از تصادف و بازی روزگار نیست که در اغلب شاهکارهای آلمانیزبان چند دهه اول قرن بیستم تشویش و هراسی اضطرابآور نهفته است. جز این، داستانهای این دوره از ادبیات آلمان گرایشی مشترک به تمثیلیشدن دارند
روبرت موزیل (١٩۴٢ـ١٨٨٠)، رماننویس اتریشی را در ارزیابیهای پایان قرن بیستم مهمترین نویسنده آلمانیزبان روزگار خود خواندهاند. بااینحال گمنامماندگی طولانی او و دستتنگیای که کشید، با اعتبار امروزیناش تفاوتی آشکار دارد.