ساده اما عمیق / نگاهی به دو نمایشنامه ( اتاق عروس/ سهم زن) اثر والنتین کراسناگوروف

‘

نگاهی به دو نمایشنامه ( اتاق عروس/ سهم زن) اثر  والنتین کراسناگوروف 

ساده اما اعمیق

مریم رحیمی

مجموعه نمایشنامه‌‌های بیدگل به نقل از دبیر این مجموعه‌‌ها:«مجموعه‌‌ای منحصر‌‌به‌‌فرد از نمایشنامه‌‌هایی است که تا‌‌به‌‌حال به فارسی ترجمه نشده‌‌اند و یا ترجمه‌‌ی مجددی از نمایشنامه‌‌هایی خواهد بود که از هرجهت لزوم ترجمه‌‌ی مجدد آن‌‌ها حس می‌‌گردد. این مجموعه تا حد‌‌امکان می‌‌کوشد تا تاکید خود را به جای ادبیات متن نمایشی، بر ویژگی اجرایی آن بگذارد و بدین ترتیب به نیازهای اجرایی متون نمایشی پاسخ گوید.

معرفی جهان‌‌های متفاوت نمایشی، از اهداف اصلی این مجموعه خواهد بود، جهان‌‌هایی که تا به‌‌حال برای خوانندگان فارسی ناگشوده‌‌اند یا سیاست‌‌هایی فرهنگی خاص، مانع از گشوده شدن آن‌‌ها شده‌‌است. این مجموعه برای اینکه حداکثر آثار نمایشی را پوشش دهد، خود به حوزه‌‌های کوچک زیر تقسیم شده است:

کلاسیک‌‌ها، کلاسیک‌‌های مدرن، آمریکای‌‌لاتین، بعد از هزاره، تک‌‌پرده‌‌ای‌‌ها، چشم‌‌انداز‌‌شرق، نمایشنامه‌‌های ایرانی، نمایشنامه‌‌های آمریکایی، نمایشنامه‌‌های اروپایی».

در این مجموعه برای درک بهتر خواننده، از دنیای نویسنده و متن او، هر نمایشنامه با یک مقاله یا نقد همراه خواهد‌‌شد. در مجموعه یادشده؛ نویسنده بر چاپ کتاب در ایران یادداشتی آورده است. 

والنتین سامویلویچ کراسناگوروف در 20 دسامبر 1934 در لنینگراد به دنیا آمد. پدر کراسناگوروف مهندس برق و مادرش معلم بود. او در سال 1956 از مؤسسۀ پلی‌تکنیک تالین فارغ‌التحصیل شد. دکترای علوم فنی گرفت و در در رشتۀ مهندسی شیمی 4 کتاب و بیش از 100 مقاله نوشت و ده ها اختراع ثبت کرد. او از سال 1968 به طور جدی به دراماتورژی پرداخت. در کارنامۀ کراسناگوروف تا امروز نزدیک به 50 نمایشنامه دیده می‌شود. بیشتر نمایشنامه‌هایش به زبان‌های دیگر ترجمه و اجرا شده‌اند. کتاب او با نام چهار دیوار و یک اشتیاق دربارۀ درام شعرگونه بین علاقه‌مندان تئاتر در روسیه کتاب ارزشمندی محسوب می‌شود. کراسناگوروف همچنین به داستان‌نویس و روزنامه‌نگاری نیز می‌پردازد.

ماندانا مجیدی مترجم آثار گراسناگروف در ایران، در مورد این نویسنده روس معاصر می‌‌گوید: کراسناگروف تقریبا در تمام دنیا شناخته شده‌‌است. آثار او زبانی روان و ساده دارند و از عمق مکالمات روزمره سرجشمه می‌‌گیرند. همیشه به عمق هر موقعیتی که می‌‌نویسد رسوخ می‌‌کند و دیالوگ‌‌هایش را چنان واقعی پیش می‌‌برد که فکر می‌‌کنید احتمالا خودش آنها را ننوشته، بلکه در جایی میکروفون کار گذاشته و مکالمات را ضبط کرده‌‌است. نمایشنامه‌‌های او از اشراف دقیق‌‌اش به روانشناسی بشریت حکایت می‌‌کنند و مرزهای جغرافیایی را درمی‌‌نورد. کارهای کراسناگوروف فقط به روسیه تعلق ندارند؛ او آن‌‌قدر جهان شمول می‌‌نویسد که خواننده فکر می‌‌کند تمام آنچه نوشته‌‌است داستان خودش است.

وی با وجود مرد بودن به دنیای زنان اشراف و تسلط کامل دارد. در این نمایشنامه‌‌ها به‌‌طور‌‌کامل با ترس‌‌ها، تردیدها و دغدغه‌‌های  زنان  آشنا شده و با آن‌‌ها همراه می‌‌شویم.

اتاق عروس در واقع کمدی با شانزده شخصیت زن است که هنگام اجرا دوازده زن نیز می‌‌توانند ایفای نقش کنند. این شانزده زن عروس و اطرافیانش هستند.

نادیا به‌‌طور ناگهانی تصمیم گرفته ازدواج کند، هر چند این ازدواج مخالفان زیادی دارد. داماد راس ساعت مقرر در تالار اجرای مراسم حاضر نمی‌‌شود، صمیمی‌‌ترین دوست عروس رازی را برایش فاش می-کند، خواهر عروس سعی دارد او را از این ازدواج منصرف کند و از تالار عروسی بیرون ببرد و …

با تمام این اتفاق ها خواننده در پایان نمایشنامه نمی‌‌داند این عروسی برگزار می‌‌شود یا نه؟

اتاق عروس از نگاه زنانی با رده سنی بین پانزده تا هفتاد سال، با موقعیت‌‌های اجتماعی متفاوت که به موضوع ازدواج می‌‌پردازد.

سهم زن، درباره دو زن است که در روزی خارج از روز ملاقات، پنهانی به بیمارستان می‌‌آیند و در لباس مبدل تصمیم به ملاقات همسرانشان دارند. از نشانه‌‌هایی که به‌‌هم می‌‌دهند، به نظر می‌‌رسد که از یک شخص صحبت می‌‌کنند. زنی مسن که می‌‌تواند همسر مرد باشد و زنی جوان‌‌تر که ممکن است معشوقه‌‌اش باشد.آیا در واقعیت چنین است یا این‌‌که هر دو اشتباه کرده‌‌اند؟

در یادداشتی که کراسناگوروف بر چاپ کتاب در ایران در پایان کتاب آورده می‌‌خوانیم: من نوشتن نمایشنامه را دوست دارم، چرا که اصلی‌‌ترین دلیل شادمانی یک نمایشنامه‌‌نویس تشویق تماشاچیان و تعظیم‌‌های بی‌‌حاصل رهبر بازیگران و تحسین‌‌های منقدان نیست، بلکه خود فرآیند خلق اهمیت دارد: بازی مهیجی است، زمانی که قهرمانان شما از هیچ پدید می‌‌آیند،‌‌ گوشت و خون می‌‌گیرند، تمایلات و ترس‌‌هایشان جان می‌‌گیرند، و تو به آنها آزادی می‌‌دهی، اما هم‌‌زمان هم نمی‌‌خواهی از تحت کنترلت خارج شوند.

گاهی برای خودم مثل معجزه می‌‌ماند، که من پنجاه نمایشنامه خلق کرده‌‌ام، پنجاه جهان، که مسکن صدها انسان و ساخته‌‌و‌‌پرداخته‌‌ی تخیل من هستند، که زندگی می‌‌کنند، فکر می‌‌کنند عاشق می‌‌شوند، شاد می-شوند، رنج می‌‌کشند، بحث می‌‌کنند و …

نمایشنامه "اتاق عروس" و "سهم زن" در یک مجلد و "یک آشنایی ساده" در کتابی مجزا توسط نشر بیدگل منتشر خواهد شد . برای نخستین بار است که از آثار این نویسنده روس به همت نشر بیدگل و با ترجمه ماندانا مجیدی در ایران ترجمه و منتشر می‌شود.

مشخصات کتاب

 اتاق عروس/ سهم زن

والنتین کراسناگوروف   

مترجم:ماندانا مجیدی      

  نشربیدگل(مجموعه نمایشنامه‌‌ها)  138 صفحه

20000 تومان

‘