نقد فیلم شیفت شب ساخته نیکی کریمی + گفتگو با نیکی کریمی و دیگر عوامل فیلم

نقد فیلم شیفت شب ساخته نیکی کریمی

مهرزاد دانش
کنجکاوی زن در مورد خستگی و بی‌حوصلگی فزاینده‌ی شوهر، به کشف اشتباه هولناک مرد می‌انجامد و بعد از چند فقره خرده‌بحران زناشویی، ماجرا با همت و دلسوزی زن رو به بهبودی می‌رود. کریمی این قصه را شسته‌رفته تعریف می‌کند و به هر حال در این معرکه‌ی پرتراکم فیلم‌هایی که الفبای قصه‌گویی را هم بلد نیستند، برای خودش غنیمتی است. اما فیلم همین است. به عمق نمی‌رسد. لحظه‌های به‌یادماندنی ندارد و در حد خودش باقی می‌ماند. می‌توان به همین قانع بود، ولی در فیلم جاگذاری‌هایی وجود دارد که توقع را بالا‌تر از این حد می‌برد. اشاره به زن همسایه‌ی مطلقه (که خود کریمی نقشش را بازی می‌کند)، رفت‌و‌آمدهای پنهانی گوشه‌و‌کنار پارکینگ، اله‌مان‌هایی مثل دوختن لحاف و رانندگی مزون عروس و… از همین جمله است که نشان از دقت نگاه فیلم‌ساز و فیلم‌نامه‌نویس دارد، ولی همین پتانسیل‌ها با تمهیدهای سرسری مانند پیدا کردن کارت محل کار مرد در کیف زن یا حل بخشی از مشکل با پول خواهر و یا پنهان شدن در کمد و… مخدوش می‌شود. فیلم اثر محترمی است، ولی محدوده‌اش کم است. می‌شد با تعمیق و پیچیدگی‌های بیش‌تر در فضای درام و موقعیت‌ها و انگیزه‌های شخصیتی، این محدوده را پروپیمان‌تر کرد./ بسایت ماهنامه فیلم

****

پرده برداري از رازهاي يك زندگي
نگاهي به فيلم «شيفت شب» ساخته نيكي كريمي

پژمان مجيدي

نيكي كريمي كه در آثار گذشته اش از فيلم مستند «داشتن يا نداشتن» تا آخرين ساخته اش «سوت پايان» نشان داده است كه دغدغه مسائل اجتماعي را دارد در تازه ترين فيلمش نيز با عنوان «شيفت شب» با يك داستان زن محور نوشته خودش و علي اصغري اين دغدغه را پررنگ تر نسبت به قبل به تصوير كشيده است. در مركز ثقل اين درام زنانه «ناهيد» با بازي ليلازارع قرار دارد كه فيلمبرداري عليرضا برازنده و موسيقي كارن همايونفر تماشاگر را با لحظات شك و ترس و دلهره و ترديد اين زن همراه مي كند. درنقطه مقابل او «فرهاد» همسرش قرار دارد كه نقش آن را محمدرضا فروتن بازي مي كند. مردي ورشكسته، با افكاري تلخ و بي ميل به زندگي و خانواده. به اين دو گوهر خيرانديش، سحر قريشي، امير آقايي و اميرحسين آرمان را در نقش هاي مادر و خواهر ناهيد، شخص طلبكار و برادر فريد اضافه كنيد كه هر يك نقشي در پيشبرد و دامن زدن به حوادث يا آرام كردن جريان قصه يي دارند كه ناهيد در آن تا لحظات آخر همچنان در تب و تاب است. «شيفت شب» در خلال داستان و پرده برداشتن از راز فرهاد توسط همسرش ناهيد، بر اين نكته صحه مي گذارد كه براي داشتن يك رابطه محكم و جامعه اي سالم بايد از حال يكديگر باخبر بود و از يكديگر حمايت كرد. اين مضمون زماني از ديد كارگردان جذابيت پيدا مي كند كه شخصيت خود را زني انتخاب مي كند كه با وجود سختي و مشكلات زندگي اش در كمال استيصال آگاهانه پشت مرد خود مي ايستد و سعي دارد راز مرد را براي خود نگه دارد. لحظات سخت شخصيت ناهيد و تلاش او براي پي بردن به راز همسرش در ساختاري پيچيده و مركب با ديگر عناصر روايي سينما يعني فيلمبرداري، موسيقي و صدا، كارگردان را به تصوير كشيدن اين لحظات دشوار ياري داده است. انتخاب زواياي مناسب، ميزانسن هاي دقيق، ديالوگ هاي محدود و… به دنبال اين است كه حالت مختلف روحي ناهيد، درگيري ها، تقابل بين بازيگران و همچنين لحظات عاطفي بين زن و مرد را نشان داده و يك جايي تلنگر خود به مخاطب را وارد كند. همدلي با شخصيت ناهيد از همان سكانس هاي اول فيلم شروع مي شود و تماشاگر را آرام آرام به دنيايي وارد مي كند كه در تقابل با نگاه عميق ناهيد است: زني كه در ميانه اين دنياي حسابگر و كليشه اي مي خواهد راز همسرش را حفظ كند و درد هايي كه بايد به دوش بكشد. نيكي كريمي در «شيفت شب» برشي از زندگي معمول جامعه را ارايه كرده است كه با توجه به شرايط اجتماعي روز خانواده سه نفره فرهاد درگير آن شده است. ايده «مشكلات اجتناب ناپذير اقتصادي» در جامعه امروز و تبعات بعضا سنگين و جبران ناپذيرش براي هر جمعي دستمايه يي است كه نويسندگان فيلمنامه بر اساس طرحي از محمود آيدن اساس نگارش فيلمنامه قرار داده اند. هر چند كارگردان فيلم با به تصوير كشيدن اين مشكلات سعي در نشان دادن تاثير مثبت همراهي با هم در خانواده و همچنين نقش زن در اين بين را داشته است. بايد بگويم كه برخي لحظات در داستان «شيفت شب» تماشاگر را ياد «سارا»ي داريوش مهرجويي مي اندازد كه البته بايد گفت اين نقصاني در كار كارگردان به حساب نمي آيد. «شيفت شب» نيكي كريمي به نسبت كارهاي قبلي اين كارگردان به سينماي قصه پرداز نزديك تر است و به مسائل روز مانند مشكلات اقتصادي نگاه كامل تري دارد. / اعتماد / ش 3180

****

نگاهی به فیلم شیفت شب ساخته نیکی کریمی

به سوی سینمای اجتماعی

محسن بیگ‌آقا
گاه مفاهیم ساده‌ای مثل شرافت که می‌توانند پیش‌پاافتاده و حتی کلیشه‌ای قلمداد شوند، با یك بیان غیرمستقیم هنری احیا می‌شوند. شیفت شب درباره‌ی مردی است که با باز شدن گره‌هاى بدبینی و عدم اعتماد با شرافت از میدان بیرون می‌آید و در مقابل همسرش سربلند می‌شود. او که کار روزانه و آبرویش را از دست داده، در شیفت شب جبران مافات می‌کند. نیكی كریمی در دنیای تلخ امروزی و سینمای پر از حقه و ترفندهای پیچیده، این بار روزنه‌ای از امید و ادامه‌ی زندگی را رودرروی تماشاگر می‌گشاید. جالب این‌که این بار فیلم‌ساز زنی که با فمینیسم هم در آثارش بیگانه نیست، از شرافت مردی دفاع می‌کند که همسرش ایمان و باور خود نسبت به او را از دست داده است. اما تماشای فیلمی مانند شیفت شب می‌تواند سؤال‌برانگیز هم باشد. این‌كه نیكى كریمى طى ده سالى كه به كارگردانى روى آورده، از نگاه فرمالیستى فیلم‌هاى نخستین، حالا به سینماى اجتماعى روى آورده، نكته‌اى است كه مورد مخالفت عده‌اى از منتقدان قرار گرفته. آن‌ها معتقدند سینماى ایران به اندازه‌ی كافى فیلم‌ساز اجتماعى دارد، اما آن‌چه نایاب است، فیلم‌سازانی با سبك خاص است. این بحث قبلاً در مورد رضا میركریمى هم مطرح بوده: در حالى كه او قابلیت ساخت فیلم‌هاى شلوغ، عظیم و پرحادثه را دارد، به سینماى ساده و كم‌شخصیتى روى آورده كه بسیارى از كارگردان‌هاى دیگر قادر به كار در آن مسیر هستند. به هر حال کاری از ما در این زمینه برنمی‌آید. پس باید به نظر آن‌ها و مسیری که انتخاب می‌کنند احترام گذاشت. در شیفت شب دیگر از كارهاى جسورانه‌ی فیلم‌ساز با نور و تاریکی اثرى نیست و تمركز بر روى مضمون و روایت قصه است. ریتم فیلم با جست‌وجوهای زن و باز شدن گره‌هایی که هر بار او را با تمام وجود متعجب می‌کند، خوب از کار درآمده و جذاب است. گرچه در قصه‌ی فیلم هم گاه حضور شخصیت‌های خشنی که به یک‌باره با گرفتن طلب‌شان رمانتیک می‌شوند، غیرقابل‌باور می‌نماید. چنان‌که انتظار هم می‌رفت، توجه به بازى‌ها همچنان در فیلم‌های کریمی دیده می‌شود و بازی زنانه و زیر پوستى لیلا زارع بین بازیگران فیلم برجسته است. / وبسایت فیلم

*****

گزارش نشست رسانه ای فیلم «شیفت شب» ساخته نیکی کریمی

کریمی: خیلی‌ها من فیلمسازی مرا جدی نمی گیرند

نیکی کریمی گفت: 10 سال است که کارگردانی می کنم اما فیلمسازی من را جدی نمی‌گیرند و این موضوع باعث شده خیلی‌ها گمان کنند من فیلم اولی هستم. چرا نباید من را در لیست کارگردان ها قرار دهند.

به گزارش مد و مه،  نشست رسانه‌ای فیلم سینمایی «شیفت شب» به کارگردانی نیکی کریمی بعد از نمایش این فیلم در کاخ جشنواره برگزار شد.

بر اساس این گزارش، در این نشست خبری که اجرای آن را شاهین امین برعهده داشت، نیکی کریمی، لیلا زارع، محمدرضا فروتن و امیرحسین آرمان حضور داشتند. این نشست زمان کوتاهی داشت و بسیار مختصر مفید برگزار شد.
در ابتدای این نشست نیکی کریمی کارگردان «شیفت شب» درباره سوژه چهارمین ساخته سینمایی‌اش گفت: مهر ماه سال گذشته در پی سوژه‌ای برای فیلم بعدی بودم تا اینکه با طرح محمود آیدن برخورد کردم.
وی ادامه داد: فیلمنامه این طرح را در مدت زمان یک ماهه نوشتم، مراحل پروانه ساخت انجام شد و شهریور ماه ۹۳ آن را بازنویسی کردم. به موازات طی شدن مراحل پیش تولید به دنبال بودجه بودیم و در نهایت مهرماه امسال «شیفت شب» را کلید زده و در ۴۵ جلسه فیلمبرداری کردیم.
بازیگر فیلم سینمایی «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» در واکنش به این سوال که چرا در فیلم شعارزدگی بیش از اندازه دیده می‌شود اذعان داشت: به هیچ عنوان در «شیفت شب» شعارزدگی دیده نمی‌شود. این فیلم مسایل جامعه را در زمان بحران‌ها و مشکلات ناشی از تحریم های اقتصادی نشان می دهد. در این فیلم تاثیری که جامعه بر کانون خانواده می گذارد برایم مهم بود و می خواستم آنرا نشان دهم.
کریمی افزود: بازی بازیگران در «شیفت شب» نه تنها گل درشت نیست بلکه کاملا زیر پوستی است. در فیلم من، شخصیت زن محترم، فداکار و مسئول است. «شیفت شب» درباره یک زن ایرانی است که خود را در کانون خانواده نشان می‌دهد.
این کارگردان اظهار کرد: مخاطبان ما فیلم هایی را می پسندد که شبیه به خیانت‌های موجود در جامعه است اما من ترجیح می دهم در مورد درد جامعه صحبت کنم و فیلم بسازم.
کارگردان فیلم سینمایی «سوت پایان» با اشاره به ۲۵ سال فعالیت‌ هنری خود بیان کرد: ۱۰ سال است که کارگردانی می کنم اما فیلمسازی من را جدی نمی‌گیرند و این موضوع باعث شده خیلی‌ها گمان کنند من فیلم اولی هستم. چرا نباید من را در لیست کارگردان ها قرار دهند. / فارس