رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

ادبیات

سیری در جهان شعری غاده السمان / عبدالحسین فرزاد

غاده السمان به خروج زن شرقی از پیله سخت قرون باور دارد و بر این اعتقاد است که بازگشت به گذشته ممکن نیست. او بر این باور است که «در خانه زن شرقی، الفبا می‌میرد در قربانگاه روزمرگی‌های حقیر.» درواقع السمان در شعرش، زن شرقی را که به جانوری خانگی تبدیل شده بود از لابه‌لای…

ادامه مطلب

باید بنویسم و بنویسم و بنویسم / گفتگو با غاده السمان

غاده السمان (۱۹۴۲-دمشق) از نویسندگان و شاعران بزرگ و برجسته جهان عرب است که از او به‌عنوان یکی از بنیانگذاران شعر نوی عرب یاد می‌شود. السمان کارش را از ابتدای دهه شصت میلادی شروع کرد و تا امروز بیش از بیست مجموعه‌داستان، شعر و رمان منتشر کرده که بسیاری از آنها به زبان‌های زنده دنیا…

ادامه مطلب

صادق چوبک؛ راویِ مردمانِ اسیر خرافه و جهل / رضا براهنی

آینده همیشه ما را غافلگیر می کند و به گذشته معناهایی می دهد که در خود گذشته از آنها غافل مانده بودیم. زن جوان آمریکایی حالا در یکی از غروب های سال های آخر دهه چهل درخت های حیاط شیب دار را آب داده، چمن سایه دار از تازگی برق می زند. آفتاب می خواهد…

ادامه مطلب

گاه مذموم و شوم، گاه قهرمانانه

ارنست همینگوی، در مقام نویسنده‌ای که پیش از نویسندگی کار خود را با روزنامه‌نگاری آغاز کرده بود، به دلایل متعدد تجربه حضور در چندین جنگ بزرگ را داشت. علت اصرار همینگوی برای شرکت در دو جنگ جهانی و جنگ‌های داخلی اسپانیا و چندین جنگ دیگر همچنان موضوع بحث محققان ادبی است. مانانه

ادامه مطلب

جنگ کسب و کار من است! / همینگوی و زخم‌هایش

گلهورن همتا، رقیب و به‌نوعی همزاد همینگوی بود. همینگوی در نامه‌هایی که برای گلهورن نوشت، گاهی او را «برادر» خطاب کرده بود.همچنین او همسری اشتباه برای مردی که با آسیب‌های روحی‌اش دست‌وپنجه نرم می‌کرد، بود. گلهورن، همانند همینگوی، با بنیه بود. بدنی قوی داشت و روزی ۴۰ نخ سیگار می‌کشید. سستی انسانی در جهان‌بینی او…

ادامه مطلب

استیون کینگ چگونه نویسنده محبوب ژانر وحشت شد؟

همه چیز از شبی شروع شد که پدر «استیون کینگ» برای کشیدن سیگار بعد از شامش از خانه خارج شد و دیگر هیچ وقت بازنگشت. اتفاق هایی که از آن شب به بعد در زندگی استیون افتاد، باعث شد تا از پسربچه پرحرف و شیطان یک خانواده خوشبخت، به پسری کم حرف و خجالتی تبدیل…

ادامه مطلب

هوشنگ گلشیری و فرمالیسم روسی (بخش دوم) / حسام جنانی

در مقاله­­ی پیشین اشاره شد که چگونه سوءبرداشت گلشیری از مکتب فرمالیسم روسی جدال آسیب­زای بین فرم و محتوا را وارد ادبیات داستانی ایران کرد. نیز گفته شد که این سوءبرداشت چگونه به خشکاندن درخت تنوع ادبی در ادبیات معاصر ایران یاری رسانده است. در مقاله­ی پیش­رو، به جنبه‌های دیگری از تأثیرپذیری گلشیری از این…

ادامه مطلب

کوتاه پیرامون نقش‌آفرینی «شهرهای خیالی» درآثار بزرگ داستانی / از غلامحسین ساعدی تا جرج اورول

ساخت و ساز شهرها و مکان‌های خیالی در آثار نویسندگان امریکای لاتین، حال و هوای دیگری دارد. رئالیسم جادویی نهفته در کارهای پدیدآورندگان ادبی این خطه از کره زمین باعث شده که نوع نگاه به مکان‌های داستانی همواره در هاله‌ای از ابهام باشند چون اصولا تعریف این سبک از نوشتن، آغشته در پرده‌ای از ابهام…

ادامه مطلب

فلسفه شیرین روبرتو بولانیو درباره آفرینش ادبی / دانیال حقیقی

هنوز وقتی یک دوست شاعر را ملاقات می‌کنم، کسی که حقیقتا شاعر است، فلسفه بولانیو را به خاطر می‌آورم و شاید از آن بیشتر، وقتی یکی از رفقای نویسنده را برانداز می‌کنم. سعی می‌کنم با دقت او را زیر نظر بگیرم و آن را در یکی از دسته‌بندی‌های روبرتو بولانیو بگنجانم. سهند آقایی کدام‌ یکی…

ادامه مطلب

یوسا و بورخس به روایت بولانیو

ایگناسیو اچواریا منتقد ادبی و ویراستار، مقالاتی را که روبرتو بولانیو طی پنج سال آخر عمرش برای ستون روزنامه‌ها نوشت و همچنین سخنرانی‌ها و صحبت‌های او در محافل عمومی را در قالب کتابی تحت عنوان «داخل پرانتز» جمع‌آوری کرده است.

ادامه مطلب

جهانی‌شدن از منظر روبرتو بولانیو در «۲۶۶۶» / کتابِ جنون‌آمیزِ زمانه ما

آدام کی‌رش، منتقد ادبی و شاعر امریکایی، در کتاب «رمان جهانی: توصیف جهان در قرن بیست‌ویکم» به بررسی آینده ادبیات در عصر جهانی‌شدن می‌پردازد. در این کتاب آثار نویسندگان شهیری همچون اورهان پاموک، مارگارت اتوود، هاروکی موراکامی، روبرتو بولانیو و النا فرانته و… را می‌کاود و با یکدیگر مقایسه می‌کند تا درک بهتری از ادبیات…

ادامه مطلب

بزرگترین اانگیزه از نوشتن ، رسیدن به منزلت انسانی است / گفتگو با هان کانگ نویسنده کره ای برنده جایزه بوکر

هان کانگ پیش از بردن جایزه بین‌المللی بوکر ۲۰۱۶ هم نویسنده موفقی در کره جنوبی بود، اما با ترجمه شاهکارش «گیاهخوار» و بردن این جایزه در جهان شناخته شد و به دنبال آن، کتاب‌های دیگرش توسط دبورا اسمیت، مترجم آثارش، به انگلیسی و سپس دیگر زبان‌ها ترجمه شد.

ادامه مطلب

١٨ شهریور سالروز درگذشت جلال آل‌احمد /روشنفکر چند بعدی

دو هفته گذشته، روزنامه‌ای به مناسبت درگذشت عزت‌الله انتظامی، چنین تیتر زد: «پیرمرد چشم ما بود»! کتاب‌خوان‌های ما به خوبی می‌دانند که این عبارت، عنوان مقاله‌ای است از جلال آل‌احمد درباره نیما یوشیج، با امضای آذرماه ١٣۴٠ که بعدا در کتاب ارزیابی شتابزده (١٣۴٣) بازنشر شد. این اولین بار نیست که عبارت جلال به عنوان…

ادامه مطلب

فراز و فرود یک زندگی / گفت‌وگوی مهین میلانی با فرخنده حاجی‌زاده

قصه‌ی زنی که ترس از «آبرو» تمام زندگی‌اش را پر می‌کند. ناآشنائی به مسائل جنسی در نوجوانی او را در منگنه می‌گذارد. می‌شود اسیر خانواده، سپس اسیر شوهر. به زور او را شوهر می‌دهند. عشق به بچه‌ها او را در تنگناهای اسارت باقی می‌گذارد و دستش را می‌بندد برای انجام هرخواسته‌ای

ادامه مطلب

هوشنگ گلشیری و فرمالیسم روسی (بخش نخست) / حسام جنانی

جنبه­ای از آنچه تقوی در مورد گلشیری نگاشته درست و جنبه­ای دیگر از آن قابل بحث است. قائل شدن به اینکه «نویسندگان نسل جوان ایران بیش از هر نویسنده­ی دیگری از گلشیری متأثر» شده­اند تا حد زیادی درست است، اما اینکه بگوییم آنها «راه­هایی» را پی گرفته­اند که دروازه­هایشان را او به رویشان گشوده است…

ادامه مطلب

موفقیت از شکست سخت‌تر است / گفتگو با اما داناهیو

اما داناهیو: موفقيت از شكست سخت‌تر است ترجمه مونا آلادشتی  اِما داناهیو با هفتمین رمانش «اتاق» دنیای ادبیات را غافلگیر کرد: او سیصدوپنجاه صفحه رمان را در یک فضای محدود (اتاق) با کاراکتر محدود (مادر و پسر پنج‌ساله‌اش) طوری روایت کرد که هر خواننده‌ای را، شگفت‌زده کرد. این رمان وقتی در سال ۲۰۱۰ منتشر…

ادامه مطلب

رومن گاری هنرمند یا بزرگترین دغلباز تاریخ ادبیات؟!

ارنست همینگوی، عاشق جنگ بود و شکار. هانتر اس. تامپسون، خبرنگار و نویسنده، معتادی عشق اسلحه بود که در وصیتش نوشت خاکستر جسدش را از قبضه توپی به شکل مشت، شلیک کنند. ویلیام باروز داستان‌نویسی که به هروئین اعتیاد داشت، در حال مستی زن دومش را در بازی “ویلیام تل” به اشتباه کشت. و پس…

ادامه مطلب

فرزند بیشتر، کتاب کمتر / اگر می‌خواهی نویسندۀ خوبی شوی، بچه‌دار نشو

تابستانِ قبل از انتشار اولین رمانم، در یک مهمانی ادبی، با نویسنده‌ای که می‌ستودمش در تراس خانۀ میزبانمان، در امتداد رودخانۀ تراکی، تنها شدم. آدم‌های زیادی با جام‌ و بطری‌هایی در دست در رفت‌وآمد بودند، اما احساس کردم که توجه نویسنده، نمی‌دانم به چه علت، به من جلب شده است.

ادامه مطلب

درباره «شازده احتجاب» هوشنگ گلشیری بعدِ ۱۳ سال سانسور / مهدی یزدانی خرم

هوشنگ گلشیری «شازده احتجاب» را سال ۱۳۴۸ چاپ کرد. کتابی که به سرعت به یکی از آثار بحث ساز ادبیات ایران تبدیل شد. گلشیری پیش از انتشار شازده احتجاب چند داستان کوتاه موفق و ناموفق و یک کتاب ناموفق منتشر کرده بود. اما ظهور شازده احتجاب در فضای مملو از رئالیسم گرایی افراطی از نوع…

ادامه مطلب

۱۰ نکته جالب در باره آگاتا کریستی / ناتالی بوش

داستان‌های آگاتا کریستی در چهارگوشه دنیا پس از این همه سال هنوز هم طرفداران زیادی دارند. فیلم‌ و سریال‌های جدیدی بر مبنای آثار او تولید می‌شود و قرار است به زودی فیلمی بر اساس کتاب “قتل در قطار سریع‌السیر شرق” به نمایش در بیاید. این فیلم قبلا هم دستمایه فیلم و سریال شده بود. شخصیت…

ادامه مطلب

همه زهرهای مورد استفاده ملکه جنایت / نگاهی متفاوت به آثار آگاتا کریستی

اگاتا کریستی (۱۸۹۰–۱۹۷۶)ملقب به ملکه جنایت، رکورد موفق‌ترین رمان‌نویس در تمام ادوار را در کتاب رکوردهای گینس به خود اختصاص داده است. همچنین او طولانی‌ترین نمایشنامه تاریخ (تله موش) را نوشته و به‌عنوان یک جنایی‌نویس نه تنها خالق هرکول پوآروی بزرگ است، بلکه به سبب خلق خانم مارپل هم شناخته می‌شود. او در طول حیات…

ادامه مطلب

گفت‌وگو با سُرژ شالاندون / هرگز فراموش نکنید که ظلم سقوط می‌کند!

سرژ شالاندون، از خبرنگار جنگ، به یک رمان‌نویس بزرگ رسیده که هنوز هم از جنگ می‌نویسد: از کشتار کودکان فلسطینی در اردوگاه صبرا و شتیلا، از کشتار آدم‌ها در جنگ دوم جهانی، و از مناقشات ایرلند شمالی و بریتانیا و فرانسه و در یک کلام از «جنگ»؛ هیولایی که او از آن می‌ترسد، مبادا از…

ادامه مطلب

ریشه های ایده‌ی باکره در عهد عتیق / پیمان خسروتهرانی

ایده‌ی باکره که در عهد جدید در پیکر مریم مقدس معنا می یابد و یکی از ارکان اصلی الهیات مسیحی را شکل می دهد، ریشه های بس قوی تری در عهد عتیق دارد.عهد جدید اگر باکرگی را تنها در تن مریم می جوید، عهد عتیق باکرگی را در “تمام قوم اسرائیل” (برگزیده یهوه) می خواهد.کلمه…

ادامه مطلب

اعتیاد ما به داستان: چرا انسان ها به داستان نیاز دارند؟

انگار که داستان فیلم پرخرج و پرطرفداری را می‌خوانیم: پادشاه خوش‌سیمایی که قدرتی ابرانسانی به او اعطا شده، اما با تکبر فوق طاقتش پادشاهی‌اش را در معرض زوال قرار داده است. مسافری که مخلوقی خاکی است از راه می‌رسد و شهریار را به مبارزه فرا می‌خواند. از این نبرد شاه درسی می‌آموزد و پس از…

ادامه مطلب

گفتگو با الیزابت استروت برنده جایزه پولیتزر / در جستجوی الهام

الیزابت استروت (۱۹۵۶-پورتلند، مِین) از کودکی آرزویش نویسنده‌شدن بود اما این اتفاق در دهه چهارم زندگی‌اش رخ داد و با سومین کتابش «آلیو کیتریج» (ترجمه فارسی: سما قرایی و احسان شفیعی‌زرگر، نشر قطره) توانست موفقیت را به‌سوی خویش خوشامد بگوید. این کتاب توانست جایزه پولیتزر ۲۰۰۹ را از آن خود کند و به‌مرحله نهایی جایزه…

ادامه مطلب

من، فلوبر و اِما بوواری / سمیه مهرگان

اگر بخواهیم از چند کاراکتر زن مهم و تاثیرگذار در تاریخ ادبیات جهان نام ببریم، بی‌اغراق یکی از آنها اِما بوواری است؛ آنطور که ماریو بارگاس یوسا درباره‌ تاثیر این شخصیت بر زندگی‌ شخصی‌اش می‌گوید: «شمار اندکی از شخصیت‌های داستانی تاثیری چنان ژرف بر زندگی من نهاده‌اند که بسیاری از آدم‌های واقعی که می‌شناختم قادر…

ادامه مطلب

نقد و بررسی داستان «آخرین ساعت» اثر گوستاو فلوبر / سرنوشت معماگونه

گوستاو فلوبر داستان‌نویس نامدار فرانسوی و از تاثیرگذارترین نویسندگان قرن نوزدهم میلادی است. فلوبر سال‌های جوانی خود را در متن دوره‌ای از ملتهب‌ترین روزهای فرانسه گذراند که ختم به انقلاب ۱۸۴۸ و درنهایت، جمهوری دوم فرانسه شد. همین دوران و ناآرامی‌های آن است که بستر زمانی یکی از مهم‌ترین آثار او، یعنی «تربیت احساسات» قرار…

ادامه مطلب

جهان داستان(۲۵): «آخرین ساعت» نوشته گوستاو فلوبر / مترجم: نادیا حق دوست

داستان هفت‌اپیزودی «آخرین ساعت» به همراه دیگر داستان‌های اولیه گوستاو فلوبر، به‌نوعی پیش‌درآمدی است برای خلق شاهکارهایش: «مادام بوواری»، «سالامبو» و «تربیت احساسات». به بیانی دیگر، این داستان، برای هر خواننده علاقه‌مند به فلوبر، دریچه‌ای است به جهان داستانی فلوبری.

ادامه مطلب

نوشتن مانند دارو برای نویسنده است/ گفت‌‌‌وگو با بیژن بیجاری

بیژن بیجاری بعد از وقفه‌‌‌ای شانزده‌‌‌ساله یک‌‌‌بار دیگر با بازنشر آثارش به ویترین ادبیات داستانی معاصر فارسی بازگشته است: حضوری هرچند فعلا با بازنشر آثارش که سال‌‌‌ها پیش توسط نشر نیلوفر (به‌‌‌همت زنده‌‌‌یاد هوشنگ گلشیری) و مرکز منتشر شده بود،

ادامه مطلب