عده زیادی از افراد در کنار علاقه به آثار نویسندگان مختلف و فریضه دانستن خواندن هر کتاب و مطلب جدید از یک نویسنده؛ علاقهمند و کنجکاو هستند که از عادتهای نویسندگان معروف هم مطلع باشند. شاید دلیل این موضوع یک کنجکاوی ساده باشد، یا شاید راهی برای احساس نزدیکتر شدن به کتابهای محبوب و قهرمانان…
گاهی که داستانهای نویسندگان بزرگ را میخوانیم و در دنیای خیالیِ شخصیتهایشان غرق میشویم دوست داریم بدانیم نویسنده چطور این شخصیتهای جالب را خلق کرده. آیا شخصیتها را از اشخاص واقعی گرفته یا ساختۀ ذهن خودش هستند؟
نوشتن آسان نیست. حتی شاید بتوان گفت بسیار هم دشوار است. چرا؟ چون نوشتن درواقع همان فکر کردن است اما روی کاغذ. دیوید مک کالو،برنده پولیتزر درباره نوشتن جمله جالبی دارد: برای خوب نوشتن باید خوب فکر کرد، به همین خاطر نوشتن بسیار دشوار است.
بسیاری از نویسندگان بزرگ همچون جوآن دیدیون (نویسنده و روزنامه…
میلان کوندرا ما را به کارگاه داستانیاش دعوت میکند:حدود 20 سال پس از انتشار هنر رمان وی با پرده، دوباره تجربهی مضاعف خوانندگی و نویسندگیاش را ترسیم میکند.
«رماننویسی که از هنر رمان صحبت میکند. استادی که از کرسی استادیش سخنرانی میکند نیست. او را بیشتر مانند نقّاشی تصوّر کنید که شما را در کارگاهش…
روایت، بازگویی پیدر پی وقایع و گفتاری است که راوی، آن را روایت میکند. بدون شک وقایع، فقط اتفاقات عینی و بیرونی نیست، بلکه میتواند ذهنی باشد و بیان احساسات و افکار شخصیتها را هم شامل شود. نکتهای که باید به آن اشاره کرد این است که راوی، نویسنده اثر نیست، بلکه ویژگیهای خاص خودش…
اگر صنایع ادبی عاقلانه به کار روند، مایه تحسین هستند؛ اما استفاده از استعارههایی چون «رومرکز» و «انتقال لرزهای» اوضاع را خراب میکند.
یک استعاره مرکب خوشساخت میتواند خوشایند باشد ولی یک استعاره مرکب بدساخت تنها خواننده را گیج میکند.
جرج فوکس، لرد کامناک و وزیر پیشین حزب کارگری اسکاتلند، روزی درباره نایجل فراژ، رهبر حزب مستقل…
ادبیات داستانی (fiction1) در تمام فرمهایش همیشه واقعگرا بودن را دوست داشته است. رمانهای قدیمی و از مدافتاده که امروز بهنظر ما خیلی تصنعی و بهطرز مضحکی قابلپیشبینی هستند در چشمِ اولین خوانندگانشان اصلا این طور نبودند. مثلا نویسندههایی مثل فیلدینگ (Fielding) و اسمولت (Smollett) واقعگرا به معنای مدرن آن هستند، چون شخصیتهایشان هیچ محدودیتی…
دربارهی نویسنده :
در سال ( 1970) جو گورز Joe Gores برای نخستین بار دو جایزه « ادگار آلنپو» را در امریکا تصاحب کرد، یکی برای رمان پلیسیاش به نام A Time of predators به عنوان بهترین رمان پلیسی و دیگری برای قصهی کوتاهش به نام « Goodbye , Pops » این رمان…
* تقدیر ویژه هیات داوران جشنوارهی بینالمللی «وزول» فرانسه از ترانه علیدوستی
ترانه علیدوستی برای بازی در فیلم «پذیرایی ساده» مورد تقدیر ویژه هیات داوران جشنوارهی بینالمللی «وزول» فرانسه قرار گرفت.رییس هیات داوران جشنوارهی «وزول» را گارین ناگراهو، کارگردان اندونزی برعهده داشت. دیگر داوران این جشنواره «سام هو»، مدرس سینما از هنگ کنگ، «باران کوثری»، بازیگر ایرانی…
نویسنده در جوانی، آنگاه که مینوشت، احساس گناه میکرد. دلیلش را نمیدانست. نوشتن همانی بود که میخواست و از کودکی با خود عهد بسته بود انجام دهد. با این حال احساس گناه میکرد. افکاری مغشوش در ذهن داشت: اینکه برای نوشتن چیزهای جدیتر، میبایست خود را پرورش دهد و مطالعه کند. اما او مطالعه نمیکرد…
هدف کلی آماده سازی
از شیوه آمادهسازی در وضعیتی در زمان حال استفاده میکنند تا به واقعهای که در آینده رخ خواهد داد اشاره کنند. آمادهسازی شگرد محافظ و نوعی مقدمه چینی عمدی نویسنده است تا خواننده را آماده پذیرش و باور کردن تغییرهای آینده روابط، اشخاص، طرح و حوادث کند. آمادهسازی ظریف، مشخص یا…
23- داستان تدوینی
داستان تدوینی یکی از مشکلترین اشکال داستان نویسی است، و نوشتن آن نیاز به تسلط و تمرکز و هوشی خاص در پیوند دادن داستانها، خط طرحها، خاطرات: رجوعهای به گذشته و زاویه دیدهای متفاوت دارد. در حقیقت شکلی از داستان است که جدول معمایی از شخصیتها دارد و خواننده باید آنها را…
21 - رمان پر ماجرا و رمان غم انگیز
بهتر است گاهی شکلی ادبی را از جو و زیان و روشنفکرانهاش خارج کنیم و به آن بهعنوان امکانی برای خلق رمان بنگریم. بهعنوان مثال میتوان تفاوت بین رمان غمانگیز (تراژدی) و رمان پرماجرا را از این دید بررسی و برای درک این شکلها آنها را…
اشاره:
ولادیمیر نابوکف (۱۹۷۷-۱۸۹۹) در روسیه تزاری و در خانواده ای اشرافی و با فرهنگ متولد شد. پدرش از وزرای دولت کرنسکی بود و در ۱۹۱۹ مجبور به مهاجرت شدند. و تا ۱۹۴۰ در انگلستان و آلمان و فرانسه زیست. در این سال و به قصد تدریس در دانشگاه های آن سامان به امریکا رفت.…
19- از حجم رمان نترسید:
فقدان استعداد، مهارت، اراده یا وقت، نویسنده را از نوشتن رمان باز نمی دارد. بلکه وقتی وی به کل رمانی که می خواهد بنویسد فکر می کند، ترس وجودش را می گیرد. و وقتی به خط طرح ها، شخصیتها، پس زمینه ها، انگیزه ها و درگیریهایی که باید به نحوی…
16- تحقیق:
نویسندگان معمولا ساعتها دباره لباسها، مصنوعات، غذاها، سلاحها و امکانات ثابت خانههای رمان تاریخیشان تحقیق میکنند. اما استفاده از همه این تحقیقها صرفا به این دلیل که اطلاعات لازم در اختیارشان است، کار درستی نیست. نویسندگان ماهر باید ایثار کردن را بیاموزند.
مثال (استفاده بد از تحقیقات): سر گالاوانت با شمشیر ایرانی اش:…
14- ایجاد محدودیتهای غلط برای من راوی:
برخی چارچوب غلطی برای استفاده از راوی اول شخص: «من» گذاشته اند. به نویسندگان توصیه می کنند که از زاویه دید اول شخص مفرد فقط در داستانها و رمانهای کوتاه استفاده کنند. می گویند که دیدگاه فردی «من راوی» اجازه ی رسوخ به ذهن شخصیتهای دیگر را نمی دهد.
اما…
11 – رمان کشف و توقف
در اواسط دهه ی 1960 میلادی، ساختاری پرزرق و برق و فانتزی به نام کشف و توقف در رمان نویسی باب شد و شهرت زیادی در میان مردم کسب کرد. قوای محرکه این گونه رمانها نیرویی پیش برنده است که هیچگاه سرعتش کند نمی شود، اما خواننده به ندرت…
قراردادن اطلاعات در گفتگو
درس هایی درباره ی داستان نویسی:
وقتی منظور نویسنده از گفتگو نه صحبت، بلکه کاشتن نهال اطلاعات باشد، گفتگو دیگر باور کردنی نخواهد بود. چرا که خواننده به جای اینکه صحبت اشخاص را بشنود اطلاعات را میبیند.
مثال: زن و شوهر در اتاق نشیمن هستند. شوهر مضطرب است. میخواست اعتراف و…
بخش اول:
1- تصادف
درسهایی درباره ی داستان نویسی
اگر نویسندهای بخواهد از تصادفی: (چرخش ناگهانی وقایع داستان، بیآنکه قهرمان داستان در این تغییر دخیلباشد) قابل قبول در داستان خود استفاده کند، باید حادثه تصادفی را علیه قهرمان داستان به کار گیرد.
استفاده از واقعه تصادفی علیه قهرمان داستان اگر چه بدشانسی غافلگیرکنندهای است ولی همه آن را…
فرمالیسم و نقش آن در پیدایش مینیمالیسم:
جریان فراگیر فرمالیسم روس در دوران اوج مکتب سورئالیسم و غروب دادائیسم پا به عرصه هنر گذاشت. نظریه پردازان بزرگی چون رومنیاکوبسن، بوریس آیخنباوم، ویکتور شکلوفکسی، حتا روایت شناسانی چون تسوتان تئودوروف وکلود بره مون که تأثیر شان تا به امروز باقی است، نقش اصلی را در گسترش…
قول مشهوری است که داستاننویس برجسته کترین منسفیلد چند بار کوشید تا رمان بنویسد، اما هیچیک از تلاشهای او قرین موفقیت نشد (مایسْزُر Myszor ۲۰۰۱: ۳۷). همچنین در بسیاری از کتابهای مربوط به ادبیات داستانی از نویسندهی برجستهی آمریکایی ویلیام فاکنر نقلقول شده که نوشتن داستان کوتاه، به مراتب طاقتفرساتر از نوشتن رمان است (همان:…
گابریل گارسیا مارکز ، گفته است:" روزي که متوجه شدم از تنها چيزي که واقعاً از آن لذت ميبرم ، داستانسرايي است، تصميم گرفتم همهی چيزهاي لازم براي تامين و تعميم اين لذت را فراهم کنم ، به خودم گفتم : اين مال من است! هيچ کس و هيچ چيز نمي تواند مرا وادار به…
خواندن تجربهها و عادتهای نویسندگان بزرگ راهگشاست، حداقل اینکه به نویسندگان کم تجربه کمک میکند که با استفاده از این تجربهها به غنای کار خود بیفزایند. هرچند که آگاهی و اشراف به این نکات آموزنده به تنهایی نمیتواند از کسی یک نویسنده بسازد، اما وقتی در کنار دیگر عوامل موثردر این زمینه قرار گیرد، نتایج…
سوزان سانتاک از اواسط دهه شصت میلادی مطرح شد، و به خطا نرفتهایم اگر او را یکی از مهمترین و موثرترین مفسران فرهنگ و ادبیات و هنر معاصر به حساب بیاوریم. سانتاک در امریکا به دنیا آمد و درهمین کشور نیز رشد کرده و به تحصیل پرداخت، اما به شدت شیفته فرهنگ اروپایی بهویژه همزمان…
در گام سوم از این سلسله نوشتهها به تعریف رمان پرداختیم، اینکه چگونه داستان را از غیر داستان شناسایی کرده و ایضا میان رمان و غیر رمان تفاوت قائل شد. بعد از آشنایی با تعریف رمان، برای کامل شدن دریافت ما از کم و کیف رمان، نوبت به شناخت گونهها و انگارههای مختلف در این…
چندی پیش سرفصلی در «مد و مه» گشودیم با عنوان رماننویسی به زبان ساده، چیزی شبیه کتابهای آموزشی گام به گام که به علاقمندان مبتدی در حوزههای مختلف، به زبان ساده موارد مد نظرشان را آموزش میدهند. هدف ما نیز این بود که علاقمندان مبتدی داستاننویسی را با مفاهیم بنیادین و اولیهی آن آشنا سازیم.…
نوشتهحاضر روایتی ست بسیار خواندنی از زبان گونتر گراس، درباره سالهای نخستین نویسندگی خود، آشنایی با همسرش تولد فرزندانش و.... که در عین حال با چگونگی پروسه خلق شاهکارش «طبل حلبی» نیز آمیخته شده است. در این نوشته گونترگراس شرح می دهد که چگونه برای نخستین بار بر دغدغههای گوناگون خود، در زندگی شخصی دشواری…
خواندن تجربیات نویسندگان بزرگ کمترین فایدهاش این است که ما را پیشاپیش در تجربیات نابی سهیم میکند که می تواند راههای تضمین شده و موفق را پیش روی ما بگذارد. این تجربیات می تواند شامل شگردهای داستان نویسی، مراحل خلق رمان و حتی چگونگی کشف یک ایده و پرورش آن باشد، در این نوشته با…
در گام نخست، به ريشهيابي واژهي رمان و معادلهاي آن در زبانهاي انگليسي و غير انگليسي پرداختيم، در اين گام پيش از پرداختن به تعاريف رمان، از آنجاكه در دورههاي زماني گوناگون، رمان مصاديق متفاوتي داشته، جا دارد به تبار شناسي آن نيز توجهي داشته باشيم. به بيان سادهتر ميخواهيم مروري به گذشته داشته باشيم…