رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

از اقالیم دگر

چگونه جریان تبادل اطلاعات جهان را دگرگون کرد!

در روزگاری که جهان چنان دستخوش تغییر و تحول شده که جمیع جماعت به نوشته‌های تلگرافی خو کرده‌اند، اگر بخواهیم مختصر و مفید به کتاب «عصر اطلاعات» اثر مانوئل کاستلز بپردازیم؛ به گمانم این اشاره از همه گویاتر است که اثر حاضر به لحاظ اهمیت، کتابی است همپایه‌ی «سرمایه» اثر کارل مارکس

ادامه مطلب

زیاد و کم گوگول/ احمد اخوّت

راوى نمازخانه کوچک من، هوشنگ گلشیرى، مى‏گوید: پدرش گفت همه دارند. هر کس را که نگاه کنى یک چیزى دارد، اضافه یا کم. در مورد راوى چیز اضافه تکه گوشت سرخى بى‏ناخن کنار انگشت کوچک پاى چپش است. نمى‏شود گفت شش انگشتى است. فقط تکه‏اى گوشت زاید دارد که هر چند کوچک و ظاهراً بى‏اهمیت…

ادامه مطلب

داریوش مهرجویی

نگاهی به تأملات فلسفی و زیبایی شناختی “داریوش مهرجویی”

آقای اسحاقیان! شما منتقد ادبیات داستانی هستید. اولین سؤالم این است که چرا میخواهید در مورد تأملات فلسفی “مهرجویی” گفت و گو کنید و اصولاً شما چه علاقه ی خاصی به این سینماگر و کارگردان روشنفکر دارید؟

ادامه مطلب

عمران راتب؛ فرارَوی از اراده، و برگشت جاودانی

تراژدی اساسی ترین ویژگی هستی است”. این را نیچه گفت و برای اینکه تراژدی را قابل رؤیت کند می بایست یک قهرمان تنها بسازد. و زرتشت را ساخت. و نام زرتشت را به او داد زیرا معتقد بود که در نگاه پارسِ باستان زمین را هم چون در یک کلیت می دیدند

ادامه مطلب

افتخار می‌کنم که کتاب نمی‌خوانم!

کانیه وست، رپر و سلبریتی آمریکایی، در مصاحبه‌ای به مناسبت انتشار کتاب خودش گفته بود «اهل کتاب نیستم» و «افتخار می‌کنم که کتاب نمی‌خوانم». در همان روزها سم بَنکمَن ‌فرید، اعجوبۀ سابق دنیای فناوری، نیز به خبرنگاری گفته بود «به نظرم اگر کتاب بنویسید یعنی گند زده‌اید، همه‌چیز را می‌شود در یک پست وبلاگی شش‌پاراگرافی…

ادامه مطلب

زیرکی از کِی این‌قدر مایۀ دردسر شد؟

اسکار وایلد، که خودش آدم خیلی زیرکی بود، جایی نوشته است «من از زیرکی به ستوه آمده‌ام، این روزها همه زیرک‌اند». لودویگ ویتگنشتاینِ فیلسوف هم از این فکر که «صرفاً زیرک» است در عذاب بود و به خودش و دیگران خرده می‌گرفت که چرا زیرکی را بالاتر از خِرد و حکمت حقیقی می‌نشانند. زیرکی، حتی…

ادامه مطلب

تجدد در ایران

روشنفکری ایران و مدرنیته؛ رویارویی نخستین/ فرزین وحدت

استدلال من در این نوشته این است که رویارویی روشنفکری ایران با مدرنیته در نیمه دوم سده نوزدهم ، با اقتباس دو جنبه متنافر ولی کاملاً وابسته مدرنیته مشخص می‌شود :یکی پذیرش عنصر بالقوه رهایی‌بخش مدرنیته، و دیگری بخش “تاریک‌تر” مدرنیته، یعنی جنبه‌ای از جهان مدرن که بیشتر به سلطه و شئی‌ وارگی هدایت‌گر‌ است.…

ادامه مطلب

سانسور بدست بی‌سوادان اسبابِ نابودیِ فرهنگ است

بزرگداشت زبان فارسی و شعر و چهره‌های هنری و نویسندگان بزرگ، چه قدیم چه جدید، این‌ها به‌حرف نیست. ما اگر صدها روز هم داشته باشیم در سال به‌نام این‌ها و هی مقاله بنویسیم و هی بگوییم این‌ها آدم‌های بزرگی بودند و چنین و چنان، فایده‌ چندانی نخواهد داشت

ادامه مطلب

نیچه در آستانۀ فروپاشی / جان گری

«صبر کن چای سرد شود بعد بخور؛ از الکل، جمعیت، مطالعه، و نامه‌نوشتن پرهیز کن؛ شب‌ها لباس گرم بپوش؛ گهگاه ریواس بخور؛ موقع صبحانه پیش‌بند بزن؛ دفتر یادداشت فراموشت نشود». این تذکرات، که لسلی چمبرلین آن‌ها را در کتابش با نام نیچه در تورین آورده است،

ادامه مطلب

وجدانِ بیدارِ جامعه/آریامن احمدی

«گوش کنید! همگی گوش کنید! پدرانِ بنیانگذارِ آمریکا، به مطبوعات آزاد، امنیتی را که باید داشته باشند، دادند، تا نقشِ ضروری‌شان را در دموکراسی انجام دهند. رسانه‌ها باید به ملت خدمت کنند، نه دولت!» این دیالوگِ پایانیِ فیلم «پُست» (۲۰۱۷) به کارگردانی استیون اسپلیبرگ و بازی مریل استریپ و تام هنکس است؛ یکی از تاثیرگذاترین…

ادامه مطلب

زنانِ بی‌سرزمینِ من / آریامن احمدی

«سرزمین من» که نامش «ایران» است، بی‌هیچ پیشوند یا پسوندی، قدمتی هفت تا هشت‌هزار ساله دارد: در این سرزمین کهن، زنانِ بسیاری بالیدند، زنانی با گرایش‌های سیاسی و مذهبی گوناگون از قومیت‌های مختلف. هیچ‌کدام به دلیل مذهب یا قومیت، بر دیگری ارجحیت ندارد.

ادامه مطلب

«هواردز اِند» شاهکار ای.ام. فورستر

نگاهی به «هواردز اِند» شاهکار ای.ام. فورستر / فرشید معرفت

ادوارد مورگان فورستر (۱ ژانویه ۱۸۷۹-۷ ژوئن ۱۹۷۰) رمان‌نویس شهیر بریتانیایی که به مدت بیست سال نامزد جایزه نوبل ادبیات بود، نویسنده برخی از مهم‌ترین رمان‌های قرن بیستم است، از جمله «اتاقی با یک منظره» (۱۹۰۸)، «هواردز اِند» (۱۹۱۰) و «گذری به هند» (۱۹۲۴). هر سهِ این رمان‌ها در فهرست‌های بزرگ صد رمان برتر انگلیسی‌زبان…

ادامه مطلب

اسلاوی ژیژک: به قهرمانان پرمخاطره تری نیاز خواهیم داشت/ فرزام کریمی

از تو اجازه می خواهم که ابتدا شادی و خوشحالی ام را نشان دهم,خوشحالم که آزاد هستی و به تلاشت ادامه می دهی.البته تو همبستگی کاملی با زونا ﭘارا داری,همچنین از عملکرد ﭘوسی رایت کاملاً حمایت می کنم

ادامه مطلب

روسها و هنر قتل روشنفکران/ سمیه مهرگان

نخبه‌کُشی روس‌ها چگونه به قتلِ نویسندگان، شاعران و روشنفکران‌ خود دست می‌زنند؟ سمیه مهرگان قرن بیستم قرنِ تبدیلِ «انسان» به «ناانسان» بود؛ آلمان‌های نازی ملت‌های دیگر را به‌زیرِ یوغ خود می‌آوردند تا غرورِ کاذب را به نژادِ برترِ آریایی‌شان بدهند؛ برعکسِ نازی‌ها، حکومت‌های کمونیستی شوروی و چین، جدا از سرکوب ملت‌های دیگر، در نابودی…

ادامه مطلب

با رویکرد میان متنی (۲) و حل معمای “ذوالقرنین، کوروش کبیر و اسکندر مقدونی”در “داراب نامه ی طرسوسی”/ جواد اسحاقیان

  حقیقت، این است که من سالها پیش کتابی با عنوان “با بوطیقای نو در دارابنامه ی طُرسوسی” نوشته بودم که آن را در کلاس “رویکردهای نو در نقد ادبی یا “بوطیقای نو” در “بنیاد فردوسی توس” (مشهد) تدریس میکردم.

ادامه مطلب

دیالوگ ادبی و دیالوگ سقراطی/ علی‌محمد اسکند‌ری‌جو

یونان امروز که در شمار کشورهای فلاکت بار اتحادیه اروپاست، بابت “دیالوگ” یک سقراط به سقراط بدهکار است. این ملت دیگر نمی تواند به یونان باستان بنازد آنگاه که با قربانی کردن این اندیشمند، سقوط فرهنگی آن کشور متجلی شد

ادامه مطلب

درحاشیه و متن جشنواره چهلم (۲)/ برنده‌‌ای که بازنده شد!

تجربه سالهای گذشته نشان داده فیلم های افتتاحیه جشنواره چندان امیدوارکننده ازکار در نمی‌آیند، هرچند امسال ظاهرا ترتیب نمایش فیلمها با قرعه کشی بود؛ اما تماشای «بیرو» نشان داد که ظاهرا قرار نیست این قاعده شکسته شود

ادامه مطلب

مهدی بازرگان

یادِ مهدی بازرگان؛ اندر نمردن آن عاشق

این متن را بیست‌وهشت سال قبل نوشتم. عنوانش این بود: اندر نمردن آن عاشق. با شنیدن خبر درگذشت زنده‌یاد بازرگان، از هیاهوی کار و درس و غربت یکسره پرتاب شدم به دنیای روشن خاطراتی که زیسته بودم.

ادامه مطلب

آرامش دوستدار

آنگاه نیچه، اینک فیلسوف دین گریز/ علی‌محمد اسکندری‌جو

این رنج نامه رقیق را چنان آهسته بخوانیم مبادا بشکند شیشه “سکوت” نویسنده اندیشمند؛ در این هنگامه فرهنگی که بسیاری معنای فلسفه و هدف آن را به درستی نمی دانند و نمی خواهند هم بدانند اما می خوانیم که آرامش دوستدار “فیلسوف” ایران است

ادامه مطلب

تراژدی پس از مرگ سقراط/ نادر شهریوری (صدقی)

مرگ سقراط از مهم‌ترین وقایع تاریخی و نقطه شروعی در تاریخ ایده‌پردازی است. در مرگ‌طلبی سقراط آرمانی وجود دارد که همچون هر آرمانی باعث خوش‌بینی و برانگیختی است تا بدان اندازه که فرد خودانگیخته –آرمان‌خواه- می‌تواند بر مرگ فائق آید

ادامه مطلب

خویشاوندی فلسفه و ادبیات / علی محمد اسکندی‌جو

به درستی نمی دانم اگر قرار باشد فریدریش نیچه آلمانی و خالق “چنین گفت زرتشت” را فیلسوف بشناسیم، به این سیاق پس فیودور داستایفسکی روسی و آفریننده “جنایت و مکافات” را چه بخوانیم؟ آیا او را هم به مثابه یک فیلسوف بشناسیم یا اینکه صرفا وی  را یک داستان نویس بنامیم؟

ادامه مطلب

اسلاوی ژیژک: آنان که فریب نخورده‌اند بیشتر بر خطا هستند

به‌تازگی شاهد افول تدریجی اقتدار چیزی هستیم که لکان نامش را «دیگری بزرگ» نهاده بود، فضای مشترکی از ارزش‌های جمعی که در درون آن تفاوت‌ها و هویت‌های ما مجال رشد پیدا می‌کند. این پدیده اغلب به غلط به‌عنوان «عصر پساحقیقت» توصیف می‌شود

ادامه مطلب

اردشیر زاهدی به روایت مجید تفرشی

هوشنگ گلشیری، از مهم‌ترین داستان‌نویسان ایرانی است. او سال ۱۳۱۶ در اصفهان به دنیا آمد و سال ۷۹ در تهران از دنیا رفت. کارگاه‌های داستان‌خوانی گلشیری که در دهه ۶۰ پایه‌گذاری شد و تا نیمه دوم دهه ۷۰ هم ادامه یافت،

ادامه مطلب

یک مصاحبه منتشر نشده با گابریل گارسیا مارکز

این مصاحبه حاصل دو دیدار دوستانه «ریموند لزلی ویلیامز» با «گابریل گارسیا مارکز» است؛ ویلیامز اولین گفت‌وگوی خود را سال 1987 در خانه خالق «صد سال تنهایی»‌ انجام داد. او درباره این ملاقات نوشته است: در اولین دیداری که در ماه می به صورت گپی دوستانه صورت گرفت، مارکز چندین تصویر از کلمبیای قرن نوزدهم…

ادامه مطلب

صد فیلم محبوب تاریخ سینما (به انتخاب نشریه سینمایی هالیوود ریپورتر)

نشریه سینمایی هالیوود ریپورتر فهرستی از 100 فیلم محبوب تاریخ سینما را همراه با اطلاعات آماری قابل توجه منتشر کرده است که در این فهرست فیلم «پدرخوانده» ساخته مشهور «فرانسیس فورد کاپولا» در مکان اول دیده می‌شود.   2120 فعال مطرح در عرصه سینما با شرکت در نظرسنجی نشریه سینمایی هالیوود ریپورتر اقدام به معرفی 100 فیلم…

ادامه مطلب

فراز و فرودهای زندگی یک نویسنده؛ زندگی اسرارآمیز رومن گاری

99 سال از تولد رومن گاری نویسنده مشهور و پر اعجاب دنیای ادبیات می‌گذرد. نویسنده‌ای که در ایران او را بیشتر با خداحافظ گری کوپر می‌شناسند. به گواه بسیاری از منتقدین او یکی از عجیب و غریب‌ترین نویسنده‌ها و شاید دروغگوترین آنها در جهان باشد. دو یادداشتی که در ادامه مطلب می‌خوانید شما را با…

ادامه مطلب

هرتا مولر کجا هرتا مولر شد!/ مختصری در مورد حکومت دیکتاتوری نیکلای چائوشسکو

در روز کریسمس 1989، نیکلای چائوشسکو رئیس جمهور 22 سال گذشته رومانی، درست در مقابل ساختمانی که در آن خود و همسرش در محاکمه‌ای تقریبا یک ساعته به مرگ محکوم شده بودند، بر زمین زانو زد. کشورهای هم‌پیمان ورشو یکی پس از دیگری سقوط می‌کردند و نهایتا بهار به آغوش رومانی بازمی‌گشت. النا چائوشسکو همسر…

ادامه مطلب