رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

از اقالیم دگر (جدید)

مشروطه زنده است / به روایت لطف الله آجدانی

گفت‌وگو با  لطف‌الله آجداني، استاد تاريخ  مشروطه زنده است  لطف‌الله آجداني نقدهاي جدي‌اي به اجراي پروژه مشروطه خواهي ايرانيان دارد، او معتقد است آشوب طلبي، افراط‌گرايي توام با خشونت گرايي و قدرت طلبي طبقات اعيان و اشراف مانع از پيشروي دموكراتيزاسيون در مشروطه شد. با اين همه از نظر او مشروطيت ايران يك…

ادامه مطلب

سر برآوردن از اعماق تاریک تاریخ / صد و دهمین سالگرد انقلاب مشروطه ایران

١١٠سال از امضای قانون مشروطیت در ١۴ مرداد ١٢٨۵ خورشیدی می‌گذرد. با مشروطیت مردم ایران از اعماق تاریک و ساکت شده تاریخ سر بر آوردند و این امکان را یافتند که از زیر چتر سرکوب‌گر شاهان و امیران و سلاطین بیرون آیند و خواست‌ها و حقوق خود را در عرصه عمومی، بیان کنند. با…

ادامه مطلب

نگاهی به یادگارهای قهرمانان جنبش ضد استبدادی / به مناسبت سالگرد انقلاب آزادی خواهانه مشروطه

تبریز را قلب مشروطه‌خواهی ایران می‌دانند، چراکه اگر تهران پایتخت قاجار بود، آذربایجان نیز به دلیل اینکه اقامتگاه ولیعهدان قاجار بود و مراودات گسترده اقتصادی و فرهنگی با اروپا داشت، دارای طبقه متوسط پیشرو بود. روزنامه‌نگاری و بازرگانی و شکل‌گیری مکاتب فکری مختلف؛ از دینی تا سوسیالیستی، این شهر را به یکی از قلب‌های تپنده…

ادامه مطلب

نقدی رادیکال بر تفسیرهای متعارف مفسران آثار هایدگر / آیا پایان عصر قرائت های وجودی هایدگر رسیده است؟

توماس شیان، آثار بسیاری را دربارۀ هایدگر و سایر متفکران محوری فلسفۀ غرب منتشر کرده است. با این حال او در آخرین اثرش حجم انبوهی از مطالعات پیشین خود را بی ارزش قلمداد کرده است. به نظر شیان، تلاش‌های هایدگر در طول سال‌ها بد فهم شده‌اند. وی در آخرین کتابش معنی بخشیدن به هایدگر: چرخش…

ادامه مطلب

مد و فلسفه؛ یک رابطه دو‌پهلو ؛ به روایت مراد فرهادپور

مد مثال ملموسی از ایده شتاب و شتاب‌گرایی است چون نوعی آوردن امر ساخته‌شده است در برابر امر داده‌شده؛ تأکیدنهادن بر امر نو در مقابل امر کهنه. ولی غیر از این ارتباط محتوایی بین بحث مد و فلسفه و مفهوم چند‌بُعدی شتاب‌گرایی، ارتباط غیر‌مستقیمی نیز وجود دارد.

ادامه مطلب

نیچه، مرگ خودخواسته یا وعظ مرگ؟

فریدریش نیچه فیلسوفی است که به دفعات از معنای مرگ سخن می‌گوید و در آثارش مشخصاً به «مرگ خود خواسته» می‌پردازد. هم‌چنین می‌توان از برخی جملات او دعوت مستقیم انسان به مرگ را استنباط کرد؛ این دعوت نه از سر انکار خواست زندگی (به نحوی که شوپنهاور مطرح می‌کند) بلکه در نتیجه‌ی آمیختن آن با…

ادامه مطلب

اگر ما را جدی نگیرند بهتر هم هست/ گفت‌وگو با لیلی گلستان

گفت‌وگو با ليلي گلستان اگر ما را جدي نگيرند بهتر هم هست در هشت سال دولت قبلي بي‌تفاوتي حاكم شده بود/ الان كمي حال‌مان خوب است علي مطلب‌زاده بيست‌وچهارمين دوره نمايشگاه «صداثر، صدهنرمند» اين‌روزها در گالري گلستان برپاست؛ نمايشگاهي كه به گفته ليلي گلستان در ٢٤سال گذشته با هدف معرفي هنرمندان و البته هنرمندان شهرستاني…

ادامه مطلب

پیام سیاسی پنهان نیچه در «خدا مرده است» / لزلی چمبرلین

فردریش نیچه، فیلسوف آلمانی، از جمله افرادی است که اندیشه‌شان تاریخ معاصر جهان را تحت تأثیر قرار داد. بررسی پیام نیچه، زمانی که حکم بر مرگ خدای هزاره‌های تاریخ داد و بی‌رحمانه به مسیحیت تاخت، موضوع نوشتار نسبتاً مفصلی است که اوایل ماه فوریه به قلم لزلی چمبرلین، نویسنده کتاب‌های فلسفی، در بخش نظرات روزنامه…

ادامه مطلب

روشنفکری ما شهامت ندارد / گفتگو با حمید شوکت

“به رویارویی با حقیقت نیاز داریم، نه به از خودگذشتگی.” این بخشی از پاسخ های حمید شوکت به سئوالات ما بود؛ حمید شوکت، نویسنده ایرانی، کسی است که فعالانه به دنبال نمایاندن بخش هایی از رخدادها و اتفاقات گذشته و بیشتر در قالب تاریخ شفاهی و اکنون مقیم آلمان

ادامه مطلب

ماجرای حذف سیگار آیت‌الله طالقانی؛ حکایت دستکاری در یک عکس تاریخی

روزنامه شرق در شماره امروز خود عکس معروف آیت‌الله طالقانی را در صفحه اول منتشر کرد البته با سانسور سیگاری که در دستش بود. مهدی رحمانیان، مدیرمسئول روزنامه شرق در توضیح دلیل دستکاری در عکس آیت‌الله طالقانی به خبرگزاری «میزان» گفت: «عکس با سیگار را دقیقا نمی‌دانم ممنوعیت قانونی دارد یا نه ولی تا آنجا…

ادامه مطلب

سالمرگ محمد رضا پهلوی؛ مرگ در غربت

اسدالله علم در کتاب خاطراتش می‌نویسد: «در روز هفتم آبان سال ۱۳۵۰، به خدمت شاه می‌رود. در لابه‌لای گفت‌وگوهایی که آن روز شاه و علم با هم داشتند شاه به علم می‌گوید امروز روز شهادت حضرت علی(ع) است و به‌طوری‌که می‌بینی کراوات سیاه بسته‌ام نه‌فقط به منظور رعایت ظواهر امر، بلکه به دلیل ایمان عمیقی…

ادامه مطلب

رضا خان چگونه به شاهی رسید؟ / نوشته مایک زرینسکی

این مقاله نگاه یک استاد غربی (دکتر مایک زرینسکی) به دوران تاریخی به قدرت رسیدن رضاخان در ایران و تحلیل اوضاع ایران در آن زمان را در بر می‌گیرد. دکتر زرینسکی استاد تاریخ در دانشگاه ایالتی آیداهو امریکاست و به‌زعم خود در این مقاله دیدگاه‌ها و تحلیل‌هایش را بی‌طرف و براساس اسناد تاریخی دورۀ زمانی…

ادامه مطلب

نگاهی به زندگی و مرگ میرزا آقاخان کرمانی؛ مرگ زیر درخت نسترن

یکصد و بیست سال پیش در چنین روزهایی سرنوشت مرگبار و غم‌انگیز چند روشنفکر ایرانی رقم خورد. در این روز میرزا آقاخان کرمانی همراه دو همفکر خود احمد روحی و میرزا حسن خان خبیرالملک در تبریز زیر درخت نسترن به طرز فجیعی سر بریده شدند. آقاخان کرمانی از مهمترین روشنفکران پیش از عصر مشروطیت است،…

ادامه مطلب

انتشار اسناد جدید درباره انقلاب ایران : تاچرهم به شاه ویزا نداد

اسناد منتشر شده در سال ۲۰۰۹ مشخص کردند که بریتانیا یک مأمور سری به باهاما اعزام کرده تا به شاه که در آن زمان همراه با خانواده‌اش در جزایر پارادایس در تبعید به سر می‌برد، پیامی برساند. در این پیام آمده بود که بریتانیا آمادگی پذیرش شاه را ندارد زیرا نگران انتقام‌جویی مردم خشمگین علیه…

ادامه مطلب

عصر کودتاها؛ از هیتلر تا السیسی

در طول یکصد سال گذشته تقریباً در تمامی نقاط جهان کودتاها و یا تلاش‌هایی برای کودتا انجام گرفته است. این تلاش‌ها و به ویژه تلاش‌های موفق در انجام کودتا غالباً در تاریخ این کشورها به عنوان تحولاتی تاریخی به ثبت رسیده است، تحولاتی که گاه موجب پیامدها و آثار مثبت شده و گاه پیامدها و…

ادامه مطلب

در سی تیر ۱۳۳۱ چه گذشت؟ / مصدق مردی کهدوستش داریم.

از فردای ٣٠ تیر، دومین دوره نخست‌وزیری محمد مصدق آغاز شد؛ دورانی که با کودتای ٢٨ مرداد ١٣٣٢ پایان یافت و محمد‌علی موحد آن را ١٣ ماه نحس خوانده است. در ٣٠ تیر گروه‌ها و اقشار مختلف مردم به خیابان‌ها ریختند و شعار «یا مرگ یا مصدق» را سر دادند، آنها خشمگین از برکناری مصدق…

ادامه مطلب

واکنش اورهان پاموک به کودتا در کشورش

'واکنش اورهان پاموک به کودتا در کشورش   «اورهان پاموک» نویسنده ترک برنده نوبل ادبیات نظر خود را درباره کوتای نافرجام در کشورش اعلام کرد. به گزارش مد و مه ایلنا به نقل از «سوییس اینفو» نوشت: «اورهان پاموک» داستان‌نویس مطرح ترکیه‌ای که آثاری چون «نام من سرخ» و «استانبول» را در کارنامه‌اش دارد،…

ادامه مطلب

لویی آلتوسر و سیاست، فلسفه و مارکسیسم در دهه ١٩۶٠ فرانسه

اتی‌ین بالیبار در این گفت‌وگو از لویی آلتوسر می‌گوید؛ کسی که یک ‌پای مفهوم‌پردازی و کار فکری مارکسیسم در دهه ١٩۶٠ و ١٩٧٠ بود. او همچنین از این طریق نیم‌نگاهی دارد به نسبت فلسفه و سیاست در دهه ١٩۶٠ فرانسه و اروپا. ‌‌‌‌

ادامه مطلب

پرشین راک کجای موسیقی جهان ایستاده است / رضا یزدانی خودش فکر می کند که راک می خواند!

وقتی از موسیقی راک حرف می زنیم، دقیقا از چه صحبت می کنیم؟ موسیقی راک نیز مانند بیشتر مقولات هنر مدرن، تعریف مشخصی ندارد و اغلب آن را زیرمجموعه ای از موسیقی پاپ به شمار می آورند. وقتی یک قطعه موزیک راک گوش می کنید، ممکن است با صدای قوی تر و ضرب آهنگ تندتری…

ادامه مطلب

در حرمسرای شاهان قاجار چه خبر بود؟ / مریم رضایی عاملی

حضور زن در دربار قاجار، از دوران فتحعلی‌شاه است که رنگی جدی به خود می‌گیرد. بنا به نقل میرزا تقی‌خان سپهر، فتحعلی‌شاه حدود هزار زن داشت که از آنان دویست و شصت فرزند متولد شد و صد و یک تن از این فرزندان باقی ماندند. عده‌ای از این زنان (حدود ۴۰ تن) از خانواده سلطنت…

ادامه مطلب

خوش تیپهای بد صدا / بازیگرانی که عشق خوانندگی دارند از گلزار تا رادان؛ از عطاران تا شهاب حسنی و….

کمتر کسی را روی این کره‌خاکی می‌توان یافت که سودای شهرت در سر نداشته باشد. قدرت و ثروت دو پدیده جذاب و شاید آرزوی هر انسانی در این جهان باشند اما به جرأت می‌توان گفت «شهرت» از هر دوی این موارد اغوا‌کننده‌تر است.

ادامه مطلب

صعود هیتلر؛ ولگردی که صدراعظم شد/ نوشته ای خواندنی درباره به قدرت رسیدن هیتلر

چگونه یک فریبکار حرفه‌ای توانست یک کشور بزرگ را به چنگ آورده و آن را نابود کند.ظهور هیتلر پیروزی باورنکردنی یک رهبر موعود بود: «مردی با سبیل چارلی چاپلین که دوران جوانی آوارهٔ شهر وین بود، سرباز بی‌نام و نشان، یک رهبر مضحک کودتای آبجوفروشی – کودتای مونیخ – و یک جادوگر.» چگونه این فرد…

ادامه مطلب

خواندنی های تاریخ/ این دکتر مصدق بود که برای اولین بار تشخیص داد رابطه ایران و اسرائیل باید قطع شود

'سالگرد يك رخداد مغفول ديپلماتيك قطع رابطه با اسرائيل به دستور مصدق آرزو فرشید در سال‌های اخیر آن‌قدر ماجرای درگیری اعراب و اسرائیل و آنچه در غزه می‌گذرد، پررنگ و مهم شده که دیگر چندان به یاد نداریم اصل اختلافات منجر به قطع رابطه از کِی و چطور آغاز شد. ٢٧ سال پیش از…

ادامه مطلب

محبوب زنها + تصاویر مردی که در میان زنان این سرزمین بسیار محبوب است

راز قدرت و محبوب زنها حمید رضا امیدی سرور عجب رازی است قدرت! به خصوص وقتی با باورهای ایدئولوژیک درهم بیامیزد و تنپوشی از سیاست در برکند. امروز صبح خیلی اتفاقی به این تصاویر برخوردم شاید شما نیز آنها را دیده باشید اما ارزش دوباره نگاه کردن دارد، اندیشیدن درباره مردمی که اندیشه و حقیقت…

ادامه مطلب

دونالد ترامپ و اجابت مزاج در عرصه سیاست/ اسلاوی ژیژک

دوماه پیش دونالد ترامپ به‌طرز بسیار فجیعی تشبیه شده بود به کسی که در گوشه اتاقی که در آن ضیافت آبرومندانه‌‌ای برپاست، با صدای بلند در حال اجابت مزاج است. ولی دیگر کاندیداهای جمهوری‌خواه ریاست‌جمهوری آمریکا چه؟ آیا آنها واقعا وضع بهتری دارند؟ احتمالا همگی صحنه‌ای از فیلم «شبح آزادی» لوئیس بونوئل را به یاد…

ادامه مطلب

دموکراسی چیست؟

از دموکراسی به سه‌گونه می‌توان سخن گفت: نخست، مفهوم عام و کلی دموکراسی از یونان باستان تا امروز. این مفهوم را با استناد به آرای ژاک رانسیر مساوی با سیاست تعریف می‌کنیم؛ سیاست مردمی و رهایی‌بخش که مبارزه و مقاومتی است علیه هر‌گونه سلطه. چگونه این معنی از این واژه مستفاد می‌شود؟ دموکراسی به‌ ‌عنوان…

ادامه مطلب

وقتی مجلس به توپ بسته شد / روایت شاه دان دوران استبداد صغیر

هنوز تیغ آفتاب سوم تیرماه ۱۲۸۷ نزده بود که خون هوای پایتخت را سرخ رنگ کرد و به روایت شاهدان عینی بهارستان را در آتش شعله‌های جنگ چند ساعته میان مشروطه‌خواهان و قزاق‌های طرفدار شاه مستبد قاجار در کابوس یوم‌التوپ غرق کرد.

ادامه مطلب

واکنش محمد محبیان به انتشار نامه پدرش به محمود احمدی نژاد

واكنش محمد محبيان به انتشار نامه پدرش سوءاستفاده از مرگ پدرم ظهر روزی که مراسم ختم حبیب محبیان در مسجدجامع شهرک غرب برگزار شد، خبرگزاری فارس به خاطر آنچه «شبهات و ابهامات ایجادشده پیرامون بازگشت این نوازنده و خواننده ایرانی به کشور» نامید، متن نامه منتشرنشده او را خطاب به محمود احمدی‌نژاد منتشر کرد.…

ادامه مطلب

امیرکبیر؛ خادم سنت یا پدر تجدد؟

میرزا تقی‌خان امیرکبیر که با نام‌های اتابک و امیرنظام نیز شناخته می‌شود، صدراعظم ناصرالدین شاه بود و در چهار سال اول سلطنت او به یکی از لایق‌ترین و شایسته‌ترین شخصیت‌های دوران قاجار بدل شد.

ادامه مطلب

۳۵ سال بعد؛ در ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ چه گذشت؟

این روز مناسبت واقعه‌ای است که هرچند در تقویم رسمی کشور ما ثبت نیست اما قطعاً همه کسانی که انقلاب را درک کرده و روزها، ماه‌ها و سال‌های اولیه آن را به چشم سر دیده‌اند، این روز را احتمالاً به عنوان یک خاطره تلخ در ذهن دارند و هم روز واقعه، ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ و…

ادامه مطلب