یادداشتی برای آنها که به طولانی نوشتن عادت دارند

غرض اينكه حقير دستم به كوتاه نوشتن نمي‎رود، هرچه نيت مي‎كنم كوتاه بنويسم سر آخر طولاني از كار در مي‎آيد. كوتاه نوشتن خودش هنر است، البته نه اين كوتاه‎نويسي‎ها كه در فضاي وب‎نويسي رايج است و طرف در چند جمله خيلي راحت و خودماني اعلام نظر مي‎كند كه فلان كتاب خوب است، بهمان كتاب بد است و خيلي هنر كند دوخطي هم درباره‎ي احساس شحصي‎اش مي‎نويسد كه مثلا با اين كتاب حال كرده‎اند يا نه و از اين دست. هرچند بايد صفحه كليد رايانه بعضي‎ها را كه اساسي مي‎نويسند، بوسيد (يادتان هست كه قديم قلم طرف را مي‎بوسيدند يا چيزي در همين مايه‎ها)!

مطلب كوتاه خوب است اما از آن نوع كه فشرده و با رعايت ايجاز و با اشاره به اساسي‎ترين وجوه يك اثر نوشته شده باشد و در همين مختصر نيز كدهايي بدهد كه خواننده‎ي آن رهيافت بهتر و دريافت كاملتري از اثر مورد بحث پيدا كند. اين جور نوشتن هنري‎ست كه خيلي‎ها منجمله نگارنده از آن بي‎بهره‎اند. به شخصه هرچه سعي مي‎كنم مطلب‎هايم 500 كلمه بيشتر نشده و در همين حجم همه‎ي حرفم را بزنم، نمي‎توانم و دست آخر مي‎رود بالاي 1000 و يا 1500 كلمه و حتي بيشتر! بعد هم به خودم مي‎گويم، مرد حسابي كي حوصله دارد مطلب به اين بلندي را آنهم در اينترنت بخواند؟ جماعت خيلي هنر كنند نگاهي به پاراگراف اولش مي‎اندازند و بعد هم به خاطر اينكه طولاني‎ست، بي‎خيالش مي‎شوند. تازه اگر كساني خيلي علاقه‎مند باشند، احتمال دارد اين مطالب را سيو(save) كنند و خواندنش را بگذارند براي زماني كه هيچوقت فرا نمي‎رسد، همان كاري كه خود نيز وقتي با مطالب مفصل اما ارزشمند در سايت‎ها و وبلاگها روبرو مي‎شوم، انجام ميدهم. هارد لبتابم نيز پر است از اين گونه مطالب كه معلوم نيست كي قرار است از خجالت آنها درآيم، مطالبي كه مدام بر تعداد آنها افزوده مي‎شود و پروژه خواندن آنها هم شكل ناممكن‎تري به خود مي‎گيرد.

همانگونه كه رويه انتشار مجلات چاپي (كاغذي)، جنس و به ويژه حجم مطالب مورد استفاده در آنها را تحت‎الشعاع قرار مي‎دهد، فضاي مجازي و رسانه‎هاي مرتبط با آن نيز بر چند و چون اين مطالب موثرند. براي نمونه آن مطالب مطولي كه در فصلنامه‎هاي تخصصي منتشر مي‎شوند، به درد روزنامه نمي‎خورد. هرچند كه خود اين ماجرا هم وحي منزل نيست، چراكه  گاه در روزنامه‎ها مطالب بسيار مفصل و دشواري را مي‎بينيم كه طرف هشت ساعت زمان كار اداري‎اش را هم صرف آنها كند تمام نمي‎شوند و به ندرت كسي حوصله كند آنها را همانروز بخواند، پس خواندنش به بعد حواله مي‎شود كه سرانجامش در بالا آمد.

در فضاي مجازي هم ماجرا همين گونه‎ست، شايد سايت‎ها و مجلات الكترونيكي، از مطالب بلندترهم استفاده كنند اما لااقل در مورد نوشته‎هاي وبلاگي به جرأت مي‎توان گفت اگر مي‎خواهيد خوانده شوند، بايد كوتاه بنويسيد، موجز و خواندني كه حرف براي گفتن داشته، حداكتر 500 كلمه!

بعد از يك عمر مطول‎نويسي، دارم تمرين مي‎كنم كوتاه بنويسم؛ مي‎دانيد كه در مجلات هرچه حجم مطلب بيشتر باشد، پول بيشتري مي‎گيري، اينجا هم كه از پول خبري نيست، اگر طولاني بنويسي از كيسه‎ات رفته… اي واي 500 كلمه‎ام تمام شد!…