این مقاله را به اشتراک بگذارید
ماجرای هنر دوستانی که کشیش نشدند و فیلمسازی را برگزیدند
بازگشت «بویل» به جوامع بحران زده ادین بورو
وصال روحانی
دنی بویل فیلمساز ۵۹ ساله بریتانیایی که با «میلیونر زاغه نشین» جوایز اصلی اسکار ۲۰۰۸ را ربود و فیلم جدیدش را که پیرامون زندگی و دستاوردهای استیو جابز خالق سیستم رایانهای اپل است، در فستیوالهای اخیر تلوراید آمریکا و تورنتوی کانادا رو کرده و از اواخر مهرماه در سطح جهان اکران عمومی خواهد کرد، هفته پیش گفت پروژه بعدیاش ساخت قسمت دوم فیلم معروف و «کالت» شده «Trains potting» است. این فیلم را بویل در سال ۱۹۹۶ براساس سناریویی از جان هاج و داستان اولیهای از اروین ولش پیرامون زندگی و مشکلات ۴ مرد میانسال در شرایط سخت اقتصادی حاکم بر شهر ادین بوروی اسکاتلند و کشیده شدن آنها به دامان اعتیاد به موادمخدر ساخت. بویل میگوید: همه چیز برای به تصویر کشیدن ادامه ماجراهای آن کاراکترها فراهم است و فقط دو تن از بازیگران آن فیلم اینک در حال شرکت در سریالهایی تلویزیونی در آمریکا هستند و در نتیجه باید وقتشان را آزاد کنند. اگر بتوانیم در سال ۲۰۱۶ یعنی بیستمین سالگرد اکران فیلم اورجینال قسمت دوم را هم عرضه کنیم، عالی خواهد شد. شاید یک ویژگی جالب بویل، حرکت و انتقال دائمی او بین ژانرهای مختلف فیلمسازی و قبول و ساخت کارهای متنوعی باشد که برخی صددرصد سینمایی هم نیستند و یک نمونه واضح در این خصوص نمایش چشمگیر «Isles of Wonder» برنامه افتتاحیه المپیک تابستانی ۲۰۱۲ لندن است که بویل به عنوان مدیر هنری آن انجام وظیفه کرد و طراحی و کوروگرافی آن را برعهده داشت. بریتانیاییها بسیار مایل بودند برنامهای را ارائه بدهند که از برنامه افتتاحیه شاهکار مانند ژانگ ییمو فیلمساز برجسته چینی برای بازیهای المپیک ۲۰۰۸ در شهر پکن بهتر و فراتر باشد و به همین سبب از دنی بویل مدد گرفتند و او هم برنامهای را طراحی و اجرا کرد که در گوشهای از آن جیمز باند مامور مخفی خیالی و به اصطلاح شکست ناپذیر بریتانیاییها هم مشاهده میشد.
بویل در ۲۰ اکتبر ۱۹۵۶ در شهر رادکلیف در ایالت لانکا شایر انگلیس از والدینی ایرلندی چشم به جهان گشود. او در کودکی و نوجوانی به مدت ۸ سال در کلیسا فعالیتهای مذهبی و اجتماعی میکرد و مادرش هم دوست داشت او کشیش شود اما یک کشیش سرد و گرم چشیده وقتی وی ۱۴ سال داشت او را متقاعد کرد که به کلیسای کاتولیک پینوندد زیرا استعدادها و مهارتهای اصلی وی در امور دیگری است. پس از آن بود که بویل وارد کارهای نمایشی و هنرهای دراماتیک شد. او سالها بعد و در پاییز ۲۰۱۵ و در حالی که دو هفته بعد سالگرد تولد وی است، میگوید: نمیدانم چرا، ولی تعداد کارگردانانی که ابتدا در خط کلیسا و مذهب بودند و سپس به فیلمسازی پرداختند، اندک نیست و اضافه بر من مارتین اسکورسیسی، ام نایت شیامالان و جان وو را هم شامل میشود و آنها هم میخواستند کشیش شوند اما به سمت و سوی دیگری کشیده شدند. بویل پس از تمام کردن دوران کالج خود در بولتون انگلیس، هنرهای دراماتیک و رشته ادبیات انگلیسی را در شهر بانگور هند پشت سر نهاد و همان جا بود که علایق و ارتباطهای هنری او شکل گرفت و در نهایت پایهگذار فیلم پر طرفدار «میلیونر زاغه نشین» شد. در عین حال تعلقات فعالیتهای مذهبی بویل کمی تا قسمتی پا بر جا ماند و بهتر بگوییم اقدامات او در این زمینه از یادها نرفت و در سال ۲۰۱۰ نشریه «تبلت» وی را یکی از پر نفوذترین و شاخصترین کاتولیکهای بریتانیا نامید و کارهای او را در این زمینه ستود. اینکه چنان مردی چطور توانسته است فیلمهایی را بسازد که آیین کاتولیک و انگارههای مذهبی از وجوه حتی غیربارز آن نیستند، از عجایب روزگار و نکات جالب مرتبط با این هنرمند است. «قبر تاریک» (1994)، «یک زندگی کمتر عادی» (1997)، «ساحل» (2000)، «28 روز بعد» (2002)، «میلیونها» (2004)، «تابش آفتاب» (2007) و همچنین «127 ساعت» و «Trance» در سالهای ۲۰۱۰ و ۲۰۱۳ مصداقهای روشن حرکتها و مانوور بویل در اموری هستند که بیشتر نشانگر معایب و کاستیهای زندگی اجتماعی در غرب است و نه لزوماً بیانگر نیازهای مذهبی در آن سامان و میل به تشریح اشتباهات جوانان و لغزشهای مسنها رویکرد و تم اصلی در این فیلمها است. قسمت دوم «Trains potting» در عین اینکه رجعت بویل به جوامع بحران زده ادین بورو تلقی میشود، بیشتر یک اقدام تجاری برای حداکثر بهرهگیری اقتصادی از یک سوژه «قبلاً موجود» توسط بویل نیز به حساب میآید اما تحت هر شرایطی او مردی است که حتی از رویدادهای تاریخی و یا تشریح مسایل و معرفی آدمهای معروف زمانه کنونی هم غافل نمانده است و استیو جابز سند تازه و زنده این رویکرد وی است.
*منبع: Daily Telegraph / بانی فبلم