۳۱   گونه شناسی داستان کارآگاهی (بخش اول) تزوتان تودوروف /ترجمه: سعید توانایی «گونه شناسی داستان کاراگاهی»داستان کارآگاهی را نمی‌توان در انواع مختلف دسته‌بندی کرد. بیشتر پیشنهاد می‌شود به جای آن از طبقه‌بندی تاریخی آن در فرم‌های مختلف استفاده کرد.(بوالیو و نارسژاک ، رمان پلیسی، ۱۹۶۴) اگر از این نظر به عنوان پیشگفتار بر مقاله‌ایی استفاده…

تپانچه من سریع است! (سرگذشت ترجمه ادبیات پلیسی جنایی در ایران) همراه با سیاهه 100 اثر پلیسی جنایی شاخص/ حمید رضا امیدی سرور انتشار لیست صدتایی برترین کتابهای جنایی به انتخاب انجمن جنایی‎نویسان امریکا که در میان آنها شمار بسیاری به فارسی ترجمه شده‎اند،  تلنگری بود برای برای یادآوری خاطره نوستالژیک کتابهای پلیسی و…

شاهین مالت» اثر دشیل همت جاودانه های ادبیات سیاه رمان پلیسی جنایی دوباره در بازار کتاب ایران رونقی گرفته و می رود پس از قریب به دو دهه کم توجهی دوباره در مرکز توجه مخاطبان و به تناسب مترجمان و ناشران قرار بگیرد. آثار پلیسی بسیاری به فارسی برگردانده شده و البته آثار شاخص…

خواب بزرگ» اثر ریموند چندلر جاودانه های ادبیات سیاه ریموند چندلر اولین رمانش «خواب بزرگ» را در سال ۱۹۳۹ و صرفا در عرض سه ماه به نگارش در آورد.  به زعم چندلر،  دو پلات از این رمان یعنی “جریان حق‌السکوت” و “ناپدید شدن” را از روی دو داستان «آدمکشی زیر باران» و «پرده» به…

در ستایش کمیسر مگره، ژرژ سیمنون و ادبیات پلیسی نوشتن زیر پوست دیگران/ رضا نجفی شهرت سیمنون بیشتر برای ۷۵رمان و ۲۸ داستان کوتاهی است که کمیسر مگره قهرمان آنهاست. او در ۱۹۳۰ این شخصیت معروف را که شهرتی مانند شرلوک هلمز و میسو پوآرو داشت برای نخستین بار در یک مجله کارآگاهی معرفی…

ادگار آلن پو، پدر سنت ادبیات کاراگاهی پیشگامان ادبیات پلیسی و جنایی (1) ادگار آلن پو که بزرگترین و در عین حال شوریده ترین شاعر آمریکایی به حساب می‎آید و داستان‎های پلیسی و ترسناک او در زمره برترین‎های این ژانر ادبی شمرده می‎شود در سال ۱۸۰۹ در شهر بوستون آمریکا به دنیا آمد. پدر…

سر آرتور کنان دویل؛ خالق معروف ترین کارآگاه همه ی دوران ها پیشگامان ادبیات پلیسی جنایی (2) شکی نیست که آرتورکنان دویل از معروف ترین نویسندگان ادبیات پلیسی و قهرمان آثار او شرلوک هلمز نیز یکی از معروف‎ترین مخلوقات ادبی جهان محسوب می‎شود، در ایران نیز شرلوک هلمز در کنار هرکول پوارو و خانم…

آگاتا کریستی؛ ملکه جنایت پیشگامان ادبیات پلیسی جنایی (3) ماری کلاریسامیلر معروف به آگاتا کریستی در سال ۱۸۹۰ در ایالت دوون انگلستان متولد شد. پدرش یک آمریکایی با نام فردریک آلوامیلر بود که در سال ۱۸۸۶ با کلاریسا میلر ازدواج کرده بود. کلاریسا دخترش ماری را از همان دوران کودکی تشویق به نوشتن می…

آگاتا، بانویی که قصه گویی را دوست داشت زهرا شکیب مهر آگاتا که از بچگی داستان تعریف کردن را دوست داشت، با خانواده کوچکش در یک شهر تفریحی انگلستان زندگی می‌کرد. دختر کوچولوی با استعداد دوستانش را دور هم جمع می‌کرد و ساعت‌ها برایشان قصه‌های عجیب و غریب تعریف می‌کرد. همین ذوق و علاقه‌اش…

هنر بسیار ساده‎ی تنها ماندن؛ ریموند چندلر و فیلیپ مارلو در سه پرده‎ حمید رضا صدر نام ریموند چندلر با ادبیات کارآگاهی عجین شده است. چندلر در کنار دشیل همت در ارتقای این نوع ادبی بسیار کوشید و نامش بر سر زبان‎ها افتاد. در مقام فیلم‎نامه‎نویس‎ چندلر با شاهکار بیلی وایلدر، غرامت مضاعف پا…

مردانگی و عشق در «خواب بزرگ» و «خداحافظ زیبای من» ریموند چندلر درون قلب مارلو/ کادی گریگرز - ترجمه‎ی محمد محسنی فیلیپ مارلو، کارآگاه خصوصی باهوش سری رمان‎هایی ریموند چندلر، به صورت یک آدم صریح و مورد پسند جامعه‎ی مردانه و عادی به خواننده معرفی‎ می‎شود. اما درون شخصیت‎پردازی چندلر از مارلو یک شکل…

مروری بر زندگی و آثار میکی اسپلین: مایک هامر وارد می شود! پیشگامان ادبیات پلیسی - جنایی (6)/ ترجمه: نیره رحمانی  «کسی‎که به اهمیت اسپلین عقیده نداشته باشد، بی‎شک ابله است!» گفتن این جمله درباره نویسنده‎ای که همواره به دلیل کیفیت آثارش از جنبه ادبی تحقیر شده؛ شاید عجیب به نظر برسد، اما وقتی…

مروری بر زندگی و آثار پاتریشیا های اسمیت: خالق آقای ریپلی! پیشگامان ادبیات پلیسی - جنایی (7) پاتریشیا های اسمیت، نویسنده داستان های معمایی و جنایی در سال ۱۹۲۱ در شهر تگزاس آمریکا متولد شد اما دوران کودکی او در نیویورک گذشت. پدر و مادرش هر دو از بازیگران فیلم های تبلیغاتی بوده و…

ریموند چندلر و فلیپ مارلو مارلوی چند ستاره / سیدجواد رسولی چندلر ۷ رمان نوشته که ۵ تا از آنها به فارسی ترجمه شده. کارآگاه تمام این رمان‌ها، «فیلیپ مارلو» است و مکان اتفاقات هم شهر لس‌آنجلس. تمام این داستان‌ها جذاب و خواندنی‌اند و از پشت نگاه تلخ و بدبین چندلر، تصویری از سوی…

منون: روایتگر بی‌وطنی و تنهایی (به مناسبت صد سالگی خالق مگره) پرونده ژرژ سیمنون در مد و مه (1) ویدا وفایی: درباره‌ی زندگی و آثار ژرژ سیمنون بسیار گفته و نوشته‌اند، اما مقالاتی که ویژگی‌های منحصر به فرد آثار او را مد نظر قرار دهند زیاد نیستند. آنچه داستان‌های سیمنون را از آثار نویسندگان هم‌دوره‌اش…

از روزگار رفته…(۱): دوئل ریموند چندلر و آلفرد هیچکاک! به همراه نامه چندلر به هیچکاک/ ترجمه مجتبی پورمحسن «از روزگار رفته…» فصلی‎ست در «مد و مه»که به خاطرات و اتفاقات چالب و خواندنی دنیای هنر و ادبیات می‎پردازد؛ نکاتی که گاه کمتر بدان پرداخته شده! *** نویسندگان بزرگ اغلب از هالیود متنفر بودند! ویلیام…

نگاهی به زندگی و آثار ژرژ سیمنون؛ نویسنده ای با ۲۰۰ رمان! ویژه نامه مد و مه برای صد سالگی ژرژ سیمنون (2) “ژرژ سیمنون”  یکی از پرکارترین نویسندگان قرن بیستم است، نویسنده ای که  طی حیات هشتاد و شش ساله اش بیش از ۲۰۰ رمان و تعداد زیادی داستان کوتاه خلق کرد.  او…

ژرژ سیمنون؛ نفرت از تصویر مادرانه درس هایی از ادبیات فرانسه ژرژ سیمنون/ ترجمه؛ سمیه نوروزی قضیه بسیار ساده است، و در عین حال دلخراش. پسر هفتاد سال دارد که او را بر بالین مادر محتضرش فرامی خوانند. سیمنون سالیان سال است که با شهرتی استثنایی و ثروتی افسانه ای در نزدیکی لوزان زندگی…

ژرژ سیمنون چگونه می نوشت؟ ترجمه: حسین عیدی‌زاده (ژرژ سیمنون صد ساله شد!) برای ژرژ سیمنون نوشتن مانند کار یک کاراگاه است، با اولین سرنخ شروع می‌کند و جلو می‌رود و کم کم داستان شکل می‌گیرد. ژرژ ژوزف کریستین سیمنون در ۱۲ فوریه سال ۱۹۰۳ در شهر لیژ بلژیک به دنیا آمد. پدرش دزیره…

معمای چندلر ویلیام گرایمز/ ترجمه؛ فریده صارمی نویسندگان اندکی آن گونه که ریموند چندلر لس آنجلس را از آن خود ساخت، شهری را به تمامی به خود اختصاص داده اند. از نگاه فیلیپ مارلو، کارآگاه اگزیستانسیالیست رمان های چندلر، خانه های ویلایی، آپارتمان های حیاط دار و بی سامانی آفتاب خورده آنچنان مسحورکننده است…

فوت‌ و فن جنایی نویسی ریموند چندلر بخش یکم: رقابت با مردگان/برگردان: مصطفی حسینیون ادبیات داستانی (fiction1) در تمام فرم‌هایش همیشه واقع‌گرا بودن را دوست داشته است. رمان‌های قدیمی و از مدافتاده که امروز به‌نظر ما خیلی تصنعی و به‌طرز مضحکی قابل‌پیش‌بینی هستند در چشمِ اولین خوانندگانشان اصلا این طور نبودند. مثلا نویسنده‌هایی مثل…

ادبیات جنایی ـ پلیسی چگونه جدی شد حمید رضا امیدی سرور برخلاف سینما که گونه پلیسی ـ جنایی و مشخصا سینمای نوار (درام‌های جنایی هالیوودی)، از بدو ظهور تفاوتی با دیگر گونه‌ها نداشت؛ ادبیات جنایی مسیری کم و بیش پرفراز و نشیب را پشت‌سر گذاشت تا در جایگاه یک اثر ادبی صرف‌نظر از ویژگی…

فلیپ مارلو؛ شمایلی جاودان در ادبیات و سینما خداحافظی با مارلوی خسته/ مهدی یزدانی خرم فیلپ مارلو مخلوق ریموند چندلر بزرگ، ازجمله شمایل‎های ماندگار و فراموش‎ناشدنی دنیای ادبیات  است. کاراگاهی تلخ‎اندیش و حاضر جواب که در زمان لازم با دیالوگ‎های طلایی چندلر، دیگران را متلک باران می‎کند، متلک‎هایی که اگر خنده ‎را بر لبان…

نگاهی به «به‎خاطر بلیندا» اثر شارل اگزبرایا، ترجمه عباس آگاهی اقتدا به سنت های رمان کاراگاهی/ حمید رضا امیدی سرور «به‎خاطر بلیندا» نخستین رمانی‎ست که از شارل اگزبرایا به فارسی در آمده، آن هم با ترجمه‎ای شایسته از عباس آگاهی، مترجم پرکار و علاقه‌مند به ادبیات پلیسی جنایی که ظرف دو سه سال اخیر،…

بزرگان ادبیات پلیسی(۱): آگاتا کریستی ملکه ی جنایت/ علی رضا افشاری “من پیش از هرچیز منظورم از نوشتن کتاب پلیسی، سرگرم کردن خواننده است و بعد ساختن دنیائی خوب و خالی‎ از گناه. می‎دانید که در قدیم اخلاقیون تمام آثارشان را با نابودی‎ ظالم و امحای ستم خاتمه می‎دادند. از این نظر من هم…

رمان سیاه چیست؟ متن زیر نوشته کوتاهی‎ست در تعریف رمان پلیسی، به شکلی کلی‎نگرانه و فرهنگنامه‎ای، از این منظر که نوع پلیسی جنایی به عنوان یکی از گونه‎های رمان‎نویسی دارای چه ویژگی‎هایی‎ست. در ادامه نیز یادداشت کوتاهی خواهید خواند درباره رمان سیاه که در واقع نوع دگرگون شده رمان پلیسی‎ست، و از نیمه نخست…

شناسی داستان پلیسی علی رضا افشاری ادگار آلن‎پو، شاعر و نویسنده آمریکایی (۱۸۴۹-۱۸۰۹) با نوشتن داستان “قتلهای خیابان مورگ” که در آن فردی هوشیار از جنایتکاران و پلیس سبقت می‎گیرد، کارآگاه دوپین را خلق‎ کرد: این شخصیت مورد توجه نویسندگان دیگر قرار گرفت و کم‎کم “سبک پلیسی” یا “ادبیات سیاه” شکل گرفت. داستان پلیسی،…

قصه ‏های من، شرح دردهایم بوده ابراهیم گلستان چهره ای ست یگانه در تاریخ ادبیات داستانی معاصر و همچنین تاریخ سینمای این دیار خاصه سینمای مستند، از معدود کسانی که اگر چه به یک حوزه از هنر بسنده نکرد و تجربه ی کار در حوزه ای دیگر را نیز به کارنامه خود افزود، اما…

بالاتر از هر بلند و بالایی دیدار با ابراهیم گلستان/ سیروس علی نژاد گفته‎های ابراهیم گلستان همواره شنیدنی، جذاب و آموزنده است (و البته در بسیاری موارد جنجال برانگیز)، شاید برخی با این عقیده چندان موافق نباشند، که این هم بر می‎گردد به همان ویژگی جنجال برانگیزی این حرفها، چرا که گلستان رک و…