رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

ادبیات

دایره المعارف شرلوک هولمز! / همه آنها که در دنیای هلمز باید بشناسید

در یکی از روزهای سال ۱۸۸۵ یا ۱۸۸۶، سر آرتور کانن دویل، پزشک جوان انگلیسی- که با نویسنده داستان پیتر پن کریکت بازی می کرد و نقش زیادی در تبدیل اسکی به یک ورزش مردمی داشت و علاقه اش به فوتبال و اتومبیلرانی زبانزد بود و البته آن قدر چاق بود که نتواند بجنگد اما…

ادامه مطلب

آیا ترانه هایم ادبیات هستند؟! / مراسم اهدای جایزه نوبل و سخنرانی نوبل باب دیلن

آیا ترانه هایم ادبیات هستند؟! بالاخره مراسم اهدای جایزه نوبل برگزار شد و باب دیلن هم در آن حضور نیافت. مدتی بود جماعتی مدام می پرسیدند می آید یا نمی آید؟ به گمانم بهترین حرف را در ایباره یوسا زد که فرهنگ در این روزگار سطخی شده. من با تمام وجود به این حرف باور…

ادامه مطلب

چگونه به دختری در قطار رسیدیم؟ ظهورِ تریلرهای روان‌شناختی

با اینکه اکثر فرهنگ‌های اصطلاحاتِ ادبی همچنان مدخلی برای ژانر «تریلر روان‌شناختی» ندارند، اما آثاری که در این ژانر نوشته می‌شود با استقبال گسترده‌ای روبه‌رو می‌شود. مثلاً «دختری در قطار» پائولا هاوکینز و «دختر گم‌شدۀ» جیلین فلین علاوه‌براینکه به فهرست پرفروش‌ها راه یافتند، اقتباس سینمایی آن‌ها نیز جذاب شد. تریلرِ روان‌شناختی‌ جایی است که ادبیات…

ادامه مطلب

ادبیات و ترچمه ادبی در گفتگو با مهشید میرمعزی

اولین کتابی که برای هر کتابخوان حرفه‌ای با نام مهشید میرمعزی به ذهن متبادر می‌شود «و نیچه گریه کرد» اروین یالوم است که در سال ۸۱ چاپ شد و اکنون به چاپ شانزدهم رسیده است. میرمعزی متولد ۱۳۴۱، قزوین است. از دهه هفتاد به ترجمه روی آورد، و تاکنون از او بیش از چهل کتاب…

ادامه مطلب

بزرگان ادبیات ایران به روایت جمال میرصادقی

جمال میرصادقی چند دهه است که در عرصه داستان و داستان نویسی ایران حضوری پررنگ دارد. باید باور کرد که حضور مداوم شصت ساله چیز کمی نیست. او این روزها از ماندنش در ایران آن چنان که باید راضی نیست، با این حال هیچ وقت هم دل و پای رفتن نداشته است. میرصادقی می گوید:…

ادامه مطلب

رازهایی که درباره شکسپیر نمی دانید! / مورد عجیب ویلیام شکسپیر

رد پای شکسپیر بر زبان انگلیسی پاک نشدنی است. نه فقط به دلیل تاثیر ماندگار آثارش، بلکه به خاطر ۱۷۰۰ کلمه ای که برای اولین بار اختراع کرد و به روی کاغذ آورد؛ واژه ها و اصطلاحاتی مانند «radiance» یا «eyeball»، که نخستین بار از زیر قلم او بیرون آمدند و ثبت شدند.

ادامه مطلب

هاینریش بُل، راوی ابدی «عقاید یک دلقک» / محمود حسینی زاد

بل افکارش آمیخته ای است از مذهب و سیاست و سوسیالیسم. تمام عمرش درباره آلمان نوشت و آلمانی ها. از جنگ، کلیسا، سیاست، از دوز و کلک های کلیسا و سیاستمداران و از ضعف و قدرت بشر، از زندگی

ادامه مطلب

از داستان نویسان ایرانی فقط صادق هدایت را می شناسم / گفتگویی خواندنی با میشل بوتور

تا پیش از مرگ میشل بوتور در روز چهارشنبه سوم شهریور ۹۵، به سختی می شد باور کرد نویسنده ای که سال هاست بدل به یکی از کلاسیک های ادبیات فرانسه شده و آثارش در مدرسه و دانشگاه تدریس می شود، هنوز زنده باشد.

ادامه مطلب

ضدحمله‌های نابوکوف / نادر شهریوری(صدقی)

ولادیمیر نابوکوف (١٩٧٧-١٨٩٩) علاوه‌بر علاقه‌اش به ادبیات، عاشق پروانه‌ها و شطرنج نیز بود. علاقه‌اش به پروانه‌ها او را به خاطره‌های خوش از کودکی‌اش می‌برد و علاقه‌اش به شطرنج فراتر از علاقه او به یک «بازی» صِرف بود. نابوکوف در بازی شطرنج امکانات بی‌انتهایی می‌دید که موقعیت تدافعی‌اش را در برابر حملات رقیب، مستحکم می‌ساخت.

ادامه مطلب

«دینو بوتزاتی» : نقاش ناشناس صحرای تاتارها

بسیاری نقطه قوت او را فرم پیچیده آثار و کاربرد تمثیل ها و نماد ها و سبک ساده و بی تکلف می دانند. در سیر داستان هایش بوتزاتی با خرق عادت و ایجاز به رئالیسم خود شکل می دهد،رئالیسمی که گاهی به شدت فانتزی و سورئال یا به عبارتی تمثیلی و نمادین می شود

ادامه مطلب

گریز از سایه فاشیسم؛ زندگی و آثار آلبرتو موراویا

موراویا می گوید: «در سال ۱۹۴۳ ابلاغی با دستوری محکم و قاطع صادر شد که دیگر به هیچ عنوان نباید بنویسم.» او را وادار کردند برای سینما به عنوان منبع درآمد کار کند: «فاشیسم با آلمانی ها بازگشت و من باید فرار می کردم چرا که شناسایی شده بودم و و (از سوی مالاپارته) یعنی…

ادامه مطلب

گفتگو با ادوارد پی. جونز / جهان شما را از خود عبور می‌دهد

ادوارد پی. جونز (۱۹۵۰- آمریکا) حالا با «دنیایی آشنا» یکی از بزرگ‌ترین نویسندگان قرن بیست‌و‌یکم آمریکا و جهان است؛ رمانی که عنوان برترین و بزرگ‌ترین رمان قرن را بر پیشانی خود دارد،

ادامه مطلب

ردپای گم کارپانتیه در انقلاب کوبا

آلخو کارپانتیه و انقلاب کوبا ردپای گم کارپانتیه در انقلاب کوبا جالب است که وقتی لی لاک‌وود روزنامه‌نگار آمریکایی که از چهره‌های فعال در جنبش‌های اجتماعی دهه شصت میلادی است و در آن دوران به پشت دیوارهای آهنی جنگ سرد برای تهیه گزارش سفر می‌کرد، از فیدل درباره وضع ادبیات می‌پرسد، کاسترو ضمن آنکه…

ادامه مطلب

کوبای فرمانده و شکوفایی ادبیات آمریکای‌لاتین

کوبای فرمانده و شکوفایی ادبیات آمریکای‌لاتین پویا شهرابی نویسنده به اسپانیایی فریاد می‌زند: ما برنده خواهیم شد! ما کوبایی‌ها برنده خواهیم شد! سپس به انگلیسی اضافه می‌کند: «می‌دانید که من یانکی نیستم، من که...» این جمله‌های ارنست همینگوی در مصاحبه‌ای ناتمام و مختصر در هاوانا است که توسط رودلفو والش گرفته شده، در تب‌‌وتاب…

ادامه مطلب

ادبیات، هنر و ژورنالیسم در گفت‌وگوی پاریس‌ریویو با فیدل کاسترو

گفت‌وگوی پاریس‌ریویو با فیدل کاسترو درباره‌ ادبیات، هنر و ژورنالیسم ادبیات در کوبای کاسترو ترجمه دانیال حقیقی اواخر سال ١٩٥٩، عکاس- روزنامه‌نگار، لی لاک‌وود به کوبا رفت تا تصویری از سرانجام رژیم باتیستا تهیه کند. پس از پژوهش‌های بسیار، او موفق شد در سال ١٩٦٥ با فیدل دیدار کند و یک گفت‌وگوی ماراتونی هفت‌روزه…

ادامه مطلب

مارکز و کاسترو / پارسا ریاحی

از زمان تحصیل، فیدل مدام کتاب می‌خواند و چندین جلد از آثار خوزه مارتی را هم مدام در دست دارد. اِما کاسترو می‌گوید: فیدل ممکن است چیزی را جا بگذارد و فراموش کند، ولی هرگز کتاب‌های مارتی را از یاد نمی‌برد…»

ادامه مطلب

کاسترو و ادبیات / نادر شهریوری (صدقی)

بازارف، قهرمان رمان پدران و پسرانِ تورگینف هنگامی که سرگرم تشریح جسد مردی بود که از تیفوس جان سپرده بود، خود به تیفوس مبتلا می‌شود و از پا درمی‌آید. بازارف قبل از مرگ ضرب‌المثلی را به خاطر می‌آورد: مرگ یک شوخی قدیمی است اما به سراغ هرکسی که می‌رود برای او تازگی دارد. مرگ فیدل…

ادامه مطلب

ادبیات و سیاست در گفت‌و‌گو با لئوناردو پادورا نویسنده مطرح کوبایی

لئوناردو پادورا (Leonardo Padura)، سرشناس‌ترین نویسنده‌ی کوباست. آثار متعدد او در ژانرهای مختلف به ده‌ها زبان ترجمه شده و جوایز فراوانی کسب کرده است. ازجمله: جایزه‌ی روژه کیوا، جایزه‌ی بنیاد آستوریاس، جایزه‌ی ملی ادبیات کوبا، جایزه‌ی کافه گیجون، جایزه‌ دشیل همت و … .

ادامه مطلب

یادی از جوزف کنراد خالق دل تاریکی و جوانی

جوزف کنراد، با نام حقیقی تئودور جوزف کنراد کرژینوسکی، در ر سوم دسامبر ۱۸۵۷ م در لهستان متولد شد. پدرش آپولو کرژینوسکی نام داشت. آپولو از انقلابیون ناسیونالیست لهستانی و با گرایشات روشنفکرانه و هنرمندانه و مترجم آثار ویلیام شکسپیر و چارلز دیکنز از انگلیسی به زبان لهستانی بود.

ادامه مطلب

تجربه بیهودگی در گستره آثار آلبر کامو

صدمین زادروز آلبر کامو (۱۹۶۰ـ ۱۹۱۳) تجربه بیهودگی در گستره آثار آلبر کامو ترجمه‌ اکبر افسری جان کریشانک   بیش از یک بار کامو ادعا کرده است که حکیم نیست؛ بلکه مرد اخلاق است. البته راست است که او در دانشگاه الجزیره تربیت فلسفی یافت و رساله‌ی پایان درس خود را در اشتراکات فلسفی بین…

ادامه مطلب

پالتویی با یقه بالازده/ زندگی و آثار آلبر کامو به روایت ایریس رادیش

در صدمین زادروز آلبر کامو، نویسنده و فیلسوف فرانسوی دو زندگی‌نامه به قلم ایریس رادیش و مارتین مایر منتشر شد که نقطه مشترک دو کتاب این است که در رویارویی ژان پل سارتر با آلبر کامو بیشتر جانب کامو را گرفته‌اند. جای شگفتی هم نیست. در سال‌های گذشته تغییرات بنیادینی در دنیای سیاست اتفاق افتاده…

ادامه مطلب

از گناهان فروغ فرخزاد نوشته ای از دکتر محمدعلی همایون کاتوزیان

گناه ازمعروف‌ترین شعرهای فروغ فرخ‌زاد است، امّا نه از بهترین شعرهای او. یعنی حتی نه از بهترین شعرهای دوران تولد اولش ـ دورۀ تولد دیگرش که جای خود دارد. کمتر کسی‌ست که فرخزاد و شعرش را دوست بدارد، و بند اوّل این شعرـ یا دست کم بیت اوّل آن ـ به یادش نباشد

ادامه مطلب

حمایت شاملو و ساعدی از اشغال سفارت آمریکا !

نگاه تاریخی ما به گذشته بر پایه نتایجی است که گذر زمان آشکار ساخته است و بر پایه این نتایج به تحلیل آن رویداد ها می نشینیم. در چند سال گذشته بحث های گوناگونی راجع به درستی و نادرستی تسخیر سفارت آمریکا در سال 1358 مطرح شده است. بحث هایی که ناظر بر آگاهی از…

ادامه مطلب

گفتگوی پاریس‌ریویو با ولادیمیر نابوکوف / با لولیتا جاودانه خواهم شد!

برای هر خواننده‌ای در هر کجای دنیا، ولادیمیر نابوکوف با «لولیتا» (ترجمه فارسی: اکرم پدرام‌نیا) تعریف، تصویر و شناخته می‌شود؛ نویسنده‌ای چندفرهنگی یا به بیانی دیگر جهان‌وطنی (نابوکوف در روسیه به دنیا آمد، در انگلستان و آلمان دوران جوانی‌اش را سپری کرد، در آمریکا به میانسالی، پختگی و شهرت جهانی رسید و در اواخر عمر…

ادامه مطلب

جرج ارول درباره دیکنز چه می گوید؟

جرج ارول مقاله مفصلی دارد درباره داستان های چارلز دیکنز و همین طور خود دیکنز. آنچه در زیر می خوانید مقاله ای است انتقادی از پرویز همتیان بروجنی درباره دیدگاه های ارول. همتیان بروجنی برخی از آثار دیکنز را به فارسی برگردانده است. از جمله «یادداشت های پیک و یک» را.

ادامه مطلب

چرا باید رمان های چارلز دیکنز را خواند؟ / مهدی یزدانی خرم

چارلز دیکنز نویسنده اذهانی ست که در لایه های خود به نیستی دیگران می اندیشد یا انتقام نقایص جسمی یا روحی شان از جهان. چیزی شبیه به جهان داستایوفسکی. و دیکنز در این مسیر خواننده را با انبوهی لحن، زبان و رفتار متناقض تنها می گذارد که هر کدام شان وجهی از این ارواح پریشان…

ادامه مطلب

ایوان کلیما از «از روح پراگ» تا «نه فرشته نه قدیس»/ پرتو مهدی‌فر

فیلیپ راث نویسنده برجسته آمریکایی، ایوان کلیما و کشورش چک را این‌طور توصیف می‌کند: «در طی سال‌های نخست دهه هفتاد، وقتی که هر بهار برای مسافرت به پراگ می‌رفتم، ایوان کلیما استاد اصلی و حقیقی من بود. او مرا به دوروبر شهر می‌برد و در کیوسک‌های گوشه خیابان، نویسندگانی را به من نشان می‌داد که…

ادامه مطلب

اورول در انتخاب میان بد و بدتر / نادر شهریوری (صدقی)

جورج اورول نسبت به شرح‌حال‌نویسی بدگمان بود، به‌نظرش شرح‌حال‌نویسان با ارائه تصویری مثبت از خود، واقعیت را بیان نمی‌کنند. به‌نظر اورول تنها به آن شرح‌حال‌نویسی می‌توان اعتماد کرد که موضوع شرم‌آوری را برملا کند.

ادامه مطلب

دو روایت از یک مرگ / نخستین ممنوع‌القلم

«در ایران درباره هیچ نویسنده‌ دیگری به اندازه او سخن نگفته‌اند، بااین‌همه زندگی‌اش پر از ابهام است.»١ شاید همین ابهام، روایات و آثاری چند درباره زیست و مرگ صادق هدایت به‌دست داده است. آنچه از زندگی او می‌دانیم تکه‌پاره‌هایی است از ادوار مختلف زندگی‌اش

ادامه مطلب

لئو‌ تولستوی‌ چگونه به جامعه و عقاید مردم نگاه می‌کرد؟

لئو‌ تولستوی‌ گرچه‌ در عرصه‌ داستان‌نویسی‌ به‌ رفیع‌ترین‌ قله‌ها دست‌ یافت‌ و شاهکارهایی‌ همچون «‌جنگ‌ و صلح‌» و «آناکارنینا» را خلق‌ کرد، اما دل‌مشغولی‌های‌ مذهبی‌، اخلاقی‌ و فلسفی‌اش‌ همواره ‌بحث‌برانگیز بود.

ادامه مطلب