این مقاله را به اشتراک بگذارید
چهره های معصومین علیهم السلام نوشته دکتر سید جعفر شهیدی اینبار قالب در یک بسته فرهنگی منتشر می شود.
به گزارش مد و مه به نقل از الف کتاب، ادیب و مورخ نام آشنا، مرحوم دکتر سیدجعفر شهیدی، یکی از مفاخر تاریخ علم و ادب اسلام و ایران است که آثار گرانبهایی در حوزه ی تاریخ و سیره ی معصومین علیهم السلام را از خود به یادگار نهاده، که در جامعه ی مخاطبان ایرانی و غیرایرانی خود، فوق العاده تأثیرگذار بوده، به گونه ای که بعضی از آثار او تاکنون دهها بار به چاپ رسیده است.
یکی از افتخارات «دفتر نشر فرهنگ اسلامی» این است که دکتر شهیدی در زمان حیات خود، نشر قابل توجهّی از آثار خود را به دفتر نشر فرهنگ اسلامی سپرد، این آثار، در عین برخورداری از ژرفای علمی، با زبانی سلیس، به مطالب اصلی و غیرحاشیه ای پرداخته و به همین دلیل با استقبال وسیع خوانندگان رو به رو شده است.
***
این بسته ی فرهنگی، با نام «چهره های معصومین علیهم السلام»، شامل ۵ جلد کتاب، از آثار ماندگار مرحوم دکتر سیدجعفر شهیدی است که قبل از این به صورت جدا از هم، بارها و بارها به تجدید چاپ رسیده، و اینک در کنار هم، به شکل یک مجموعه، تقدیم خوانندگان عزیز می شود.
این کتابها، شامل موارد ذیل است:
۱. علی از زبان علی، یا زندگانی امیرمؤمنان علی علیه السلام
این کتاب، دربرگیرنده ی ۲۸ فصل است که در هر فصل، خواننده با گوشه هایی از شخصیّت امام علی(ع)، زندگی، اخلاق، رفتار، و نیز با فرازهایی متعدد از اوضاع اجتماعی و سیاسی زمان ایشان و نوع عملکردهای آن حضرت، آشنا می شود:
فصل اول: علی(ع)، ابوطالب، فاطمه بنت اسد، اسدالله، حیدر، سال تولد، ولادت در کعبه.
فصل دوم: در کنار پیغمبر، نخستین مسلمان، وصّی رسول الله، نگهبانی او از رسول خدا.
فصل سوم: ظهور اسلام، بیم قریش از انتشار اسلام، سختگیری قریش بر مسلمانان، دربندان بنی هاشم در شعب ابی طالب، توطئه قریش برای کشتن رسول خدا، خوابیدن حضرت علی(ع) در جای پیامبر، رفتن علی(ع) از مکه به مدینه، برادری مهاجر و انصار.
فصل چهارم: علی در میدانهای جنگ بدر، زناشویی با دختر پیامبر، نبرد احد، احزاب، رویارویی علی با عمروبن عبدود و…
فصل پنجم: صلح حدیبیّه، جنگ خیبر، کشته شدن مرحب به دست علی(ع) و پیروزی مسلمانان.
فصل ششم: فتح مکه، شرکت علی(ع) در سریه ها، رفتن ایشان به فدک، رفتن به یمن، ماجرای غدیر، گماردن ایشان به امامت به فرمان پیامبر(ص).
فصل هفتم: رحلت رسول خدا، گردآمدگان در سقیفه، زنده شدن جاهلیت دیرین.
فصل هشتم: غسل پیامبر، گزیده شدن ابوبکر به خلافت، سخنان دختر پیامبر در مسجد مدینه، رحلت فاطمه سلام الله علیها، سخنان ایشان به هنگام خاک سپاری دختر پیامبر.
فصل نهم: مرتد شدن قبائل، سخنان علی(ع) به ابوسفیان، سخنان علی(ع) درباره ی خلافت و شکیبایی او برابر مخالفان، راهنمایهای آن حضـرت در دوران گوشه نشینی، داوریهای حضرت، سفارشهای حضرت درباره ی قرآن.
فصل دهم: خلافت عمر، تعیین شورای شش نفره، برگزیده شدن عثمان برای خلافت.
فصل یازدهم: فرمانداران نالایق، رفتارهای خلاف اسلام، آغاز ناخرسندی از عثمان، اندرز دادن به عثمان و پاسخهای او، و …
فصل دوازدهم: ماجراهای ابوذر، خرده گیریهای ابوذر، تبعید شدن ابوذر، رفت و آمدهای علی(ع) میان عثمان و شورشیان، کشته شدن عثمان.
فصل سیزدهم: گردآمدن مردم برای بیعت علی(ع)، جواب های حضرت در چگونگی بیعت، سرپیچیدگان از بیعت، عدالت علی(ع)، در بیت المال، فرار امویان از مدینه.
فصل چهاردهم: فرستادن عاملان به ایالات، توطئه های معاویه، گله های علی(ع) از طلحه و زبیر، و بیرون رفتن آنان از مدینه و اقامت در مکه.
فصل پانزدهم: طلحه و زبیر، رفتار عثمان با طلحه، سخنان علی(ع) درباره ی طلحه، عذرآوری زبیر در جدایی از علی(ع).
فصل شانزدهم: عایشه، ناخشنودی او از علی(ع)، ناخشنودی عایشه از عثمان، رفتن عایشه به مکه، خواندن مردم به خونخواهی عثمان.
فصل هفدهم: جدایی طلبان و رفتن آنها به بصره، خریداری شتر برای عایشه، سخنان علی(ع) درباره ی جدایی طلبان و…
فصل هجدهم: رفتن علی(ع) به عراق، نامه ی ایشان به مردم کوفه، خطبه ی ایشان درباره ی تفرقه مسلمانان، نامه به عثمان پسر حنیف، و…
فصل نوزدهم: مخالفت ابوموسی با علی(ع)، رفتن نماینده علی(ع) به بصره و گفتگوی او با طلحه و زبیر و عایشه، رخصـت ندادن علی(ع) برای شـروع جنـگ، جنگ جمل، سخنان علی(ع) درباره ی عایشه، تقسیم بیت المال و…
فصل بیستم: نامه علی(ع) به معاویه، ماجراهای عمروبن عاص و معاویه و…
فصل بیست و یکم: روانه شدن علی(ع) به شام، ماجراهای شریح، معاویه و درخواست حکومت شام، درگیری با شامیان، محرّم و تعطیل جنگ، از سرگیری جنگ، نیرنگ عمروبن عاص و خواندن سپاهیان علی(ع) به حکم قرآن، دو دلی در سپاه علی، توقف جنگ صفین.
فصل بیست و دوم: گزیدن داوران، فریب خوردن سپاهیان علی(ع)، فریب خوردن ابوموسی اشعری، منصوب شدن معاویه به خلافت، خرده گیری سپاهیان علی در این-باره، تشکیل خوارج، رفتن خوارج به نهروان، جنگ نهروان، پیروزی سپاه علی(ع)، پایان جنگ.
فصل بیست و سوم: خوارج چه کسانی بودند و چه می گفتند؟
فصل بیست و چهارم: آمادگی علی(ع) در جنگ با شامیان، بهانه آوردن سپاهیان علی(ع)، گله های علی(ع) از مردم، آماده شدن معاویه برای دست اندازی به عراق، شعارهای جاهلی مردم بصره، خطبه ی قاصعه و…
فصل بیست و پنجم: سالهای پر رنج، سخنان علی(ع) در نکوهش سپاهیان خود، نامه ی معاویه به طرفداران خود، فرستادن مالک به مصر، شهادت مالک، کشته شدن محمدبن ابوبکر، سخنان علی(ع) درباره معاویه؛ درخواست مرگ خود از خدا.
فصل بیست و ششم: شهادت حضرت علی(ع)؛ توطئه خوارج برای کشتن او، ابن ملجم مرادی، افسانه ی قطام، رفتار علی(ع) در ماهی که شهید شد.
فصل بیست و هفتم: علی(ع) چگونه شهید شد، آخرین سخنان او، سفارشات او، وصیّت های او.
فصل بیست و هشتم: وصیّت های علی(ع) به امام حسن، عهدنامه مالک اشتر.
۲. زندگانی فاطمه زهرا سلام الله علیها
این کتاب نیز که دربرگیرنده ی ۲۹ فصل می باشد، کندوکاوی است پردامنه و فراگیر، راجع به شخصیت استثنایی حضرت فاطمه، از تولد تا شهادت.
سرفصلهای کلیدی این کتاب، شامل موارد ذیل است:
تحلیل اسناد درباره ی تولد ایشان، اطلاعاتی راجع به حضرت خدیجه، حرمت فاطمه(س)، ماجراهای خواستگاری از ایشان؛ جهیزیه، عروسی، خانه ی شوهر، ولادت امام حسن(ع)، نبرد احد، ماجرای چادر دختر پیامبر، فروختن گردن بند، عبادات و دعاهای ایشان، ماجرای فدک، فتح مکه، حجه الوداع، بیماری پیامبر، رحلت پیامبر، سقیفه ی بنی ساعده، تصرف فدک، گفتگوی ایشان با ابوبکر، خطبه ی ایشان در مسجد، پاسخ ابوبکر، احتجاج دختر پیامبر با خلیفه، گفتگوی ایشان با حضرت علی(ع)، فاطمه(س) در بستر بیماری، وصیت های ایشان، به خاک-سپاری ایشان، درد دل حضرت علی(ع) در کنار قبر زهرا(س). قبر ایشان کجاست؟ اشعار ستایشگران، فرزندان حضرت فاطمه(س) و…
۳. قیام حسین علیه السلام
این کتاب که به راستی پژوهشی تازه، پیرامون قیام امام حسین(ع) است، در ۳۰ فصل ارائه گردیده و شامل اطلاعاتی بسیار دقیق درباره ی این حادثه ی شگفت می باشد.
مرحوم شهیدی در بخشی از مقدمه ی این کتاب، می نویسد:
«… کمتر حادثه ای تاریخی است که از رنگ تبلیغات سیاسی امویان و عباسیان و یا تعصّبات دینی و مذاهب مختلف برکنار مانده و حقیقت آن دگرگون نشده باشد. لذا درباره ی تحلیل این حادثه تا آنجا که ممکن بوده است از هیچ کوششی دریغ نکرده ام و رویدادها را یکی با دیگری سنجیده و با دیگر وقایع مقایسه کرده ام …»
این کتاب، یک کتاب تحلیلی است؛ یعنی بیش از آنکه به شرح وقایع متعدد سال ۶۱ هجری که منجر به عاشورا شد بپردازد، به تحلیل مسائل تاریخی، اجتماعی و سیاسی آن دوره و مقدّمات آن پرداخته و ۱۷ فصل از کتاب را به آن اختصاص داده است. و البته در فصلهای بعدی به شرح وقایع نیز اشاراتی متعدد و خواندنی دارد.
خوانندگانی که می خواهند علاوه بر فهم شور و احساس قیام حسین(ع)، اطلاعاتی دقیق و پردامنه، راجع به دلائل تاریخی ـ سیاسی، و مقدمات فراهم شدن این قیام داشته باشند، مطالعه ی این کتاب ارزشمند، به آنان کمک شایانی خواهد کرد.
۴. زندگانی علی بن الحسین(ع)
این کتاب، شامل ۱۷ فصل است و نویسنده سعی بر آن داشته با دقت نظر بر مستندات قطعی، شرحی مفصل از زندگانی حضرت سجاد(ع) را پیش روی خوانندگان قرار دهد.
مرحوم سیدجعفر شهیدی، در بخشی از مقدمه ی کتاب، آورده است:
« …اکنون که توفیقی دست داد تا این کتاب را فراهم آورم، کوششی فراوان به کار رفت که بر منطق و مدرک تکیه کنم، نه بر عاطفه و احساس. من در این کتاب، آنچه نوشته ام چیزی است که تاریخ نویسان و جامعه شناسان مسلمان و حتی غیر مسلمانان، آن را پذیرفته اند. چیزی ننوشته ام که درک آن برای مردم روزگار ما آسان نباشد، و از سوی دیگر نتیجه ی عملی بر آن مترتب نشود. از میان همه ی نوشته ها، آن را گزیده ام که تاریخ، درست یا نزدیک به درست ضبط کرده است. بدین ترتیب در این کتاب کوشیده ام با نشان دادن آنچه در سندهاست سیمایی از ظاهر این امام بزرگوار نشان دهم. اما باید بگویم درک مقام او از روی حقیقت و واقع، پیداست که در توانایی کسی مانند من نیست… و نمی گویم آنچه فراهم کرده ام، حقیقت محض است؛ حقیقت محض را جز خدای بزرگ نمی داند.»
نویسنده در پایان کتاب، توضیحاتی مفید و خواندنی، راجع به «رساله ی حقوق» امام سجاد(ع)، «ترجمه ی رساله ی برابر ضبط صدوق در حضال»، «صحیفه ی سجادیه» و «قرآن به خط امام علی بن الحسین» اضافه کرده است.
۵. زندگانی امام صادق، جعفربن محمد علیه السلام
این کتاب، شامل ۱۵ فصل است که طی آن، نویسنده به معرفی کامل آن امام همام، چه از نظر فردی، و چه اجتماعی و سیاسی، و بخصوص مسال علمی و فقاهتی پرداخته است.
چهار فصل پایانی این کتاب، فصولی است که بر شرح زندگی آن حضرت اضافه شده و خوانندگان را با نکات و مواردی شیرین و خواندنی، آشنا می کند:
ـ گلچینی از سخنان گهربار آن حضرت.
ـ شعرهایی که به امام جعفر صادق(ع) منسوب است.
ـ برخی از شعرهایی که شاعران عرب در مدح امام سروده اند.
ـ برخی از شعرهایی که فارسی زبانان در ستایش آن حضرت گفته اند.
***
مشخصات این ۵ کتاب:
۱. زندگانی امیرمؤمنان علی(ع): چاپ سی و هشتم/ ۲۲۱ صفحه/ ۹۰۰۰۰ ریال
۲. زندگانی فاطمه زهرا(س): چاپ پنجاه و هشتم/ ۲۹۶ صفحه/ ۱۲۰۰۰۰ ریال
۳. قیام حسین(ع): چاپ چهل و نهم/ ۲۲۰ صفحه/ ۹۰۰۰۰ ریال
۴. زندگانی علی بن الحسین(ع): چاپ هجدهم/ ۹۶۰۰۰ ریال
۵. زندگانی امام صادق(ع): چاپ دوازدهم/ ۶۰۰۰۰ ریال
* این مجموعه، به صورت یک بسته، به مبلغ ۰۰۰/۵۰۰ ریال در اختیار خوانندگان است.
* هر پنج کتاب، حاوی فهرست مآخذ، نمایه اشخاص، نمایه اقوام، نمایه کتب، و نمایه اماکن است.