جهان داستان (۶): مرگ پدرم اثر چارلز بوکوفسکي / به همراه نگاهی به زندگی و آثار چالز بوکفسکی

‘

زندگی و آثار چالز بوکفسکی

یادداشتهای زیرزمینی داستایوسکی،سفر به انتهای شب و مرگ قسطی لویی فردینان سلین از کتاب هایی است که بوکوفسکی عمیقا از آن تاثیر می گیرد. هر چند بوکوفسکی از نویسندگان و شاعرانی مثل چخوف، آندرسون، کافکا، لارنس، پاند، جفرز، هامسون، فانته و همینگوی که بر نسل نویسندگانی چون او تاثیر گذاشتند بی تاثیر نمانده است، اما سلین موثرترین آنها بوده است.

چارلز بوکوفسکی، شاعر و نویسنده آمریکایی درآگوست سال ۱۹۲۰در شهرآندرناخ آلمان و در خانواده ای کاتولیک به دنیا می آید. او پسر هاینریش کارل بوکوفسکی سرباز آمریکایی و مادری آلمانی به نام کاترینا فت بود. آنها در سال ۱۹۲۲ به آمریکا بر می گردند ودر شهرهای لس آنجلس و کالیفرنیا ساکن می شوند. بوکوفسکی در کودکی اش به دلیل خشونت های پدرش پسری افسرده وعصبی بار می آید. بی دقتی به چارلز، کتک کاری وبد دهنی پدر، چارلز را نه تنها در برابر پدر بلکه در برابر جامعه هم سرکش و یاغی بار می آورد. جوش های پسرک طوری صورتش را از ریخت انداخته بود که او در میان دوستانش هیچ وقت احساس خوبی نداشت و همین آبله رو بودن، او را از سنین نوجوانی تنها و منزوی کرده بود. بوکوفسکی در کالج لس آنجلس با هدف نویسندگی به مدت دو سال درس ادبیات وروزنامه نگاری می خواند و طولی نمی کشد که بعد از خواندن یکی از قصه هایش به دست پدرش خانه ومحل تحصیلش را ترک می کند و به آتلانتا می رود.

او به خاطر غرور آلمانی بودنش هرگز احساس تمایل برای رفتن به جنگ مقابل آلمان وهیتلر نمی کند و حتی از پدر و دوستش هم می خواهد که به جنگ نروند و به دلیل طفره رفتن از سربازی مدت کوتاهی را در زندان سپری می کند. او درهمین زمان که ولگردی دائم الخمر شده بود در یکی از کتاب خانه های عمومی شهر با نویسنده ای به نام جان فانته آشنا می شود؛ کسی که تاثیر زیادی بر بوکوفسکی می گذارد و در رمان عامه پسند» هرچند کوتاه ظاهر می شود.

اولین قصه های کوتاهش را در بیست و چهار سالگی و اولین مجموعه شعر خود را تحت عنوان «گل، مشت و زوزه ای وحشی»(Flower، Fist and Bestial Wail) در سال ۱۹۵۹ در دویست نسخه منتشر می کند. گویا این مجموعه تحت تاثیر اشعار رابینسون جفرز بوده است.

بوکوفسکی سال های زیادی از دوران نوجوانی اش را از شرق به غرب آمریکا برای پیدا کردن کار و گذران زندگی سرگردان است و بالاخره در سال ۱۹۵۰ به خدمت اداره پست در می آید و بارها به علت نوشیدن زیاد الکل در بیمارستان بستری می شود.

بوکوفسکی ابتدا به صورت زیر زمینی نوشته هایش را به دست چاپ می سپرد و با این حال خیلی زود به واسطه نثر و سبک نو آثارش مورد توجه خواننده ها قرار می گیرد. به رغم محبوبیت و تاثیر غیر قابل انکار او بر موجی از نویسندگان جوان آن روزِ آمریکا، انتشاراتی های نیویورک و همچنین منتقدین آثار او را نمی پذیرفتند.

او در شعرهایش هم درست مثل قصه هایش به شکل زندگی نامه خود نوشت رفتار می کند واز بی پولی، روابط اجتماعی، زن ستیزی و دیوانگی هایش می گوید. او در سال ۱۹۵۸ با باربارا فرای ازدواج می کند ومجددا به کار ملال آور در پست مشغول می شود. او دو سال بعد از ازدواجش با باربارا از او جدا می شود و سال ها بعد با شخصی به نام فرانسیس اسمیت زندگی می کند و از او صاحب دختری به نام مارینا لوییز می شود. وی بعد ها در سال ۱۹۷۶ با دختری بیست و پنج ساله به نام لیندا که در یک رستوران کار می کرد آشنا می شود و چندی بعد با او ازدواج می کند. بوکوفسکی در اواخر ۱۹۶۰ در مجله های مختلف در زیر ستونی به نام «یادداشت های یک پیرمرد کثیف» به معرفی اندیشه ها، شعر ها وداستان هایش می پردازد. و در همین سال است که جان ادگار وب کسی که آثار هنری میلر، آلن گینزبرگ و ویلیام بارز را منتشر کرده بود، مجموعه شعری از او منتشر می کند. پیش از این اشعاری از بوکوفسکی در مجله بیگانه (outsider) ادگار وب منتشر شده بود.

وی اولین رمان خود را با نام اداره پست (Post Office) در ۱۹۷۱ منتشر می کند. این رمان شرح سال های خدمتش در پست است. بعضی این رمان را بزرگ ترین اثر وی می دانند. او چهار سال بعد رمان هزارپیشه (factotum) را منتشر کرد.

بوکوفسکی خیلی زود به عنوان موثرترین واصیل ترین شاعر عصر جنگ شناخته می شود. وی در اواسط دهه هفتاد به عنوان شاعر پرفروش ترین مجموعه شعرها و به عنوان یکی از بزرگ ترین داستان کوتاه نویسان آمریکایی مطرح می شود وکم کم به عنوان نویسنده مردمی در آلمان، فرانسه وبخش هایی از اروپا نامی می شود. وی بعد از آشنایی با انتشاراتی به نام گنجشک سیاه (Black Sparrow) سرانجام می تواند از کار پست دست بکشد و با شغل نویسندگی گذران زندگی کند.

وکوفسکی رمانی به نام زنان (Women) با ساختاری اوتوبیوگرافیک می نویسد که من واقعی خود را با نام هنری چینانسکی در قصه جلوه می دهد. اگویی که با پس وپیش کردن اسم واقعی اش و مخالفت با نام مسیحی که پدرش اصرار به آن داشت ساخته می شود.

یادداشتهای زیرزمینی داستایوسکی،سفر به انتهای شب و مرگ قسطی لویی فردینان سلین از کتاب هایی است که بوکوفسکی عمیقا از آن تاثیر می گیرد. هر چند بوکوفسکی از نویسندگان و شاعرانی مثل چخوف، آندرسون، کافکا، لارنس، پاند، جفرز، هامسون، فانته و همینگوی که بر نسل نویسندگانی چون او تاثیر گذاشتند بی تاثیر نمانده است، اما سلین موثرترین آنها بوده است.

بوکوفسکی در طول دوران نویسندگی وشاعری اش بسیار پر کار بوده است و آثارش به یونانی، فرانسوی، آلمانی، برزیلی، اسپانیایی و ایتالیایی ترجمه می شود. در سال ۱۹۸۴ وی از پرفروش ترین نویسنده های آمریکایی بوده است وبیش از سه میلیون نسخه از آثارش به فروش می رسد. اولین مجموعه شعرهای او با اینکه از لحاظ تجاری موفق نیستند اما خبر از ظهور شاعری بزرگ را می دهند. موسیقی طبیعی و گوش نواز شعر، استفاده از کلام و زبان روزمره و شعریت دادن به لحظات وحشتناک زندگی شخصی اش که چیزی جدا ازاحساسات مبتذل وسانتیمانتالیسم رایج بود، او را نسبت به دیگر شاعران آن دوره متمایز می کند. اگر چه بوکوفسکی هرگز به آلن گینزبرگ، جک کرواک و بیتی ها نپیوست، اما سبک غیر رسمی و ناهماهنگ او با رویه ادبی روز و تقدس زدایی و سادگی در شعرش او را در میان هواداران و مخاطبان بیتی ها محبوب کرده بود.

بوکوفسکی؛ کسی که ژان پل سارتر وژان ژنه او را بزرگ ترین شاعر آمریکا می دانستند سرانجام در نهم مارس۱۹۹۴ بعد از اتمام آخرین رمانش عامه پسند در سن پدرو کالیفرنیا می میرد.

رمان های هالیوود (۱۹۸۹) و عامه پسند (۱۹۹۴) توسط پیمان خاکسار و مجموعه داستان موسیقی آب گرم (۱۹۸۳) توسط بهمن کیارستمی در سال های اخیر ترجمه شده و این در حالی است که بخش قابل توجهی از اشعار بوکوفسکی نیز تحت عنوان های مختلف از جمله «سوختن در آب، غرق شدن در آتش»(پیمان خاکسار) و«یک شعر تا حدودی من در آوردی» (ثنا ولدخانی) به چاپ رسیده است. بر سنگ قبر او سطری از یکی از شعرهایش را نوشته اند: «تلاش نکنید.»

****

مرگ پدرم

چارلز بوکوفسکي

بهمن کيارستمي

 مادرم يك سال زودتر از پدرم مرده بود. يك هفته بعد ازاين‮كه پدرم مرد، من تنها، توي خونه‮ش بودم. خونه‮ش در آركاديا بود و من كه نزديك‮ترين كس او بودم، چند روز بعد از مرگش، سر راه سانتا آنيتا به سرم زد كه به خونه‮ش سر بزنم .
مراسم كفن‮ودفن تموم شده بود، براي همين هم هيچ‮كدوم از همسايه‮ها من‮رو نمي‮شناختند. رفتم توي آشپزخونه، از شير يه ليوان آب برا خودم ريختم و خوردم. بعد اومدم بيرون ديگه نمي‮دونستم چه كاري مي‮تونم بكنم. توي حياط يه شير آب بود بازش كردم و شروع كردم به آب دادن باغچه. همون‮طور كه اون جا وايساده بودم، مي‮ديدم كه پرده‮ها كنار مي‮روند و بعد همسايه‮ها يكي يكي از خونه‮هاشون ميان بيرون. يك زن از خيابون رد شد و اومد تو پرسيد:   – شما هنري هستيد؟
جواب دادم كه هنري هستم.
– چند سالي بود كه ما پدر و مادرتون رو مي‮شناختيم.
بعد شوهرش آمد و گفت :
– مادرتون رو هم مي‮شناختيم.
من خم شدم، شير آب روبستم و گفتم:
– اگه دوست دارين مي تونيم بريم تو.
اون‮هاخودشون رو معرفي كردند تام و تلي ملير. بعد رفتيم داخل خونه.
– چه‮قدر شبيه پدرتون هستين !
– بله اينو زياد مي‮شنوم.
– روبه‮روي هم نشستيم و هم ديگه رو نگاه كرديم.
زن گفت:
– آ … پدر شما چه‮قدر نقاشي داشته . نقاشي دوست داشت نه؟
–  آره اين‮طور به نظر مي‮رسه.
– اون نقاشي آسياب بادي يه، توي غروب آفتاب چه‮قدر قشنگه .
–  اگه مي‮خواين مي‮تونين برش دارين .
– واقعاً؟
زنگ در به صدا در اومد، دوتا همساية ديگه بودند، گيبسون‮ها. اون‮ها هم گفتندكه سال‮ها درهمسايگي پدرم زندگي كرده بودند، بعد خانوم گيبسون گفت:
– شما چه‮قدر شبيه پدرتون هستين!
– هنري اون نقاشي آسياب بادي روداد به ما.
– چه خوب. من عاشق اون نقاشي اسب آبي‮ام .
–  مي‮تونين برش دارين خانم گيبسون .
–  راست مي‌گين؟
–  آره، حتما.ًً
زنگ دوباره به صدا دراومد ويك زوج ديگه وارد شدند. درونيمه باز گذاشتم. بعد مردي سرش روآورد تو:
– من داگ هودسن هستم، خانومم رفته سلموني .
– بياييد تو آقاي هودسن .
بقيه هم داشتند مي‮رسيدند. اون‮ها كه بيشترشون زن و شوهر بودند، شروع كردند به پرسه زدن توي خونه .
– خيال دارين اين‮جا رو بفروشين؟
– فكر كنم بفروشمش .
– اين جا محلة خوبيه .
– بله، مي‮بينم.
– آ.. قاب اون تابلو چه‮قدر قشنگه. ولي نقاشيش چنگي به دل نمي‮زنه.
– مي‮تونين قاب رو بردارين.
– با نقاشيش چه كار كنم؟
– بندازنش دور.
بعد به دور و بري‮ها نگاه كردم:
– لطفاًً هر كس هر تابلويي رو كه دوست داره بر داره.
اون‮ها هم همين كار رو كردند. چيزي نگذشت كه ديوار خالي شد .
– اين صندلي هارو لازم ندارين؟
– نه، فكر نكنم .
ديگه حتي رهگذرهايي كه از جلوي خونه رد مي‮شدند هم سرشون رو مي‮انداختند ميومدند تو. اون‮ها ديگه زحمت معرفي كردن خودشون رو هم نمي‮كشيدند. يه نفر با صداي بلند پرسيد:
– اين كاناپه چي؟ لازمش دارين؟
– نه لازم ندارم .
كاناپه هم رفت از خونه بيرون. بعدنوبت به ميز گوشة آشپزخانه و صندلي‮ها شد.
– هنري شما اين‮جا توستر داريد؟
توستر روهم بردند.
– اين ظرف‮هارو هم كه لازم ندارين، دارين؟
– نه .
– اين سرويس نقره چي؟
–  نه .
–  اگه اين فنجون‌هاي قهوه وهم‌زن رو هم لازم ندارين، ببرمشون.
– ببرينشون .
يكي از خانم‮ها در قفسة آشپزخونه رو باز كرد:
– اين ميوه‮ها رو چي؟ فكر نكنم تنهايي بتونين از پس شون بر بياين.
–  خيله خب. هر كس مي‮خواد مي‮تونه يه كم بر داره فقط سعي كنين به همه يه اندازه برسه .
–  من توت فرنگي‮هارو مي خوام !
–  من هم انجيرهارو !
– من هم مربا رو مي‮برم !
– آدم‮ها ميومدند، مي‮رفتند و با آدم‮هاي تازه برمي‌گشتند.
–  هي اين‮جا پنج بطر ويسكي هم هست. هنري ! شما كه مشروب نمي‮خورين ؟
– اون‮ها رو بذارين باشن .
خانه داشت كم كم پر از آدم مي‮شد. از توالت صداي كشيدن سيفون اومد و بعدش صداي شكستن ظرفي از آشپزخونه.
–  بهتره اين جارو برقي رو نگه دارين. براي آپارتمان‮تون به درد مي‮خوره.
– باشه نگهش مي‮دارم.
–  توي گاراژ يه مقدار وسايل باغبوني هست لازم‌شون كه ندارين؟
–  چرا، اون‌ها به دردم مي‮خورن .
–  برا اون‌ها پونزده دلار به‮تون مي دم .
–  باشه .
مرد پونزده دلار به‮م دادو من كليد گاراژ رو دادم به‮ش . چيزي نگذشت كه صداي ماشين چمن زني كه داشت كشيده مي‮شد به اون طرف خيابون بلند شد .
–  هنري پونزده دلار براي اون همه وسيله واقعاً مفت بود ارزش اون‮ها خيلي بيشتر بود .
من جواب ندادم
–  ماشين رو چه‮طور؟ مال چهار سال پيشه .
–  فكر كنم ماشين رو نگه مي‮دارم.
–  حاضرم پنجاه دلار هم به‮تون بدم.
–  فكر كنم ماشين رو نگه مي‌دارم.
يه نفر فرش اتاق جلويي رو لوله كرد و برد بعد وقتي كه ديگه چيز دندون‮گيري باقي نموند ه بود يكي يكي رفتند . فقط سه چهار نفر مونده بودند كه اون‮ها هم زيادنموندند. شلنگ آب، تخت‮خواب، يخچال، اجاق گاز و يه حلقه كاغذ توالت، تنها چيزي بود كه باقي مونده بود .
– از خونه اومدم بيرون و در گاراژرو بستم. من داشتم در گارژ رو قفل مي‮كردم كه دوتا پسر بچة اسكيت‮سوار جلوي خونه وايسادند .
– اون مرده رو مي‮بيني؟
–  آره.
– باباش مْرده .
اون ها اسكيت‌كنان رفتند. بعد من شلينگ آب رو بر داشتم. شير رو باز كردم و باغچه رو آب دادم .

نقل از موسيقي آب گرم / نشر ماه‮ريز

‘