Share This Article
از جان گذشته به مقصود ميرسد
حتي براي كساني كه كمتر دغدغه شعر را دارند، كنجكاوي در زندگي شاعران جذاب است. لذتبخش است كه سرك بكشي و از چم و خم زندگي كساني سر دربياوري كه با شعرهايشان خلوت هر يك از ما را آهنگين كردهاند و در اين ميان كند و كاو در زندگي شاعري مانند نيما جاي خود دارد؛ مردي كه انقلابي در شعر پارسي رقم زد. مردي كه از عناصر طبيعي بهره جست تا انتقادات اجتماعي خود را فرياد كند. مردي كه مثل هر شاعر ديگري عاشق بود و جالب است كه معشوقهاش پنهاني نبود و نام او را در ميان ورقپارههاي مرد شاعر ديدهايم.
براي ما كه ملتي شفاهي هستيم و چندان علاقهاي به مكتوب كردن تجربيات شخصي خود نداريم، طبيعي است كه چندان در قيد و بند ثبت زندگينامه چهرههاي صاحبنام كشور خود نباشيم. در اين وضعيت طبيعي است كه به سبب فاصله تاريخي، اطلاعات ما از شاعران كلاسيكمان اندك و حتي افسانه گونه باشد اما ماجرا وقتي تاسفآور ميشود كه درباره شاعران معاصرمان هم دانستههاي ما ناچيز باشد. با اين نگاه است كه ثبت زندگينامه شاعران معاصر اهميتي دوچندان پيدا ميكند.
نيما يوشيج اما جزو شاعراني است كه زندگينامهاي مبسوط دارد؛ زندگينامهاي كه به كوشش شمسلنگرودي نوشته شده است. شمس لنگرودي همان اندازه كه شاعر توانمندي است، درباره شعر و شاعري هم تاليفات درخوري دارد. او كه پيشتر مجموعه چهار جلدي «تاريخ تحليلي شعر نو» را به نگارش درآورده است، با نگارش كتاب «از جان گذشته به مقصود ميرسد» هديهاي گرانسنگ به همه علاقهمندان نيما يوشيج پيشكش كرده است. كتابي كه زندگينامه كاملي است از پيرمردي كه چشم ما بود و دورههاي متفاوت زندگي او را در ميگيرد؛ از كودكي تا جواني و كهنسالي. از فعاليتهاي سياسي و اجتماعي تا وضعيت خانوادگي و تجربههاي عاشقانهاش از همه رنجهاي مردي كه طرحي نو درانداخت در كالبد شعر پارسي كه در آن دوره به ركود و تكرار رسيده بود.
شمس براي نگارش اين زندگينامه، همه يادداشتها و نامههاي نيما را كه در اختيار بوده است، دستمايه قرار داده و با الهام از خود نيما چنين نامي بر آن گذاشته: «از جان گذشته به مقصود ميرسد» مرد شاعر پيشتر اين كتاب را با همكاري نشر فرهنگ ايليا از رشت منتشر كرده بود كه تاريخ اين انتشار به شش سال پيش برميگردد اما بعدتر تصميم گرفت انتشار اين كتاب را هم همانند برخي ديگر از آثارش به انتشارات «نگاه» بسپارد و اين ناشر كه در تمام اين سالها علاقهمندي خود را به شعر نو پارسي نشان داده و مجموعه شعرهاي بسياري از آثار شاعران معاصر منتشر كرده، اين كتاب را نيز به چاپ ميرساند. به گفته شمسلنگرودي، اين كتاب اولين كتابي است كه سراسر زندگي نيما را در بر ميگيرد و نخستين كتابي است كه خطوط اصلي زندگي نيما يعني رنجها، عشق، مشكلات، مصايب، آرزوها و انتظارات او را نشان ميدهد.
نگارش اين كتاب از سوي كسي كه خود شاعر است، ميتواند جذابيتي بيشتر براي خوانندگان آن فراهم آورد.
به نقل از اعتماد