پدرخوانده پايان ندارد
نشر نيلوفر: فاوست، پدرخوانده، رمان پليسي و موسيقي راك
از سال ١٩٦٩ كه ماريو پوزو «پدرخوانده» را نوشت، اين رمان به يكي از داستان‌هاي مورد علاقه رمان‌خوانان بدل شد و توجه به اين اثر تا همين امروز هم ادامه دارد. «پدرخوانده» پوزو به تازگي با ترجمه منيژه غلامي توسط نشر نيلوفر به فارسي منتشر شده است. پوزو، نويسنده ايتاليايي‌تبار ساكن نيويورك، با نوشتن اين رمان و خلق شخصيت دون كورلئونه به شهرتي جهاني رسيد. فرانسيس فورد كاپولا با اقتباس از همين رمان «پدرخوانده»هايش را ساخت و پوزو در نوشتن فيلم‌نامه با كاپولا همكاري داشت. اقتباس سينمايي اين رمان هم بدل به يكي از مهم‌ترين فيلم‌هاي تاريخ سينما شده است. با اين‌حال، مترجم رمان در يادداشتي كه در ابتداي كتاب نوشته، درباره اهميت رمان «پدرخوانده» آورده: «رمان پدرخوانده در قياس با نسخه سينمايي آن كه فوق‌العاده ستودني است، همواره يك سروگردن بالاتر مي‌ايستد و اين ديگر برتري ادبيات بر سينماست. سبك مردانه و پرخون پوزو خود به‌راستي خواندني است. علاوه بر ظرافت سبك، ظرائف فراوان در كتاب هست كه در فيلم، ناگزير، به اجمال برگزار شده است. شخصيت محوري داستان، دون ويتو كورلئونه، جزئي از ذائقه عمومي ما شده است. ». «سنگ‌هاي شامگاه»، كتابي است كه گزيده‌اي از اشعار ايو بونفوا، شاعر معاصر فرانسوي، را به همراه جستارهايي درباره او دربرگرفته است. كيوان باجغلي و وحيد حكيم مترجمان اين كتاب‌اند و خودشان در مقدمه آن درباره همكاري مشترك‌شان در ترجمه اين اثر نوشته‌اند: «شايد بتوان كتاب پيش‌رو، و خاصه بخش اشعار اين كتاب را به معنايي دقيق، ترجمه‌اي دونفره و دوزبانه (از دو زبان فرانسه و انگليسي) ناميد. البته ممكن است مقدمات همگان در خصوص اين‌كه ترجمه دونفره يك كتاب شامل چه روش‌ها و نيز چه دلايلي است يكسان نباشد. ما تنها مي‌توانيم مختصري از روش و نيت خود را در باب ترجمه اين اشعار شرح دهيم. در ابتدا بايد بگوييم ضرورت دونفره بودن اين ترجمه به هيچ روي ضيق وقت نبوده است بلكه بيشتر مي‌توان آن را به منزله مشاركت در شناختي وسيع‌تر از سازوكار پيچيده، گسترده، اما در عين‌حال دقيق و يكدست شعر بونفوا ياد كرد، شناختي كه بر اساس آن بتوان از سويي برخي ترديدها را در مورد بوطيقاي اين شاعر برطرف ساخت و از سوي ديگر به بهترين وضعيت هر شعر در زبان فارسي انديشيد.» «سنگ‌هاي شامگاه» شامل دو بخش است. بخش اول شامل شعرهاي بونفوا است و گزيده‌اي است از هشت دفتر شعري كه او از سال ١٩٥٣ تا ١٩٩٣ سروده است. بخش دوم كتاب، شامل جستارهايي است درباره زندگي و شعر بونفوا و همچنين نقدهايي بر اشعار او به قلم نقادان فرانسوي.
«دانشنامه نظريه‌هاي روايت»، كتابي است نوشته ديويد هرمن، منفرد يان و ماري، و لو رايان كه توسط گروه مترجمان و با ويراستاري محمد راغب در نشر نيلوفر منتشر شده است. اين كتاب دراصل ترجمه بخش‌هايي از دانشنامه‌اي مفصل است. گردآورنده و ويراستار فارسي كتاب درباره اين دانشنامه نوشته: «مداخل اين دانشنامه در سه حجم بزرگ، متوسط و كوچك و نيز سه گروه كلي (الف) اصطلاحات و مفاهيم كليدي(ب) رويكردها و گرايش‌هاي رشته‌اي (ج) انواع، رسانه‌ها و اشكال منطقه‌اي طبقه‌بندي و با مشاركت بيش از ٢٠٠ نفر و در حجمي بالغ بر ٧٠٠ صفحه دو ستونه نوشته شده است.» طبيعي است كه ترجمه و انتشار چنين دانشنامه‌اي نيازمند كاري گروهي و حمايت نهادهاي آموزشي و پژوهشي است. از اين‌رو، در ترجمه فعلي آن، تنها برخي از مداخل بزرگ و اندكي از مداخل متوسط گروه دوم يعني رويكردها و گرايش‌هاي رشته‌اي ترجمه شده است. در پشت جلد كتاب اين توضيحات درباره آن آمده است: «اين كتاب مبتني بر تازه‌ترين رويكردهاي نظريه روايت است كه دامنه وسيعي از رويكردهاي مختلف تاريخي، جامعه‌شناختي، زبان‌شناختي، روان‌شناختي، مطالعات جنسيت و … را دربرمي‌گيرد…» اما مهم‌ترين كتاب نشر نيلوفر در نمايشگاه كتاب را مي‌توان «فاوست» گوته دانست كه با ترجمه محمود حدادي منتشر شده است. حدادي كه پيش‌تر هم «ديوان غربي-شرقي» و «رنج‌هاي ورتر جوان» را از گوته به فارسي ترجمه كرده بود، «فاوست» را در دو بخش مجزا به فارسي ترجمه كرده كه اينك بخش اول آن به چاپ رسيده است. «فاوست» كه مشهورترين اثر گوته و از مهم‌ترين كتاب‌هاي تاريخ ادبيات آلمان است، نمايشنامه‌اي است در دو بخش و در قالب زباني منظوم و نيز با مضموني كه گوته خود آن را تراژيك خوانده است. «فاوست» را مي‌توان حاصل عمر گوته دانست كه در طول شصت سال آن را قوام بخشيده است. گوته كه در دوراني پرتلاطم زندگي مي‌كرد، در اين اثرش تصويري از جهان زمان خود را به دست داده است. حدادي به جز ترجمه بخش اول «فاوست»، پي‌نوشت‌هايي مفصل و مقاله‌اي خواندني درباره تاريخچه فاوست‌نويسي نيز به پيوست كتاب منتشر كرده است. «تاريخچه رمان پليسي» كتاب ديگري است كه نشر نيلوفر به‌تازگي منتشر كرده است. فريدون هويدا نويسنده اين كتاب است و مهستي بحريني آن را ترجمه كرده است. جالب آن‌كه ژان كوكتو مقدمه‌اي بر اين كتاب نوشته و درباره آن گفته است: «هيچ‌چيز نمي‌توانست بيشتر از اين پژوهش علاقه مرا به خود جلب كند». اين كتاب را مي‌توان پژوهشي جامع درباره رمان پليسي دانست كه در سه فصل نوشته شده و پيوستي هم با عنوان نتيجه دارد. اين كتاب علاوه بر آن‌كه پيشينه رمان پليسي را بررسي كرده، به برخي مفاهيم اين ژانر ادبي هم پرداخته است.
نشر نيلوفر در نمايشگاه امسال، كتابي هم درباره موسيقي راك و ارتباط آن با مطالعات فرهنگي و نظريه ادبي دارد. «بوطيقاي متن، بوطيقاي صدا» عنوان اين كتاب است كه با انتخاب و ترجمه محمد حياتي و علي شفيع‌آبادي منتشر شده است. همچنين مقاله‌اي هم با عنوان «نسل من: مخاطبان، شيفتگان،خرده‌فرهنگ‌ها» از روي شوكر با ترجمه مراد فرهادپور و شهريار وقفي‌پور نيز در اين كتاب منتشر شده است. اين كتاب تلاشي است براي ارائه رويكردهايي انتقادي به موسيقي راك و پيوند چهره‌هاي شاخص آن با ادبيات.
شرق