این مقاله را به اشتراک بگذارید
لذت جنون (۵)
همه کتابهای خوب را در توالت خوانده ام!
حمیدرضا امیدی‌سرور
بخش اول این نوشته، مربوط به خواندن دوتا از شاهکارهای ادبیات در توالت توسط خودم بود، اما آنچه باعث یادآوری این خاطرات شد برخوردن به چندتا از تجربه های توالتی بود که بزرگان ادبیات پشت سر گذاشته اند. اما قبل از آن اشاره ای کنم به نوع توالت های سنتی ما و تفاوت آن با توالت های فرنگی که تجربه کتابخوانی آنها را نیز با ما متفاوت می‌کند. این نکته ای بود که برخی از دوستان بعد از خواندن آن مطلب اشاره کرده اند. برخلاف فرنگی جماعت در توالت انگار که روی صندلی نشسته باشند با آسودگی می توانند در توالت کتاب بخوانند، در توالت های سنتی ما کتاب خواندن واقعا کار شاقی است، خدا نکند کتاب جذاب باشد آن وقت هنگام برخاستن ماهیچه های پای آدم کاملا از کار افتاده است. به همین خاطر در کشورهای خارجی این نوع مطالعه خیلی رایج است و چه بسا پایین بودن نرخ مطالعه در کشور ما به خاطر همین نوع توالت هایمان باشد که اگر از شکل سنتی به فرنگی تبدیل شود، می تواند در افزایش میزان مطالعه و سطح فرنگی ما تاثیر بگذارد!
بگذریم ارنست همینگوی گویا از نویسندگانی بوده که با خواندن و نوشتن در توالت میانه خوبی داشته است. او رمان «آنسوی رودخانه زیر درختان» را در توالت به پایان رسانده است. او در نامه ای به دوستش می نویسد این رمان را در کوبا و در توالت تمام کرده است. او می گوید در اینجا (ریتس) ، توالت بهترین مکان برای نوشتن است، چون جای گرم و راحتی است و مزاحم همسرش در اتاق خواب نمی شود.
هنری میلر از آنها بود که سابقه ای طولانی در کتاب خواندن آن هم در توالت داشت. . او به شاگردانش می گفت که در کودکی توالت یکی از جاهای محبوبش برای مطالعه بود و در آنجا با خواندن آثار نویسندگان از آنها بسیار آموخته است. و با حسرت آه کشیده و می‌گفت: «آه این زمانهای فوق العاده اقامت در توالت ها! …مدیون آنها هستم. تمام کتابهای خوب را در توالت خوانده‌ام!»
جک کرواک هم رمان دکتر ساکس را در سال ۱۹۵۹ در توالت خانه دوست معروفش ویلیام باروز در مکزیکو سیتی نوشته است. با این تفاوت که ابتدا حسابی خود را می ساخته (!) و بعد توپ توپ در توالت می نشست و در را می بست و مشغول نوشتن رمانش می شد. البته او با ماشین تحریر نمی نوشت بلکه عادت داشت با مداد در دفترچه یادداشتش بنویسد. البته خوبی توالت های فرنگی این است که مشکلی برای استفاده از ماشین تحریر هم ندارد و امروز هم می توان لپ‌تاب را روی پاهاگذاشت و خیلی راحت مشغول خلق هنری شد.