صد رمان برتر جهان به انتخاب روزنامه آرمان

آنچه در ادامه می خوانید، همانگونه که پیداست انتخاب هایی است کار دوستان گروه ادبیات و کتاب روزنامه آرمان، که به دلیل رابطه و همکاری نزدیکی که همیشه با مد و مه داشته اند، در اینجا باز نشر می شود. بدیهی است، که اگر مد و مه دسته چنین انتخابی می زد، حاصل تفاوت‌هایی با این لیست پیدا می کرد. به هر حال همین سیاهه‌ی صدتایی می تواند راه گشای علاقمندان ادبیات داستانی غیر ایرانی باشد برای انتخاب کتابهایی که قطعا ارزش خواندن دارند. / مد و مه

 

فهرست‌های صدتایی کتاب‌ها از کجا می‌آیند؟

آریامن احمدی _{دبیر گروه ادبیات و کتاب}

 

سال‌ها است در جهان غرب، فهرست‌های صدتایی رمان‌ها و کتاب‌های بزرگ منتشر می‌شود. این فهرست‌ها معمولا به سه صورت انجام می‌شود. یکم: فهرست‌هایی که توسط دو تا سه نفر از سردبیران نشریات و وب‌سایت‌ها انجام می‌شود، مثل فهرست تایم، تلگراف، واشنگتن‌پست، آمازون و گودریدز. دوم: فهرست‌هایی که به صورت فردی انجام می‌شود: مثل فهرست آنتونی برجیس، سباستین بری، دیوید هندلین و فهرست گاردین که توسط رابرت مک‌کرام انجام شده و فهرست وبسایت مدیوم که توسط چوئل پاتریک صورت گرفته. سوم: فهرست‌هایی که براساس نظرسنجی از منتقدان، نویسندگان یا مردم صورت می‌گیرد، مثل فهرست بی‌بی‌سی، لوموند، کتابخانه مدرن و کتابخانه نروژ.

در نگاه اول به همه فهرست‌ها، متوجه این نکته می‌شویم که بین چهل تا پنجاه درصد از کتاب‌ها در همه فهرست‌ها مشترک است. اما کتاب اول در همه فهرست‌ها متفاوت است. مثلا کتاب اول تلگراف، «میدل مارچ» است؛ کتاب اول صدرمانِ انگلیسی‌زبانِ گاردین، «سیروسلوک زائر» و کتاب اول رمان‌های بزرگ همه اعصار گاردین، «دن کیشوت»؛ کتاب اول آنتونی برجیس، «همه‌چیز فرومی‌پاشد»؛ کتاب اول کتابخانه مدرن، «اولیس»؛ کتاب اول وبسایت گودریدز، «کشتن مرغ مینا»؛ و کتاب اول وبسایت مدیوم، «گتسبی بزرگ».

نکته دوم در همه فهرست‌ها، این است که در هیچ فهرستی، رضایت‌خاطر هیچ خواننده‌ای فراهم نمی‌شود. و قرار هم نیست بشود؛ همانطور که رابرت مک‌کرام در گاردین، وقتی با این پرسش مواجه شد که چرا نویسنده‌ای مثل مارگارت اتوود در فهرست صدتایی او نیست، در پاسخ به انتقادها گفت: «اگرچه معیارهایی برای تشخیص آثار برتر در ادبیات داستانی وجود دارد، اما همواره بخش قابل‌توجهی از نظر افراد در مورد ادبیات داستانی به سلیقه شخصی آنها بازمی‌گردد؛ درنتیجه جلب رضایت همه ممکن نیست.»

پس، در هر فهرستی، هرگز امکان رضایت همه خوانندگان میسر نیست. باید به این فهرست‌ها به این شکل نگاه شود که اینها، فهرست‌هایی هستند برای خواندن کتاب‌های بیشتر. به این معنا که به دلیل شرایط زندگی بشر در جهان مدرن، امکان خواندن همه آثار وجود ندارد؛ بنابراین این فهرست‌ها به ما کمک می‌کند تا از وقتِ کمی که برای مطالعه داریم، بهترین آثار ادبی را گزینش کرده و بخوانیم.

از همین منظر است که ما در گروه ادبیات و کتاب آرمان ملی، سعی در ایجاد یک فهرست صدتایی کتاب از 1300 تا 1399 داشتیم. پس از فهرست چهل‌تایی رمان‌های برتر سال 1357 تا 1397، پروژه انتخاب رمان‌های برتر قرن چهاردهم خورشیدی کلید خورد. در فهرست صد کتاب داستانی فارسی از 1300 تا 1399، سختی کار اینجا بود، که ادبیات داستانی فارسی، هنوز پس از صد سال، یک رمان درخشان در حدواندازه نویسنده‌های بزرگ جهان خلق نکرده؛ بنابراین، باید علاوه بر رمان، به سراغ داستان کوتاه و بلند به عنوان آغازگر داستان مدرن فارسی هم می‌رفتیم. این شد که صد کتاب برتر داستان فارسی متشکل از رمان و داستان کوتاه و بلند است؛ بازنماییِ انسانِ ایرانی در ادبیات داستانی، معیار اصلی انتخاب این کتاب‌ها بوده؛ تصویری از انسان ایرانی در ارتباط با خود، دیگری، و هستی.

در فهرست صد رمان برتر جهان، با اینکه هنوز برخی از مهم‌ترین آثار ادبی جهان به فارسی ترجمه و منتشر نشده‌اند، با این‌حال، انتخاب‌ بین رمان‌هایی که از سال 1300 تا 1399 ترجمه شد‌ه‌اند، کار را مثل انتخاب صد کتاب ادبیات داستانی فارسی چندان سخت نکرد. ابتدا 182 رمان از بین رمان‌های ترجمه‌شده به فارسی انتخاب شد. در اینجا برخلاف همه فهرست‌های صد رمانی که تا پیش از این در سراسر دنیا صورت گرفته بود، راه چهارمی انتخاب شد: صد کتاب از صد نویسنده، از پنج قاره. پس از بررسی 182 رمان، درنهایت از بین آنها، 100 رمان از 100 نویسنده، و از پنج قاره انتخاب شد. از مجموع 100 نویسنده، 81 مرد و 19 نفر زن هستند: آمریکا، انگستان، فرانسه، روسیه، ایتالیا، آلمان، مجارستان، چک، ژاپن، نیجریه، ایرلند، هند، کانادا، پرو، اسکاتلند، کلمبیا، گواتمالا، چین، مصر، آنگولا، سریلانکا، ترکیه، اسپانیا، رومانی، یونان، هلند، اوکراین، استرالیا، و آفریقای جنوبی. این تنها فهرست رمانی است که در آن از هر نویسنده یک رمان انتخاب شده؛ به همین دلیل، این فهرست متنوع‌ترین فهرست صد رمانی است که تاکنون صورت گرفته است.

در انتخاب رمان‌های جهان، نبوغِ نویسنده‌ در ارائه تصویری روشن از انسان در اعصار گوناگون مدنظر قرار گرفته: از نبوغ در قصه‌پردازی تا نبوغ در روایت، زبان، نثر و شخصیت‌پردازی و فضاسازی.

گروه ادبیات و کتاب آرمان ملی امیدوار است این فهرست، مسیری باشد برای رشد و اعتلای کتابخوانی در کشور، و رسیدن به رویایی که در آن، کتاب‌ها بدون سانسور منتشر شوند: چراکه سانسور، راه را بر خلاقیت نویسنده ایرانی می‌بندد، و همین موجب می‌شود، نویسنده ایرانی قدرت رقابت در بازار جهانی کتاب را از دست بدهد؛ هرچند طی چند سال اخیر، چند نویسنده ایرانی در جهان خوش درخشیده‌اند، اما هنوز تا رسیدن به قله‌‌ ادبیات جهان، راهی بس طولانی در پیش داریم.

****

صد سال ترجمه، صد رمان

 

 پروژه انتخاب صد رمان برتر جهان پس از انتخاب چهل رمان برتر فارسی از 1357 تا 1397، کلید خورد. ابتدا 182 کتاب براساس ترجمه‌هایی که از سال 1300 تا 1399 منتشر شده بود، انتخاب شد. پس از بررسی‌ کتاب‌ها، گزینشِ 100 رمان صورت گرفت. نبوغ نویسنده‌ها در ارائه تصویری دقیق و روشن از انسان، معیار انتخاب ما بود: نبوغ در قصه‌پردازی، نبوغ در خلق شخصیت‌های ماندگار، نبوغ در ایجاد فرم و زبان روایی، نبوغ در نثر، نبوغ در فضاسازی، و درنهایت نبوغ در ساختن جهان داستانی‌یی که امکان زیست دوباره‌ای در جهانی بهتر برای «همه‌ی ما» فراهم کند. در این فهرست برخلاف همه فهرست‌های صدتایی در سراسر جهان، از هر نویسنده تنها یک رمان انتخاب شده؛ و سعی شده از هر پنج قاره، آثاری انتخاب شود تا فرصتی برای گفت‌وگوی فرهنگ‌ها در ادبیات فراهم شود: از مجموع 100 نویسنده، 81 مرد و 19 نفر زن هستند: آمریکا، 25 نویسنده؛ انگستان، 15 نویسنده؛ فرانسه، 14 نویسنده. روسیه، 8 نویسنده؛ ایتالیا، 4 نویسنده؛ آلمان، 3 نویسنده؛ اسپانیا، مجارستان، چک، ژاپن، نیجریه، ایرلند، هند، و کانادا هر کدام 2 نویسنده؛ پرو، اسکاتلند، کلمبیا، گواتمالا، چین، مصر، آنگولا، سریلانکا، ترکیه، رومانی، یونان، هلند، اوکراین، استرالیا، و آفریقای جنوبی، هر کدام یک نویسنده. بدیهی است که این فهرست مثل هر فهرست دیگری، رضایت همه خواننده‌ها را به دست نیاورد؛ بااین‌حال، این فهرست تلاشی است برای پاسداشت ادبیات داستانی ترجمه در قرن چهاردهم؛ به‌عنوان قرن ادبیات. آنچه می‌خوانید فهرست صد رمان برتر جهان براساس ترجمه‌های فارسی از 1300 تا 1399 به انتخاب گروه ادبیات و کتاب آرمان ملی است که برای نخستین‌بار در تاریخ نشریات فارسی صورت می‌گیرد.

 

1- مادام بووآری (1857)

نوشته گوستاو فلوبر، نویسنده فرانسوی. این رمان بیش از ده ترجمه به فارسی دارد، اما تنها دو ترجمه قابل قبول است: ترجمه مهستی بحرینی در نشر نیلوفر، و ترجمه مهدی سحابی در نشر مرکز.

2- خدای چیزهای کوچک (1997)

نوشته آرونداتی روی، نویسنده هندی. از این رمان پنج ترجمه به فارسی منتشر شده، اما تنها ترجمه سیروس نورآبادی در نشر نقش جهان ترجمه قابل دفاع این کتاب است.

3-بچه‌های نیمه‌شب (1981)

نوشته سلمان رشیدی، نویسنده هندی‌تبار بریتانیایی. ترجمه مهدی سحابی، نشر تندر.

4- جنگ آخرزمان (1981)

نوشته ماریو بارگاس یوسا، نویسنده پرویی. این رمان با دو ترجمه به فارسی منتشر شده: ترجمه عبداله کوثری در نشر آگه، و ترجمه جاهد جهانشاهی در نشر قطره.

5- آقای رییس‌جمهور (1946)

نوشته میگل آنخل آستوریاس، نویسنده گواتمالایی. ترجمه زهرا خانلری، نشر خوارزمی.

6-سفر به انتهای شب (1932)

نوشته لویی فردینان سلین، نویسنده فرانسوی. ترجمه فرهاد غبرایی، نشر جامی.

7- پسرها و عاشق‌ها (1913)

نوشته دی.اچ. لارنس، نویسنده انگلیسی. این رمان با ترجمه ناهید و افسانه قادری در نشر متیس منتشر شده، اما ترجمه قابل قبولی نیست.

8-صدسال تنهایی (1967)

نوشته گابریل گارسیا مارکز، نویسنده کلمبیایی. از این رمان بیش از ده ترجمه به فارسی موجود است که تنها ترجمه قابل قبول، ترجمه کاوه میرعباسی در نشر کتابسرای نیک است.

9- بهار زندگی دوشیزه جین برودی (1961)

نوشته موریل اسپارک، نویسنده اسکاتلندی. ترجمه الهام نظری، نشر افراز.

10- با کوه در میان بگذار (1953)

نوشته جیمز بالدوین، نویسنده آمریکایی. ترجمه محمدصادق رییسی، نشر نقش جهان.

11-ذرت سرخ (1986)

نوشته مو یان، نویسنده چینی. ترجمه ناصر کوه‌گیلانی، نشر چشمه.

12-سرزمین گوجه‌های سبز (1993)

نوشته هرتا مولر، نویسنده رومانیایی‌تبار آلمانی. ترجمه غلامحسین میرزاصالح، نشر مازیار.

13-دلبند (1987)

نوشته تونی موریسون، نویسنده آمریکایی. ترجمه شیرین‌دخت دقیقیان، نشر چشمه.

14- اولیس (1922)

نوشته جیمز جویس، نویسنده ایرلندی. از این رمان سه ترجمه شده، که تنها ترجمه کامل آن ترجمه منوچهر بدیعی است که هنوز منتشر نشده، اما خلاصه آن تحت‌عنوان «عصاره داستانی اولیس» در نشر نیلوفر چاپ شده.

15- گتسبی بزرگ (1925)

نوشته اسکات فیتزجرالد، نویسنده آمریکایی. این رمان با بیش از پنج ترجمه به فارسی منتشر شده، اما تنها ترجمه قابل قبول، ترجمه رضا رضایی در نشر ماهی است.

16-زندگی و زمانه مایکل ک (1983)

نوشته جی. ام. کوتسیا، نویسنده آفریقای جنوبی. ترجمه مینو مشیری، نشر نو.

17- برادران کارامازوف (1880)

نوشته فئودور داستایفسکی، نویسنده روس. از این کتاب سه ترجمه از انگلیسی و فرانسوی موجود است. تا به امروز ترجمه‌ای از روسی نشده. ترجمه قابل قبول کتاب ترجمه احد علیقلیان در نشر مرکز است.

18- خانواده تیبو (1936-1922)

نوشته روژه مارتن دوگار، نویسنده فرانسوی. ترجمه ابوالحسن نجفی، نشر نیلوفر.

19- هرتزوگ (1964)

نوشته سال بلو نویسنده کانادایی‌تبار آمریکایی. این رمان با دو ترجمه به فارسی منتشر شده: ترجمه فریدون رضوانیه در نشر یوبان، ترجمه فرشته داوران در نشر علم.

20-ژرمینال (1885)

نوشته امیل زولا، نویسنده فرانسوی. ترجمه سروش حبیبی، نشر نیلوفر.

21- جنگ و صلح (1869)

نوشته لئو تالستوی، نویسنده روس. از این رمان چند ترجمه به فارسی وجود دارد، اما تنها ترجمه روسی آن، ترجمه سروش حبیبی در نشر نیلوفر است.

22-در جست‌وجوی زمان از دست رفته (1927-1913)

نوشته مارسل پروست، نویسنده فرانسوی. ترجمه مهدی سحابی، نشر مرکز.

 

23- دیوید کاپرفیلد (1850)

نوشته چارلز دیکنز، نویسنده انگلیسی. ترجمه مسعود رجب‌نیا، نشر امیرکبیر.

24-بینوایان (1862)

نوشته ویکتور هوگو، نویسنده فرانسوی. از این رمان، چند ترجمه به فارسی وجود دارد، که ترجمه محمدرضا پارسایار در نشر هرمس بهترین است.

25-خانم دالوی (1925)

نوشته ویرجینیا وولف، نویسنده انگلیسی. از این رمان چندین ترجمه به فارسی شده، که بهترین آنها ترجمه فرزانه طاهری در نشر نیلوفر و ترجمه خجسته کیهان در نشر نگاه است.

26- تاوان (2001)

نوشته ایان مک‌یوئن، نویسنده انگلیسی. ترجمه‌ی مصطفی مفیدی، نشر نیلوفر.

27-بیمار انگلیسی (1992)

نوشته مایکل اونداتیه، نویسنده سریلانکایی‌تبار کانادایی. از این رمان سه ترجمه شده، که ترجمه زهرا طراوتی، در نشر سبزان تقریبا قابل قبول است.

28- باباگوریو (1835)

نوشته اونوره دو بالزاک، نویسنده فرانسوی. از این رمان چندین ترجمه به فارسی شده، که بهترین ترجمه از مهدی سحابی در نشر مرکز است.

29-تصویر یک زن (1881)

نوشته هنری جیمز، نویسنده آمریکایی. ترجمه مجید مسعودی، نشر نیلوفر.

 

30-هاکلبری فین (1885)

نوشته مارک تواین، نویسنده آمریکایی. ترجمه نجف دریابندری، نشر خوارزمی.

31-خوشه‌های خشم (1939)

نوشته جان اشتاین‌بک، نویسنده آمریکایی. از این رمان بیش از پنج ترجمه وجود دارد، که بهترین آنها ترجمه‌ عبدالحسین شریفیان در نشر نگاه و ترجمه شاهرخ مسکوب در نشر امیرکبیر است.

32-سرخ و سیاه (1837)

نوشته استاندال، نویسنده فرانسوی. از این رمان دو ترجمه به فارسی وجود دارد: ترجمه مهدی سحابی در نشر مرکز؛ ترجمه عبداله توکل در نشر نیلوفر.

33- نام من سرخ (1998)

نوشته اورهان پاموک، نویسنده ترکیه‌ای. از این کتاب دو ترجمه به فارسی موجود است: ترجمه تهمینه زاردشت در نشر نیلوفر، و ترجمه عین‌اله غریب در نشر چشمه.

34-نوزده‌-هشتادوچهار (1949)

نوشته جُرج اُرول، نویسنده انگلیسی. این رمان با بیش از ده ترجمه به فارسی منتشر شده که بهترین ترجمه‌ها عبارت است از: ترجمه کاوه میرعباسی در نشر چشمه، ترجمه سیروس نورآبادی در نشر شورآفرین.

35- طاعون (1947)

نوشته آلبر کامو، نویسنده فرانسوی. این کتاب با بیش از پنج ترجمه به فارسی منتشر شده، که بهترین ترجمه را رضا سید حسینی در نشر نیلوفر انجام داده.

36- قدرت و جلال (1940)

نوشته گراهام گرین، نویسنده انگلیسی. ترجمه هرمز عبداللهی، نشر چشمه.

37-دنیای  آشنا (2003)

نوشته ادوارد. پی. جونز، نویسنده آمریکایی. ترجمه شیرین معتمدی، نشر شورآفرین.

38- کوه جادو (1924)

نوشته توماس مان، نویسنده آلمانی. ترجمه حسن نکوروح، نشر نگاه.

39-ظلمت در نیم‌روز (1940)

نوشته آرتور کوستلر، نویسنده مجارستانی‌تبار بریتانیایی. این کتاب با دو ترجمه به فارسی منتشر شده: ترجمه مژده دقیقی در نشر ماهی؛ ترجمه اسداله امرایی در نشر نیماژ.

40-مرگ در خانواده (1957)

نوشته جیمز ایجی، نویسنده آمریکایی. ترجمه شیرین معتمدی، نشر شورآفرین.

41- خشم و هیاهو (1929)

نوشته ویلیام فاکنر، نویسنده آمریکایی. این کتاب پنج ترجمه به فارسی دارد، که هیچ‌کدام ترجمه‌ای درخور این کتاب نیست. اما بااین‌حال ترجمه صالح حسینی در نشر نیلوفر، و بهمن شعله‌ور در نشر علمی‌و‌فرهنگی به نسبت دیگر ترجمه‌ها بهتر است.

42-سلاخ‌خانه شماره پنج (1969)

نوشته کورت ونه‌گات، نویسنده آمریکایی. این رمان با چند ترجمه به فارسی منتشر شده، که ترجمه ع. ا. بهرامی در نشر روشنگران قابل قبول است.

43-سبکی تحمل‌ناپذیر هستی (1984)

نوشته میلان کوندرا، نویسنده چک. این کتاب با دو ترجمه به فارسی منتشر شده: ترجمه پرویز همایون‌پور در نشر قطره، و ترجمه حسین کاظمی‌یزدی در نشر کتابسرای نیک.

44- میدل مارچ (1871)

نوشته جرج الیوت، نویسنده انگلیسی. این کتاب با دو ترجمه به فارسی منتشر شده: ترجمه رضا رضایی در نشر نی؛ ترجمه مینا سرابی در نشر دنیای نو.

45- دکتر ژیواگو (1957)

نوشته بوریس پاسترناک، نویسنده روس. این رمان با چند ترجمه به فارسی منتشر شده، که بهترین آنها، ترجمه علی‌اصغر خبره‌زاده در نشر نگاه است.

46-تبصره‌ 22 (1961)

نوشته جوزف هلر، نویسنده آمریکایی. ترجمه احسان نوروزی، نشر چشمه.

47- غرور و تعصب (1796)

نوشته جین آستین، نویسنده انگلیسی. این رمان ترجمه‌های بسیاری به فارسی دارد، اما تنها ترجمه ‌قابل‌قبول، ترجمه رضا رضایی در نشر نی است.

48- دن کیشوت (1605)

نوشته سروانتس، نویسنده اسپانیایی. ترجمه محمد قاضی، نشر ثالث.

49- محاکمه (1925)

نوشته فرانتس کافکا، نویسنده چک. این رمان چهار ترجمه به فارسی دارد، که تنها ترجمه قابل قبول که از آلمانی ترجمه شده، ترجمه علی‌اصغر حداد در نشر ماهی است.

50-تس دوربرویل (1891)

نوشته تامس هاردی، نویسنده انگلیسی. از این کتاب چندین ترجمه وجود دارد که بهترین ترجمه از ابراهیم یونسی در نشر نو است.

51-این ناقوس مرگ کیست (1940)

نوشته ارنست همینگوی، نویسنده آمریکایی. این کتاب پنج ترجمه به فارسی دارد که بهترینش ترجمه مهدی غبرایی در نشر افق است.

52- همه‌چیز فرومی‌پاشد (1958)

نوشته چینو آچه‌به، نویسنده نیجریه‌ای. این رمان سه ترجمه به فارسی دارد: ترجمه کامرا ابراهیمی در نشر افراز؛ ترجمه علی هداوند در نشر نیکا؛ ترجمه علی‌اصغر بهرامی در نشر جوانه رشد.

53- بلندی‌های بادگیر (1847)

نوشته امیلی برونته، نویسنده انگلیسی. این رمان ترجمه‌های بسیاری به فارسی دارد، اما تنها ترجمه ‌قابل‌قبول، ترجمه رضا رضایی در نشر نی است.

54-رگتایم (1975)

نوشته ای.ال. داکترو، نویسنده آمریکایی. ترجمه نجف دریابندری، نشر خوارزمی.

55-عصر بی‌گناهی (1920)

نوشته ادیت وارتن، نویسنده آمریکایی. این کتاب دو ترجمه به فارسی دارد: ترجمه مینو مشیری در نشر علم؛ ترجمه پرتو اشراق در نشر افکار.

56- جاده (2006)

نوشته کورمک مک‌کارتی، نویسنده آمریکایی. ترجمه حسین نوش‌آذر، نشر مروارید.

57- کشتن مرغ مینا (1960)

نوشته هارپر لی، نویسنده آمریکایی. این کتاب با ترجمه فخرالدین میررمضانی در نشر علمی‌‌وفرهنگی منتشر شده.

58- پرواز بر فراز آشیانه فاخته (1962)

نوشته کن کیزی، نویسنده آمریکایی. این رمان با سه ترجمه به فارسی منتشر شده که بهترین ترجمه‌ها عبارت است از: ترجمه سعید باستانی در نشر هاشمی. ترجمه حسین کاظمی‌‌یزدی در نشر کتابسرای نیک.

59- سرباز خوب (1915)

نوشته فورد مادوکس فورد، نویسنده انگلیسی. این کتاب با دو ترجمه به فارسی منتشر شده، که بهترین ترجمه از زهرا نصراللهی در نشر نون است.

60- برفک (1985)

نوشته دان دلیلو، نویسنده آمریکایی. این کتاب دو ترجمه به فارسی دارد: ترجمه پیمان خاکسار در نشر چشمه؛ ترجمه محمدصادق رییسی در نشر روزگار.

61-بربادرفته (1936)

نوشته مارگارت میچل، نویسنده آمریکایی. این کتاب چند ترجمه به فارسی دارد، که تنها دو ترجمه آن قابل قبول است: ترجمه حسن شهباز در نشر امیرکبیر، ترجمه پرتو اشراق در نشر ناهید.

62-اگر این نیز انسان است (1947)

نوشته پریمو لوی، نویسنده ایتالیایی. ترجمه سپاس ریوندی، نشر ماهی.

63-سالار مگس‌ها (1954)

نوشته ویلیام گلدینگ، نویسنده انگلیسی. این کتاب بیش از پنج ترجمه به فارسی دارد، که بهترین آنها، ترجمه حمید رفیعی در نشر بهجت و ترجمه ناهید شهبازی‌مقدم در نشر آموت است.

64- ربکا (1938)

نوشته دافنه دو موریه، نویسنده انگلیسی. این رمان چندین ترجمه به فارسی دارد که بهترینش ترجمه حسن شهباز در نشر امیرکبیر، و ترجمه صدف محسنی در کتاب پارسه است.

65-تام جونز (1749)

نوشته هنری فیلدینگ، نویسنده انگلیسی. ترجمه احمد کریمی‌حکاک، نشر نیلوفر.

66- کنت مونت کریستو (1845)

نوشته الکساندر دوما، نویسنده فرانسوی. این کتاب چند ترجمه به فارسی دارد که بهترین آنها، ترجمه محمدطاهر میرزااسکندری در نشر هرمس است.

67-اُسکار و لوسیندا (1988)

نوشته پیتر کری، نویسنده استرالیایی. ترجمه ملیحه قدرتی، نشر نقش جهان.

68- جین ایر (1847)

نوشته شارلوت برونته، نویسنده انگلیسی. این رمان ترجمه‌های بسیاری به فارسی دارد، اما تنها ترجمه ‌قابل‌قبول، ترجمه رضا رضایی در نشر نی است.

69- موبی‌دیک (1851)

نوشته هرمان ملویل، نویسنده آمریکایی. ترجمه صالح حسینی، نشر نیلوفر.

70- سه‌گانه آمریکا (1937)

نوشته جان دوس‌پاسوس، نویسنده آمریکایی. این سه‌گانه با دو ترجمه به فارسی منتشر شده: ترجمه سعید باستانی در نشر هاشمی؛ ترجمه علی کهربایی در نشر ثالث.

 71- مارش رادتسکی (1932)

نوشته یوزف روت، نویسنده آلمانی. ترجمه محمد همتی، نشر نو.

72- دل تاریکی (1899)

نوشته جوزف کنراد، نویسنده آمریکایی. ترجمه صالح حسینی، نشر نیلوفر.

73– شبی از شب‌های زمستان مسافری (1970)

نوشته ایتالو کالوینو، نویسنده ایتالیایی. ترجمه لی‌لی گلستان، نشر آگه.

74- مرشد و مارگاریتا (1967)

نوشته میخاییل بولگاگف، نویسنده روس. این رمان با دو ترجمه به فارسی منتشر شده: ترجمه حمیدرضا آتش‌برآب از روسی، نشر کتاب پارسه. ترجمه عباس میلانی از انگلیسی، نشر نو.

75- عصرها (1947)

نوشته جرارد ریو، نویسنده هلندی. این کتاب با ترجمه مرتضی غلامی در نشر علم منتشر شده، اما ترجمه قابل قبولی نیست.

76-سرگذشت ندیمه (1985)

نوشته مارگارت اتوود، نویسنده کانادایی. ترجمه سهیل سُمی، نشر ققنوس.

77- طبل حلبی (1959)

نوشته گونتر گراس، نویسنده آلمانی. ترجمه سروش حبیبی، نشر نیلوفر.

78-سکوت  (1966)

نوشته شوساکو اندو، نویسنده ژاپنی. ترجمه حمیدرضا رفعت‌نژاد، نشر نو.

79- داغ ننگ (1850)

نوشته ناتائیل هاثورن، نویسنده آمریکایی. ترجمه سیمین دانشور، نشر خوارزمی.

80- سه‌گانه مالون (1953-1951)

نوشته ساموئل بکت، نویسنده ایرلندی. این سه‌گانه تحت عنوان «مالون می‌میرد»، «ننامیدنی» و «مالوی» با دو ترجمه به فارسی منتشر شده: ترجمه مهدی نوید در نشر چشمه؛ ترجمه سهیل سُمی در نشر ثالث.

81- بیابان تاتارها (1940)

نوشته دینو بوتزاتی، نویسنده ایتالیایی. ترجمه سروش حبیبی، نشر کتاب خورشید.

82- لولیتا (1955)

ولادیمیر ناباکوف، نویسنده روس‌تبار. ترجمه اکرم پدرام‌نیا، نشر زریاب.

83- پایتخت قدیمی

نوشته یاسوناری کاواباتا، نویسنده ژاپنی. ترجمه مهدیه عباس‌پور، نشر چشمه.

84- تاریخ (1974)

نوشته الزا مورانته، نویسنده ایتالیایی. ترجمه منوچهر افسری، نشر نیلوفر.

85- سه‌گانه قاهره (1957-1956)

نوشته نجیب محفوظ، نویسنده مصری. از این سه‌گانه تاکنون دو ترجمه ناقص شده. اما ترجمه کامل آن سه‌گانه به نام‌های «بین‌القصرین»، «قصرالشوق»، و «سکریه» توسط محمدرضا مرعشی‌پور انجام شده.

86-فرضیه فراگیر فراموشی (2013)

نوشته ژوزه ادواردو آگوآلوسا، نویسنده آنگولایی. ترجمه مهدی غبرایی، نشر نیلوفر.

87- ناتور دشت (1951)

نوشته جی. دی. سلینجر، نویسنده آمریکایی. این رمان بیش از پنج ترجمه به فارسی دارد، که ترجمه‌های قابل قبول کتاب، ترجمه احمد کریمی در نشر ققنوس، و ترجمه محمد نجفی در نشر نیلا است.

88-خانواده پاسکال دوآرته (1942)

نوشته کامیلو خوسه سلا، نویسنده اسپانیایی. ترجمه فرهاد غبرایی، نشر ماهی.

89– خیابان بوتیک‌های خاموش (1978)

نوشته پاتریک مودیانو، نویسنده فرانسوی. این رمان سه ترجمه به فارسی دارد که بهترینش ترجمه ساسان تبسمی در نشر افراز است.

90- پدران و پسران (1862)

ایوان تورگنیف، نویسنده روس. ترجمه مهری آهی، نشر علمی‌و‌فرهنگی.

91-زندگی در پیش رو (1971)

نوشته رومن گاری، نویسنده فرانسوی. ترجمه لی‌لی گلستان، نشر ثالث.

92- دن آرام (1933)

نوشته میخاییل شولوخوف، نویسنده روس. این کتاب با دو ترجمه به فارسی منتشر شده: ترجمه احمد شاملو در نشر مازیار. ترجمه م.ا. به‌آذین در نشر فردوس.

93- سه‌گانه دوقلوها (1991-1986)

نوشته آگوتا کریستوف، نویسنده مجارستانی. این سه‌گانه تحت عنوان «دروغ سوم»، «دفتر بزرگ»، و «مدرک» با دو ترجمه به فارسی منتشر شده: ترجمه اصغر نوری در نشر مروارید. ترجمه قاسم صنعوی در نشر ناهید.

94- انتخاب سوفی (1979)

نوشته ویلیام استایرن، نویسنده آمریکایی. ترجمه افشین رضاپور، نشر هنوز.

95-جاده گرسنگان (1991)

نوشته بن اُکری، نویسنده نیجریه‌ای. ترجمه جلال بایرام، نشر نیلوفر.

96- مسیح بازمصلوب (1948)

نوشته نیکوس کازانتزاکیس، نویسنده یونانی. این رمان با سه ترجمه به فارسی منتشر شده که بهترین ترجمه از محمد قاضی در نشر خوارزمی است.

97- ظرافت جوجه‌تیغی (2006)

نوشته موریل باربری، نویسنده فرانسوی. ترجمه مرتضی کلانتریان، نشر آگه.

98- سوییت فرانسوی (2004)

نوشته ایرن نمیروفسکی، نویسنده اوکراینی. ترجمه مهستی بحرینی، نشر نیلوفر.

99- هوانورد (2015)

نوشته یوگنی وادالازکین، نویسنده روس. ترجمه زینب یونسی، نشر نیلوفر.

100-به امید دیدار در آن دنیا (2013)

نوشته پی‌یر لومتر، نویسنده فرانسوی. این کتاب با سه ترجمه به فارسی منتشر شده: ترجمه مهستی بحرینی در نشر ماهی. ترجمه مرتضی کلانتریان در نشر آگه. ترجمه پرویز شهدی در نشر به‌سخن.