این مقاله را به اشتراک بگذارید
نمایشگاه کتاب تهران و در شهر آفتاب به روایت بی بی سی
بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در شهر آفتاب در جنوب تهران در حال برگزاری است.
در این نمایشگاه، ۹۱۰ غرفه در بخش عمومی، ۲۷۶ غرفه در بخش کودک و نوجوان، ۳۶۰ غرفه در بخش دانشگاهی و ۳۴۰ غرفه در بخش آموزشی و در مجموع ۱۸۸۶ ناشر داخلی حضور دارند.
در بخش خارجی نیز ۳۰۰ غرفه مسئول عرضه کتاب های شش هزار ناشر خارجی هستند و کشور روسیه نیز به عنوان مهمان ویژه با حدود ۳۰ ناشر و نویسنده در نمایشگاه شرکت کرده است.
بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران روز پنج‌شنبه در حالی آغاز به کار کرد که پیش از این تعداد زیادی از بازدیدکنندگان و ناشران از برگزاری آن در شهر آفتاب به دلیل دور بودن و مسیر طولانی ناراضی بودند.
با این حال اعضای شورای شهر تهران معتقد بودند از آنجا که نمی‌توان در مرکز شهر تهران زمین ۱۰۰ هکتاری پیدا و نمایشگاه کتاب تهران را آنجا برگزار کرد، باید دنبال مکانی مناسب بود و در این میان، ساخت شهر آفتاب برای نمایشگاه بین المللی کتاب بهترین گزینه است.
پروژه مجموعه نمایشگاهی شهرآفتاب در جنوب شهر تهران در زمینی به مساحت ۱۳۸ هکتار در مجاورت آرامگاه آیت الله خمینی و به فاصله اندکی از فرودگاه امام خمینی در مسیر اتوبان تهران – قم واقع شده است. این مجموعه دارای یک ورودی شرقی از طریق اتوبان تهران – قم و یک ورودی از کمربندی شهر آفتاب است.
نادر قدیانی، مشاور رئیس نمایشگاه در ارزیابی از مکان جدید نمایشگاه کتاب تهران گفته است: "هر تجربه نخستی به هر حال استرس‌ها و نگرانی‌هایی دارد. تغییر محل نمایشگاه کتاب، نسبت به دیگر تغییر‌ها تفاوت‌های خاصی دارد و در نخستین روز برگزاری نمایشگاه کتاب در مکان جدید همه چیز به روال عادی بوده است. خوشبختانه در نخستین روز نمایشگاه خطای غیرقابل گذشتی در خدمات نمایشگاه رخ نداده است."
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران در دومین روز از نمایشگاه بین المللی کتاب تعدای از مخاطبان از مشکلاتی چون نبود سیستم اطلاع رسانی کافی، فعال نشدن بن کارت‌ها و کارت خوان‌ها و همچنین مساله گرما و نبود دستگاه‌های تهویه و سرپناه کافی در محوطه بیرون انتقاد کرده‌اند.
امیر حسین زادگان، مدیر نشر ققنوس در نخستین ساعات دومین روز برپایی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به بی‌بی‌سی فارسی گفت: "عمده‌ترین تغییر و نگرانی امسال برای برپایی نمایشگاه کتاب مساله مسافت بود چون ما فکر می‌کردیم به خاطر مسیر طولانی حداقل با سی درصد کاهش مخاطب مواجه می‌شویم که الان می‌توانم بگویم این طور نبوده و استقبال مردم از این نمایشگاه تا الان خارج از تصور ما بوده است."
آقای حسین زادگان در باره وضعیت نشر کتاب های داخلی گفت: "به اعتقاد من در دو سال اخیر کتاب‌های بیشتری با ممیزی کمتری روانه بازار کتاب شده است."
وضعیت نشر کتاب در ایران همیشه با حاشیه و بحران همراه بوده است و در سال های اخیر متوسط تیراژ کتاب هر سال پایینتر از سال گذشته گزارش شده است.
کاهش سانسور یا افزایش نظارت؟
روز سه شنبه ۱۴ اردیبهشت ماه ، حسن روحانی رئیس جمهوری ایران با انتقاد از شیوه رایج ممیزی کتاب تاکید کرد که دولت در این زمینه نباید دخالت کند و فقط باید برنامه‌ریز و ناظر باشد.
او گفت: "بارها به وزیر فرهنگ و ارشاد گفته‌ام که کارها را به صاحب‌نظران بسپارید، کتاب قابل چاپ است یا نه، آن را به انجمن نویسندگان و ناشران واگذار کنید. این نهادها کارشان را به خوبی انجام می‌دهند. این‌گونه نباشد که کار به دست یک کارمند دانشجو تصمیم‌گیری شود."
رئیس جمهوری افزود: "کتاب باید تراوش ذهن و اندیشه و یک متفکر باشد. اگر یک متفکر بخواهد قلم که بر کاغذ می‌برد صد جای نظارتی به ذهنش خطور کند، کار پیش نمی‌رود."
آقای روحانی با اشاره به سخنان آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر ایران که گفته بود "آنکه نقد می‌کند، مشت به سینه او نکوبیم" گفت: "نقاد را دستگیر نمی‌کنند و به زندان نمی‌برند، نقاد به عنوان یک نعمت است البته کسی در پوشش نقد، دروغ نگفته و تهمت نمی‌زند. کسی که دلسوزانه نقادی می‌کند نباید در نوشتار و شعرش در پیچ و خم گرفتار شود."
پیشتر اما محمد علی موحدی کرمانی، امام جمعه موقت تهران در مورد عرضه کتاب‌های به گفته او گمراه کننده در نمایشگاه کتاب هشدار داده و گفت: "ما که نمی‌خواهیم با این نمایشگاه پز بدهیم. اصلا نمایشگاه کتاب این چنینی را نمی‌خواهیم."
آقای موحدی کرمانی با اشاره به نمایش کتاب های خارجی گفته بود: "برخی می‌خواهند فرهنگشان را این گونه تزریق کنند. اگر خدایی نکرده در بین این کتاب‌ها یک کتاب گمراه‌کننده باشد و یک جوان آن را بخرد و به خانه ببرد و به واسطه آن، خواهر، برادرش یا پدر و مادرش را نیز گمراه کند، شما (مسئولان) تا قیامت گرفتار عذاب الهی خواهید بود. بنابراین این شوخی نیست."
او با انتقاد از دادن اجازه حضور کتاب هایی که جامعه را منحرف می کند، به مسئولان توصیه کرده بود که" این کتاب‌هایی را که به کشور وارد می‌شود مورد بررسی قرار داده و بعد به نمایش بگذارند. "
علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی با انتقاد از برخی اظهار نظرها پیرامون حضور هرنوع کتابی در نمایشگاه کتاب تهران آن را نادرست خواند و از نظارت‌های محتوایی چند لایه سخن گفت.
آقای جنتی در این مراسم اعلام کرد: "به هیچ وجه این گونه نیست که کتاب های وارد شده به کشور تحت نظارت قرار نگیرند و درهای نمایشگاه به روی هر کتابی باز باشد. همواره نظارت های چند لایه ای وجود داشته و رویکرد وزارت ارشاد هم عرضه کتاب های استاندارد و با کیفیت و علمی است."