، تحولات اقتصادی و سیاسی مسیر را برای تغییرات اقتصادی رادیکالی در ویتنام و چین هموارکرد.

نخست‌وزیر بریتانیا هارولد مک‌می‌‌لی‌ان  با رییس‌جمهور جان اف کندی در وایت هوز

 

میلون فرید من، پدر اقتصاد پولی ، اینطور نوشت:

تنها یک بحران واقعی -یک تغییر واقعی ایجاد می‌کند .

وقتی‌که آن بحران اتفاق می‌افتد، پیامدهای ناشی از آن به اندیشه‌ها و انتقادات اطرافمان بستگی دارد.ما بایستی پیشنهادهای متناوب را به  منظور سیاستهای تازه و نوین بسط و توسعه دهیم، تا به سیاستهای نوین و اجتناب‌ناپذیر مبدل گردند. ناومی کلین ، در کتاب سال ۲۰۰۷ د‌شاک داکترین اینطور نوشت:در این دهه‌های اخیر جناح راست بهتر از جناح چپ از شوکها و پس‌لرزه‌ها استفاده کرده است.

شهر‌های کلین نمو‌نه ی بارزی از طرفداران مدرسه ی خصوصی در آمریکا می‌باشند که طوفان کاترینا را به سود خودشان تغییر دادند. در طول نوزده ماه سیستم مدرسه-ی دولتی نیو‌‌‌اورلئن تقریبا بطور کامل به مدارس اجاره‌ای خصوصی مبدل شد. بر طبق گزارش موسسه-ی امریکن این‌‌تر‌پرایز، طوفان کاترینا درست در روزی شکل گرفت که مدرسه-ی لو‌وئیزیانا بعد از سالها تلاش نتوانست کاری اصلاحی انجام دهد.ان‌جی‌‌او‌‌ ها همیشه در کشف و تصرف چنین موقعیتهایی زیاد با‌هوش نیستند. سه ماه بعد از سال دو هزار و یازده انقلاب مصر ، من در یک کنفرانس افسران عالیر‌تبه-ی اجرایی بین‌المللی شرکت کردم ( جی ایی او‌اس),آنها ساعتها در میدان عزیز پیرامون قیام مصر با هم مذاکره داشتند که  آیا آن اتفاق به بحران بشری منتهی می گردد یا نه. قیام علیه رژیم ظا‌لم موقعیت‌های استثنایی بزرگی بودند،  بطوری که رهبران را گرد هم جمع کرد تا  بود‌جه هایی را برای حمایت از  فعالیتهای انجمن شهری اختصاص دهند، و از لیگ عرب حمایت بعمل آورند. اما وقت گرانبها  به سرعت گذشت، سرکوب وسختگیری جانشین انقلاب خوش‌بینانه شده‌است.

در طی هفته‌های مخوف از تخریب کارخانه رانا پلاذا در بنگلادش که بیش از هزار و صد تن در آوریل دوهزاروسیزده کشته شدند، موافقت‌‌نامه-ی بین‌المللی سیفتی وفایر مورد امضا قرار گرفته و تحویل داده شد. طبق  حکم ‌‌‌غیر‌‌‌ منتظره‌ای ، پنج‌سال روابط  بین کمپانیهای جهانی، خرده‌‌ فروش‌ها، اتحادیه‌های تجاری تیره شده بود. یک برنامه بازرسی مستقلی که بوسیله کمپانیهای تجاری حمایت می‌شد و شامل کارگران و اتحادیه تجاری بود از تمامی کارخانه‌های عمومی افشا‌سازی کرد، و گزارشات را مورد بررسی دقیق قرار داد و نقشه‌های عملیاتی را مورد تجدید نظر  قرار داد؛ و بوسیله  مارکهای تجاری تایید شد تا موجب  پشتوانه مالی و ارتباطات اولیه گردد؛ و بر طبق اصول حکومت ملی ، سلامت و امنیت انجمن‌ها را  در تمام کارخانه‌ها بیمه کرد؛ و کارگران از میان برنامه آموزشی فشرده شکایت نامه‌ای را تنظیم کردند و از کار کردن در شرایط نا‌امن کار‌خانه‌ها امتناع ورزیدند. تنها یک بحران واقعی یا از قبل پیش‌بینی‌شده، یک تغییر واقعی ایجاد می‌کند.

به نظر  میلتون فریدمن، عوامل زیادی در پس‌لرزه‌های مهیب دخیل‌اند که موجب جهش برا‌ی تنظیم آیین نامه‌ای بهتر می گردد. دادگاهی  برای حقوق کارگران( قدرت ابتکار  اخلاقی تجاری) در بنگلادش بین گروههای متخاصم سنتی (کمپانی‌ها و اتحادیه و  ان‌ جی او ها ) با امنیت کامل تشکیل شده بود و مردم  با هم در تماس بودند. کار قبلی ، از  دو هزار و یازده به بعد مجموعه‌ای از توافق‌نامه-ی بالقوه‌ای را طرح‌ریزی کرده‌بود؛ فاجعه ی رانا پلازا از سیر صعودی‌ای برخوردار بود که قابل مهار کردن نبود. روند بحران ملیِ در حالِ زایش(نقشه عملیاتی ملی برای سلامت از آتش)، موجب حمایت و اجرای نقشه  بوسیله ی خارجی‌ها شد. رهبران  از دو اتحادیه ی تجاری جدید بین‌المللی ( اتحادیه صنعتی و اتحادیه جهانی یو ا‌ن آی) بر جناح راست پیروز شدند. شاید ما می‌توانستیم به دستور العمل فرید‌من اضافه گنیم« پیشنهاد متناوب را زنده و در دسترس نگه‌دار» .

در سال دوهزار وسیزده بیشتر از هزار و صد تن از کارگران بعد از تخریب ساختمان         درانا پلاز در بنگلادش کشته شده بودند.

 

فعالیتهای برانگیزاننده ، اطمینان و ارتباط را میان افراد مهم ایجاد می‌کند.من آن دسته از کارها را پیشنهاد نمی‌دهم که مانند تعقیب‌کنندگان آمبولانس باشند(کسانیکه از بحران سواستفاده میکنند)، از بحران عبور می‌کنند و نظرات خودشان را به نمایش می‌گذارند.ما بایستی روزنه‌هایی از این موقعیت‌ها را که توسط حوادث ایجاد می‌گردد، بعنوان مواقع بحرانی انتقادی بسنجیم، زمانی که کار دراز مدت ، تغییرات را سبب می‌گردد، حا‌لات انتقالی و هنجار‌ها ناگهان به‌بار می‌نشینند و نتیجه را سبب می‌گردند.

 نا‌سازگاری مسلم

 یکی از مهیج‌ترین پیشنهادات متناوب، کج‌رفتاری مسلم در تجارت می‌باشد.در دسامبر 1991، جری و مونی‌کو استرنی وارد ویتنام شدند تا بچه‌هایی که از چهار گروه متفاوت می‌باشند و با بچه‌های زیر سه‌سال نگهداری می‌شوند، مورد ارزیابی قرار دهند که بیشتر آنها دچار سو تغذیه شده‌بودند. خانواده استر‌نینز از تیم داوطلب درخواست کردند تا بچه‌ها را در خانه‌هایشان مورد دقت و ارزیابی قرار دهند که با اینکه فقیر بودند ولی از تغذیه خوبی برخوردار بودند.برداشت‌شان اینگونه بود که والدینشان تعداد کوچکی از میگو یا خرچنگ و یا حلزون را جمع‌آوری می‌کردند و اندازه ی بند انگشت از برنج‌‌‌‌‌‌ آسیاب‌ شده را با این میگو‌ها ترکیب می‌کردند و به وعده ی غذایی این گروه از بچه‌ها می‌افزودند.این نا‌سازگاری مسلم خانواده‌ها به پرستارهای خانگی بچه‌ها آموخت که آنها را چهار الی پنج‌ بار در یک روز تغذیه کنند، در تقابل با بچه‌های جوانتر که دو بار در روز تغذیه می‌شدند یا صبح زود ، زمانی که والدین عازم مزرعه برنج می‌شدند و یا غروب بعد از اینکه از کار برمی‌گشتند. نتایج روی تابلوی اعلانات شهر قیچی شده‌بود و نمودار مورد توجه عموم قرار گرفت و شایعه در شهر پیچید. در پایان سال اول هشتاد در‌صد  از بچه‌ها در این پروژه بطور کامل مورد توانبخشی قرار گرفته بودند.

استر‌نینز بزرگ با ریچارد پاسگال در کتاب‌شان بنام قدرت کج‌خلقی مسلم، اینگونه توصیف  کردند: نتیجه ی تحقیقات شان در پنجاه کشور به اجرا در آمده‌است و آن موجب کاهش جرم گروه جنایتکاران در شهرهای داخلی نیوجرسی و کاهش قاچاق جنسی دختراندر رو‌رال اندو‌نزیا شده‌بود.

ابتدا قرار است حاشیه‌نشینان که علیه نابرابری جنگیدند را بیابیم، بجز کسانی را که موضوعات را دنبال می‌کنند. اگر کارشناسان خارجی روی کناره‌نشینان سرمایه‌گذاری می‌کنند، از موفقیتی کمتر برخوردارند. هنگامی‌که جوامع در جستجوی اکتشاف می‌باشند، تغییرات رفتاری شان از ثبات و پایداری برخوردار است،و بنا بر گفته ی نویسندگان شواهد و دلایل اجتماعی راسبب می‌گردند.

بعد از طوفان کاترینا در سال دوهزاروپنج،  اد گو اس ویک ، گل و لجنزار را از ورودی گورن فلو المنتری بر می‌دارد.

 

کج‌رفتاری مسلم ، موجب برانگیختن حقیقت می‌گردد:

به‌ازای هر مشکلی در جامعه، راه‌حلی نشان داده خواهد شد.

تمامی توجه جامعه روی دانش مردم تاکید دارد، نه به مشکلات وکمبود‌هایشان. خانواده استرنینس در استان میژن‌آرژانتین تحقیقات علمی در‌باره مردم آنجا بعمل آوردند، بطوری‌که میزان ترک تحصیل در آنجا خیلی تکان‌دهنده بود.معلمین و مدیران دشمن انتقاد بودند و والدین را سرزنش می‌کردند. هنگامی‌که پاداش‌دهندگان در‌‌مورد ردی در تحصیل پرسیدند، همه چیز تغییر کرد: چرا ارقام ترک تحصیلی در بعضی از مدارس خیلی اندک می‌باشد؟ معلمین از والدین پیرامون  این موضوع پرسش کردند، وآنها روش معلمین را نسبت به  خودشان بعنوان نقطه کلیدی  برجسته کردند و به همین دلیل آمار ردی خیلی پایین است. کج‌خلقی معلمین با خانواده‌ها بطور غیر رسمی سالانه تحت عنوان توافق‌های یادگیری مورد بحث و مذاکره قرار‌گرفت. در حالیکه بیشتر معلمین توافق کرده‌بودند که ارقام ترک-تحصیلی در مدارس آزمایشی تا پنجاه در‌صد پایین آمده‌است. علیرغم موفقیت‌هایش ، کج‌خلقی تنها حالتی از انزوا را در بخش پشتیبانی تجاری بر‌جای‌ می‌گذارد. با تدبیر نیکو و ابتکار عمل ، عمده ی  شکافهای برجسته پر‌می‌شوند. شاید کارشناس ها اغلب قسمتی از مشکل می‌باشند.

استر‌نینز بزرگ اینطور نوشت:

با نگاهی پیرامون زندگی حاشیه‌نشینان جامعه ، ریزه‌کاری‌های تقریبی دستمزد روزانه شان در تقابل با نگاه شکاک بیشتر تحصیلکرده‌ها آشکار می‌گردد.

درک با موفقیت نسبت عکس دارد، مولف رسمی سالها پس از تدریس ، علم‌اش بر روی دیوار آویزان است.

<< برای هر مشکلی که در جامعه وجود دارد،  یک راه‌حلی ترسیم شده‌است، و این را کج‌خلقی تنها می‌فهمد.>>

وقتی‌که قرار است سوالاتی را از گروهی بپرسید همچنانکه استر‌نینز بزرگ انجام داد، عدم پاسخگویی به پرسشها سخت‌‌تر از کنترل آینده می‌باشد. تفکر در سیستمها موجب تغییر در هر چیزی می‌شود.

یک پسر مصری در راهپیمایی اعتراض‌آمیز قاهره در سال دوهزارو‌یازده علامت پیروزی را با انگشت اشاره نشان می‌دهد.

 

در اولین فیلم در مجموعه‌های مارتیکس، قهرمان نی‌او، محل تولد افراد و نقاط شروع در قسمت زیرین سطح زمین را می‌بیند، به همین دلیل او به مرد افسانه ای و شکست‌ناپذیر تغییر نام می‌دهد. من همان احساس را درباره سیستمها ( غیر از قسمت شکست‌نا‌پذیری‌اش) دارم. تفکر در سیستمها ، موجب تغییر در هر چیزی میشود، و آن شامل روش های نوینی است که ما پیرامون سیاست، اقتصاد، جامعه وحتی خودمان به نظاره می‌نشینیم.با از بین رفتن طرح سنتی رقابتی خطی شیوه‌ها و برگرداندن آن به روش نوین در کار کردن ؛ ما عملگرایان به بازتاب پذیری بیشتری نیازمند می‌باشیم. اوقاتی را برای فهمیدن سیستمها صرف کنیم قبل از اینکه به آن مشغول شویم. ما بایستی ریتم تغییر شروع پایان سیستمهای پیچیده را بهتر بفهمیم وخود‌مان را طبق آن وفق دهیم. ما نبایستی زیاد مغرور باشیم، و باید بیشتر مشتاق به یادگیری باشیم ، و از شکستها، تصادفات، و از سایرین درس عبرت و همینطور تجربه بیاموزیم. رویهمرفته، ما مجبوریم با شک و تردید فضا را برای دوست‌یابی مهیا سازیم و با عزم و اراده‌ای پولادین گام برداریم . این چیزی است که ما واقعا برای تغییر جهان به آن نیازمندیم.البته آسان نیست، اما امکان‌اش وجود دارد، همچنانکه من امیدوارم که نشان داده باشم. یکبار ما یاد می‌گیریم تا« رقص کنیم»، دیگر شرکا این کار را انجام نخواهند داد.« چطور تغییرات اتفاق می‌افتد»

 آکسفورد یونیورسیک پرس

‘