رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

ادبیات

«آب و آتش» (۳) : کوته نوشته های حمیدرضا امیدی سرور / کسی که مثل هیچکس نیست

چه دوست داشته باشیم و چه دوست نداشته باشیم صادق هدایت مهمترین و تاثیرگذارترین نویسنده ایرانی است. تنها نویسنده جهانی ما که در ایران آثارش بیش از هر نویسنده دیگری خوانده شده است. بی اغراق می توان گفت حتی محبوب ترین عامه پسند نویسان نیز آثارشان به اندازه هدایت نه خوانده شده و نه منتشر…

ادامه مطلب

صادق هدایت و داستان علمی-تخیلی / حامد داراب

نوشتن از داستان علمی – تخیلی به موجب فراز و نشیب‎ها و اهمیتی که در ادبیات داستانی جهان دارد، فرصتی گسترده‎تر و مقاله‎ای جامع‎تر را در خور است، که در وقت و موضوع یادداشت من نمی‎گنجد، از تمیز میان این ژانر ادبی با دیگر محور‎ها تنها این مهم لازم به ذکر است که، گویی انواع…

ادامه مطلب

«آب و آتش» (۲) : ادبیات امریکای لاتین زنده و سرحال به راه خود ادامه می دهد

ادبیات امریکای لاتین همیشه برایم پر رمز و راز بوده، گاه به این فکر می کردم بعد از اینکه بزرگان آن میدان را خالی کنند؛ آیا باز هم در این خطه کسانی یافت خواهند شد که حرفی برای گفتن داشته باشند؟

ادامه مطلب

«آب و آتش» کوته نوشته های حمیدرضا امیدی سرور

«آب و آتش» کوته نوشته های حمیدرضا امیدی سرور یک «آب و آتش» عنوان یادداشت های کوتاهی خواهد بود که از این پس به نیت انتشار در فضای تلگرام نوشته خواهد شد و البته در مد و مه نیز باز نشر خواهد شد. فشرده نوشتن کاری ست دشوار، هنری که چندان در آن تبحر ندارم،…

ادامه مطلب

نقش اول زنان در شاهکارهای ادبی قرن نوزدهم / پرتو مهدی فر

«افی بریست» از اکتبر ۱۸۹۴ تا مارس سال بعد که به شکل پاروقی در آلمان منتشر می‌شود، چنان تاثیر شگرفی بر ادبیات آلمان می‌گذارد که صاحب‌نظران به اتفاق، شاخص‌ترین اثر ادبی در فاصله یک‌صد ساله ۱۸۰۹ تا ۱۹۰۵ را «افی بریست» می‌دانند.

ادامه مطلب

بارنز به ما گفت: «به من خیانت کنید»

ریتش باترا، کارگردان ٣٧ ساله اهل بمبئی، در نیویورک بود که یکدیگر را پشت در اتاق تدوین ملاقات کردیم. به تازگی فیلمبرداری صحنه‌ای از فیلم «روح‌های ما در شب» را در کلورادو تمام کرده بود که سومین فیلم بلندش در چهار سال اخیر محسوب می‌شود

ادامه مطلب

ادبیات، موزیل و تمامیت تاریخی / پیام حیدرقزوینی

از تصادف و بازی روزگار نیست که در اغلب شاهکارهای آلمانی‌زبان چند دهه اول قرن بیستم تشویش و هراسی اضطراب‌آور نهفته است. جز این، داستان‌های این دوره از ادبیات آلمان گرایشی مشترک به تمثیلی‌شدن دارند

ادامه مطلب

هاروکی موراکامی از رمان تازه اش «قتل فرمانده» می گوید

زمانی که هاروکی موراکامی از منطقه توهوکو که پس از زمین لرزه و سونامی مارس ٢٠١١ هنوز در حال تقلا برای ایستادن روی پاهای خود است دیدن کرد، مضمون از دست دادن و به باور رسیدن در ذهن او شکل گرفت. این نویسنده این مضامین را در «قتل فرمانده» نخستین رمان حجیمش پس از «١Q٨۴»،…

ادامه مطلب

روبرت والرز نویسنده همه زمان‌ها / ناصر غیاثی

روبرت والزر (۱۹۵۶ – ۱۸۷۸) سویسی بی‌تردید یکی از مهم‌ترین نویسندگان مدرن آلمانی‌زبان قرن بیستم است؛ آنطور که سوزان سانتاگ او را حلقه‌ گمشده بین‌هانریش فون کلایست و فرانتس کافکا می‌داند و هرمان هسه، فرانتس کافکا، کورت توخولسکی و روبرت موزیل از او به عنوان نویسنده محبوب خود نام می‌برند.

ادامه مطلب

نویسنده‌ای که دیوانه شد

روبرت والرز (۱۸۷۸-۱۹۵۶) یکی از نام‌های فراموش‌ شده ادبیات آلمانی‌زبان و جهان است که پس از مرگ تراژیکش از پس عمری زندگی در آسایشگاه روانی، یعنی ۲۳ سال ننوشتن، جایگاه رفیعش را در ادبیات جهان پیدا کرد، هرچند دیر، اما درنهایت آن جایگاهی را که شایسته‌اش بود به دست آورد؛

ادامه مطلب

شکل‌های زندگی: درباره تزوتان تودوروف به‌بهانه درگذشت‌اش / نادر شهریوری (صدقی)

تزوتان تودوروف (٢٠١٧-١٩٣٩) از زنی جوان به نام شارلوت دلبو می‌گوید که در زندانی در پاریس اسیر دست اشغالگران آلمانی بود، او در سلول‌اش تنها بود و حق دسترسی به کتاب نداشت اما به کمک نخی که از رواندازش جدا کرده بود رشته‌ای درست می‌کند و از پنجره پایینی- سلول همبندش- که دسترسی به کتاب…

ادامه مطلب

راز محبوبیت آگاتا کریستی

من خانم مارپل را بیشتر دوست دارم. چون شخصیت زنده تر و واقعی تری دارد. در فضای واقعی تری زندگی می کند. شخصا به فضاهای روستایی علاقه بیشتری دارم، ولی خب در دنیا شهرت هلمز از بقیه بیشتر است. هلمز ضرب المثل شده. خود کریستی بارها از قول اشخاص داستان از هلمز یاد می کند.…

ادامه مطلب

ناباکوف در گفتگویی خواندنی از زندگی و آثارش می گوید

بخش اندکی از سؤالاتِ این مصاحبه به‌صورت حضوری پرسیده شده‌اند و طبق خواست ناباکوف، مابقی سؤالات از قبل آماده شدند و به‌صورت کتبی پاسخ داده شدند. ناباکوف می‌گفت به‌خاطر ناآشنایی‌اش با زبان انگلیسی، نیاز دارد پاسخ‌هایش را بنویسد. این شوخی‌ای بیش نیست. او انگلیسی را با لهجۀ کمبریجیِ شگفتی‌انگیزی حرف می‌زند که گاه‌به‌گاه تلفظ روسی…

ادامه مطلب

باوجود قدرت آثار کلاسیک، چرا دوست داریم کتابهای تازه را بخوانیم؟

چرا باید به‌سراغ نوشته‌ها و نویسندگان معاصر رفت؟ ویرجینیا وولف که در مقام منتقد، بیشترِ کتاب‌ها را به باد انتقاد سخت خود می‌گرفت، معتقد است یکی از لذت‌های خواندنِ داستان‌های تازه این است که شما را مجبور می‌کند «قضاوت» خود را محک بزنید. خوبیِ اینچنین نوشته‌هایی این است که کسی دربارۀ آنها نظری نداده است.…

ادامه مطلب

فرمانروای بدون تخت و تاج/ سیمای جامی در آثار همعصرانش / رامیلا عزیزی

جامی علمدار شعر و ادب فارسی در قرن نهم است دوره یی که اوج انحطاط شعر و ادب تلقی شده است و او تنها کسی بود که به نحوی جلو این انحطاط را گرفت و حسن ختام شعر کلاسیک فارسی شد. معاصرانش با نظر داشت محوریت وی در شعر فارسی و دیگر ابعاد شخصیتی وی،…

ادامه مطلب

گئورگ هایم١ و انقلاب فرانسه / محمود حدادی

انقلاب بزرگ فرانسه در پایان قرن هجدهم با شعارهای شهره‌اش، از جمله آزادی و برابری، بر اندیشه و آثار چندین نویسنده و شاعر آلمانی هم نقش زده است، از آن جمله‌اند فریدریش هلدرلین و گئورگ بوشنر. زبان هلدرلین چون بسیار انتزاعی بود، به خود او محدود ماند.

ادامه مطلب

جهان داستان (۱۹) : «پنجم اکتبر» اثر گئورگ هایم

روز پنجم اکتبر مقرر بود گاری‌های نان از حومه به پاریس بیایند. شورای شهر سر هر چهارراه –قرمز و درشت و خوانا- آگهی زده بود و ملت در تمامی روز تا مغز استخوان گرسنه بود و خواب بهشت سیری می‌دید. خواب کوه نان و کلو‌چه که به هر مطبخ و آشپزخانه سرریز می‌کرد.

ادامه مطلب

گفت‌وگو با بهمن فرسی / پیوستن پیگیر و گسستن پیگیر

بهمن فرسی سال‌هاست که در ایران به عنوان‌ داستان‌نویس و نمایشنامه‌نویسی آوانگارد شناخته شده است و کمتر به‌عنوانِ شاعر و بازیگر و نقاش شاید. در این گفت‌وگو نیز ما به‌مناسبتِ رد‌شدن نمایشنامه‌های او از هزارتوی انتشار، با بهمن فرسیِ نمایشنامه‌نویس و داستان‌نویس طرف شده‌ایم.

ادامه مطلب

ادبیات در سالی که گذشت / اگر این باب دیلن لعنتی نبود… / علی شروقی

انتشار دفتر شعری از سایه بعد از سال‌ها و حواشی حضور او در مراسم اهدای جایزه بنیاد موقوفات افشار، چاپ کتابی از غزاله علیزاده که معلوم نیست ناگهان از کدام پستوی نویسنده سروکله‌اش پیدا شده، چاپ کتابی از کاظم رضا، نویسنده بی‌‌سروصدایی که کمی بعد از چاپ کتابش درگذشت،

ادامه مطلب

گفت‌وگو با مراد فرهادپور / افقی به روی ادبیات روشنفکری

«هنر فقط با بازتولید آگاهانه تناقضات و تضادهای واقعیت می‌تواند واقعیت ازدست‌رفته سمبول را بدان بازگرداند. هنرمند به‌منزله بخشی از واقعیت نمی‌تواند نسبت به ماهیت تاریخی روزگار خود بیگانه و بی‌اعتنا باشد زیرا نتیجه چنین تصوری جدایی معنا از واقعیت و انهدام سمبول‌هاست.» این چند خط را شاید بتوان فشرده ایده کتاب «شعر مدرنِ» مراد…

ادامه مطلب

رواقی‌گری ارنست همینگوی و «برف‌های کلیمانجارو»/ نادر شهریوری (صدقی)

ارنست همینگوی به شاعر هم‌میهن خود ازرا پاوند گفته بود، هرگز او را نمی‌بخشد که فاشیست شده است، اما اگر به دارش می‌آویختند آماده بود با او به دار آویخته شود. این سخن همینگوی از یک‌طرف اشاره‌ای بود بر ضدیتش با فاشیسم و از طرف دیگر تأکیدی بر وفاداری به رفیق و استاد پیش‌کسوتش ازرا…

ادامه مطلب

گلشیری؛ انسانی که زمانه را تاب کرد / آصف بارزی (به مناسبت ۲۵ اسفند زادروز خالق شازده احتجاب)

نوشتن از هوشنگ گلشیری، نوشتن از نوشتن است. انسانی که بی‌نیاز از هر پسوند و پیشوندی نقش مهمی در پیشبرد ادبیات داستانی ایران داشته است. شاید بتوان گفت که پس از هدایت، هیچ نویسنده‌ی ایرانی به اندازه‌ی گلشیری در قوام پیدا کردن و جهت یافتن ادبیات داستانی ایران نقش نداشته است.

ادامه مطلب

خواننده ادبیات داستانی فارسی، امروز مخاطب چه نوع ادبیات داستانی‌ست؟ / آصف بارزی

ادبیات داستانی امروز و ادبیات داستانی پس از براهنی و گلشیری، اغلب ادبیات کارگاهیست. یعنی حتی اگر از این کارگاه ها چیزی هم یاد نگیری، باید برای مخاطب پیدا کردن و وارد دسته شدن، از این فیلتر رد بشوی.

ادامه مطلب

مفیستو؛ از ادبیات تا پرده سینما و صحنه تئاتر

رمان «مفیستو» شانزدهمین رمان کلاوس مان نویسنده برجسته آلمانی و فرزند توماس مان بزرگ است که در سال ۱۹۳۶ هنگامی که او در تبعیدگاهش، آمستردام به سر می‌برد منتشر شد؛ آنطور که خودش می‌گفت: «راه بازگشتی نبود، نکبت ما را می‌کشت؛» همین نکبت نیز موجب شد تا انتشار این رمان در آلمان- برلین شرقی، هفت…

ادامه مطلب

همینگوی، لحنت را آرام‌تر کن

رابطه آنها یکی از خوش‌یمن‌‌ترین وصلت‌های حرفه‌ای تاریخ نشر به شمار می‌رود؛ یکی از آنها پرکارترین نویسنده امریکایی و همواره‌کننده داستان‌های مردانه و دیگری دوست‌داشتنی‌ترین ویراستار امریکا و یاری‌دهنده بسیاری از دستاوردهای نسل ادبی خودش بود.

ادامه مطلب

اورهان پاموک: انتخاب باب دیلن برای نوبل ادبیات ناامید کننده بود

در حاشیه اهدای نوبل ادبیات به باب دیلن مطرح شد؛ اورهان پاموک: از انتخاب کمیته نوبل ناامید شدم اورهان پاموک برای حضور در مراسم جایزه تولستوی به روسیه رفت و در همانجا با روس ریالیتی گفتگویی انجام داد. به گزارش مد ومه ایلنا به نقل از روس‌ریالیتی نوشت از «اروهان پاموک» نویسنده ترک و…

ادامه مطلب

آخرین رمان جان لوکاره منتشر می شود

«جان لوکاره» نویسنده مطرح انگلیسی به زودی رمان جدیدی را با محوریت شخصیت اصلی «جورج اسمایلی» که در رمان‌های «بندزن، خیاط، سرباز، جاسوس» و «بچه مدرسه‌ای محترم» ظاهر شده بود، منتشر می‌کند.

ادامه مطلب

زندگی در میان کتابها ؛ زنی که همخانه ۴ هزار کتاب بود

وقتی از «نیک هلدستاک» خواسته شد لیستی را از کتاب‌های به‌جامانده‌ «دوریس لسینگ» در خانه‌ این نویسنده تهیه کند، او با کمال میل پذیرفت تا به دنیای دست‌نیافتنی این نویسنده فقید سفر کند، اما بعد از دو هفته از تصمیم خود پشیمان شد…

ادامه مطلب