نامه ها (۲): نامه ابراهیم گلستان به نادر ابراهیمی
این چه جور تاریخ و اسطوره ای ست؟
حرفها و نقطه نظرات ابراهیم گلستان در سال های دور و نزدیک پر حاشیه و البته از سوی برخی با واکنش همراه بوده، مخصوصا در این چند سال اخیر و با انتشار گفتگوهایی طولانی با او (و…
«خشت و آینه» به روایت ایراهیم گلستان؛ در نشست مدرسه فیلم لندن
اصغر فرهادی مخش کار میکند، اما دیگران مثل اینکه این جور نیستند!
ابراهیم گلستان نویسنده و فیلمساز شاخص ایرانی ۱۶ژانویه در برنامه نمایش فیلم «خشت و آینه» در سالن نمایش فیلم مدرسه فیلم لندن (London Film School) شرکت کرد. ترتیب دهندگان این…
ابراهیم گلستان، احمد شاملو، آیدا، ایرج پزشکزاد و… به روایت ناصر تقوایی
پای صحبت های ناصر تقوایی نویسنده و فیلمساز
تصویر سال امسال با اتفاقی متفاوت همراه بود و آن برگزاری مستر کلاسهایی است با حضور بزرگان عرصه تصویر از سینما گرفته تا عکس و انیمیشن و… . در این میان «ناصر تقوایی» هم…
داستان آینه(۳۸): «عافیت» اثر بهرام صادقی
از کتاب سنگر و قمقمه های خالی
کمتر نویسنده ای در تاریخ ادبیات داستانی ایران توانسته هم پای بهرام صادقی داستانهایی بنویسد که به عمق روح و جان مخاطب تفوذ کند، کمتر نویسنده ای توانسته چون او دست روی موقعیت های پوچ و ملال انگیز و البته مضحک…
مجله نگین (۱۳۴۹): سنگر و قمقمههای خالی، بههمت کتاب زمان، زیور طبع یافت!
معرفی و نقد سنگر و قمقمه های خالی و ملکوت در زمان نخستین انتشار
نوشته زیر را می توان اولین معرفی و نقد مجموعه آثار بهرام صادقی به حساب آورد، نوشته ای که در مجله نگین در ۳۱ تیر ماه ۱۳۴۹،…
ادبیات داستانی، کار نویسنده و بزرگان داستان در ایران، به روایت بهرام صادقی
نویسندگان ما خیال میکنند اگر ده تا کتاب ننویسند، نویسنده نیستند!
آنچه در ادامه می آید دیدگاه های بهرام صادقی ست، از زبان خودش، درباره نوشتن و نویسندگان ایرانی و خارجی که خواندن آن خالی از لطف نیست. بهرام صادقی سالها…
آشنایی با قوانین داستانهای کارآگاهی/ (مختصر و مفید!)
ویلار هانتیگتون رایت/ مترجم: امین حسینیون
این یادداشت را در سال ۱۹۲۸ ویلارد هانتیگتون رایت که با نام مستعار اس.اس.ون داین داستان پلیسی مینوشته، جمع و جور و منتشر کرده است. قوانینش در این سال و روز شاید کمی متعصبانه به نظر برسند، اما هنوز هم…
نکتههای طلایی برای نویسنده شدن از زبان بزرگان ادبیات
توصیه هایی برای آنها که تازه قلم بدست گرفته اند!
بایدها و نبایدهای هر کاری را از افرادی میپرسند که عمری را در آن حرفه سپری کرده و مویی را در پستیها و بلندیهایش سپید کردهاند. نویسندگی هم از شغلهای تماموقتی است که لحظهلحظه تفکر…
«ملکوت» بهرام صادقی اثریست بیاهمیت!
عبدالعلی دستغیب
درمیانهی دهه شصت نجف دریابندری گفتگویی کرد که در زمان خود بسیار جنجالی بود، او ضمن منحط خواندن بوف کور (البته منحط به معنایی خودش مراد می کرد) عقیده داشت بوف کور به سبک و سیاقی نوشته شده که برخلاف تصور هدایت که فکر میکرد بسیار نوبرانه…
بهرام صادقی: روح سرگردان خیابانهای تاریک
به مناسبت هفتاد و ششمین زادروز بهرام صادقی
مهمترین مضمون داستانهای بهرام صادقی ذهنیت بازماندگان نسل بعد از کودتای ۲۸ مرداد است. آرمانها از دست رفته، روشنفکران هزیمت کردهاند و عدهای از آنها برای گذران زندگی کارمند شدهاند. در همان حال لایه اجتماعی تازهای هم پدید آمده که…
من کمال کایانکایا هستم
«تولدت مبارک، آقا کمال!»، یکی از تازهترین رمانهای پلیسی، مجموعه نقاب است؛ مجموعهای که چندسالی است از طرف انتشارات جهان کتاب منتشر میشود و به ادبیات پلیسی اختصاص دارد. تولدت مبارک آقا کمال، یکی از رمانهای پلیسی مطرح آلمانی است. رمانی که نویسنده آن، یاکوب آرژونی، با نوشتن آن نام یک…
گفتگویی با محمد رضا اصلانی (فیلمساز) درباره بهرام صادقی و آثارش
ناتورالیسم فلسفی در آثار بهرام صادقی
گفتگوی زیر که به زندگی و آثار بهرام صادقی میپردازد، حاصل نشستیست با محمد رضا اصلانی نویسنده، مستند ساز و فیلمساز ایرانی که آثاری نامتعارف در کارنامه خود ثبت کرده (همانند شطرنج باد و آتش سبز)،…
رضا سید حسینی: بهرام صادقی و استعداد عجیب داستانسازی او
یک خاطره از نویسنده ای که دیگر داستانهایش را نمی نوشت!
اواسط دههی چهل بود. از فرانسه برگشته بودم و دوباره سردبیری سخن را به عهده گرفته بودم. هفتهای یک شب نویسندههای مجله گردهم میآمدند. دکتر خانلری هم میآمد و دربارهی مطالب آن شماره…
بهرام صادقی نویسنده؛ صهبا مقداری شاعر!
بهرام صادقی شعر هم میگفت، حتی پیش از آنکه قصهنویسی را آغاز کند، شعرهایش را اغلب نام مستعار چاپ میکرد، نام مستعاری که با ترکیب حروف نام اصلیاش ساخته بود: صهبا مقداری. البته شعرهای صادقی به قوت داستانهایش نیست. داستان نویس بی همتا و نابغه معاصر، در شعر و…
آن لبخندهای دوست داشتنی/ هوشنگ اعلم
بهرام صادقی شخصیت غریبی است، آرام بود و صمیمی، اما این ظاهر او بود ظاهری که همچون پردهای ضخیم، درون پرتلاطم و ناآرام او را از دیدرس غریبه هایی که قادر به درک او نبودند پنهان میکرد.
دومین باری که بهرام صادقی را دیدم، پیش از ظهری بود…
گفتگو کننده جلال سرفراز
به عنوان نقطه آغاز پروندهای برای ادبیات دهههای سی و چهل، هیچکس مناسبتر از بهرام صادقی، بهنظر نمیرسد. چهرهای که نه فقط در میان این نسل که درمیان نویسندگان همهی نسل های بعد از خود نیز چهرهای ممتاز و سرآمد بود. خوشبحتانه از صادقی چند گفتگو باقی مانده که میتواند…
داستان آدینه (۴۶): «آقای نویسنده تازه کار است» از بهرام صادقی
به مناسبت هفتاد و ششمین زادروز بهرام صادقی
“آقای نویسنده تازه کار است “ ، اما خواهش میکنم، از حضورتان صمیمانه خواهش میکنم که فراموش نکنید عنوان استان این نیست، چیز دیگری است: “ آقای اسبقی برمی گردد . ”
البته من هم…
داستان آدینه (۴۵): «صراحت و قاطعیت» داستانی از بهرام صادقی
به مناسبت زاد روز بهرام صادقی
در گردشگاه بزرگ شهر به هم بر خوردند، امّا ما خیلی زود کار خود را فیصله دادیم. حقیقت این است که آنها پس از طیّ مقدّمات هیجانانگیزی به هم رسیدند. این مقدّمات چه بود؟
اوّل، جوان نجیب و…
زبان پریشی و بستر های شکل گیری آن (از نگاه رومن یاکوسن)
اختلال در مشابهت/ فريما مويد طلوع
تحقیق و مطالعه یاکوبسن درباره زبان پریشی و نتایجی که به آن دست یافت، نمونه خوبی است از اینکه چطور با بررسی یک مهارت آسیب دیده میتوانیم به عملکرد واقعی آن پی بریم. او کشف کرد…
تجددخواهیِ ادبیِ هدایت؛ مقاله ای از دکتر حسین پاینده
با تاکید به داستان کوتاه «فردا» اثر صادق هدایت
صادق هدایت را عموماً در زمرهی نوگراترین و بدعتگذارترین نویسندگان ایران میدانند. بررسی داستانهای هدایت، بویژه با توجه به برههی زمانیای که این داستانها در آن نوشته شدند، مؤیِدِ این دیدگاه است که او از تکنیکها…
برداشت آذر نفیسی از «آقای نویسنده تازه کار است» اثر بهرام صادقی
اندر باب نقش بازی در داستان/ به مناسبت زاد روز بهرام صادقی
برخی داستانها گویی که با مخاطب خود سر شوخی دارند و برخی مخاطبان را وامیدارند تا مدام بپرسند ماجرا چیست، نویسنده چه میخواهد بگوید، آیا قصد شوخی و بازی دارد؟…
برخورد در زمانه برخورد» نوشته ای از ابراهیم گلستان
روایتی از جنبش ملی کردن نفت
نوشته های ابراهیم گلستان به زیبایی نثرشان شهره اند، حال می خواهد داستان باشد، گفتار متن فیلم و یا حتی خاطره یا روایتی تاریخی…نوشته زیر به دوران جنبش ملی شدن صنعت نفت می پردازد و صرف نظر هر چیز…
تأملاتی درباره ی ادبیات و سینما؛ یادداشتی از مسعود کیمیایی
دورانی که دیگر شاهکارهای ماندنی در ادبیات بهوجود نمیآید!
از مسعودکیمیایی، نویسنده و فیلمساز بزرگ و جریانساز این دیار خواستیم برای ما از ادبیات بنویسد و سرانجام بعد از پیگیریهای مکرر(که شرحش را در انتهای نوشتهی او آوردهام) پذیرفت و نوشت، یادداشتی که حکایت…
ی «درانتظار گودو» اثر ساموئل بکت
واپسین تاریخ در انتظار گودو/ حامد داراب
بدون هیچ تردیدی، جنبش مشهور به پست مدرن، جهان اجتماعی و فرهنگی ما را در بر گرفته است، از معماری گرفته، تا موسیقی، از نقاشی تا شعر، و از همه ی این ها گذشته با آنکه ممکن است برداشت شود که…
رمان امروز چگونه رمانیست؟
مسی الن/ حسین پاینده
عنوان این مقاله پرسشهایی را به ذهن متبادر میکند و به همین سبب لازم است که ابتدا تعریفی از آن ارائه کنیم. در واقع چیزی به نام «رمانِ امروز» وجود ندارد، بلکه صرفاً مجموعهای از انواع گوناگون رمان در دسترس است. هر سال چندصد اثر داستانی…
گمنامی مهلک زندگی انسان (در جهان آثار کافکا)
میشل زرافا/ ترجمه: شاپور بهیان
در نوشته های کافکاست که به معنایی جامعه شناختی در عام ترین و نزدیک ترین مفهوم آن برمی خوریم. رمان های او با ساختار بنیادی جامعه و نیز با تغییر اجتماعی از آغاز قرن بیستم تاکنون سروکار دارند؛ اگر این فرض…
درآمدی بر مدرنیسم و پست مدرنیسم
روی بوین، لی رتانسی/ مترجم:خیام فولادی تالاری
اشاره:
روی بوین استاد دانشگاه پلی تکنیک تاین در نیوکاسل است. او کتابهاب متعددی دربارهء اندیشه اجتماعی روپایی معاصر و یک کتاب درباره نظریه فرهنگی فرانسه در اواخر بیستم منتشر کرده است. او مؤلف کتاب«فوکو و دریدا: سوی دیگر…
جنگ در ادبیات
همایون نوراحمر
از آغاز تاریخ، جنگ موضوع مهمی برای ادبیات بوده است، و آثاری رزمی چون ایلیاد اثر همر (که از محاصرهی افسانهای تروا به وسیلهی یونانیان سخن به میان می آورد) و سرود رولان۱(که مرگ رولان و تمام قهرمانان را در رونسوال و انتقام شارلمانی را به تصویر میکشد) و…
وی اس نایپل در مقام منتقد
گذری به هند (اثر ای ام فورستر) کتاب مزخرفی ست!
سرویدیانایپل، نویسنده بریتانیایی زادهی ترینیداد، که به علت نثر روایی هوشمندانه خود و بررسی دقیق اوضاع و احوال مردمان سرکوب شده و سرگذشتهای به محاق فراموشی سپرده شده به جایزه نوبل سال ۲۰۰۱ دست یافت، سرشتی منتقد…
رمان پلیسی – جنایی چیست؟
تکنیک رمان پلیسی
بعد از انتشار نوشتهای کوتاه درباره سرگذشت ترجمه آثار پلیسی جنایی و سیاهه صد اثر برتر در این گونهی ادبی این دومین مطلب از سری مطالبیست که تحت عنوان «پرونده ادبیات پلیسی و جنایی» در «مد و مه» منتشرمیشود. پروندهای به مناسبت رویکرد تازهای که به…