“آدورنو نابغه بود”. هربرت مارکوزه (1898-1979) با تأکید بر واژه نابغه توصیف دوست و همکار خود را آغاز می‌کند و در ادامه می‌افزاید: “می‌گویم نابغه چون هیچ کس دیگری را مثل او ندیده‌ام که همان‌طور که به فلسفه و جامعه‌شناسی و روان‌شناسی و موسیقی و هر چیزی اینقدر یکسان تسلط داشته باشد.

یکی از مشهور‌ترین و مکررترین گزاره‌های تئودور آدورنو (١٩٦٩-١٩٠٣)، از جمله متفکران اجتماعی برجسته قرن بیستم، این بود که «زندگی غلط را نمی‌توان درست زیست». فکر و ذکر او مدت‌های مدید درگیر مسائل فلسفه اخلاق یا این سؤال بود که «آیا در روزگار ما امکان زندگی خوب هست»، سؤالی که می‌توان آن را عصاره کل…