وقتی پروست برای تعریف از رمان خودش نقد می نویسد / شگردهای عجیب تبلیغ یک رمان

مارسل پروست و تلاش برای معرفی رمان نامتعارفش

 نامه‌هایی از مارسل پروست، نویسنده فرانسوی، 30 اکتبر در حراجی ساتبی پاریس در معرض فروش گذاشته می‌شود.این نامه‌ها نشان می‌دهد پروست گاهی از دوستانش می‌خواسته که در مورد جلد نخست مجموعه‌ی «در جست‌وجوی زمان از دست رفته» که با عنوان «طرف خانه سوان» تازه منتشر شده بود نقدهای مثبت در روزنامه‌ها بنویسند و در برابرش نیز به آن‌ها پول می‌داده است.
 
به نوشته‌ی روزنامه‌ی فیگارو، او گاهی نیز خودش با اسم مستعار یادداشتی ستایش‌آمیز درباره خودش و اثرش می‌نگاشته و به روزنامه‌ فیگارو می‌داده است.
 
پروست، این یادداشت‌ها را با ماشین تایپ لوئیس برن، دوست و ویراستارش می‌نوشته تا کوچک‌ترین اثری از دست خطش بر جای نماند.
 
نویسنده فرانسوی، در این نوشته‌ها اثرش را با عنوان «طرف خانه‌ی سوان» که جلد اول رمان «در جست‌وجوی زمان از دست رفته» است «شاهکاری کوچک» می‌نامیده که مانند تند‌بادی است که کتاب‌های دیگر در مقابلش مانند بخارهایی بی‌رمق‌اند.
 
پروست در یادداشت‌هایش خودش را با دیکنز مقایسه کرده و گفته است چیزی که آقای پروست می‌بیند و احساس می‌کند از واقعیت سرچشمه می‌گیرد. در واقع نوشته‌های او درخششی فوق‌العاده دارند. این کتاب بعد چهارمی از کوبیسم را پیشنهاد می‌کند.
 
در نامه‌ی دیگری پروست با خشم از روزنامه‌ی فیگارو انتقاد کرده که چرا عبارت «مارسل پروست مشهور» را از عنوان سرمقاله‌اش حذف کرده بوده است.
 
آن زمان هنوز تبلیغات به شکل امروزه وجود نداشته اما به نظر می‌رسد که مارسل پروست از این روش برای مطرح کردن خود و اثرش سود می‌جسته است.
 
این نامه‌ها به همراه یکی از پنج نسخه‌ی کم‌یاب از کتاب «طرف خانه‌ی سوان» که روی پوست درخت توت نوشته شده و از سال 1942 میلادی در معرض نمایش عمومی قرار نگرفته در پاریس به معرض فروش گذاشته می‌شود و پیش‌بینی می‌شود به مبلغی حدود 400 هزار تا 600 هزار یورو به فروش برسد.
 
این نسخه در واقع هدیه پروست به لوئیس برن بوده؛ کسی که باعث چاپ کتاب پروست در سال‌های 1910 میلادی در انتشارات گراسه شده و پروست آن لطف را در حق خودش هرگز فراموش نکرده بوده است.
 
پروست که نویسنده ثروتمندی بود نزدیک به 300 فرانک (900 پوند امروزی) برای نوشتن انتقادات مثبت درباره جلد اول رمان «جست‌وجوی زمان از دست رفته» و انتشار آن در صفحه اول روزنامه فیگارو داده بود و بعد از آن حدود 660 فرانک برای انتشار نقد مثبت دیگری به یکی از دوستانش داده بود تا در صفحه اول روزنامه فرانسوی دیبت منتشر شود.
 
پروست تلاش کرد تا سه نشریه دیگر را نیز برای بررسی و انتقاد اثرش قانع کند؛ گرچه فقط حاضر بود به یکی از آن سه پول پرداخت کند.
 
روزنامه‌ی گاردین نوشته است ناگزیر بودن پروست برای تبلیغ کتابش از این‌ طریق، قسمتی برای این بوده که او مجبور بوده برای انتشار کتاب از جیب خودش هزینه کند؛ چرا که شماری از ناشران چاپ کتاب پروست را از همان ابتدا رد کرده بودند و در نهایت انتشارات گراسه در شرایطی که مولف همه‌ی هزینه‌های چاپ را تقبل کند پذیرفته بود که کتاب او را چاپ کند.
 
انتشارات گراسه در ابتدا هیچ امیدی برای موفقیت کتاب پروست نداشت و به یکی از دوستان او گفته بود که کتاب غیر قابل خواندن است.
 
با این همه ظرف چند هفته پس از انتشار کتاب «طرف خانه‌ی سوان» برخی منتقدین از آن به عنوان یک نبوغ ادبی نام بردند و بعدها انتشارات گالیمار نامه‌ای به پروست نوشت حاکی از اینکه نپذیرفتن چاپ این کتاب بزرگترین اشتباه حرفه‌ای او بوده است.
 
پوتمان، متخصص نسخه‌های دست‌نویس حراجی ساتبی گفته است پروست خیلی قاطعانه و ماهرانه نقدهای مثبت در مورد کتابش را که در آن زمان امری رایج بود می‌نوشت و در ازای آن پول پرداخت می‌کرد اما آنچه او می‌خواست این بود که این نظرات و بازخوردهای مثبت توسط دیگران نوشته شود.
 
مارسل پروست، در دهم جولای سال 1871 در حومه شهر پاریس به دنیا آمد.
 
«در جست‌وجوی زمان از دست رفته» مهم‌ترین اثر پروست است که تاثیر مهمی بر ادبیات قرن بیستم گذاشت؛ این رمان در هفت جلد نوشته شده که هر کدام از آنها نامی مستقل دارند و به عنوان بهترین اثر نویسنده به شمار می‌روند.
 
پروست در سال 1918 میلادی جایزه ادبی گنکور را برای جلد دوم «در جست‌وجوی زمان از دست رفته» از آن خود کرد و به شهرت قابل توجهی رسید. او سال 1922 در اثر بیماری برونشیت از دنیا رفت.

فارنهایت چهل