اشتراک گذاری
داستانهای موقعیت
يادداشتي «اسب‌ها بر صحنه‌ي شكارگاه» نوشته شيرين داووديان
علي رشوند
مجموعه داستان «اسب ها بر صحنه‌ي شكارگاه» نوشته شيرين داووديان از سیزده داستان کوتاه تشکیل شده، داستانهایی کوتاه از يك سطر تا چند صفحه، که بیشتر می توان آنها را داستانک محسوب کرد. داستانهای گرد آمده در این کتاب بيشتر تشريح وضعيت هستند تا بيان حوادث و اتفاقات، در داستان‌هایي كه با شرح وضعيت نوشته مي شوند، اغلب نويسنده دغدغه انتقال معنا و مفهوم و نوع نگاه و يا عارضه‌اي كه مدنظر دارد، ملاك قرار می دهد. در داستان‌هاي نوع شرح وضعيت افراد درحد تيپ باقي مي‌مانند. راوي چنین داستانهایی بيشتر دغدغه انتقال مفهوم و معناي متفاوت از حوادث و رخدادها به مخاطب دارد . در داستان هاي اين مجموعه راوي بيشتر ناظر و تنهاهست. راوي درجمع نيست راوي خود را داناي كلي مي داند كه درصدد القاي نگاهي است كه اورا به خود مشغول كرده است. در بيشتر داستان ها راوي قصد قصه گويي ندارد. داستان ها فاقد قصه‌اند گاه درحد خاطره يا انديشه باقي مي مانند گاه داستانك هايي مملو از خاطره مي شوند. راوي در این داستانها درحال تجربه است، از نوعي آزادي فكر برخوردار و نگاه فلسفی به پیرامون خود دارد. در اين يادداشت به چهار داستان این مجموعه اشاراتی گذرا دارم.
زنبور سرباز
زنبور سرباز داستان تامل برانگيزي است، با تمی فلسفي. داستان تشريح وضعيت تنهايي انسان امروز است. گير افتادن زنبور زرد وحشي حسي را براي راوي ايجاد كرده كه جالب توجه است و خوشحال از حضور زنبور است و از اينكه بخشي از پنجره اتاقش به او اختصاص داده است احساس شعف و شاد ي مي كند. به لحاظ محتويي داستان اوج تنهايي انسان را نشان مي دهد كه هم اتاقيش عروسك فيليپ و زنبور گرفتار شده در توري پنجره اش هست .
- اين كتابخانه
هرچند توصيف كتابخانه در ابتداهست اما توصيف عكس روي قفسه برجسته مي شود و كتابخانه رنگ مي بازد و آدمهاي چهارنفري عكس بولد مي شود چهارنفري كه توي برف ايستاده اند يكي از آنها كسي هست كه هر روز كتاب از كتابخانه برمي دارد و يا كتابي را مي گذارد توي قفسه. در اواسط داستان گونه فلسفي و شك برانگيز به خود مي گيرد حضور فرد پنجم درعكس با نور تابيده آفتاب تداعي مي شود كسي كه عكس گرفته است و لزوما پشت دوربين ايستاده است و درعكس حس نمي شود . اينكه شخص چه كسي است چه ارتباطي با كتابخانه دارد سوالي است كه تا پايان داستان مخاطب را رها نمي كند
- خانه‌اي داخل خانه‌اي ديگر
در داستان«خانه‌اي داخل خانه‌اي ديگر» راوي نگاهي متفاوت به خانه هاي شهر دارد داستان توصيف وضعيت امروز است. راوي تاكيد دارد كه همه خانه هاي شهر توسط ديوارهايي تفكيك شدند و آدمها پول اين حائل ها را مي پردازند و فغان از هرچه ديوار دارد. داستان تم ساختارشكنانه دارد .
- از يك آب به آب ديگر
داستاني است كه وزن خاطره درآن برجسته است . راوي از گذشته كودكيش مي گويد كه تلفظ آب برايش و حال و حال در موضع مادري است كه تلفظ الفباي آب را به كودك خردسالش تعليم مي دهد راوي دردو موقعيت متفاوت .
- مونيكا
داستان خوبي است پردازش شخصيت در آن به خوبی صورت گرفته هست . فضا داستان و نقش مونيكا و عدم حضورش در تالار خوب به نگارش درآمده است وتا آخر داستان مخاطب را به كنجكاوي واميدارد كه واقعا مونيكا كجا رفته ؟ وچرا اين همه آدم دلوپس او هستند ؟
در داستانك هاي ( خانه خودمان ، دم كني خودمان – سنجاب و موش ها – شكوفه هاي هلو – تراكنش ناموفق – امضا در 24 ثانيه ) گاه فضا از داستان و خاطره عوض مي شوند و خواننده بايك سري متن های ادبي روبه‌رو می شوند که اگر چه حاوی نکات حالب و تامل برانگيز ی هستند اما این نوشته ها از بامعيار داستان به مثابه تشريح وضعيت نيز عدول كردند و از روایت داستانی دور شده اند.
با نگاه اجمالي به مجموعه داستان اسب ها بر صحنه‌ی شكارگاه می توان این کتاب را به عنوان تجربه اول نويسندگي خانم داووديان قابل قبول فرض کرد. اما پيشنهاداتي براي نوشتن آتي ايشان دارم آن اين كه اگر معيار داستان نوشتن هست بايستي اصول داستان نويسي كه داستان برشي مبهم از واقعيت و حادثه اي است به عنوان سبك داستان نويسي رعايت شود.