گوستاو فلوبر از جمله نویسندگانی است که مصالح ادبی او نه صرفا دنیای بورژوازی که طیفی گسترده از تمامی اقشار اجتماعی را دربر میگیرد. با فلوبر و بهویژه رمان «مادام بوواری»، جهان رمان، جهانی دموکراتیک با شرکت خیل وسیعی از طبقات اقشار گوناگون مردم میشود، چیزی که تا قبل از فلوبر سابقه نداشت.
ظاهرا یکی از تفاوت های جوانی و سالمندی این است که وقتی جوانیم آیندههای مختلفی را برای خود اختراع میکنیم، و وقتی پیر میشویم گذشتههای مختلفی برای دیگران