اشتراک گذاری
غوطه در دنيايي معصوم و دست نخورده
نگاهي به رمان «ميز گربه» نوشته مايكل اونداتيه
مايكل اونداتيه كانادايي – سريلانكايي كه نويسنده كتاب هاي «در پوست شير»، «بيمار انگليسي» و «شبح آنيل» هم هست، در رمان «ميز گربه» به جست وجو و واكاوي گذشته خود تا دوران كودكي اش عقب مي رود.
به خاطر سفري كه در كودكي با كشتي به شرق كرده است. اگرچه خود او ادعا مي كند كه هيچ يك از اتفاقات آن سفر را به ياد ندارد و «ميز گربه» هم يك اتوبيوگرافي نيست، اينكه او مجبور بوده تمام ماجراها را يكي يكي از خودش دربياورد و سفري را بسازد كه يكسره با سفر كودكي هايش متفاوت است، اما نشانه هاي برجسته اي از انطباق داستان «ميز گربه» با داستان زندگي او موجود است. روايت رمان اگرچه با راوي سوم شخص آغاز مي شود اما ديري نمي گذرد كه به اول شخص تغيير چهره مي دهد. راوي در جايي مي گويد: «من مي كوشم بفهمم كه اين پسر روي عرشه اين كشتي چه كسي بود. شايد حتي نتوانم از سكوت عصبي او روي تخت باريك، از اين ملخ سبز يا سوسك كوچك، دركي داشته باشم، گويي او تصادفا، بدون علمي به اين عمل، به زمان آينده قاچاق مي شد». «مايكل»، شخصيت اصلي رمان (كه هم نام نويسنده هم هست) در يك سفر اُديسه وار و بي زمان رها شده است. خواننده تا صفحه ١٧٢ كتاب حتي نمي داند كه اين ماجراها در چه زماني اتفاق مي افتند.
در واقع «ميز گربه» داستان سفر سه پسر بچه با نام هاي «مايكل» و «رمضان» و «كاسيوس» است: ورود آنها به دنياهايي عجيب و رازآلود و از سرگذراندن تجربه هايي تلخ و رويايي با اين واقعيت كه دوستي شان مي تواند هر لحظه به تكانه اي از هم بپاشد. در نهايت هم همين طور مي شود و دنياي معصومانه كودكي شان رنگ مي بازد و هر چقدر تلاش مي كنند كه دوستي شان سر جاي خودش باقي بماند به نتيجه اي نمي رسند. ديگر اينكه «ميز گربه» در به كارگيري عنصر زمان نيز رمان موفقي است و جداي از اينكه اونداتيه توانسته به خوبي در كليت رمان، زمان را حذف كند و گاه گداري هم آن را به بازي بگيرد، در مساله نگارش نيز آن را دخيل كرده است. افعال متعدي فراوان و استفاده از نقطه گذاري ها و علائم متعدد گواه اين ادعاست. «ميز گربه» اگرچه درباره نوجواني است اما منحصر كردن خوانش آن به خواننده هاي نوجوان اندكي بي انصافي است. خود اونداتيه بارها گفته است كه در هنگام خواندن زندگينامه ها، ابتداي نوشته و شرح دوران كودكي هيچ وقت توجهش را جلب نكرده است. در عوض عاشق دوران نوجواني و روند شكل گيري شخصيت است. اينكه چگونه آدم ها بالغ مي شوند و با زندگي كنار مي آيند، به دردسر مي افتند يا نه. او «ميز گربه» را چهار سال پيش و در ٦٧ سالگي نوشته است.
« ميز گربه» امسال با ترجمه نادر قبله اي و از سوي نشر مرواريد روانه بازار كتاب شده است. / اعتماد