رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

ادبیات

آنتونیو دی‌بندتو؛ نویسنده بزرگی که باید شناخت / جی.ام.کوتزی

آنتونیو دی‌بندتو (۱۹۸۶-۱۹۲۲) آنطور که خولیو کورتاسار می‌گوید از آن رمان‌نویس‌های کمیابی است که برای اثبات نکته‌ای گذشته را بازسازی نمی‌کند. او در گذشته زندگی می‌کند و تجربیات و رفتارهایی را برایمان بازگو می‌کند که تمام غرابت خود را حفظ کرده‌اند.

ادامه مطلب

غم‌نامه خانه پدری صادق هدایت / جهانگیر هدایت

خانه پدری صادق هدایت، خانه‌ای که بیشتر ایام حیات خود را در آن زندگی کرد هنوز ظاهرا پابرجاست. در خیابان کوشک، بین خیابان لاله‌زارنو و سعدی، بین بیمارستان دکتر امیراعلم و منزل سفیر دانمارک در ایران این خانه ایستاده است

ادامه مطلب

آیا رمان‌ها می‌توانند دیدگاه ما را دربارۀ مرگ عوض کنند؟ / جان مک‌نیل میلر

فرهنگ انکار مرگ افرادی را پرورش می‌دهد که برای مرگ آماده نیستند؛ افرادی که دلباختگی‌شان به جوانی و سلامتی باعث می‌شود در مواجهۀ با بیماری و کهنسالی پر از دلهره، افسردگی وناامیدی شوند. اما به‌تازگی نویسندگانی خوش‌بین به مرگ تلاش می‌کنند هراسمان از مرگ را کمتر کنند. شاید اگر بخواهیم «مرگ خوب» را همچون بخشی…

ادامه مطلب

ده کتاب برتر درباره‌ی آسایشگاه‌های روانی / ترجمه: بهار نصیری و علیرضا آقائی راد

از سبکِ ترسناکِ رمانِ ” پرواز بر فراز آشیانه‌ی فاخته” گرفته تا داستان‌‌هایِ امیدوارانه‌ی زندگی بخش، دراینجا مجموعه ای از هراس آمیزترین داستان ها گرد آمده است. اغلب در این کتاب ها، از درمانگاه‌‌هایِ روانپزشکی چه واقعی و چه تخیلی، به عنوانِ مکان‌‌هایی هراسناک، مشک

ادامه مطلب

حماقت برای عشق (یادی از سم شپارد) / هرولد بلوم

این پیش درآمد کوتاه به سم شپارد در “حماقت برای عشق” می پردازد که من از میان دو جین نمایشنامه هایش دوست دارم. والت ویتمن، پیشکسوت حقیقی شپارد، این را که تحت تاثیر کسی باشد انکار می کرد. گرچه بدون رالف والدو امرسون میتوان شک کرد که آیا اصلا والت ویتمنی در کار بود یا…

ادامه مطلب

جدالِ لوکاچ و آدورنو بر سر کافکا / شیما بهره‌مند

اگر روزگاری لوکاچ دوگانه ادبیات مدرنیستی و رئالیسمِ انتقادی را با قاطعیت مطرح می‌کرد و جانبِ نوع اخیر را می‌گرفت، هنوز وضعیت دست‌کم در ادبیات، چنان وهمناک و متناقض نبود. اما در روزگاری که تناقضاتِ موجود در جهان و در صحنه ادبیات به‌حدِ اعلای خود رسیده است

ادامه مطلب

با صفدر تقی‌زاده؛ از واکاوی جهان همینگوی تا کشف رازو رمز شیمبورسکا

صفدر تقی‌زاده را از زمانی که دبیر بخش داستان در ماهنامه دنیای سخن بود می‌شناسم. او را همواره در این سال‌ها فردی دیده‌ام خوش اخلاق، گشاده‌رو و علاقه‌مند به کمک و یاری دیگران و دوری از هرگونه غوغاسالاری؛ آنچنان که در منش بسیاری از اهالی فرهنگ و هنر امروز ودیروز شایع بوده است

ادامه مطلب

شکل‌های زندگی: شصت سال پس از مدیر مدرسه / نادر شهریوری (صدقی)

داستان‌های آل‌احمد با آیرونی* (irony) همراه است، آیرونی شکل‌های گوناگون دارد. آیرونی آل‌احمد ریشخند توأم با طنز و کنایه است. در ادبیات آل‌احمد خواننده شاهد حضور گسترده شخصیت‌های داستانی نه‌چندان متنوع اما پرماجرا است که نقادانه و از جایگاهی بالا به محیط پیرامون خود توجه دارند.

ادامه مطلب

نگاهی به دنباله نویسی در ادبیات با تمرکز بر نغمه یخ و آتش / پیمان خسروتهرانی

به اتمام رساندن نگارش آثار دنباله دار کار مشکلی است و هر نویسنده ای از پس آن بر نمی آید.وقتی جورج آر.آر مارتین اعلام کرد که هنوز کتاب ششم ترانه یخ و آتش را به اتمام نرسانده با واکنش های مختلفی مواجه شد.عده ای گفتند دوستداران وی از این بی خیالی در ارائه اثر بعدی…

ادامه مطلب

محبوبه میرقدیری باید از درک حضور دیگری گفت

محبوبه میرقدیری مثل آدم‌های داستان‌هایش، نویسنده‌ای به دور از حاشیه است؛ به دور از پایتخت، شعر و قصه‌اش را می‌نویسد، بی‌آنکه در پی نام و مطرح‌شدن باشد. میرقدیری با رمان «و دیگران» که در سال ۸۵ منتشر شد بیشتر دیده و شنیده و خوانده شد: این رمان توانست جایزه‌ مهرگان ادب را به‌عنوان بهترین رمان…

ادامه مطلب

شکل‌های زندگی: هجده‌سال پس از شاملو / نادر شهریوری (صدقی)

شعر اگرچه به حیات خود ادامه می‌دهد، اما موقعیت هژمونیک خویش را نسبت به دهه‌های گذشته از دست داده است. این مسئله با حال‌وهوای سیاست‌زدایی‌شده در دهه‌های گذشته و همین‌طور ضدِ سیاست غالب بر جهان کنونی بی‌ارتباط نیست. هنگامی که آدورنو می‌گوید، پس از آشویتس سرودن شعر جنایت است

ادامه مطلب

بامداد دیگری آغاز شد/ روایت حافظ موسوی از روز خاک‌سپاری «شاعر»

صبح روز دوشنبه سوم مرداد ۱۳۷۹ آقای محمود دولت‌آبادی به من تلفن کرد و با صدایی گرفته و غمگین گفت: «شاملو تمام کرد» و از من خواست که عصر همان روز به منزل او بروم. دولت‌آبادی عضو هیئت دبیران کانون بود و من صندوق‌دار کانون. عصر آن روز علاوه بر دبیران کانون، تعدادی از دوستان…

ادامه مطلب

گفتگو با ریچارد فورد (نویسنده معاصر امریکایی) / ادبیات دریچه‌ای برای دیدن اهمیت زندگی است

نخستین داستانی که ریچارد فورد برای گرانتا نوشت، در هشتمین شماره، «رئالیست کثیف»، در سال ۱۹۸۳ چاپ شد. فورد که زاده جکسون می‌سی‌سی‌پی بود، آن موقع در شرف چهل‌سالگی قرار داشت و تا آن زمان دو رمان به نام‌های «تکه‌ای از قلبم» و «واپسین بخت» را چاپ کرده بود.

ادامه مطلب

نگاهی به داستان نویسی علی اشرف درویشیان / رضا ملکیان

علیجان درویش، لطیف تلخستانی یا علی اشرف درویشیان؟ اصلا چه اهمیتی دارد؟ وقتی مردی با تن و ذهنش درد می کشد و این درد تبدیل می شود به حرف، به کلمه و کنار هم می نشیند و داستان هایش را می سازد. اصلا چه اهمیتی دارد نویسنده ای ممنوع القلم شود، سانسور شود ، از…

ادامه مطلب

هاینریش فون کلایست؛ نویسنده ای که کافکا دوستش می‌داشت

میشائیل کلهاس» نوولی است که محمود حدادی، مترجم ادبیات آلمان، آن را از زبان آلمانی ترجمه کرده و نویسنده اش، هاینریش فون کلایست، را به فارسی زبانان معرفی کرده است. کتاب «میشائیل کلهاس» که ناشرش «نشر ماهی» است علاوه بر نوول فوق، سه داستان دیگر نیز دارد

ادامه مطلب

گفتگو با اینگو شولتسه / کشورها باید از نویسندگانشان حمایت کنند

اینگو شولتسه از نویسنده‌های برجسته و مطرح امروز آلمان است که کتاب‌هایش به بسیاری از زبان‌های زنده دنیا ترجمه شده است از جمله فارسی: «موبایل» (داستان‌هایی به سبک‌وسیاق گذشته)، ترجمه محمود حسینی‌زاد، نشر افق، «آدام و اِوِلین»، ترجمه حسین تهرانی، نشر کتاب کوله‌پشتی، «داستان‌های ساده» ترجمه حسین تهرانی، نشر چشمه. شولتسه، متولد ۱۹۶۲ در درسدن…

ادامه مطلب

هنوز از نویسنده شدنم متعجب هستم / آن تایلر از نویسندگی می گوید

  آن تایلر، نویسنده جامع‌الاطرافی است که همواره آثار مرغوبی را به خواننده عرضه کرده و همین مرغوبیت دلیلی برای خو گرفتن به سبک متمایز او شده است. منزوی‌ها، ناجورها، بی‌عرضه‌ها، خانواده‌های سودازده و از هم پاشیده‌شده شخصیت‌های داستان‌های او را تشکیل می‌دهند

ادامه مطلب

چیکیتا کالوینو و زیستن در کنار خالق بارون درخت نشین/ نوشته ماریو بارنگی

در شناسنامه، نامش استرجودیت سینگر بود، ولی از همان دوران کودکی در آرژانتین همه او را چیکیتا صدا می‌زدند. کمی رگه روسی و کمی بیشتر ریشه یهودی داشت. در محیط بورژوایی بوئنوس‌آیرس بزرگ شده و خیلی زود با دنیای هنر و ادبیات رابطه پیدا کرده بود.

ادامه مطلب

ایتالو‌کالوینو و چیکیتا، همدل و همسرش / غلامرضا امامی

ایتالو کالوینو به سال ۱۹۲۳ در کوبا زاده شد. در خانواده‌ای دانشور که به آن کشور مهاجرت کرده بودند. پدر و مادرش هردو گیاه‌شناس بودند و شیفته طبیعت و محیط زیست. ازهمین‌رو تأثیر والدینش و تربیت آنان بر وی در طبیعت‌گرایی و شناخت عمیق کالوینو از گیاهان در آثارش نمایان است.

ادامه مطلب

فیلسوفان همیشه داستان گفته‌اند، اما از نوعی دیگر / کاستیکا براداتان

در سنت دانشگاهیِ عصر ما، آنچه می‌خواهد فلسفه را از هر دانش دیگری جدا کند استدلال عقلانی است. اما وقتی به آثار بزرگ‌ترین فیلسوفان جهان سرک می‌کشیم، چیز دیگری فاش می‌شود: فلسفه از اساس به شعر و داستان آمیخته شده، تاحدی که گاه نمی‌توان فرق فیلسوف و شاعر را فهمید: «تمثیل غار» افلاطون قصه‌ای خیالی…

ادامه مطلب

بخش‌هایی از سخنرانی کازوئو ایشی‌گورو در مراسم نوبل ٢٠١٧ / سال‌هاست ساکن حبابم

تازگی‌ها فهمیده‌ام سال‌هاست ساکن یک حبابم. متوجه ناامیدی‌ و تشویش‌های آدم‌های اطرافم نشده‌ام. فهمیده‌ام دنیای من- دنیای متمدن، مکانی برانگیزاننده که با آدم‌های طعنه‌‌آمیز و با دیدگاه‌های لیبرال پر شده است- خیلی کوچک‌تر از آن چیزی است که فکرش را می‌کردم. سال ٢٠١۶، سال رویدادهای سیاسی شوکه‌کننده- و برای من افسرده‌کننده- در اروپا و امریکا،…

ادامه مطلب

شکل‌های زندگی: ماکیاولی همچون نمایشنامه‌نویس

شهرت ماکیاولی (۱۴۶۹- ۱۵۲۷) به ایده‌های او درباره قدرت و سیاست ارتباط دارد و کمتر کسی او را به‌عنوان نمایشنامه‌نویس می‌شناسد. اما از ماکیاولی چند اثر ادبی در فرم کمدی باقی مانده است که مهم‌ترین‌شان کمدی «ماندراگولا»* است. ماکیاولی این کمدی را در ۱۵۱۸ نوشت که بعدها در رم و فلورانس به نمایش درآمد

ادامه مطلب

گفتگو با قباد آذرآیین / فریاد سرکوب‌شده «نفت‌آباد»ی ‌هاست

قباد آذرآیین (۱۳۲۷- مسجدسلیمان) نزدیک به نیم قرن است که قلم میزند. اولین داستان او به نام «باران» در سال ۱۳۴۶ در نشریه «بازار» رشت چاپ شد، آنموقعی که کلاس پنجم ادبی بوده است. اولین کتابش را هم نشر ققنوس در سال ۱۳۵۷ منتشر میکند: کتابی لاغر که یک داستان سیصفحهای برای نوجوانان بوده:

ادامه مطلب

گفتگو با آنتوان لورن / ادبیات عشق اول من است!

آنتوان لورن (۱۹۷۲-پاریس) یکی از نویسندگان برجسته معاصر فرانسوی است که آثارش به بسیاری از زبان‌های دنیا ترجمه شده است. او کارش را با روزنامه‌نگاری شروع کرد و سپس به نوشتن روی آورد و البته فیلمسازی را نیز در کارنامه خود دارد. هرچند که تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته سینما به اتمام رسانید و…

ادامه مطلب

گفتگو با مجتبی گلستانی پیرامون دلایل افت نقد ادبی در ایران/ نقد خوب پشتوانه می خواهد

نقد ادبی در ایران سابقه‌ای دور و دراز دارد و چهره‌هایی متعدد در صدساله گذشته در این زمینه قلم زده‌اند و منشأ تاثیراتی مثبت در روند رشد ادبیات شده‌اند اما این گرایش ادبی، امروزه آنگونه که باید و شاید نمود بارزی ندارد. درباره فرازو نشیب‌های نقد ادبی حرف‌و حدیث‌های زیادی مطرح است که پرداختن به…

ادامه مطلب

سوتلانا آلکسیِویچ : فقط عشق می‌تواند ما را که آغشتۀ نفرتیم نجات دهد

کتاب‌های سوتلانا آلکسیویچ نوشته‌هایی عجیب و تکان‌دهنده‌اند. خودش آن‌ها را رمان می‌داند، اما رمان‌هایی که در واقع از هزاران صدای واقعی، از سال‌ها مصاحبه با دیگران ساخته شده‌اند، رمان‌هایی که نویسنده در آن‌ها شبیهِ کسی است که سوار قطاری شده است و دارد از پنجره به دنیای بیرون می‌نگرد. آلکسیویچ در این مصاحبه از درک…

ادامه مطلب

استیون میلهاوزر و شاهکارش «مارتین درسلر: داستان یک خیال‌پرداز آمریکایی»

«داستان‌ها، مانند حقه‌هایی افسونگر، خلق شده‌اند چون تاریخ حامی رویاهامان نیست.» آنطور که استیون میلهاوزر در شاهکارش «مارتین درسلر: داستان یک خیال‌پرداز آمریکایی» این کار را می‌کند. این رمان حیرت‌انگیز در اصل حکایتی اخلاقی و نمایی خیالی از چیزهایی است که قرن‌ بیستم میلادی وارثشان است

ادامه مطلب

گفتگوی جیم شپرد با استیون میلهاوزر / هر نویسنده از یک کتاب به دنیا می‌آید

استیون میلهاوزر (۱۹۴۳-نیویورک) با نخستین کتابش «ادوین مولهاوس: داستان زندگی و مرگ یک نویسنده آمـریـکایی: ۱۹۴۳-۱۹۵۴ نـوشتـه جفری کارترایت» که در ۱۹۷۲ منتشر شد، تا امروز چهار رمان و ده کتاب داستان در کارنامه خود دارد و حتی برای کتاب «مارتین درسلر: داستان یک خیالپرداز آمریکایی» در سال ۱۹۹۷ جایزه پولیتزر را از آن خود…

ادامه مطلب